Μέσα στο διάστημα αυτό, που όλες οι δραστηριότητες της αγοράς επανήλθαν σε σχετικά κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας χωρίς τα lockdowns της πανδημικής κρίσης, οι ελεγκτές πραγματοποίησαν 20.939 ελέγχους και επέβαλαν κυρώσεις για 3.664 παραβάσεις, εκ των οποίων οι 284 επέφεραν μηνυτήριες αναφορές.
Για τις παραβάσεις αυτές επιβλήθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 9,5 εκατ. ευρώ.
Η 5άδα
Σύμφωνα με τα στοιχεία των ελέγχων που αποκαλύπτει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, στην πρώτη πεντάδα των παραβάσεων που εντοπίστηκαν είναι:
1 Υποδηλωμένη εργασία μερικώς απασχολουμένων (2.150 παραβάσεις). Είναι η πιο συνηθισμένη μορφή καταστρατήγησης της νομοθεσίας, καθώς οι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται με αμοιβές μερικής απασχόλησης (400-450 ευρώ), δηλώνονται ως απασχολούμενοι με 4ωρο, αλλά στην πραγματικότητα εργάζονται περισσότερες ώρες, χωρίς να δηλώνονται όλες και να πληρώνονται.
2 Αδήλωτη εργασία (354 παραβάσεις). Στις περιπτώσεις αυτές δεν υπάρχει καμία καταγραφή για ωράριο και αμοιβή. Στην πραγματικότητα είναι εργασία που παρασχέθηκε χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο για τον εργαζόμενο.
3 Μη καταβολή δεδουλευμένων (221 παραβάσεις).
4 Λοιπές παραβάσεις, όπως παράνομη απόλυση, μη προσκόμιση στοιχείων από τον εργοδότη κ.λπ. (134 περιπτώσεις).
5 Αδήλωτη υπερεργασία, υπερωρία πλήρως απασχολουμένων (81 παραβάσεις).
Πλειοψηφία
Από την πρώτη πεντάδα η υποδηλωμένη μερική απασχόληση (2.150), η αδήλωτη εργασία (354) και οι αδήλωτες υπερωρίες (81) αθροίζουν συνολικά 2.585 παραβάσεις, με κοινό παρονομαστή την αδήλωτη απασχόληση (διαφόρων μορφών), που αποτελεί το 70,5% του συνόλου των παραβάσεων (3.664) που εντόπισαν οι ελεγκτές.
Σημειωτέον ότι η υποδηλωμένη ή η αδήλωτη εργασία επιφέρει αντίστοιχα και ανασφάλιστη εργασία, καθώς από τη στιγμή που δεν δηλώνονται όλες οι ώρες απασχόλησης, δεν δηλώνονται και οι ανάλογες αμοιβές, οπότε είναι λιγότερες και οι εισφορές πάνω στις οποίες χτίζεται η μελλοντική σύνταξη.
Για τον σκοπό αυτό με τον νέο εργασιακό νόμο 4808/2021 (νόμος Χατζηδάκη) το ΣΕΠΕ μετατρέπεται σε ανεξάρτητη Αρχή και θα λειτουργεί στα πρότυπα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Οι έλεγχοι που ξεκίνησαν με αρκετά υψηλούς ρυθμούς εντατικοποιούνται για το υπόλοιπο του 2022 με στόχευση στις τουριστικές περιοχές.
Αυτόματες διαδικασίες μέσω της ψηφιακής κάρτας εργασίας
Σημαντικό εργαλείο στα χέρια των ελεγκτών θα αποτελέσει η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, που ξεκινά από την 1η Ιουλίου σε σούπερ μάρκετ και τράπεζες που απασχολούν προσωπικό πάνω από 250 άτομα σε πανελλαδικό επίπεδο (και όχι σε ένα κατάστημα).
Ειδικά για την τήρηση του ωραρίου, την πληρωμή των υπερωριών και την αντιμετώπιση της υποδηλωμένης/αδήλωτης εργασίας, η ψηφιακή κάρτα εισάγει δύο δικλίδες ασφαλείας, που είναι οι εξής:
* Η έναρξη, όπως και η λήξη της εργασίας, θα γνωστοποιείται αυτόματα στο σύστημα «Εργάνη 2».
