Κόλπο γκρόσο, με την εκδίωξη του Ταμείου από το τρίτο μνημόνιο, θέλει να πετύχει η κυβέρνηση, καθώς είναι εκείνο που πιέζει για όλο και πιο επώδυνα μέτρα -Σθεναρά αντιστέκεται η Γερμανία, που δεν θέλει να αλλάξει το στάτους

Δεν είναι η πρώτη φορά που υπάρχει σοβαρή κρίση ανάμεσα στην Αθήνα και το Βερολίνο για την συμμετοχή του ΔΝΤ στο λεγόμενο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης.

Είχε προηγηθεί η ανεπιτυχής προσπάθεια του Αντώνη Σαμαρά τον Σεπτέμβριο του 2014, να φύγει Ταμείο, που προσέκρουσε τότε στο «γερμανικό τείχος» και την ξερή άρνηση της ίδιας της Άνγκελας Μέρκελ. Είναι όμως η πρώτη φορά τώρα που φαίνεται ότι η ελληνική επιχείρηση έχει πολλά επιχειρήματα και κυρίως εξασφαλισμένα – τρόπον τινά – τα αναγκαία χρήματα για το υποστηρίξει: Η κυβέρνηση θέλει να αξιοποιηθούν τα 19 δισ που «περίσσεψαν» από το δανειοδοτικό πρόγραμμα, εξαιτίας των χαμηλών αναγκών για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ώστε να αντικατασταθεί το μέρος της συμμετοχής που θα είχε το ΔΝΤ στο τρίτο μνημόνιο και έτσι να μην χρειαστεί η παρουσία του.

Σημειωτέον ότι για τις τράπεζες είχε προσδιοριστεί ένα ποσό περί τα 25 δις ευρώ, από τα οποία όμως, εξαιτίας της μεγάλης συμμετοχής ιδιωτών στην ανακεφαλαιοποίηση, θα χρησιμοποιηθούν περί τα 6 δισ ευρώ.

Με αυτό το διαπραγματευτικό όπλο η κυβέρνηση επιχειρεί μία μεγάλη ανατροπή, που θα αλλάξει τα δεδομένα στην εφαρμογή του μνημονίου. Ζητά να αναλάβει η Ευρώπη εξ ολοκλήρου όλο το πρόγραμμα – «ευρωπαϊκή λύση» - και το ΔΝΤ να παραμείνει όχι ως δανειοδότης, με ό,τι αυτό σημαίνει για τις απαιτήσεις που διατυπώνει, αλλά μόνο ως τεχνικός σύμβουλος, εφόσον οι ευρωπαίοι επιθυμούν έστω μία κάποια παρουσία του.

Η κυβέρνηση θέλει να φύγει το ΔΝΤ και για πολιτικούς, επικοινωνιακούς λόγους – είναι προφανή τα πολιτικά κέρδη από μία τέτοια εξέλιξη – αλλά και για ουσιαστικούς, καθώς το Ταμείο είναι εκείνο που επιμένει συνήθως σε ακραίες εκδοχές εφαρμογής των μέτρων και όπως είπε μάλιστα ο Αλέξης Τσίπρας, «έχει παράλογες απαιτήσεις». Για παράδειγμα σέρνει τον χορό των πιέσεων για τις μειώσεις των συντάξεων, για τις ομαδικές απολύσεις και σειρά άλλων σκληρών ρυθμίσεων. Στο Μαξίμου έχουν καταλήξει ότι το ΔΝΤ δεν είναι αναγκαίο ούτε καν για την προσπάθεια της κυβέρνησης για ελάφρυνση του χρέους, παρότι έχει παραπλήσιες απόψεις. Και τούτο διότι θεωρεί - το Μαξίμου – ότι το θέμα είναι ήδη ώριμο και στις τάξεις των Ευρωπαίων, αρκεί να ολοκληρωθεί με επιτυχία η πρώτη αξιολόγηση.

