«Φως» στις γκρίζες ζώνες του νέου Ασφαλιστικού (σταδιακή αύξηση ορίων ηλικίας και ετών ασφάλισης, επιβολή πρόσθετης ποινής για την πρόωρη συνταξιοδότηση, αλλαγή τρόπου υπολογισμού των συντάξεων και χορήγηση μόνο του οργανικού ποσού έως τα 67) θα ρίξει η Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων αφού προηγουμένως υποβάλλουν τα ασφαλιστικά ταμεία τα σχετικά ερωτήματα!

Το υπουργείο Εργασίας απέστειλε έγγραφο σε όλα τα Ταμεία παραθέτοντας τις 5 αλλαγές που ψηφίστηκαν το καλοκαίρι (ν. 4336/15) χωρίς, ωστόσο, να δίνει διευκρινίσεις σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των νέων διατάξεων για όσους δεν είχαν θεμελιώσει έως το καλοκαίρι συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή είναι στα πρόθυρα της συνταξιοδότησης (πρόωρης ή κανονικής). Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών των ασφαλιστικών ταμείων, παρατείνει την αβεβαιότητα πολλών ασφαλισμένων σχετικά με τον προγραμματισμό ζωής και μεταθέτει, αναγκαστικά, τη λήψη αποφάσεων για αργότερα.

ΟΙ 5 ΑΛΛΑΓΕΣ 
Σύμφωνα με το έγγραφο που υπογράφει ο υφυπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τ. Πετρόπουλος:

Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010, καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης. Εφόσον το οργανικό ποσό σύνταξης υπερβαίνει το ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης, τότε εξ’ αρχής καταβάλλεται το οργανικό ποσό σύνταξης. Για παράδειγμα, όπως έχει γράψει η «Ημερησία», με 4.500 ημέρες ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 700 ευρώ, το οργανικό ποσό είναι 315 ευρώκαι δεν διευκρινίζεται αν θα ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια για τη λήψη του προνοιακού τμήματος.1. Με την περίπτωση 1 της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 προβλέπεται ότι όσων η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος από τα Ταμεία κύριας ή επικουρικής ασφάλισης αρχίζει από την 1/7/2015 και εφεξής, λαμβάνουν μόνο το ποσό της σύνταξης που προκύπτει βάσει των οικείων καταστατικών και γενικών διατάξεων (οργανικό ποσό με βάση τις εισφορές). Εάν το προκύπτον οργανικό ποσό σύνταξης είναι κατώτερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατωτάτου ορίου, τότε χορηγείται το οργανικό αυτό ποσό.

2. Με την περίπτωση 1β της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν.4336/2015, ο υπολογισμός της σύνταξης σύμφωνα με το άρθρο 4 του ν. 3863/2010 (βασική + αναλογική) ισχύει για τους υπαχθέντες σε οποιοδήποτε ταμείο έως και την 31/12/2010 των οποίων η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ή αναπηρίας αρχίζει από 1/1/2015. Δηλαδή θα λαμβάνουν για το χρόνο ασφάλισης από 1/1/2011 και μετά αναλογία της βασικής σύνταξης και χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης.

3. Με την περίπτωση 3 της υποπαραγράφου Ε2 της παραγράφου Ε του άρθρου 2 του ν.4336/2015, προβλέπεται ότι τα ποσά κατωτάτων ορίων σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου που καταβάλλονται από τους οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, διατηρούνται «παγωμένα» μέχρι και 31/12/2021 στο ύψος που ισχύει την 31/7/2015.

4. Με την υποπαράγραφο Ε3 προβλέπεται η σταδιακή, σύμφωνα με τους γνωστούς πίνακες, αύξηση των ορίων ηλικίας πλήρους και μειωμένης συνταξιοδότησης. Και ορίζεται από την 1/1/2022 ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος θα είναι το 62ο έτος της ηλικίας (με 12.000 ημέρες ασφάλισης ή 40 έτη) και το 67ο έτος της ηλικίας (με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης), με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 3863/2010 (11,Α). Δηλαδή παραμένει «ανοικτό» το «παράθυρο» για αύξηση, πάνω από τα 67, του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2021, ανάλογα με την μεταβολή του προσδόκιμου ζωής. Επιπλέον, προβλέπεται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, όπου αυτή προβλέπεται για όλους τους ασφαλισμένους το 62ο έτος της ηλικίας με 4.500 ημέρες ή 15 έτη ασφάλισης. Στις περιπτώσεις που δεν έχει θεμελιωθεί δικαίωμα πλήρους ή μειωμένης σύνταξης, τα όρια ηλικίας αυξάνονται σταδιακά έως την 1/1/2022 με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του ν.3863/2010 (115, Α΄), σύμφωνα με τους πίνακες του άρθρου αυτού.

