Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στην Attica Bank Μετά από συνεδρίαση της ΕΠΑΘ, της Επιτροπής Πιστωτικών & Ασφαλιστικών Θεμάτων της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία ολοκληρώθηκε αργά χθες το βράδυ, οι αποφάσεις που ελήφθησαν για την Attica Bank αλλάζουν τα δεδομένα της τράπεζας.

Η απόφαση της Επιτροπής είναι καταρχήν να σταματήσουν οι χορηγήσεις μέχρι νεωτέρας. Πηγές της αγοράς ανέφεραν ότι η απόφαση αυτή ενδεχομένως να συνδέεται με έρευνες που γίνονται στην τράπεζα για τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί, πότε και σε ποιους. Ακόμη, η Επιτροπή απέρριψε τις προτάσεις του ΤΣΜΕΔΕ, για την ανάληψη των θέσεων του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου από τους Γ. Σαπουντζόγλου και Π. Ρουμελιώτη αντιστοίχως. Ωστόσο ο κ. Ρουμελιώτης έχει τη συναίνεση της Επιτροπής να αναλάβει οποιαδήποτε μη εκτελεστική θέση στο Δ.Σ. της τράπεζας επομένως ακόμη και εκείνη του προέδρου. Επίσης η Επιτροπή «έκοψε» από το Δ.Σ. της τράπεζας την μέχρι πρότινος πρόεδρο, κ. Πουσκούρη και τον κ. Μακέδο. Ας σημειωθεί πως το Δ.Σ. της Τράπεζας Αττικής πολύ πρόσφατα είχε συγκροτηθεί σε σώμα.

Ο κ. Σαπουντζόγλου φαίνεται να μην αξιολογήθηκε από την Επιτροπή λόγω της εμπλοκής του με την Proton Bank, ενώ ο κ. Ρουμελιώτης δεν μπορούσε να κατέχει τη θέση του CEO της τράπεζας κυρίως λόγω της έλλειψης τραπεζικής εμπειρίας. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η διακοπή των χορηγήσεων θα μπορούσε να κρατήσει για τρεις ημέρες, ωστόσο, πηγές της αγοράς αυτό το συνέδεαν με τον ορισμό νέας διοίκησης στο χρονικό αυτό διάστημα. Παράλληλα, σήμερα δεν αποκλείεται να γίνει αίτηση από την τράπεζα για αναστολή διαπραγμάτευσης στο ΧΑ για λόγους προστασίας του επενδυτικού κοινού. «Μπορεί η Attica Bank να μην έχει μέτοχο το ΤΧΣ πλην όμως τα κριτήρια για τη διαμόρφωση της διοίκησης της τράπεζας δεν θα διαφέρουν από εκείνα που ισχύουν για τις συστημικές τράπεζες», ανάφερε κάποια τραπεζική πηγή.

Κύκλοι της τραπεζικής αγοράς πάντως δεν απέκλειαν τη σύνδεση της εφόδου του εισαγγελέα διαφθοράς και της οικονομικής αστυνομίας στην εταιρεία της συζύγου του διοικητή της ΤτΕ, κ. Λίνας Νικολοπούλου, με τις εξελίξεις στην Attica Bank, μετά τις αποφάσεις Στουρνάρα. Ελεγαν χαρακτηριστικά ότι ενδεχομένως να ανοίγει νέος γύρος πολέμου της κυβέρνησης με τον διοικητή της ΤτΕ, με αφορμή την απόρριψη των προσώπων που η κυβέρνηση πρότεινε για την Attica Bank. Προκειμένου να αποκλιμακωθεί η ένταση, υπήρξε χθες τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Γ. Στουρνάρα, την ώρα της εφόδου στα γραφεία της συζύγου του. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπήρξε ιδιαίτερα «ψυχρό κλίμα», με τον κ. Τσίπρα να αρνείται ότι γνώριζε οτιδήποτε για την υπόθεση και να τονίζει ότι «το θέμα δεν αφορά την κυβέρνηση και όλη υπόθεση θα ακολουθήσει τον δρόμο της Δικαιοσύνης».

