Χωματερή

Έως το 2022 κλείνουν όλες οι ανεξέλεγκτες χωματερές σε Κυκλάδες-Δωδεκάνησα, προανήγγειλε ο υπουργός Περιβάλλοντος

Αύγουστος 03, 2020

Σε πρότυπο νησί για τη ανακύκλωση και σημείο αναφοράς για όλη την Ελλάδα αναδεικνύεται η Σαντορίνη, μέσω της υλοποίησης του προγράμματος που ξεκινά να υλοποιεί η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), σε συνεργασία με το Δήμο Θήρας, δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης κατά τη επίσκεψή του στο νησί το Σάββατο, 1 Αυγούστου.

Προανήγγειλε επίσης το κλείσιμο της ανεξέλεγκτης χωματερής του νησιού (ΧΑΔΑ) και την εξεύρεση ενδιάμεσης λύσης για την διαχείριση των απορριμμάτων έως την υλοποίηση της μόνιμης λύσης που είναι η κατασκευή σύγχρονης Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων με τη μέθοδο ΣΔΙΤ, τονίζοντας ότι στόχος είναι να κλείσουν και οι 14 ΧΑΔΑ στα νησιά του Νότιου Αιγαίου έως το 2022

Τέσσερις πρωτοβουλίες για ενίσχυση της ανακύκλωσης
Όπως τόνισε ο κ. Χατζηδάκης σε ειδική εκδήλωση παρουσία του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργου Χατζημάρκου, του προέδρου της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου (και δημάρχου Ρόδου) Αντώνη Καμπουράκη και του Δημάρχου Θήρας Αντώνη Σιγάλα, «Πριν ενάμιση μήνα επισκέφθηκα τη Σαντορίνη μαζί με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για την αντιμετώπιση μιας σειράς εκκρεμοτήτων που ταλανίζουν το νησί, μεταξύ των οποίων και το θέμα των απορριμμάτων. Είχα πει τότε ότι μας ενδιαφέρει σε συνεργασία με την ΕΕΑΑ να καταστήσουμε την Σαντορίνη το ταχύτερο δυνατό ένα πρότυπο νησί ανακύκλωσης, ένα σημείο αναφοράς για όλη την Ελλάδα. Σήμερα, διαπιστώνω ότι περνάμε από την θεωρία στην πράξη. Έχουν υπερδιπλασιαστεί οι μπλε κάδοι συγκέντρωσης ανακυκλώσιμων υλικών που τοποθετεί η ΕΕΑΑ φτάνοντας τους 455 και η ΕΕΑΑ προτίθεται –σε συνεργασία με τον Δήμο- να τοποθετήσει τουλάχιστον 200 μπλε κάδους ακόμα. Επιπροσθέτως, έχουν τοποθετηθεί 25 καινούριοι κώδωνες για τη συλλογή γυαλιού, προστιθέμενοι στους υφιστάμενους 25. Άρα έχουμε και εκεί ένα ρεύμα συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών, στο οποίο θα προστεθεί ένα τρίτο ρεύμα, για την ξεχωριστή συλλογή αλουμινίου. Επίσης, στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος έχει γίνει συνεννόηση με τους παραχωρησιούχους του αεροδρομίου της Σαντορίνης ώστε από το φθινόπωρο να υπάρχουν 4 ρεύματα ανακύκλωσης στο αεροδρόμιο».

Συνεργασία ΕΕΑΑ με 80 τοπικές επιχειρήσεις

Την ίδια στιγμή, η ΕΕΑΑ συνεργάζεται με 80 επιχειρήσεις της Σαντορίνης προκειμένου να μαζεύουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις χωριστά τα πλαστικά μπουκάλια ώστε να περιοριστεί η διάθεσή τους στη Σαντορίνη. «Και πολύ περισσότερο η διάθεση των πλαστικών μιας χρήσης, καθώς η απόσυρσή τους το 2021 αποτελεί πολιτική της κυβέρνησης».