5. Από τις αυξήσεις ορίων εξαιρούνται μόνο οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα καθώς και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων (δεν διευκρινίζεται για τους βαριά αναπήρους). Από τις αλλαγές, «διασώζονται» μόνο τα θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα (όσοι έχουν συμπληρώσει και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται) και όχι όσοι είχαν «κλειδώσει» δικαίωμα.

Χωρίς διευκρινίσεις
Το υπουργείο Εργασίας απέστειλε έγγραφο σε όλα τα Ταμεία παραθέτοντας τις 5 αλλαγές που ψηφίστηκαν το καλοκαίρι (ν. 4336/15) χωρίς, ωστόσο, να δίνει διευκρινίσεις σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των νέων διατάξεων για όσους δεν είχαν θεμελιώσει έως το καλοκαίρι συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή είναι στα πρόθυρα της συνταξιοδότησης (πρόω- ρης ή κανονικής).

Εξαιρέσεις
Από τις αυξήσεις ορίων εξαιρούνται μόνο οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα καθώς και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων (δεν διευκρινίζεται για τους βαριά αναπήρους).

imerisia.gr

Ενα νέο παράλληλο σύστημα ασφάλισης οπως αναφερει η imerisia.gr για όσους δεν είναι κοντά στη συνταξιοδότηση που θα δίνει χαμηλότερες συντάξεις σε όλους στο μέλλον,

προβλέπει το σχέδιο της δομικής «μεταρρύθμισης» του Ασφαλιστικού το οποίο προωθείται για... μετεκλογική αξιοποίηση, ανάλογα με τη σύνθεση και τον «προσανατολισμό» της νέας κυβέρνησης (αν δηλαδή θα εφαρμόσει πλήρως ή μερικώς το 3ο Μνημόνιο).

Το σχέδιο ανατροπής του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, όπως ισχύει επί πολλές δεκαετίες στην Ελλάδα και τη μετάβαση από το διανεμητικό σύστημα των εγγυημένων παροχών (ως ένα βαθμό, λόγω των γνωστών περικοπών), σε ένα κεφαλαιοποιητικό (εξατομικευμένο) σύστημα με μια εθνική σύνταξη για όλους, χαμηλότερες εισφορές ακόμη και σε συνάρτηση με το φορολογητέο εισόδημα του κάθε πολίτη και τη συμπλήρωση του εισοδήματος είτε από αναλογικές - κυμαινόμενες συντάξεις (χωρίς εγγυημένα από το κράτος ποσοστά) είτε από πρόσθετες επαγγελματικές ή ιδιωτικές συντάξεις, βρίσκεται στο τραπέζι της Επιτροπής «σοφών» για το Ασφαλιστικό.

Και θα συμπεριληφθεί στο τελικό πόρισμα που θα δημοσιοποιηθεί μετά τις εκλογές με τρεις διαφορετικές εκδοχές-σενάρια, στα συνολικά τέσσερα που έχουν ήδη κατατεθεί. Πολλά μέλη της Επιτροπής (συμπεριλαμβανομένων και κορυφαίων δικαστικών) θεωρούν, πάντως, ότι τα «μοντέλα» εξατομίκευσης των κύριων συντάξεων προσκρούουν στο ελληνικό σύνταγμα, το οποίο «θεμελιώνει» την κοινωνική ασφάλιση (άρθρο 22 παρ. 5).

Επιπλέον διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την... επάρκεια της χρηματοδότησης των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων αν αλλάξει το σύστημα καθώς και για τις ομάδες που, τελικά, θα κληθούν να «σηκώσουν» το κύριο φορολογικό βάρος για τη χρηματοδότηση της εθνικής σύνταξης (μόνο οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι δεν μπορούν να «κρύψουν» εισόδημα).

