Πράσινο φως στο τρίτο πακέτο στήριξης της Ελλάδας ύψους 86 δισ. ευρώ έδωσαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης την Παρασκευή.

Σχετικά με τη πρώτη δόση ύψους 26 δισ. ευρώ, η εκταμίευση της δεν θα γίνει συνολικά.

Συγκεκριμένα η ανακοίνωση του Eurogroup αναφέρει:

«Η πρώτη δόση του προγράμματος ύψους 26 δισ. ευρώ θα γίνει σε δύο υποδόσεις. Η πρώτη υποδόση των 10 δισ .ευρώ θα είναι διαθέσιμη άμεσα σε λογαριασμό του ESM για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Η δεύτερη υποδόση ύψους 16 δισ. ευρώ θα δοθεί στην Ελλάδα σε αρκετές δόσεις αρχής γενομένης με μια πρώτη εκταμίευση ύψους 13 δισ. ευρώ έως τις 20 Αυγούστου και θα ακολουθήσουν περαιτέρω εκταμιεύσεις το φθινόπωρο υπό την προϋπόθεση της εφαρμογής των στόχων που βασίζονται στα μέτρα που περιγράφονται στο Μνημόνιο και θα εξειδικευθούν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και θα συμφωνηθούν από το EWG».

Αυτό σημαίνει ότι από τα 13 δισ. ευρώ που θα εκταμιευτούν άμεσα, μόνο τα 500 εκατ. ευρώ θα πάνε προς την πραγματική οικονομία και συγκεκριμένα προς ιδιώτες στους οποίους το δημόσιο χρωστάει πάνω από 5 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Ιουλίου.

Τα υπόλοιπα 12,5 δισ. ευρώ της δόσης θα πάνε:

– Στην εξόφληση 3,2 δισ. ευρώ προς την ΕΚΤ στις 20 Αυγούστου.

– Στην καταβολή περίπου 500 εκατ. ευρώ για τόκους στο προσεχές διάστημα.

– Στην αποπληρωμή των δόσεων του Σεπτεμβρίου προς το ΔΝΤ (1,7 δισ. ευρώ).

– Και 7,16 δισ. ευρώ για την εξόφληση του δανείου – γέφυρας που έλαβε η Ελλάδα τον Ιούλιο.

Τα υπόλοιπα 3 δισ. ευρώ του πακέτου θα εκταμιευθούν σε υποδόσεις τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο, ανάλογα με την υλοποίηση συγκεκριμένων μέτρων, (key milestones) τα οποία θα στηρίζονται στα μέτρα που επισημαίνονται στο μνημόνιο και τα οποία θα εξειδικευτούν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και θα συμφωνηθούν σε επίπεδο EWG.

Το νέο Μνημόνιο είναι γεγονός. Μετά από μια πολύωρη συνεδρίαση του Eurogroup και χωρίς να επιβεβαιωθούν όσοι μιλούσαν για γερμανικό μπλόκο και απαίτηση του Β. Σόιμπλε, να δοθεί νέο δάνειο - γέφυρα, οι υπουργοί Οικονομικών έδωσαν το πράσινο φως στην Ελλάδα. 

Η συμφωνία με τους δανειστές περιλαμβάνει μια σειρά από δεσμεύσεις και στόχους που είναι εξαιρετικά δύσκολα επιτεύξιμοι αλλά που δίνουν στην ελληνική κυβέρνηση τη δυνατότητα να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν την οικονομία σε μια πιο σταθερή βάση. Σε κάθε περίπτωση αποφεύγεται η χρεοκοπία της χώρας ενώ δεν θα πληρώσουν οι καταθέτες με τις αποταμιεύσεις τους την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Στη συνεδρίαση του Eurogroup επαναβεβαιώθηκε η συμφωνία της 12ης Ιουλίου και, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι υπουργοί Οικονομικών είναι έτοιμοι να αναλάβουν δράσεις, όπως μεγαλύτερες προθεσμίες αποπληρωμών, με σκοπό να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Μ’ αυτό τον τρόπο θα συμμετάσχει και το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, γεγονός που το Eurogroup θεωρεί απαραίτητο. Οι δράσεις που θα εξασφαλίσουν την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα εξαρτηθούν από την εφαρμογή του προγράμματος και θα καθοριστούν μετά την πρώτη αξιολόγηση (Οκτώβριος 2015). 
Παραμένουν τα πρωτογενή πλεονάσματα, όπως αυτά συμφωνήθηκαν στην Αθήνα. Είναι -0,25% για το 2015, +0,5% για το 2016, +1,75% για το 2017 και +3,5% για το 2018.
Από τα 86 δισ. ευρώ του πακέτου στήριξης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται και (έως) 25 δισ. ευρώ για τις τράπεζες. 