«Θέλουμε η Σαντορίνη να αποτελέσει παράδειγμα όχι μόνο για τα νησιά των Κυκλάδων και του νότιου Αιγαίου, αλλά και για όλη την Ελλάδα. Δυστυχώς στην ανακύκλωση δεν είμαστε καν στον 20ο αιώνα, είμαστε στον 19ο. Από εδώ σήμερα ξεκινά η προσπάθεια –με αρωγό την τοπική αυτοδιοίκηση- για να καλύψουμε το χαμένο έδαφος και να κερδίσουμε τη μάχη της σύγχρονης διαχείρισης των απορριμμάτων. Δεν θέλουμε απλώς να είμαστε συνεπείς στις υποχρεώσεις μας έναντι στην ΕΕ αλλά να στηρίξουμε το τουριστικό μας προϊόν και να προστατεύσουμε το περιβάλλον. Είναι μια προσπάθεια που έχει να κάνει και με το εθνικό μας φιλότιμο. Δεν μπορεί να είμαστε από τους τελευταίους στην Ευρώπη για ένα τόσο ευαίσθητο θέμα»

Κλείνει ο ΧΑΔΑ της Σαντορίνης- Κατασκευή ΜΕΑ με ΣΔΙΤ

Στη συνέχεια, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέλυσε τον σχεδιασμό για την διαχείριση των απορριμμάτων στη Σαντορίνη και ευρύτερα στα νησιά το Νοτίου Αιγαίου. Όπως είπε, «Έχουμε θετικές εξελίξεις στη Σαντορίνη. Ο ΧΑΔΑ θα κλείσει και πολύ σύντομα θα ανακοινωθεί η ενδιάμεση λύση. Εχει υποβληθεί στο Υπουργείο Ανάπτυξης ο σχετικός φάκελος προκειμένου στη θέση του σημερινού ΧΑΔΑ να υπάρξει μια σύγχρονη Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων που θα κατασκευαστεί με Σύμπραξη Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), μέθοδο με την οποία προχώρησαν οι αντίστοιχες μονάδες σε Ήπειρο και Σέρρες.

Η προσπάθειά μας για ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων δεν εξαντλείται στη Σαντορίνη. Επεκτείνεται σε όλη τη χώρα, με ιδιαίτερη έμφαση στο Νότιο Αιγαίο. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται και η σύσταση νέου Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, με πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων Μ. Γραφάκου. Είναι ντροπή εν έτει 2020 στην πιο τουριστική περιοχή της χώρας να έχουμε 14 ανεξέλεγκτες χωματερές. Έχουμε ήδη ξεκινήσει την προσπάθεια να κλείσουν και υπάρχει πρόοδος. Στόχος μας είναι να έχουν κλείσει όλες μέχρι το 2022 και να μην υπάρχει καμία ανεξέλεγκτη χωματερή στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα. Στόχος μας είναι αυτό να συμβεί σε όλη τη χώρα, να κατασκευαστούν σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Πρέπει να πορευτούμε χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς ταλαντεύσεις και κυρίως χωρίς ιδεοληψίες και δογματισμούς που πληρώθηκαν πανάκριβα. Χωρίς φόβο για το πολιτικό κόστος, αλλά με πάθος για την ορθολογική επίλυση όλων των σοβαρών ζητημάτων που άπτονται της διαχείρισης των απορριμμάτων το ταχύτερο δυνατό», κατέληξε ο κ. Χατζηδάκης.

Διαβάστε περισσότερα...

Τοπικά

Ο ΧΥΤΑ Κω έχει "εξελιχθεί" σε χωματερή

Ιούλιος 15, 2016

Δ. Γερασκλής: «Εάν αποδεχθεί ο εργολάβος τις ευθύνες του, θα κάνει αζημίως για το δήμο, ό,τι προβλέπεται για την αποκατάσταση. Εάν δεν τις αποδεχτεί, θα προχωρήσουμε με κόστος δικό μας να κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε για να ξεκολλήσει το έργο και θα διεκδικήσουμε δικαστικά από τους μελετητές τις αποζημιώσεις»

Δεν είναι λίγο το μελάνι που έχει χυθεί, επί σειρά ετών, για τον ΧΥΤΑ της Κω. Από την εποχή που «σχηματιζόταν» σαν ιδέα μέχρι και σήμερα, απασχολεί συνεχώς της τοπική κοινωνία και τις εκάστοτε δημοτικές της αρχές, στις οποίες να σημειώσουμε, έχει ασκηθεί οξύτατη κριτική για σειρά αποφάσεών τους από τις – επίσης – εκάστοτε αντιπολιτεύσεις. Το θέμα είναι πως, ένα έργο πνοής (στην κυριολεξία), αντί να αποδίδει τα αναμενόμενα και τα από το νόμο προβλεπόμενα, συνεχώς παρουσιάζει προβλήματα, άλλοτε μικρά και άλλοτε τεράστια, όπως η κατολίσθηση που σημειώθηκε προ τριμήνου, αχρηστεύοντας σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία του.

