Ανατροπές για όλους, ασφαλισμένους και συνταξιούχους, «κρύβει» η μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού που εσπευσμένα προωθεί η κυβέρνηση, για να... αποφύγει τη λήψη των μέτρων τα οποία προβλέπει το 3ο Μνημόνιο από την 1/1/2016 και τις περικοπές στις... χαμηλές συντάξεις.

Περικοπές, ωστόσο, θα γίνουν και με το... νέο Ασφαλιστικό, όπως προκύπτει τόσο από το πόρισμα των «σοφών» όσο και από τις δηλώσεις του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γ. Κατρούγκαλου. Ο υπουργός, παραλαμβάνοντας το πόρισμα, παραδέχθηκε ότι από τη μεταρρύθμιση αυτή, η οποία θα περιλαμβάνει και τον επανυπολογισμό των ήδη καταβαλλόμενων «υψηλών» συντάξεων, θα εξοικονομηθούν άμεσα 741,6 εκατ. ευρώ.

«Βάση» της μεταρρύθμισης (και του διαλόγου-εξπρές που θα γίνει έως τα μέσα Νοεμβρίου) θα είναι το νέο «μοντέλο» των συντάξεων το οποίο περιγράφει το συγκεκριμένο πόρισμα αποκρύπτοντας, όμως, όλα τα βασικά δεδομένα: Το ύψος των νέων εισφορών, τα ποσοστά αναπλήρωσης που θα δίνονται σε όσους συνταξιοδοτούνται από την 1/1/2016, το ύψος της εθνικής σύνταξης, τον τρόπο και το εύρος της περικοπής των καταβαλλόμενων συντάξεων, το καθεστώς υπολογισμού των συντάξεων στη μεταβατική περίοδο που θα υπάρξει. Οι σχετικές απαντήσεις θα δοθούν αφού ολοκληρωθούν οι μελέτες που γίνονται, προκειμένου να προσδιοριστούν οι χρηματοδοτικές ανάγκες, τα ελλείμματα κ.ά. Η έλλειψη ποσοτικοποιημένων στοιχείων, ωστόσο, δυσχεραίνει τον διάλογο και τη λήψη πολιτικών αποφάσεων για τη μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού που η «Ημερησία» επιχειρεί να «φωτίσει» μέσα από τις παρακάτω 15 ερωτήσεις και απαντήσεις.

15ερωτήσεις απαντήσεις για το Ασφαλιστικό

1. Γιατί αλλάζει... ξανά το Ασφαλιστικό; Το επέβαλαν οι δανειστές;

Οχι. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που ανέλαβε η κυβέρνηση προκειμένου να μην εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα σε... συνέχεια του ν. 3663/10 (βασική + αναλογική σύνταξη με καθορισμένα ποσοστά αναπλήρωσης) καθώς τα ελλείμματα αυξάνονται λόγω της παρατεινόμενης ύφεσης και των συνεπειών της (μειωμένα έσοδα στα ασφαλιστικά ταμεία από ανεργία χαμηλούς μισθούς, απλήρωτες εισφορές) και δεν μπορεί να διευρυνθεί η ασφαλιστική βάση (αύξηση απασχόλησης, περιορισμός εισφοροδιαφυγής) σε βαθμό που να «καλύπτει» τις υποχρεώσεις για τις πληρωμές στους παλιούς και νέους συνταξιούχους. Με δεδομένους τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, επιδιώκεται να γίνει μια αλλαγή που δεν θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό και, ταυτόχρονα, θα περιορίζει τη συνταξιοδοτική δαπάνη.

2. Πόσα Ταμεία θα απονέμουν στο μέλλον τις συντάξεις και τα εφάπαξ;
Συντάξεις: Ολα όσα πρέπει να γνωρίζετε σε 15 ερωτήσεις - απαντήσεις
Το σχέδιο προβλέπει να λειτουργεί μόνο ένα Ταμείο και συγκεκριμένα να μετεξελιχθεί το ΙΚΑ σε εθνικό φορέα, ο οποίος θα δίνει όλες τις συντάξεις (κύριες και επικουρικές) καθώς και τα εφάπαξ. Εχουν κατατεθεί, ωστόσο, προτάσεις, να μείνουν τρία Ταμεία (ένα για μισθωτούς, ένα για ελεύθερους επαγγελματίες και ένα για τους αγρότες) και να διατηρηθεί η αυτοτέλεια της επικουρικής ασφάλισης. Η ενοποίηση θα είναι ουσιαστική (ακόμη και τα αποθεματικά και η περιουσία θα μπουν σε κοινό ταμείο) και θα αφορά τα Ταμεία που είναι ΝΠΔΔ (όχι όσα λειτουργούν ως ΝΠΙΔ, χωρίς, δηλαδή, κρατική συμμετοχή - χρηματοδότηση ή εγγύηση των παροχών).