Ως σθεναρός υποστηρικτής της παρουσίας του ΔΝΤ – αυτό είχε ζητήσει άλλωστε την έλευσή του στην ευρωζώνη το 2010 – το Βερολίνο δεν βλέπει διόλου με καλό μάτι την όλη προσπάθεια της Αθήνας. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος έχει ισχυροποιηθεί εσχάτως έναντι της Μέρκελ με αιχμή το προσφυγικό, ανέλαβε να υπερασπίσει τη μέχρι τώρα γραμμή για το ελληνικό πρόγραμμα, ήτοι να αποκλείσει την έξοδο του ΔΝΤ, αλλά και να σημάνει ένα νέο γύρο πολιτικών πιέσεων προς την Αθήνα, σε μία κρίσιμη και καθοριστική καμπή.

Ο κ. Σόιμπλε ειρωνεύτηκε ουσιαστικά όλη την τακτική της ελληνικής κυβέρνησης και επιχείρησε να δώσει μία απαξιωτική εκδοχή για τις ελληνικές προσπάθειες. Ουσιαστικά θέλησε να δώσει ένα πρόωρο τέλος στις φιλοδοξίες της κυβέρνησης για ουσιαστική διαπραγμάτευση επί θεμάτων όπως το ασφαλιστικό, που ζητάει μετ’ επιτάσεως η Αθήνα. Προς τούτο επανέφερε με σαφή τρόπο την απειλή περί εξόδου της χώρας από το ευρώ!

«Η στάμνα δεν πρέπει να πηγαίνει στο πηγάδι τόσο συχνά, μέχρι να σπάσει. Αυτό δεν είναι για το καλό της στάμνας» είπε χαρακτηριστικά, αφού νωρίτερα είχε επισημάνει το πώς πήγαν οι διαπραγματεύσεις του προηγούμενου εξαμήνου και τι παραλίγο να γίνει τον Ιούλιο – όταν τέθηκε το θέμα του grexit στο τραπέζι. Φρόντισε δε να καταστήσει σαφές ότι η Αθήνα δεν πρέπει να αμφισβητεί το ρόλο του ΔΝΤ.

Κατά την εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης ο κ. Σόιμπλε βλέπει ότι τα δεδομένα αλλάζουν άρδην στην Ευρώπη γενικά, αλλά και σε σχέση με την Ελλάδα και προσπαθεί να δημιουργήσει τετελεσμένα: Η Ελλάδα έχει άλλον ρόλο πλέον εξαιτίας του προσφυγικού, η ανταπόκρισή της στο πρόγραμμα είναι ήδη μεγάλη, πολλοί παίκτες, όπως η ΕΚΤ και άλλοι οικονομικοί παράγοντες δεν επιθυμούν την αναζωπύρωση της κρίσης και της αβεβαιότητας, ενώ και στη Ευρώπη οι εκλογές στην Πορτογαλία, οι επερχόμενες στην Ισπανία και όσα συμβαίνουν στη Γαλλία με τη Λεπέν, μόνο ανησυχητικά μηνύματα κρύβουν – για διαφορετικούς λόγους βέβαια – για τη κυριαρχία των σκληρών του Βερολίνου.

Γι’ αυτό και η Αθήνα απάντησε με το ίδιο ειρωνικό ύφος, δια της κυβερνητικής εκπροσώπου Όλγας Γεροβασίλη, στέλνοντας πίσω το μήνυμα του κ. Σόιμπλε:

«Ευτυχώς που ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών, πασχίζει να “κρατήσει την στάμνα γερή”.Η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη έχει πια κατανοήσει ποιες απόψεις εξυπηρετεί η κάθε πλευρά. Υπενθυμίζουμε ότι αρμόδια για το συμφέρον της χώρας είναι η ελληνική κυβέρνηση. Περιμένουμε απο το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών να διαχωρίσει την στάση του απο την απαράδεκτα σκληρή στάση του ΔΝΤ. Η Ευρώπη οφείλει και μπορεί να λύσει τα προβλήματα που την αφορούν μόνη της».