Σύμφωνα με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο Δαυίδ Γερασκλή, η μελέτη για την δεύτερη φάση του ΧΥΤΑ ανατέθηκε από τον τότε Σύνδεσμο το 2010, παραδόθηκε το 2012 και πληρώθηκε από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

Πέρα από την κατασκευή του δεύτερου κυττάρου, προέβλεπε και την αντιστήριξη της δεξαμενής του βιολογικού, δηλαδή, συγκεκριμένα γεωτεχνικά έργα, η οποία να σημειώσουμε, είχε χωροθετηθεί σε ύψωμα της περιοχής. «Παρά το γεγονός πως, είχε προταθεί να γίνει πιο χαμηλά, ο τεχνικός σύμβουλος επέμενε να γίνει στον συγκεκριμένο χώρο» σημείωσε ο κ. Γερασκλής και συνέχισε: «Η Υπηρεσία μας, μετά την κατολίσθηση που έγινε την 1η Απριλίου, συγκρότησε επιτροπή διαπίστωσης βλαβών, η οποία κατέληξε στη διαπίστωση ότι, το πρόβλημα είναι της εν λόγω μελέτης που δεν προέβλεψε ότι, το έδαφος είναι ακατάλληλο προκειμένου να γίνει εκσκαφή σε τέτοιο βάθος. Όταν, λοιπόν, η εκσκαφή έφτασε σε ένα σημείο που το έδαφος ήταν σαθρό, παρέσυρε όλο το μέτωπο με αποτέλεσμα και η εργασία του δεύτερου κυττάρου να έχει σταματήσει αλλά και η δεξαμενή αυτή καθ’ αυτή που προβλέπονταν έργα αντιστήριξής της, να μην μπορεί να αντιστηριχθεί».

Μετά από αυτή την εξέλιξη, τι;

Όπως μας είπε ο αντιδήμαρχος, ο δήμος σε συνεννόηση με την διαχειριστική αρχή, είπαν στους μελετητές πως, η μελέτη τους αστόχησε και για το λόγο αυτό «το λιγότερο που περιμένουμε είναι να μας κάνουν καινούργια μελέτη τροποποιώντας την αρχική προκειμένου η δεξαμενή να μεταφερθεί χαμηλότερα και βεβαίως, να προτείνουν και τρόπους γεωτεχνικής αντιμετώπισης του φαινομένου της κατολίσθησης. Εκεί βρισκόμαστε τώρα και περιμένουμε από τους μελετητές να κάνουν αυτό το βήμα. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και ελπίζουμε να βρούμε τρόπο να το ξεπεράσουμε».

Το χρονοδιάγραμμα της σχετικής εργολαβίας ήταν να ολοκληρωθεί το έργο σε 18 μήνες, ήτοι, μέχρι τον Ιούνιο του 2017.

«Η μελέτη του εργολάβου, ελέγχεται από ειδικούς. Αυτοί δεν είχαν διαπιστώσει πρόβλημα;» το ερώτημα.

«Οι μελέτες παρελήφθησαν από την τεχνική υπηρεσία του δήμου που είχε και τους επιβλέποντες των μελετών. Η γεωτεχνική μελέτη, λοιπόν, έλεγε πως, τα συγκεκριμένα εδάφη είναι ικανά, οπότε μπορούμε να σκάψουμε σε τόσο βάθος για τη δημιουργία του κυττάρου. Στην πράξη όμως, τα εδάφη δεν ήταν όπως τα περιέγραφε η μελέτη. Και προφανώς, κανένας επιβλέπων δεν μπορεί να το ελέγξει αυτό» η απάντηση.

Με λίγα λόγια, σύμφωνα με τον κ. Γερασκλή και την επιτροπή διαπίστωσης βλαβών, «εάν ο μελετητής είχε κάνει γεωτρήσεις στο συγκεκριμένο σημείο, θα είχε δει το πρόβλημα. Δεν έκανε όμως γεωτρήσεις, πήρε γενικά στοιχεία και δυστυχώς αυτά αστόχησαν. Και γι’ αυτό το λόγο ακριβώς τους επιρρίπτουμε τις ευθύνες και περιμένουμε την αντίδρασή τους, να δούμε τι θα κάνουν. Η προθεσμία που τους έχουμε δώσει για να απαντήσουν λήγει εντός της επόμενης εβδομάδας».