3. Τι συντάξεις - παροχές θα απονέμονται;
Δεν έχει καθοριστεί το ποσοστό αναπλήρωσης του μισθού και, μάλιστα, θα είναι κυμαινόμενο και εξατομικευμένο. Με βάση την εμπειρία άλλων χωρών που εφαρμόζουν το προωθούμενο νέο «μοντέλο», θα κινείται στο 55%, δηλαδή χαμηλότερα από το 70% για την κύρια σύνταξη και το 20% για την επικουρική που ίσχυε για τους νέους ασφαλισμένους (από 1/1/93) και ακόμη χαμηλότερα από ό,τι προβλέπει ο ν. 3863/10. Μπορεί, όμως, να αυξάνει όσο παραμένει περισσότερο ο ασφαλισμένος στην εργασία και να φτάνει έως το 62% αν αποφασίσει να «βγει» αργότερα στη σύνταξη.

4. Πώς θα υπολογίζονται οι συντάξεις;
Οι συντάξεις, με βάση το νέο σύστημα, δεν θα υπολογίζονται με μαθηματικό τύπο που βασίζεται στο ύψος της μισθοδοσίας και στα έτη εργασίας, αλλά, στο κεφάλαιο που έχει συσσωρευθεί στο «λογαριασμό» του κάθε εργαζομένου κατά τη χρονική στιγμή της αποχώρησης από την εργασία. Τα κεφάλαια που συσσωρεύονται από τις κρατήσεις μισθοδοσίας χρησιμοποιούνται για να χρηματοδοτήσουν τους σημερινούς συνταξιούχους. Δημιουργείται, όμως, και ένας νοητός «ατομικός λογαριασμός» για κάθε εργαζόμενο. Ο λογαριασμός αυτός πιστώνεται χωρίς όμως να γίνεται πραγματική κατάθεση των εισφορών (συμπεριλαμβανομένων και των εργοδοτικών εισφορών). Όταν φθάσει η ώρα συνταξιοδότησης των εργαζομένων, τότε οι παροχές (συντάξεις) τους συνδέονται άμεσα με το ποσό των νοητών λογαριασμών, το οποίο μετατρέπεται σε ράντα (ισόβια σύνταξη), ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής κατά τη συνταξιοδότηση.

5. Θα υπάρχουν κατώτατες συντάξεις;
Οχι, τουλάχιστον με τη μορφή που έχουν έως σήμερα. Στο πόρισμα δεν γίνεται καμία απολύτως σχετική αναφορά για την απονομή κατώτατης σύνταξης με ελάχιστο αριθμό ετών ασφάλισης ή όριο ηλικίας.

6. Αναπηρικές συντάξεις και συντάξεις χηρείας θα δίνονται;
Προβλέπεται να υπάρξει ειδική ρύθμιση και για τις δύο αυτές κατηγορίες. Ωστόσο δεν έχουν, ακόμη, αποσαφηνιστεί ούτε οι προϋποθέσεις ούτε τα ποσά (ποσοστά αναπλήρωσης).

7. Τι εισφορές θα καταβάλουν οι ασφαλισμένοι;
Δεν έχουν καθοριστεί ακόμη, αλλά, προβλέπεται να είναι ενιαίες (ως ποσοστά για την κύρια, την επικουρική και το εφάπαξ ) για όλους, ανεξαρτήτως κλάδου και χρόνου ασφάλισης.
Μόνη διάκριση που θα υπάρχει θα είναι αυτή για μισθωτούς και αυτοτελώς απασχολούμενους.

8. Σε ποιες χώρες έχει εφαρμοστεί σύστημα παροχής συντάξεων με νοητή κεφαλαιοποίηση;
Το «μοντέλο» των προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση, αρχικά, ίσχυσε στη Χιλή και «μεταφέρθηκε» με αλλαγές στη Σουηδία, στην Ιταλία, στη Λετονία, στο Κιργιστάν και στην Πολωνία.