Το 1ο σενάριο

Το πρώτο σενάριο το οποίο παρουσίασε «κεκλεισμένων των θυρών» ο πρώην υπουργός Γ. Κατρούγκαλος ταυτόχρονα με τη συγκρότηση της Επιτροπής, προβλέπει την ενοποίηση της κύριας και της επικουρικής σύνταξης (παρά το γεγονός ότι το επίσημο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι θα λειτουργεί ένα Ταμείο για την κύρια σύνταξη και ένα Ταμείο για την επικουρική σύνταξη) και την απονομή, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, μιας εθνικής σύνταξης συνδεδεμένης με το «κατώφλι» κινδύνου φτώχειας (60% του μέσου εισοδήματος) και μιας ανταποδοτικής, με βάση τις εισφορές που θα έχουν καταβληθεί στις ατομικές μερίδες κάθε ασφαλισμένου σύμφωνα με τους κανόνες του συστήματος της νοητής κεφαλαιοποίησης. Η εθνική σύνταξη θα χρηματοδοτείται από τη γενική φορολογία και η ανταποδοτική από τις εισφορές εργαζομένου και εργοδότη, ενώ κατά τη μεταβατική περίοδο και μέχρις ότου «ισορροπήσει» χρηματοδοτικά το σύστημα θα πρέπει να δίνεται κρατική χρηματοδότηση. Στη μεταβατική περίοδο θα χορηγείται τμήμα σύνταξης για τον χρόνο ασφάλισης έως την ημερομηνία εφαρμογής του νέου Ασφαλιστικού (θα υπολογίζεται με ενιαίο τρόπο λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές του παλαιού συστήματος και τα διαθέσιμα ιστορικά δεδομένα) και δεύτερο τμήμα (με νοητή κεφαλαιοποίηση) για τον χρόνο ασφάλισης με το νέο σύστημα.

Το 2ο σενάριο

Το δεύτερο σενάριο που υποστηρίζει ο καθηγητής Μιλτ. Νεκτάριος (πρώην διοικητής του ΙΚΑ και παλαιότερα πρόεδρος της Εθνικής Ασφαλιστικής), προβλέπει την εξασφάλιση αναπλήρωσης, μέσω της σύνταξης, του 50% του μισθού ύστερα από 35χρόνια στους ασφαλισμένους που ασφαλίστηκαν μετά το 1992. «Και οι πολίτες θα πρέπει με δικά τους μέσα να φροντίσουν για την εξασφάλιση ενός επιπλέον ποσοστού αναπλήρωσης 25%» είτε από πρόσθετη ασφάλιση (π.χ. επαγγελματική). Οι συντάξεις του 50% θα απονέμονται από το ΙΚΑ στο οποίο θα συγχωνευτούν, ως «υποδιευθύνσεις» όλα τα Ταμεία, με το σύστημα ατομικών μερίδων και προκαθορισμένες χαμηλές εισφορές επί του φορολογητέου εισοδήματος (10% για τις κύριες και 5% για τις επικουρικές). Με βάση το μοντέλο αυτό (παραλλαγή του σουηδικού) το κράτος θα μπορούσε να διατηρήσει το ΕΚΑΣ, με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, για τους πιο φτωχούς συνταξιούχους.

Το 3ο σενάριο

Την απονομή μιας εθνικής σύνταξης σε όλους με βάση κλίμακα εισφορών στο (προ φόρου) εισόδημα που θα «δηλώνεται» στην εφορία, προβλέπει, αντί της καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για κύρια σύνταξη, η πρόταση του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Κρήτης Δ. Γράβαρη. Οπως εξηγεί στην «Ημερησία», το σημερινό σύστημα δεν είναι βιώσιμο μετά τις μεγάλες ανατροπές που έχουν γίνει στην οικονομία και στην αγορά εργασίας (υψηλή ανεργία, μειωμένες ασφαλιζόμενες αποδοχές λόγω των μειωμένων μισθών και των ευέλικτων μορφών εργασίας). Με βάση την πρόταση αυτή, οι συντάξεις μέσω της γενικής φορολογίας θα μπορούσαν να είναι από 600 ευρώ η κατώτερη έως 1.300 ευρώ η ανώτατη, ανάλογα με το εισόδημα, για όποιον «βγαίνει» στα 65, το ΕΚΑΣ θα μπορούσε να διατηρηθεί, ενώ θα αυξάνονταν τα φορολογικά έσοδα και οι προοπτικές για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Το 4ο σενάριο