Και ο αντιδήμαρχος κατέληξε λέγοντας: «Εάν αποδεχθεί ο εργολάβος τις ευθύνες του, θα κάνει αζημίως για το δήμο τις αναθεωρήσεις των μελετών, θα κάνει γεωτρήσεις, θα προτείνει μέτρα για την αποκατάσταση του φαινομένου της κατολίσθησης γεωτεχνικά. Εάν δεν τις αποδεχτεί, επειδή έχουμε πρόβλημα θα προχωρήσουμε με κόστος δικό μας να κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε για να ξεκολλήσει το έργο και θα διεκδικήσουμε δικαστικά από τους μελετητές τις αποζημιώσεις που θα μας οφείλουν».

Τρίτος διαγωνισμός για τις δημόσιες τουαλέτες

Παράλληλα, ο αντιδήμαρχος, αναφέρθηκε και στις δημόσιες τουαλέτες, λέγοντας πως, μέσα στις επόμενες ημέρες θα διενεργηθεί ο τρίτος διαγωνισμός για την ενοικίασή τους (οι δύο προηγούμενοι απέβησαν άκαρποι), με τους ίδιους όρους και με τιμή εκκίνησης τα 5.000 ευρώ. Σε περίπτωση που αποβεί και αυτός άκαρπος, τότε θα κληθεί το δημοτικό συμβούλιο να αποφασίσει τους όρους του διαγωνισμού (την τιμή εκκίνησης).

Όσο για την τουαλέτα που βρίσκεται στη δημοτική αγορά, διευκρίνισε πως, δεν είναι για το κοινό αλλά προς χρήση των ίδιων των ενοικιαστών.

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ"

Διαβάστε περισσότερα...

Δωδεκάνησα

29,5 εκατ. ευρώ «κόστισαν» το 2015 οι χωματερές-1.440.000 ευρώ το 6μηνιαίο πρόστιμο στο Ν. Αιγαίο

Ιανουάριος 23, 2016

Πρόστιμα ύψους 29,5 εκατ. ευρώ πληρώσαμε το 2015 για 46 χωματερές που εξακολουθούν να λειτουργούν σε όλη τη χώρα, καθώς και για 136 που έχουν κλείσει αλλά δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί.

Παράλληλα γλιτώσαμε 5,3 εκατ. ευρώ πρόστιμα από το κλείσιμο 24 ενεργών ΧΑΔΑ (Χώρος Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων) και την αποκατάσταση 87 ανενεργών, αλλά χρειάστηκε να επιχορηγήσουμε τους δήμους με 11 εκατ. ευρώ για να διαχειριστούν όπως όπως τα σκουπίδια που δεν είχαν τι να τα κάνουν. Ας θυμηθούμε ότι στις αρχές του 2015, όταν πολλές ανεξέλεγκτες χωματερές έκλεισαν αναγκαστικά, για να μειωθεί το ύψος των προστίμων που θα πληρώναμε, οι δρόμοι του Πύργου, της Ολυμπίας και άλλων πόλεων γέμισαν για μήνες με βουνά απορριμμάτων, γιατί δεν έχει βρεθεί εναλλακτική λύση απόθεσης και διαχείρισης. Τα στοιχεία για τις χωματερές που λειτουργούν ακόμα παρουσίασε ο Ευάγγελος Καπετάνιος, γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Εσωτερικών, σε ημερίδα της Κεντρικής Ενωσης Δήμων (ΚΕΔΕ) για τα απορρίμματα.

Στην Ελλάδα λειτουργούν ακόμη 46 ανεξέλεγκτες χωματερές, ενώ 136 έχουν κλείσει αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί. Συγκεκριμένα, μόνο η Περιφέρεια Ηπείρου δεν έχει καμία χωματερή, ενώ στην Πελοπόννησο οι σκουπιδότοποι καλά κρατούν, αφού λειτουργούν 20 χωματερές και 56 έχουν κλείσει αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί. Η μη διαχείριση των απορριμμάτων στη συγκεκριμένη περιφέρεια κοστίζει σε πρόστιμα 3,8 εκατ. ευρώ κάθε εξάμηνο.

Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης λειτουργούν 2 χωματερές και δεν έχουν αποκατασταθεί ακόμα 2 (εξαμηνιαίο πρόστιμο 240.000 ευρώ), στην Κεντρική Μακεδονία δεν υπάρχει ΧΑΔΑ, αλλά 36 πρώην ΧΑΔΑ δεν έχουν αποκατασταθεί (εξαμηνιαίο πρόστιμο 1,4 εκατ. ευρώ), στα Ιόνια νησιά λειτουργούν 3 ΧΑΔΑ και 3 δεν έχουν αποκατασταθεί (εξαμηνιαίο πρόστιμο 360.000 ευρώ), στη Δυτική Ελλάδα λειτουργούν 4 ΧΑΔΑ και 4 δεν έχουν αποκατασταθεί (εξαμηνιαίο πρόστιμο 520.000 ευρώ), στη Στερεά Ελλάδα λειτουργεί μία χωματερή και 6 έχουν κλείσει αλλά δεν έχουν αποκατασταθεί (εξαμηνιαίο πρόστιμο 320.000), στην Αττική λειτουργούν 3 ΧΑΔΑ και 10 δεν έχουν αποκατασταθεί (εξαμηνιαίο πρόστιμο 640.000 ευρώ), στο Βόρειο Αιγαίο 2 ΧΑΔΑ είναι ενεργοί και 4 δεν έχουν αποκατασταθεί (εξαμηνιαίο πρόστιμο 320.000 ευρώ), στο Νότιο Αιγαίο 11 ΧΑΔΑ ενεργοί και 14 μη αποκατεστημένοι (εξαμηνιαίο πρόστιμο 1.440.000 ευρώ), στην Κρήτη μόνο ένας μη αποκατεστημένος ΧΑΔΑ (εξαμηνιαίο πρόστιμο 40.000 ευρώ).

Εδώ και δέκα χρόνια, από τότε που η χώρα μας καταδικάσθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (Οκτώβριος 2005) για τη διάθεση των απορριμμάτων της σε ΧΑΔΑ, η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να βρει λύση ώστε να αντικατασταθούν οι σκουπιδότοποι με συστήματα συλλογής και αξιοποίησης στερεών απορριμμάτων, τα οποία υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη. Το 2005 οι ανεξέλεγκτες χωματερές ήταν 3.036. Οταν το 2009 ανακοινώθηκε η εκ νέου παραπομπή της χώρας για τους ΧΑΔΑ, είχαν μείνει 396, εκ των οποίων οι 90 ενεργοί και οι υπόλοιποι όχι περιβαλλοντικώς αποκατεστημένοι. Για την αδυναμία διαχείρισης των απορριμμάτων επιβλήθηκε στην Ελλάδα πρόστιμο ύψους 14,5 εκατ. ευρώ, κάθε εξάμηνο από τον Δεκέμβριο του 2014. Το πρόστιμο μειώνεται κατά 80.000 ευρώ για κάθε ΧΑΔΑ που κλείνει οριστικά και κατά 40.000 ευρώ εφόσον αποκατασταθεί.

Καθημερινή

Διαβάστε περισσότερα...

Δωδεκάνησα

Η Κάλυμνος εξέπεμψε SOS

Νοέμβριος 30, 2015

Το σήμα κινδύνου sos σχημάτισαν με τα σώματά τους στην είσοδο της χωματερής που χρόνια τώρα καίει και αναθυμιάζει δηλητήριο, οι δεκάδες Καλύμνιοι που συμμετείχαν στην σημερινή πορεία διαμαρτυρίας η οποία ξεκίνησε στις 12 το μεσημέρι από την Ιχθυόσκαλα και κατέληξε στα Γιαννοχώραφα.

Η κινητοποίηση στο νησί ενδεχομένως θα είναι μια από τις εικόνες που θα εμφανιστούν σε γιγαντοοθόνη στην αυριανή πιο κρίσιμη Παγκόσμια Διάσκεψη για το κλίμα που θα λάβει χώρα στο Παρίσι, δεδομένου ότι οι κάτοικοί της Καλύμνου ένωσαν τη φωνή τους με εκατομμύρια πολίτες από 130 χώρες και 1000 πόλεις στέλνοντας ένα ηχηρό μήνυμα στους παγκόσμιους ηγέτες όσον αφορά στην κλιματική αλλαγή.

Η αεροφωτογραφία είχε στόχο να απαθανατίσει τα σκουπίδια που καθημερινώς καίγονται στην χωματερή και τον καπνό που αναθυμιάζει διαρκώς, αλλά… όλως περιέργως σήμερα δεν υπήρχε ίχνος καπνού στην ατμόσφαιρα!!!!