9. Πόση θα είναι η εθνική σύνταξη και ποιοι θα την εισπράττουν;
Η εθνική σύνταξη δεν έχει προσδιοριστεί (παρά το γεγονός ότι λέγεται πως θα είναι 360 ευρώ) και προβλέπεται να «καλύπτει» το όριο της φτώχειας. Η Επιτροπή έχει εισηγηθεί να χορηγείται με εισοδηματικά κριτήρια, αλλά ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα ζητήσει να χορηγείται σε όλους για τη «διόρθωση» των «αδύναμων» σημείων, σε επίπεδο επάρκειας, που έχει το νέο «μοντέλο» της ασφάλισης.
Το ποσό της εθνικής σύνταξης θα κλιμακώνεται, ωστόσο, ανάλογα με το ύψος της αναλογικής σύνταξης και τα μέλη οικογένειας και θα μειώνεται προοδευτικά, όχι μόνο όταν αυξάνει η αναλογική σύνταξη, αλλά, κι όταν αυξάνει το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα του δικαιούχου.

10. Πώς θα δίνονται οι συντάξεις στη μεταβατική περίοδο, έως ότου «ωριμάσει» το νέο σύστημα;
Η διαδικασία μετάβασης είναι δύσκολη και σύνθετη και, για τον λόγο αυτό, προβλέπεται μεταβατική περίοδος κατά την οποία οι παροχές μπορεί να υπολογίζονται είτε με το παλαιό είτε με το νέο σύστημα. Δεν αποκλείεται όμως και ένα μέρος των παροχών να βασίζεται στο παλαιό σύστημα και ένα άλλο μέρος στο νέο.

11. Η μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού θα αλλάξει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης;
Δεν τίθεται τέτοιο θέμα, τουλάχιστον έως το 2022 αφού τα χαμηλότερα από το 62ο και το 67ο ηλικιακά όρια αυξάνονται, με βάση το νέο νόμο που ψηφίστηκε το καλοκαίρι. Και το όριο συνταξιοδότησης θα συνεχίσει να κυμαίνεται από το 62ο έως το 67ο αν δεν εφαρμοστεί η ρήτρα της αυτόματης αύξησης, από το 2022, με βάση την αύξηση του προσδόκιμου ζωής που προβλέπει ο ν. 3863/10.

12. Τι θα γίνει με τις περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις;
Εχει αποφασιστεί, αντί των μειώσεων μέσω της παρακράτησης εισφορών, οι καταβαλλόμενες συντάξεις που έχουν απονεμηθεί κατά το παρελθόν με υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης (ΔΕΚΟ, Δημόσιο, ειδικά ταμεία) και ξεπερνούν αθροιστικά τα 1.000 ευρώ να ανακαθοριστούν.
Παρά τις τεχνικές δυσκολίες, η ηγεσία του υπουργείου εμμένει ότι αυτό μπορεί να γίνει και ότι μέσω του επανυπολογισμού και της ενοποίησης των Ταμείων θα αποφευχθούν οι μειώσεις στις χαμηλές συντάξεις που θα επιβάλλονταν π.χ εφόσον συνδέονταν οι εισφορές με τις παροχές (για τους αγρότες), όπως προβλέπει το 3ο Μνημόνιο.

13. Δεν είναι αντισυνταγματική η περικοπή των συντάξεων;
Οι δικαστές που συμμετείχαν στην Επιτροπή γνωμοδότησαν πως...όχι.
Οπως αποφάνθηκαν, «το Σύνταγμα δεν εγγυάται το ύψος της σύνταξης που προσδοκά να λάβει ο ασφαλισμένος, δεν κατοχυρώνει την πλήρη αναλογία εισφορών και παροχών ούτε και αποκλείει τη μείωση ήδη απονεμηθεισών παροχών, εφόσον υπάρχουν τεκμηριωμένες μελέτες και δεν παραβιάζεται η παροχή αξιοπρεπούς διαβίωσης.

14. Θα επιβληθεί και σε ποιους φόρος «πλούτου» για τις συντάξεις;
«Είναι κοντά στις επιλογές μας» είπε ο Γ. Κατρούγκαλος. Επειδή τα ελλείμματα των Ταμείων θα υπάρχουν και το 2016 και τα επόμενα χρόνια και η μετάβαση στο νέο Ασφαλιστικό έως το 2050 κοστίζει (απαιτείται η δημιουργία αποθεματικού), το πόρισμα προβλέπει τη δημιουργία «κουμπαρά» που θα τροφοδοτείται όχι μόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό ή την περιουσία των Ταμείων αλλά και από μια εισφορά στους υψηλά αμειβόμενους ή ένα τραπεζικό φόρο ή ένα φόρο στις μεγάλες περιουσίες και γενικά ένα φόρο «εκεί που συγκεντρώνεται, παρά την κρίση, ο πλούτος».