Η τέταρτη πρόταση που έχει υποβληθεί στην Επιτροπή, διατηρεί το διανεμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης προβλέποντας, όμως, την «ταχύτερη» εφαρμογή του ν. 3863/10 για όλους τους ασφαλισμένους ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση (σύνταξη με βάση τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου και εγγυημένα ποσοστά αναπλήρωσης). Η απελθούσα κυβέρνηση, στο πλαίσιο των προαπαιτούμενων, έχει ήδη επεκτείνει τον υπολογισμό των συντάξεων για όσους συνταξιοδοτούνται φέτος με βάση τον 3863/10 (βασική + αναλογική) για τον χρόνο ασφάλισης από την 1/1/2011.

Με τον υπολογισμό, βάσει του ν. 3863, των νέων συντάξεων για ολόκληρο τον εργασιακό βίο, θα υπάρξουν σημαντικές μειώσεις σε σχέση με τα ποσά τα οποία ανέμεναν οι υποψήφιοι συνταξιούχοι, όμως, αυτές θα δίνουν σε κάθε περίπτωση μεγαλύτερα ποσοστά αναπλήρωσης σε σύγκριση με το υποσχόμενο 50% ή την εθνική σύνταξη.

Εγγυημένες παροχές 55% για την κύρια και 12% για την επικουρική, δηλαδή αναπλήρωση του εισοδήματος συνολικά σε ποσοστό 67% για όλους και χωρίς την εφαρμογή της «ρήτρας» του μηδενικού ελλείμματος, προβλέπει μελέτη που έχει εκπονήσει ομάδα εργασίας υπό τον ομότιμο καθηγητή της Παντείου Σ. Ρομπόλη.

Η μελέτη στηρίζεται στην παραδοχή ότι το ΑΕΠ θα αυξάνεται με ρυθμό 2% ετησίως κατά μέσο όρο έως το 2050 και ενσωματώνει τις υποχρεώσεις για «κάλυψη» των ελλειμμάτων των Ταμείων κρατώντας τη συνταξιοδοτική δαπάνη στο 16% του ΑΕΠ. Προτάσεις που επιδιώκουν να συνδέσουν ακόμη και την... κύρια σύνταξη με το σύστημα της νοητής κεφαλαιοποίησης σημαίνουν ουσιαστικά «την ανατροπή της κοινωνικής ασφάλισης» σημειώνει ο Σ. Ρομπόλης.

πηγη Imerisia.gr

Τη σημασία της μεταρρυθμίσης του ασφαλιστικού συστήματος της Ελλάδας υπογραμμίζει σε δήλωσή του ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, τονίζοντας ότι διαφορετικά η χώρα δεν μπορεί να διασφαλίσει την δυνατότητα πληρωμής των συντάξεων τα επόμενα χρόνια.

Στο ζήτημα της υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων επιμένει και ο Μπενουά Κερέ, προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παραπάνω, καθώς τονίζει ότι μόνο έτσι η Ελλάδα θα μπορέσει να παραμείνει στην ευρωζώνη. «Η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις ώστε να μπορέσει να παραμείνει στην Ευρωζώνη», δήλωσε συγκεριμένα ο Μπενουά Κερέ, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, σε συνέδριο στο Παρίσι.

Αναγκαία η μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού

Η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού της συστήματος, ώστε να διασφαλίσει ότι θα μπορεί να πληρώνει πλήρως τις συντάξεις τα επόμενα χρόνια, αναφέρει ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, σε επιστολή του που δημοσιοποιήθηκε σήμερα, Παρασκευή.

«Η πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων αυτών θα βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος», σημειώνει ο Ντράγκι σε επιστολή του προς ευρωβουλευτή.

«Η βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος είναι κρίσιμης σημασίας από την άποψη της κοινωνικής δικαιοσύνης, καθώς είναι αναγκαία για να διασφαλίσει ότι το ελληνικό κράτος θα διατηρήσει τη δυνατότητα να πληρώνει συντάξεις μακροπρόθεσμα», προσθέτει ο κεντρικός τραπεζίτης.

Το ΒΗΜΑ