Η πορεία

Μαθητές, δάσκαλοι, πρόσκοποι, εκπρόσωποι συλλόγων και φορέων, κρατώντας πανό και πλακάτ με διάφορα συνθήματα και μηνύματα και φορώντας λευκές μάσκες περπάτησαν από την Ιχθυόσκαλα μέχρι την χωματερή ζητώντας το σταμάτημα της καύσης των απορριμάτων, τη μείωση των τοξινών που αναπνέουμε και τρώμε διεκδικώντας δυναμικά το δικαίωμα «να προστατεύσουμε το μέλλον των παιδιών μας».

Σύμφωνα με τους διοργανωτές ο συμβολισμός της χωματερής ήταν διπλός, υπογραμμίζοντας από τη μια «το τέλος της δικής μας απραξίας απέναντι στην απροκάλυπτη διαχρονική απραξία όλων των τοπικών αρχόντων και από την άλλη τη ματαιότητα του διαρκούς καταναλωτισμού, που φέρνει στα όρια του το σπίτι μας, τον πλανήτη που μας φιλοξενεί».

Πηγή: https://kalymnosola.wordpress.com/

Διαβάστε περισσότερα...

Ελλάδα

Η ώρα των προστίμων για τις χωματερές: 22 εκατ. ευρώ η καταδίκη

Νοέμβριος 20, 2014

Στις 2 Δεκεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα ανακοινώσει την επιβολή χρηματικής ποινής στην Ελλάδα για τη λειτουργία δεκάδων παράνομων χωματερών. Σύμφωνα με την πρόταση της εισαγγελέως, η χώρα θα κληθεί να καταβάλει άμεσα 22 εκατομμύρια ευρώ και επιπλέον 54.450 ευρώ για κάθε ημέρα μέχρι το κλείσιμο και την αποκατάσταση και της τελευταίας χωματερής.

Μη έχοντας άλλη επιλογή, το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει εστιάσει τους τελευταίους μήνες στην ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιπτώσεων, επιβάλλοντας τη μεταφορά σκουπιδιών σε όποια περιοχή διαθέτει στοιχειώδεις συνθήκες διαχείρισης.

Η ιστορία του προβλήματος των χωματερών στη χώρα μας είναι λίγο ώς πολύ γνωστή. Η Ελλάδα καταδικάστηκε για πρώτη φορά το 2005 για τη λειτουργία 1.125 παράνομων χωματερών. Το 2009 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε και πάλι την προδικαστική διαδικασία, καθώς η χώρα μας δεν είχε συμμορφωθεί, και τον περασμένο Ιούνιο η υπόθεση κατέληξε και πάλι στο Δικαστήριο. Η Ελλάδα θα τιμωρηθεί για την ύπαρξη (τον Ιούνιο, οπότε και εκδικάστηκε η υπόθεση) 70 ενεργών χωματερών και ακόμα 223 κλειστών που δεν είχαν αποκατασταθεί. Με δεδομένο όμως ότι το πρόστιμο θα μειώνεται κατά 150 ευρώ ημερησίως για κάθε χωματερή που κλείνει ή/και αποκαθίσταται, η ελληνική πλευρά εξαντλεί τους τελευταίους μήνες όλα τα περιθώρια ελιγμών ώστε η δημοσιοποίηση της απόφασης να βρει τη χώρα με όσο το δυνατόν λιγότερες χωματερές. Στο πλαίσιο αυτό, τις προηγούμενες εβδομάδες αποφασίστηκε το άμεσο κλείσιμο των παράνομων χωματερών στη Στερεά Ελλάδα (6) και στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (5), και η διάθεση των απορριμμάτων σε υφιστάμενους ΧΥΤΑ που λειτουργούν στην ευρύτερη περιοχή. Ανάλογες αποφάσεις πρόκειται να εκδοθούν μέσα στις επόμενες ημέρες και για άλλες περιοχές.

Πού βρίσκεται λοιπόν σήμερα η υπόθεση; Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, σε όλη τη χώρα λειτουργούν 49 χωματερές: 18 στην Πελοπόννησο, 16 σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, 4 στο Βόρειο Αιγαίο, 4 στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας και οι υπόλοιπες διάσπαρτες σε όλη τη χώρα. Μέσα στις επόμενες ημέρες ο αριθμός των χωματερών στην Πελοπόννησο θα μειωθεί κι άλλο, αφότου ελεγχθούν από το υπουργείο χωματερές που δηλώθηκαν ως άρτι σφραγισθείσες.