15. Πότε θα αρχίσει να ισχύει το νέο Ασφαλιστικό;
Το νομοσχέδιο, εφόσον οι δανειστές εκτιμήσουν ότι τα μέτρα που περιλαμβάνει «καλύπτουν» τις ανάγκες χρηματοδότησης και τους στόχους για την εξοικονόμηση δαπανών οι οποίοι έχουν τεθεί, θα ψηφιστεί τον Νοέμβριο. Και θα τεθεί σε εφαρμογή άμεσα.
Η εθνική σύνταξη δεν έχει προσδιοριστεί (παρά το γεγονός ότι λέγεται πως θα είναι 360 ευρώ) και προβλέπεται να «καλύπτει» το όριο της φτώχειας
Το νομοσχέδιο, εφόσον οι δανειστές εκτιμήσουν ότι τα μέτρα που περιλαμβάνει «καλύπτουν» τις ανάγκες θα ψηφιστεί τον Νοέμβριο

«Το κύριο μέλημα για το ασφαλιστικό είναι να κάνουμε ένα σύστημα βιώσιμο με εγγυημένη τη σύνταξη, έστω μέχρι τα 1.000 ευρώ, με αναδιανεμητικό χαρακτήρα, αλλά και που θα λαμβάνει τις τωρινές προϋποθέσεις», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Mega

και πρόσθεσε ότι αυτή η κυβέρνηση θα κάνει ότι μπορεί ώστε να μην υπάρξουν περικοπές σε αυτούς που ήδη έχουν ανάγκη και που κανονικά θα έπρεπε να βοηθηθούν.

Παράλληλα, ο κ . Δραγασάκης είπε ότι «δεν μπορώ να μιλήσω για πλούσιους συνταξιούχους» και επισήμανε ότι «όταν μιλάμε για πλούτο, μιλάμε για συσσωρευμένο πλούτο, όχι για το εισόδημα και τους μισθούς του καθενός».

Αναφερόμενος στο ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, τόνισε ότι μέσα στο χρόνο πρέπει να ολοκληρωθεί και θα ολοκληρωθεί. Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και η θετική αξιολόγηση θα δώσουν την ώθηση για την ανάκαμψη, ώστε μέσα στο 2016 να επιτευχθεί ανάπτυξη, εκτίμησε εν συνεχεία.

«Τα κόκκινα δάνεια θα γίνουν πηγή ανάπτυξης» δήλωσε ο Γιάννης Δραγασάκης και αναφέρθηκε αναλυτικά στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια. Συγκεκριμένα, είπε ότι στις επιχειρήσεις που θα βάλουν κεφάλαια, θα γίνουν ρυθμίσεις. Αν δεν υπάρχουν ίδια κεφάλαια, υποστήριξε, θα αναζητηθεί ενδιαφερόμενος επενδυτής καθώς «μας ενδιαφέρει η επιχείρηση να συνεχίσει να λειτουργεί».

Ωστόσο όπως είπε ο Γιάννης Δραγασάκης, μια από τις λύσεις που εξετάζονται είναι ορισμένα δάνεια που δεν θα τύχουν μιας εκ των παραπάνω λύσεων να μπουν σε ένα κοινό σχήμα των τραπεζών, μια εταιρεία διαχείρισης ενεργητικού, και ίσως να πουληθούν.

Σχολιάζοντας τα capital controls, ο κ. Δραγασάκης, επισήμανε ότι όπως όλα δείχνουν η άρση θα γίνει μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2016, σε περίπτωση που υπάρχει επιτυχημένη αξιολόγησης.