Πλεόνασμα
Η Ελλάδα θα έχει ως στόχο ένα μεσοπρόθεσμο πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ με ένα δημοσιονομικό μονοπάτι πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του -0,25% για το 2015, 0,5% για το 2016, 1,75% για το 2017 και 3,5% για το 2018 το οποίο θα επιτευχθεί κυρίως μέσω παραμετρικών δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων που θα υποστηριχθούν από μέτρα για την φορολογία και την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Η Ελλάδα θα αναλάβει ένα φιλόδοξο σχέδιο μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητάς, της αποτελεσματικότητας και της δικαιοσύνης.

Η Ελλάδα θα συγκεκριμενοποιήσει τις πολιτικές για να αποκαταστήσει τις δημοσιονομικές συνέπειες από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2012 και να εφαρμόσει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος ή αμοιβαία εναλλακτικά μέτρα έως τον Οκτώβριο του 2015. Η Ελλάδα έχει επίσης δεσμευθεί σε μεταρρυθμίσεις κλειδιά στην αγορά εργασίας προκειμένου να ανοίξει η οικονομία σε επενδύσεις και τον ανταγωνισμό καθώς και στον εκμοντερνισμό και την αποπολιτικοποίηση του δημόσιου τομέα. Η Ελλάδα έχει δεσμευθεί να λάβει αποφασιστικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα περιλαμβανομένης της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών όπως απαιτείται, καθώς και μέτρα για την ενίσχυση του πλαισίου αφερεγγυότητας και για την σημαντική βελτίωση της διακυβέρνησης των τραπεζών και του Ελληνικού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Μετά τα στρες τεστ που θα πραγματοποιηθούν πριν το τέλος του έτους το εργαλείο του bail in θα εφαρμοστεί για τους κύριους μετόχους ενώ αποκλείεται το bail in για τους καταθέτες.

Το Eurogroup τονίζει οι όροι που έχουν συμφωνηθεί θα πρέπει να εξειδικευτούν περαιτέρω όπως ζητήθηκε από το ΔΝΤ κατά προτεραιότητα κυρίως όσον αφορά το συνταξιοδοτικό και τη στρατηγική και τη διακυβέρνηση του οικονομικού τομέα σε συμφωνία με τους τρεις θεσμούς έγκαιρα για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης στα πλαίσια του προγράμματος του ESM.
 

Τα κόκκινα δάνεια
Επίσης η Ελλάδα θα αναλάβει τα απαραίτητα μέτρα για να αντιμετωπίσει το θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Δεδομένου του μεγέθους του προβλήματος καλούμε τις αρχές να αναπτύξουν όλα τα απαραίτητα εργαλεία για το στόχο αυτό, περιλαμβανομένου του ανοίγματος της αγοράς των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την διάθεσή τους με τις απαραίτητες δικλείδες ασφαλείας για την προστασία των ευάλωτων οφειλετών και την διερεύνηση της πιθανότητας δημιουργίας μιας bad bank.

Η εφαρμογή των όρων του Μνημονίου θα ελέγχεται από την Κομισιόν σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ όπως προβλέπεται από το άρθρο 13(7) της συνθήκης για τον ESM.

To Eurogroup τονίζει ότι ένα σημαντικά πιο ισχυρό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων αποτελεί θεμέλιο λίθο για το νέο πρόγραμμα του ESM. Το Eurogroup καλωσορίζει τη δέσμευση των Ελληνικών Αρχών για την υιοθέτηση νέας νομοθεσίας προκειμένου να διασφαλιστούν οι διαφανείς διαδικασίες ιδιωτικοποιήσεων και η επαρκής τιμολόγηση των περιουσιακών στοιχείων σύμφωνα με τις αρχές του ΟΟΣΑ. Για να διασφαλιστεί μια πιο φιλόδοξη διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων θα δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο ταμείο στην Ελλάδα κάτω από την επίβλεψη των σχετικών Ευρωπαϊκών Θεσμών μέχρι το τέλος του 2015 και θα περιλαμβάνει την ιδιωτικοποίηση των ανεξαρτήτως αποτιμούμενων κρατικών περιουσιακών στοιχείων αποφεύγοντας τις fire sales. 