Στα 296 δισ. ευρώ ανέρχεται σήμερα το χρέος του ελληνικού Δημοσίου προς ιδιώτες και επίσημους πιστωτές. Στο ποσό αυτό όμως δεν συμπεριλαμβάνεται το λεγόμενο και «κρυφό χρέος», ύψους 25 δισ.,

που είναι οι δυνητικές υποχρεώσεις του ελληνικού Δημοσίου σε περίπτωση καταπτώσεως των εγγυήσεων που έχει παράσχει σε φορείς εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης: δηλαδή κρατικές επιχειρήσεις, δημόσιοι οργανισμοί και ΔΕΚΟ που έχουν αντλήσει αυτά τα δάνεια.

Στην περίπτωση που οι εγγυήσεις αυτές καταπέσουν όλες, όπως έγινε με τα 481 εκατ. του ΟΣΕ και τα 49 εκατ. της ΕΑΣ στο πρώτο εξάμηνο, τότε το δημόσιο χρέος θα μπορούσε να εκτοξευθεί έως και τα 320 δισεκατομμύρια.

Και αυτά, σύμφωνα με την Καθημερινή της Κυριακής, χωρίς τις εγγυήσεις του Δημοσίου για τις τράπεζες, που έχουν κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ώστε να καλύψουν μέρος της χρηματοδότησης που έχουν αντλήσει μέσω του ELA και η οποία πάντως εξυπηρετείται κανονικά. Και βέβαια στα 296 δισ. δεν περιλαμβάνονται ούτε τα κόστη εξυπηρέτησης αυτών των δανείων, τα επιτόκια δηλαδή που καταβάλλονται ετησίως και το μέσο σταθμικό ύψος των οποίων είναι της τάξης του 2%.

Οι αριθμοί ζαλίζουν

Τα ποσά αλλά και οι δομές της χρηματοδότησης ζαλίζουν κυριολεκτικά τους μη εξοικειωμένους με τη δυναμική της εξέλιξης του χρέους και τον αριθμό των πιστωτών. Και το συνολικό ποσό μεταβάλλεται συνεχώς, ενίοτε και σε εβδομαδιαία βάση, καθώς η Αθήνα έχει μπροστά της αλλεπάλληλες αποπληρωμές δόσεων προηγούμενων δανείων που εκτείνονται έως και το 2059 αλλά και εισπράξεις από το τρίτο πρόγραμμα στήριξης. Τέτοια εκταμίευση είναι αυτή της επικειμένης δόσης των 2 δισ. και τέτοιες πληρωμές είναι οι τρεις προς το ΔΝΤ τον Δεκέμβριο, που ξεπερνούν το 1,2 δισ.

Να σημειωθεί πως η Ελλάδα δεν έχει ακόμα εισπράξει από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (European Stability Mechanism ή ESM) παρά μέρος μόνον του τρίτου πακέτου στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Εχουν εκταμιευτεί 23 δισεκατομμύρια, εκ των οποίων τα 10 προορίζονται για τις ανάγκες της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και παραμένουν σε ειδικό λογαριασμό στο Λουξεμβούργο και δεν έχουν μεταβιβαστεί στην Ελλάδα, ενώ άλλα 13 δισεκατομμύρια που εκταμιεύτηκαν χρησιμοποιήθηκαν για τις μεγάλες πληρωμές χρέους προς το ΔΝΤ και την ΕΚΤ των προηγούμενων μηνών.

Η επικείμενη καταβολή της δόσης των 2 δισ. ευρώ θα προέλθει ακριβώς από αυτά τα 63 δισ. ευρώ εκ των συνολικά 86 δισ. που έχει εγκρίνει ο ESM στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος.

Ομως και ο αριθμός των πιστωτών ζαλίζει. Πιστωτές της χώρας είναι καταρχήν οι κάτοχοι εντόκων γραμματίων Δημοσίου, το ύψος των οποίων ανέρχεται στα 15 δισεκατομμύρια. Αυτό το βραχυπρόθεσμο χρέος ανακυκλώνεται συνεχώς και κατέχεται κυρίως, αλλά όχι όλο, από τις ελληνικές τράπεζες. Στους αγοραστές εμφανίστηκαν νωρίτερα φέτος και ξένοι οργανισμοί με πολύ μικρή πάντως συμμετοχή .