Παράλληλα, όλες οι χωματερές, είτε έχουν κλείσει είτε λειτουργούν, έχουν ενταχθεί σε κοινοτικά χρηματοδοτικά προγράμματα προς αποκατάσταση (ΕΠΠΕΡΑΑ ή ΠΕΠ), ενώ από τον Ιούνιο έως τον Νοέμβριο ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση 49 κλειστών χωματερών.

Το κύριο «αγκάθι», βέβαια, παραμένει η Πελοπόννησος. Οι χωματερές δεν μπορούν να κλείσουν αν δεν βρεθεί μια λύση. Ο διαγωνισμός για την ανάθεση σε ιδιώτη της διαχείρισης των απορριμμάτων σε όλη την περιφέρεια προβλέπει ότι ο ανάδοχος πρέπει εντός 10 μηνών να είναι σε θέση να κάνει «προσωρινή» διαχείριση (λ.χ. δεματοποίηση). Ομως ο ιδιώτης (ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή) βρίσκεται ακόμα στη διαδικασία αδειοδότησης, οπότε ο χρόνος δεν έχει ξεκινήσει να μετράει αντίστροφα. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, σε συσκέψεις με τοπικούς παράγοντες, το τελευταίο διάστημα προσπαθεί να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα προωθώντας λύσεις, όπως η μεταφορά σκουπιδιών σε λειτουργούντες ΧΥΤΑ στην Πελοπόννησο -ή γύρω απ’ αυτήν- ή η «προσωρινή διαχείριση», ήτοι η «αποθήκευση» των απορριμμάτων με κάποια στοιχειώδη επεξεργασία, μέχρι να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές. Δυστυχώς το ΥΠΕΚΑ άργησε πολύ να βγει από την κατάσταση ύπνωσης.

Ακόμα ένα πρόβλημα στην υπόθεση της Πελοποννήσου είναι η καθυστέρηση, από πλευράς περιφέρειας, στην αποκατάσταση 82 κλειστών χωματερών. Η περιφέρεια έχει χρηματοδοτηθεί με 31 εκατ. ευρώ για τον σκοπό αυτό, ωστόσο η υπόθεση βρίσκεται ακόμα στις μελέτες.

Μικρά νησιά του Αιγαίου

Η δεύτερη πιο δύσκολη υπόθεση είναι τα μικρά νησιά του Αιγαίου. Εκεί, η λύση η οποία έχει επιλεγεί είναι η μεταφορά των απορριμμάτων στο κοντινότερο μεγάλο νησί. Για παράδειγμα, ο ΧΥΤΑ Νάξου που βρίσκεται σήμερα υπό κατασκευή (και αναμένεται να παραδοθεί τον Μάιο του 2015) θα δεχθεί τα απορρίμματα και των Μικρών Κυκλάδων (Κουφονήσι, Σχοινούσα, Δονούσα, Ηρακλειά), η Ρόδος της Χάλκης κ.ο.κ. Η ύπαρξη πάντως πολλών μικρών νησιών της άγονης γραμμής, όπως οι Μικρές Κυκλάδες, τα Διαπόντια νησιά, η Γαύδος, οι Οινούσσες, τα Ψαρά και άλλα ανάμεσα στις περιοχές που εξακολουθούν να έχουν χωματερές, δυσκολεύει τα σχέδια του ΥΠΕΚΑ για «μεταφόρτωση» των σκουπιδο-προστίμων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με πρόσφατη υπουργική απόφαση, τα πρόστιμα θα μεταβιβάζονται στους δήμους (ή τις περιφέρειες). Ο επιμερισμός θα βασίζεται κατά 40% στο πληθυσμιακό μέγεθος του δήμου και κατά 60% στον βαθμό συμμόρφωσης.

Σε κάθε περίπτωση, η δυσάρεστη κατάληξη της υπόθεσης των χωματερών αποδεικνύει περίτρανα ότι η μόνη κινητήριος δύναμη για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών στη χώρα μας είναι τα ευρω-πρόστιμα, δηλαδή ο φόβος των συνεπειών. Η κοινοτική περιβαλλοντική νομοθεσία προσφέρει μια ελάχιστη αλλά πολύτιμη σήμερα «κόκκινη γραμμή».

Πηγή: Καθημερινή

Διαβάστε περισσότερα...