* Ο ελεγκτής του ΣΕΠΕ (που θα έχει πρόσβαση στο «Εργάνη») θα γνωρίζει πριν επισκεφθεί έναν χώρο εργασίας ποιοι εργαζόμενοι πρέπει να βρίσκονται εκεί και ποιες ώρες θα πρέπει τους βρει.
Εργαζόμενοι που βρίσκονται στον χώρο εργασίας ενώ έχει γνωστοποιηθεί η αποχώρησή τους ή δεν έχει δηλωθεί η έλευσή τους θα εντοπίζονται άμεσα και εύκολα. Ετσι, θα αντιμετωπιστεί π.χ. το φαινόμενο ένας εργαζόμενος να έχει δηλωθεί για 4ωρο ενώ δουλεύει 8ωρο.
Αποδεικτικό…
Επιπλέον, οι εργαζόμενοι θα μπορούν να αξιοποιούν τις καταγραφές της ψηφιακής κάρτας εργασίας, για να αποδεικνύουν την απασχόλησή τους και στα δικαστήρια. Θα έχουν, μάλιστα, και το δικαίωμα να εκδίδουν διαταγή πληρωμής με βάση τα στοιχεία της ψηφιακής κάρτας εργασίας, αφού αυτή θα παρέχει πλήρη απόδειξη για τον χρόνο που πραγματικά απασχολήθηκαν.
Από την ψηφιακή κάρτα δεν προβλέπεται να εξαιρεθεί κανείς… ούτε καν τα περίπτερα, εφόσον απασχολούν έστω και 1 εργαζόμενο. Μετά τα σούπερ μάρκετ και τις τράπεζες το μέτρο θα επεκταθεί εντός του 2023 σε εταιρίες security, σε ασφαλιστικές εταιρίες, στις ΔΕΚΟ και στη βιομηχανία και οπωσδήποτε στον τουρισμό κατά την επόμενη τουριστική σεζόν (2023).
Πριν από την επέκταση της ψηφιακής κάρτας θα προηγηθεί απογραφή προσωπικού όλων των επιχειρήσεων από 1 Οκτωβρίου έως 30 Νοεμβρίου 2022. Σε σούπερ μάρκετ και τράπεζες η απογραφή για την ψηφιακή κάρτα θα γίνει από 1 έως 30 Ιουνίου.
Ελεγχοι και πρόστιμα του ΣΕΠΕ στο 5μηνο
Υπηρεσία | Αριθμός ελέγχων (έως 15 Μαΐου) | Κυρώσεις | Ποσά προστίμων | |
Πρόστιμα | Μηνυτήριες αναφορές | |||
Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων | 11.952 | 2.839 | 0 | 8.401.487€ |
Επιθεωρητές Υγείας και Ασφάλειας | 8.045 | 404 | 284 | 755.964€ |
Ειδικοί Επιθεωρητές Εργασίας | 942 | 137 | 0 | 408.600€ |
Σύνολα | 20.939 | 3.664 | 9.566.051€ |
Οι παραβάσεις ανά κατηγορία
Είδος παράβασης | Αριθμός παραβάσεων |
Α. Επιθεώρηση Εργασίας | |
Υποδηλωμένη εργασία μερικώς απασχολουμένων | 2.150 |
Αδήλωτη εργασία | 354 |
Μη καταβολή δεδουλευμένων | 221 |
Λοιπές παραβάσεις (παράνομη απόλυση, μη προσκόμιση στοιχείων κ.λπ.) | 134 |
Αδήλωτη υπερεργασία, υπερωρία πλήρως απασχολουμένων | 81 |
Μη χορήγηση ετήσιας άδειας και επιδόματος αδείας | 14 |
Παράνομη απασχόληση αλλοδαπών | 14 |
Παραβάσεις ίσης μεταχείρισης | 6 |
Παράνομη εργασία ανηλίκων | 2 |
Β. Επιθεώρηση Υγείας και Ασφάλειας | |
Παραβάσεις που επέφεραν μηνυτήριες αναφορές | 284 |
Ελλειψη εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου, γιατρού εργασίας κ.λπ. | 153 |
Μη τήρηση μέτρων ασφάλειας μεταφοράς φορτίων και άλλων εργασιών | 93 |
Μη τήρηση μέτρων ασφάλειας για χρήση εξοπλισμού | 72 |
Μη πρόληψη ηλεκτρικού κινδύνου | 53 |
Μη τήρηση προδιαγραφών υγείας και ασφάλειας | 33 |
Σύνολο | 3.664 |