Το Ταμείο
Το Eurogroup περιμένει από την Ελληνική Κυβέρνηση να υιοθετήσει ένα σχέδιο για το ταμείο αυτό μέχρι το τέλος Οκτωβρίου 2015 ώστε να λειτουργήσει έως το τέλος του χρόνου. Το αντικείμενό του θα είναι γρήγορα να εντοπίζει, να μεταφέρει κατά τη διάρκεια του προγράμματος και να διαχειρίζεται πολύτιμα Ελληνικά περιουσιακά στοιχεία μέσω ιδιωτικοποιήσεων και άλλων εργαλείων, περιλαμβανομένων μειοψηφικών μετοχικών κεφαλαίων, και να αυξάνει την αξία τους σε επαγγελματική βάση. Αυτό θα περιλαμβάνει και τις μετοχές των Ελληνικών τραπεζών μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους  ενισχύοντας έτσι και τη διακυβέρνηση των τραπεζών.

Αυτό θα πρέπει να διασφαλίσει ότι ο στόχος των 50 δισ. ευρώ μπορεί να πραγματοποιηθεί βάζοντας στην αγορά τα περιουσιακά στοιχεία, με τα 25 δισ. ευρώ να χρησιμοποιούνται για την αποπληρωμή της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και άλλων περιουσιακών στοιχείων και το 50% κάθε εναπομείναντος ευρώ (π.χ. το 50% των 25 δισ. ευρώ) θα χρησιμοποιηθεί για τη μείωση του χρέους και το 50% θα χρησιμοποιηθεί για επενδύσεις. Η νομοθεσία για τη σύσταση του ταμείου θα υιοθετηθεί σε συμφωνία με τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς.

Το Eurogroup εκτιμά ότι οι Ελληνικές αρχές έχουν κάνει επιπλέον και σημαντικά νομοθετικά βήματα τις τελευταίες ημέρες. Αυτό στηρίζει την σταδιακή διαδικασία της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης, επιδεικνύοντας την πολιτική αποφασιστικότητα και την ιδιοκτησία του προγράμματος από τις αρχές. Αυτά τα βήματα περιλαμβάνουν κυρίως επιπρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα όσον αφορά τη φορολογία και τα έξοδα, τη νομοθεσία για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις καθώς και ένα εκτεταμένο πακέτο ενεργειών σχετικά με το δημοσιονομικό τομέα και την αγορά. Επιπρόσθετα σε συμμόρφωση με την δήλωση του Eurogroup της 16ης Ιουλίου, οι ελληνικές αρχές έλαβαν μέτρα για να προσαρμόσουν και να ολοκληρώσουν τη νομοθεσία που υιοθετήθηκε στις 15 Ιουλίου 2015. Οι αρχές έχουν επίσης καταργήσει μια σειρά από διατάξεις που είχαν φέρει πίσω τις προηγούμενες δεσμεύσεις του προγράμματος.

Το Eurogroup καλωσορίζει την θετική εκτίμησης της εφαρμογής αυτών των προαπαιτουμένων από τους Θεσμούς. Οι Ελληνικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει την πρόθεσή τους να ολοκληρώσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο τις επόμενες ενέργειες που έχουν τεθεί από τους θεσμούς, περιλαμβανομένων της υιοθετηθείσας νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών σε ευθυγράμμιση με την πρόταση των θεσμών.

Βάσει της εκτίμησης των θεσμών το πρόγραμμα του ESM θα καλύψει ένα ποσό έως 86 δισ. ευρώ. Αυτό περιλαμβάνει ένα ποσό έως 25 δισ. ευρώ για τον τραπεζικό τομέα προκειμένου να αντιμετωπιστούν πιθανά κόστη ανακεφαλαιοποίησης.

Η δόση