Η Ελλάδα χρωστάει επίσης 18 δισ. στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι δόσεις αποπληρωμής αυτού του χρέους ολοκληρώνονται το 2024, οπότε και εξοφλείται. Ομως δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα εάν και σε ποιο βαθμό το ΔΝΤ θα συμμετάσχει στο νέο πακέτο των 86 δισεκατομμυρίων του τρίτου προγράμματος στήριξης, το οποίο για την ώρα έχει εγκριθεί ολόκληρο ως πιστωτική γραμμή του European Stability Mechanism (ESM). Το εάν τελικά το ΔΝΤ θα συμμετάσχει σε αυτό το πρόγραμμα είναι σαφές πως θα κριθεί από τη συζήτηση μεταξύ Αθήνας και Ευρωπαίων πιστωτών για τη διευθέτηση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Συζήτηση που δεν αναμένεται να κλείσει σε καμία περίπτωση φέτος.

Αλλα 20 δισεκατομμύρια χρωστά το ελληνικό Δημόσιο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πρόκειται για παλιά ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που διακρατώνται από την ΕΚΤ και τις κεντρικές τράπεζες κρατών-μελών της Ευρωζώνης, τα οποία εξαιρέθηκαν από το κούρεμα του 2012. Οι αμέσως επόμενες αποπληρωμές αυτών των οφειλών προς την ΕΚΤ που πρέπει να κάνει το Δημόσιο, μετά από αυτές που έγιναν με περιπετειώδη τρόπο το καλοκαίρι και χάρη στα 13 δισ. ευρώ που μπήκαν στο τρίτο πρόγραμμα, είναι προσδιορισμένες για τον Απρίλιο και τον Ιούλιο του 2016.

Από το PSI στον ESM

Σε ιδιώτες επενδυτές κατόχους των νέων ελληνικών ομολόγων, που προέκυψαν από το PSI του 2012 αλλά και τις δυο νέες ομολογιακές εκδόσεις του 2014, το Δημόσιο οφείλει συνολικά 36 δισεκατομμύρια ευρώ.

Τα ομόλογα αυτά αρχίζουν να εξοφλούνται τον Φεβρουάριο του 2023. Βρίσκονται στα χέρια τόσο θεσμικών επενδυτών όσο και σε hedge funds αλλά και φυσικά πρόσωπα και ασφαλιστικά ταμεία .

Στον ESM η Ελλάδα χρωστά αυτήν τη στιγμή, όπως προαναφέρθηκε, 23 δισ. που θα γίνουν 25 όταν εκταμιευθεί η δόση των 2 δισ. και προοπτικά θα τείνουν προς τα 86 δισ., ανάλογα με το ύψος των κεφαλαίων που τελικά θα απαιτηθούν έως το 2018, οπότε και λήγει το τρίτο πρόγραμμα. Να σημειωθεί όμως πως από τα 23 δισ. αυτά και ειδικότερα τα 10 εξ αυτών που προορίζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ενδέχεται να μη χρειαστούν όλα με βάση την ισχύουσα εκτίμηση για μεγάλη συμμετοχή των ιδιωτών στις εν εξελίξει ανακεφαλαιοποιήσεις.

Newpost.gr

Με άγριες διαθέσεις ξεκινά το «κουαρτέτο» τις επαφές του στην Αθήνα για να αξιολογήσει την πρόοδο του ελληνικού προγράμματος.

Η «σιδηρά κυρία» Ρουμάνα Ντέλι Βελκουλέσκου από το ΔΝΤ και οι Ντέκλαν Κοστέλο (Κομισιόν), Ράσμους Ρέφερ (ΕΚΤ) και Νίκολα Τζαμαρόλι (ESM) είναι το περίφημο «κουαρτέτο» που θα βρεθεί ενώπιος ενωπίω με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στο ξενοδοχείο ΗILTON (αρχικά είχε αποφασιστεί να γίνει η συνάντηση στο PLAZA, αλλά για λόγους ασφαλείας ακυρώθηκε η μετακίνηση).

