Απαντώντας σε όσους δοκίμασαν, με (προσ)όχημα το προσφυγικό, να θέσουν θέματα ελληνοτουρκικών περιπολιών και συνυπευθυνότητας στο Αιγαίο, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ξεκαθαρίζει με τρόπο κατηγορηματικό

ότι η επιθυμητή «πολυεπίπεδη συνεργασία με την Τουρκία για την καλύτερη αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης» μπορεί να γίνει μόνο μόνο μέσα σε σαφώς ορισμένο πλαίσιο και στη βάση του απόλυτου σεβασμού των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Ο Ν. Ξυδάκης (πάνω δεξιά) σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι υπέρ της συνεργασίας με την Τουρκία για το προσφυγικό ζήτημα υπό συγκεκριμένο πλαίσιο. Ο Μ. Σχοινάς (κάτω δεξιά) έσπευσε χθες να ξεκαθαρίσει ότι η Κομισιόν ουδέποτε πρότεινε κοινές περιπολίες του τουρκικού και του ελληνικού λιμενικού

Παράλληλα, πιστή στην πάγια θέση της, η ελληνική πλευρά καλεί την Αγκυρα να αναλάβει τις ευθύνες της (φυλάσσοντας τα σύνορά της, εφαρμόζοντας το ελληνοτουρκικό πρωτόκολλο επανεισδοχής που υπέγραψε το 2011 αλλά και τη Συμφωνία Επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας).
Η «επαναπροσέγγιση» μεταξύ Ευρώπης (βλέπε Βερολίνο) και Αγκυρας που ξεκίνησε ως παράπλευρη... συνέπεια της προσφυγικής κρίσης δείχνει να κορυφώνεται με την επικείμενη επίσκεψη της Ανγκελα Μέρκελ στην Τουρκία.

Η Γερμανίδα καγκελάριος καταφθάνει στην Αγκυρα την ερχόμενη Κυριακή 18 Οκτωβρίου, ενώ μόλις δύο 24ωρα μετά η Κομισιόν αναμένεται να δώσει στη δημοσιότητα τη νέα ετήσια έκθεσή της για την «πρόοδο» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας.

Αλλαγή στάσης
Και ενώ πέρυσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «κατακεραύνωσε» την Τουρκία για τις αρνητικές επιδόσεις της στο μέτωπο του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών ελευθεριών, φέτος αντιθέτως αναμένεται να αναδείξει τις θετικές επιδόσεις της Αγκυρας σε ένα άλλο μέτωπο που «καίει» τη Γηραιά Ηπειρο: εκείνο του ελέγχου των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών.
Η καγκελάριος Μέρκελ, ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ, ο Αυστριακός επίτροπος αρμόδιος για τη Διεύρυνση Γιοχάνες Χαν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, έχουν όλοι τους το τελευταίο διάστημα υπογραμμίσει τον ρόλο-κλειδί που μπορεί να διαδραματίσει η Τουρκία στο προσφυγικό. Κάποιοι, μάλιστα, όπως η Μέρκελ και ο Τουσκ, έχουν τονίσει την «αναγκαιότητα συνεργασίας με την Τουρκία για τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων».

Εν όψει της επερχόμενης επίσκεψής της στην Αγκυρα, η Γερμανίδα καγκελάριος επανέφερε το θέμα μέσα από τις σελίδες της γερμανικής «Bild», ζητώντας «να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας», δύο χωρών που «είναι και οι δύο μέλη του ΝΑΤΟ» και μεταξύ των οποίων «οι διακινητές κάνουν ό,τι θέλουν».

Ωστόσο, ο στρεβλά ενισχυμένος τουρκικός «ρόλος» και οι ελληνοτουρκικές περιπολίες που οραματίζονται ανεπισήμως μέσα από δημοσιεύματα κάποιοι στην Ευρώπη κρύβουν σοβαρές παγίδες για την Ελλάδα στο Αιγαίο (συνυπευθυνότητα, γκρίζες ζώνες, αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, αμφισβήτηση επιχειρησιακών αρμοδιοτήτων).

Καμία πρόταση
Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς έσπευσε χθες να ξεκαθαρίσει με τρόπο κατηγορηματικό ότι η Κομισιόν ουδέποτε πρότεινε κοινές περιπολίες του τουρκικού και του ελληνικού λιμενικού. «Είμαστε ικανοποιημένοι από το έργο που γίνεται και στις δύο πλευρές του Αιγαίου» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Αναφερόμενος στο συγκεκριμένο θέμα, ο εκπρόσωπος Τύπου του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κούτρας σημείωσε ότι «η Ελλάδα, η οποία φυλάσσει τα σύνορα της Ευρώπης στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, ουδέποτε διανοήθηκε να αναθέσει στο πολεμικό της ναυτικό ή στις ένοπλες δυνάμεις της, γενικότερα, την αντιμετώπιση των προσφύγων πολέμου, ούτε μπορεί να συζητήσει καν καινοφανείς ιδέες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας εσχάτως, όπως αυτή της κοινής ελληνοτουρκικής περιπολίας των θαλασσίων συνόρων».

Στο θέμα αναφέρθηκε και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις Νίκος Ξυδάκης, ο οποίος βρέθηκε χθες στο Λουξεμβούργο για το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ο κ. Ξυδάκης σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι υπέρ της συνεργασίας με την Τουρκία για το προσφυγικό ζήτημα, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι η όλη συζήτηση θα πρέπει να γίνεται εις γνώση όλων των κρατών-μελών και χωρίς να παρακάμπτονται οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια που διέπουν την προενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας.