Δείτε το βίντεο από το Mega

enikos.gr

Δημιουργείται μηχανισμός που θα μειώνει αυτόματα τις συντάξεις-Τέλος οι εισφορές στα Ταμεία την είσπραξη θα κάνει η Εφορία - Από 3% ως 7% οι άμεσες περικοπές σε όλες τις συντάξεις από 700 ευρώ και πάνω

Τίποτε δεν θα είναι το ίδιο στις συντάξεις μετά το νέο ασφαλιστικό που έρχεται και ανατρέπει τα πάντα από 1/1/2016 και αναμένεται να ολοκληρωθεί ως το 2017. Τα έτη ασφάλισης αυξάνονται, αλλά κυρίως μειώνονται δραματικά τα ποσά των συντάξεων με μόνο δεδομένο ότι θα καθοριστεί μια βασική εθνική σύνταξη από 300 ως 400 ευρώ και αυτή ανάλογα με τα αποθεματικά των Ταμείων, δεν θα είναι δηλαδή σταθερή.

Άμεσα ωστόσο έρχονται δραματικές μειώσεις στα ποσά που παίρνουν όσοι είναι αυτή τη στιγμή συνταξιούχοι. Οι μειώσεις θα ξεκινούν από τα 700 ευρώ της σύνταξης και πάνω και θα είναι κλιμακωτές με ποσοστά από 3% ως και 7% για τις συντάξεις πάνω από τα 1.800 ευρώ/μήνα (δείτε εδώ αναλυτικά ποσά και περικοπές).

Ταυτόχρονα με το νέο ασφαλιστικό έρχονται ωστόσο περικοπές για όλους, παλαιούς και νέους ασφαλισμένους καθώς το ποσοστό του μισθού που θα παίρνουν οι ασφαλισμένοι ως σύνταξη δεν θα ξεπερνά το 50% με 55% δηλαδή μιλάμε ήδη για μια μείωση στο ποσό των συντάξεων τουλάχιστον κατά 10% σε σχέση με σήμερα.
Ταυτόχρονα η ενοποίηση του υπολογισμού των συντάξεων φέρνει πλήρη ανατροπή στον υπολογισμό του ποσού για τους περισσότερους ασφαλισμένους αφού επί της ουσίας μιλάμε για υπολογισμό βάσει ΙΚΑ ενώ ταυτόχρονα μπαίνει και ρήτρα για αυτόματες μειώσεις ανάλογα με το ετήσιο έλλειμμα των Ασφαλιστικών Ταμείων, κάτι που σημαίνει ότι το ποσό της σύνταξης δεν θα είναι μόνιμο και διασφαλισμένο. 
Η επόμενη μεγάλη αλλαγή έχει να κάνει με τον τρόπο είσπραξης των εισφορών. Αυτή φεύγει από τα Ταμεία και μετά τη σταδιακή κατάργηση του σημερινού καθεστώτος είσπραξης εισφορών θα είναι η Εφορία που θα κάνει τις σχετικές κρατήσεις και στη συνέχεια θα αποδίδει τα ποσά στα Ασφαλιστικά Ταμεία. Από τις εισφορές αυτές θα προκύπτει το ενοποιημένο ποσό (κύριας και επικουρικής) που θα λαμβάνει κάθε συνταξιούχος. Εκτός απ' τη βασική, την λεγόμενη εθνική σύνταξη (300 με 400 ευρώ) το επιπλέον ποσό θα καθορίζεται από τις εισφορές που έχει καταβάλει στο σύνολο του εργασιακού του βίου κάθε ασφαλισμένος ξεχωριστά.

Αλαλούμ στα Ταμεία

Το νέο ασφαλιστικό ωστόσο δημιουργεί ήδη αλαλούμ στα Ασφαλιστικά Ταμεία τα οποία υπολογίζουν τις συντάξεις με τρεις διαφορετικούς τρόπους. Πλέον θα πρέπει να τις υπολογίσουν με βάση τα μοντέλα που έχουν και στη συνέχεια να κάνουν νέο υπολογισμό με βάση τις περικοπές. 

Αυτή τη στιγμή τα Ταμεία έχουν άλλο τρόπο υπολογισμού για όσους πήραν σύνταξη μέχρι 30 Αυγούστου του 2015, με έναν δεύτερο για όσους βγήκαν σε σύνταξη από την 1η Σεπτεμβρίου, ενώ από την 1η Ιανουαρίου και με βάση το νέο Ασφαλιστικό θα υπολογίσουν εκ νέου τις συντάξεις, με νέους συντελεστές και νέα ποσοστά αναπλήρωσης. Τότε θα έρθουν και οι νέες περικοπές που ουσιαστικά υπολογίζονται σε περίπου μια σύνταξη το χρόνο λιγότερο για κάθε συνταξιούχο.

Newsit.gr