Οι συναντήσεις ξεκινούν την Τετάρτη. Η μια θα είναι στις 9.00 το πρωί και εκτός από τον υπουργόΟικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο, στην συνάντηση αυτή θα πάρει μέρος και ο υπουργός Επικρατείας Α. Φλαμπουράρης. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αντικείμενο της συνάντησης είναι ο συντονισμός της εφαρμογής του προγράμματος.

Στην δεύτερη συνάντηση με τους θεσμούς που θα γίνει στις 18:00 το απόγευμα, θα πάρουν μέρος και οι Αναπληρωτές Υπουργοί Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης και Τ. Αλεξιάδης. Αντικείμενο της συνάντησης είναι θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών υπό τον «κομψό» τίτλο του «οικονομικές/δημοσιονομικές εξελίξεις, προϋπολογισμός 2016, φορολογία».

Ωστόσο, η πραγματικότητα θα είναι πιο σκληρή. Στο τραπέζι θα πέσουν τα ανοικτά ζητήματα όπως η «λύση» που έδωσε η κυβέρνηση με τον ΦΠΑ στην εκπαίδευση, με την οποία δεν είναι γνωστό αν θα συμφωνήσουν οι εκπρόσωποι των δανειστών.

Τα «κόκκινα» δάνεια -που συνδέονται αναπόδραστα με την κρίσιμη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών- θα είναι το δεύτερο ακανθώδες θέμα που θα συζητήσουν οι Έλληνες υπουργοί με τους εκπροσώπους των θεσμών.

Τα μείζονα θέματα θα πρέπει να έχουν λυθεί μέχρι τέλος του χρόνου, αλλιώς καραδοκεί το bail in – ήτοι το κούρεμα καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ από ιδιώτες.

Η προστασία της πρώτης κατοικίας είναι ένα επίσης κρίσιμο ζήτημα, καθώς οι δανειστές απαιτούν να αρθεί η προστασία της από τις 80.000 ευρώ αντικειμενική αξία. Η κυβέρνηση αμύνεται και αντιπροτείνει τη δημιουργία ενός ενδιάμεσου φορέα διαχείρισης των δανείων. Το εν λόγω ζήτημα θα πρέπει να έχει πάρει μορφή και να έχει ψηφιστεί μέχρι τις 15 Νοεμβρίου.

Η «βόμβα» του Ασφαλιστικού θα πέσει επίσης στο τραπέζι των διαβουλεύσεων ενώ η κυβέρνηση αναζητά ισοδύναμα ύψους 3 δισ. 350 εκατ. ευρώ.

Από την λύση που φάνηκε να δίδεται για το θέμα του ΦΠΑ, μετά την μείωση των συντελεστών στο 13% για τα σχολεία και στο 6% για τα φροντιστήρια τα ισοδύναμα είναι περί τα 150 εκατ. ευρώ.

Η κατάργηση του εισιτηρίου των πέντε ευρώ για την Υγεία, αποφέρει ισοδύναμα περίπου 20 εκατ. Ευρώ. Άλλα 100 εκατ. ευρώ απαιτούνται για το θέμα της φορολογίας των αγροτών, αλλιώς θα αυξηθεί από το 13% στο 20%.

Περίπου 200 εκατ. ευρώ θα αναζητηθούν από άλλες πηγές, ως εναλλακτική φόρμουλα για την απόσυρση της διάταξης για τα ενοίκια.

Για να μην καταργηθεί το ΕΚΑΣ απαιτούνται ισοδύναμα μισού δισ. ευρώ, ενώ πάνω από 350 εκατ. ευρώ πρέπει να βρεθούν για να μην εφαρμοστεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Η ενσωμάτωση των επικουρικών στις κύριες συντάξεις, έχει ήδη προαναγγελθεί αρμοδίως.

Τέλος, 2 δισ. ευρώ θα απαιτηθούν μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ περί αντισυνταγματικότητας των μειώσεων στις συντάξεις.

zougla.gr