Ο ΑΝΥΠΕΞ υπογράμμισε, επίσης, ότι ο έλεγχος των συνόρων είναι, πρωταρχικά, εθνική ευθύνη και ότι θα πρέπει τα κράτη να έχουν τον πρώτο και τελευταίο λόγο. Συμπλήρωσε, τέλος, ότι είναι πολύ σημαντικό να ενισχύσουμε και να εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες της Frontex στο πλαίσιο της εντολής της και ότι, για τον λόγο αυτόν, θα πρέπει οι εταίροι μας να συνεισφέρουν σε τεχνική και υλική βοήθεια, καθώς και σε ανθρώπινο δυναμικό.

ethnos.gr

«Προφανώς θέλουμε και επιζητούμε συνεργασία με την Τουρκία σε κάθε επίπεδο για την αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, αλλά, για ευνόητους λόγους, θέμα κοινών περιπολιών στο Αιγαίο δεν υπάρχει».

Αυτή είναι η επίσημη θέση της Αθήνας, όπως τη διατυπώνει στέλεχος του υπουργείου Εξωτερικών, έναντι της φιλολογίας και φημολογίας των τελευταίων ημερών ότι η Ευρώπη και κυρίως η Γερμανία προωθούν ατζέντα κοινών περιπολιών Ελλάδας-Τουρκίας στο Αιγαίο, με αφορμή την έξαρση των μεταναστευτικών ροών. Βεβαίως, το ίδιο στέλεχος του ΥΠΕΞ σπεύδει να διευκρινίσει ότι μέχρι στιγμής σε κανένα επίσημο ευρωπαϊκό έγγραφο δεν υπάρχει αναφορά σε κοινές περιπολίες, ούτε έχουν γίνει σχετικές επίσημες δηλώσεις.

Η εύλογη αγωνία της Αθήνας, από την οποία απορρέει η απόλυτη άρνηση ακόμα και να μπει σε συζήτηση για κοινές περιπολίες ελληνικών και τουρκικών Αρχών στο Αιγαίο, προκύπτει από τη δεδηλωμένη θέση της Τουρκίας περί συγκυριαρχίας στο Αιγαίο και την επιμονή της Αγκυρας στη μη αναγνώριση θαλασσίων συνόρων. Οπως εξηγούν διπλωματικά στελέχη, το θέμα ξεφεύγει από τη διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού προβλήματος και η ελληνική πλευρά έχει κάθε λόγο να είναι καχύποπτη ότι η Τουρκία θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί την έναρξη μιας τέτοιας συζήτησης με βάση τα συμφέροντά της και προκειμένου να εξυπηρετήσει και να προωθήσει τις πάγιες διεκδικήσεις της.

Ετσι, η Αθήνα έχει καταστήσει σαφές προς τους εταίρους ότι είναι διατεθειμένη να συνεργασθεί στενά με την Αγκυρα σε κάθε άλλο επίπεδο και ασφαλώς τάσσεται υπέρ της παροχής ενίσχυσης προς την Τουρκία, όπως και σε άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Ιορδανία και η Αίγυπτος, που έχουν δεχθεί και συνεχίζουν να δέχονται μεγάλη πίεση από μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές.

Ωστόσο, η ελληνική πλευρά σπεύδει να υπομνήσει ότι η Αγκυρα δεν εφαρμόζει συμφωνίες που ήδη έχει υπογράψει, όπως τη διμερή συμφωνία επανεισδοχής με την Ελλάδα, η οποία έχει μείνει σχεδόν ανενεργή, αλλά και τη συμφωνία επανεισδοχής με την Ε.Ε., η οποία μπορεί μεν να έχει ορίζοντα έναρξης υλοποίησης σε μια τριετία, ωστόσο περιλαμβάνει σαφή αναφορά σε δέσμευση της γείτονος να υλοποιήσει πολιτικές αποθάρρυνσης των μεταναστευτικών ροών.

Σε φάση «εργαλειοποίησης»

Σύμφωνα με την ανάλυση που έχει γίνει σε ανώτατο διπλωματικό επίπεδο, η Αθήνα εκτιμά ότι η Τουρκία έχει εισέλθει σε φάση «εργαλειοποίησης» του προσφυγικού-μεταναστευτικού, προκειμένου να εξασφαλίσει κατά το δυνατόν μεγαλύτερα οφέλη. Ετσι, παρατηρούν διπλωματικά στελέχη, η Αγκυρα εμφανίσθηκε στην αρχή πρόθυμη να δαπανήσει μεγάλα χρηματικά ποσά για τη δημιουργία καταυλισμών, όπου βρήκαν καταφύγιο εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, υλοποιώντας μια πολιτική προσέγγισης των πληθυσμών αυτών. Πλέον, εκτιμάται ότι, ενδεχομένως και για οικονομικούς λόγους, η Τουρκία αποφάσισε να μεταφέρει το πρόβλημα στην Ευρώπη, πιέζοντας για τα κατάλληλα ανταλλάγματα. Ποια θα μπορούσαν να είναι αυτά; Η εξασφάλιση πρόσθετης χρηματοδότησης, η επιτάχυνση ικανοποίησης του πάγιου αιτήματος για απελευθέρωση της βίζας για Τούρκους πολίτες που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ε.Ε., η ισχυροποίηση των Σωμάτων Ασφαλείας, όπως η τουρκική Ακτοφυλακή, με σύγχρονα μέσα, η δημιουργία buffer zone στη Συρία. Η ελληνική πλευρά ασφαλώς είναι καχύποπτη, με βάση την εμπειρία της, ότι η Αγκυρα σε όλους αυτούς του λόγους επιθυμεί να προσθέσει και την προώθηση των πάγιων διεκδικήσεών της στο Αιγαίο.

Καθημερινή