Δεν φοβάμαι
Ο κ. Στουρνάρας διαβεβαίωσε τον πρωθυπουργό ότι αυτός και η σύζυγός του «δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν». Συμφώνησαν ότι «η Δικαιοσύνη πρέπει να αφεθεί να κάνει απερίσπαστη τη δουλειά της». Από την ΤτΕ άφησαν αργά το απόγευμα της Πέμπτης να διαρρεύσει ότι οι κ.κ. Τσίπρας και Στουρνάρας συμφώνησαν επίσης ότι οι σχέσεις και η μεταξύ τους συνεργασία δεν πρέπει και δεν μπορεί να επηρεαστεί από την εξέλιξη αυτή.
Αλλες πληροφορίες ανέφεραν ότι ο κ. Στουρνάρας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ευρωπαίο κεντρικό τραπεζίτη Μάριο Ντράγκι. Στελέχη της Κομισιόν εξέφραζαν τη δυσαρέσκειά τους για την εξέλιξη αυτή, καθώς την συνέδεαν με την απόφαση για το «μπλόκο» στις επιλογές της κυβέρνησης για τη διοίκηση της Attica Bank.

Πάντως, οι όποιες κινήσεις που πρέπει να γίνουν στην τράπεζα πρέπει να είναι άμεσες, ώστε να καλυφθεί το κενό στη διοίκηση.
Τα ονόματα που ακούγονται είναι πολλά, όπως ενός παλαιού τραπεζικού στελέχους αλλά και μιας γυναίκας που θα μπορούσε να γίνει διευθύνουσα σύμβουλος και να σταματήσει η «επιτροπεία» στην οποία είναι ουσιαστικά σήμερα η Attica Bank.

Την περαιτέρω μείωση της έκτακτης ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς εξομαλύνεται η κατάσταση στο μέτωπο των καταθέσεων.

Συγκεκριμένα, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ δεν διατύπωσε αντίρρηση στο αίτημα που υπέβαλε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, για τον καθορισμό του ανώτατου ορίου παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) προς τις ελληνικές τράπεζες στο ποσό των 57,2 δισ. ευρώ έως και την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2016.

Η μείωση του ανώτατου ορίου κατά 1,4 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την ΤτΕ, αντανακλά τη βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών, στο πλαίσιο της υποχώρησης της αβεβαιότητας και της σταθεροποίησης των ροών καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα.

Επτά συν ένα μέτρα ανακοίνωσε χθες ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Στουρνάρας σε ό,τι αφορά την ελαστικοποίηση των capital controls, χθες, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.

Οπως αποκάλυψε ο κ. Στουρνάρας, χθες, υποβλήθηκε στους Θεσμούς πρόταση με νέα μέτρα απελευθέρωσης από τους περιορισμούς, τα οποία συνοδεύονται από σχετική τεκμηρίωση και στοχεύουν τόσο στη διευκόλυνση της λειτουργίας των ελληνικών επιχειρήσεων, όσο και στην περαιτέρω βελτίωση της κατάστασης ρευστότητας των τραπεζών.

Ενδεικτικά, τα νέα μέτρα χαλάρωσης περιλαμβάνουν:

• Άρση της απαγόρευσης ανάληψης μετρητών όταν προέρχονται από νέες καταθέσεις σε μετρητά (νέο χρήμα).
• Πλήρης άρση της απαγόρευσης αποπληρωμής δανείων.
• Αύξηση του ποσοστού ανάληψης μετρητών από 10% σε 30% των ελεύθερων κεφαλαίων που προέρχονται από το εξωτερικό.
• Δυνατότητα ανάληψης μετρητών έως 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες. Στόχος η μείωση του χρόνου εκτέλεσης των εμβασμάτων στο εξωτερικό, καθώς και ο περιορισμός του σχετικού κόστους που προκάλεσε η επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Στην επίτευξη αυτού του στόχου συμβάλλει σημαντικά η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, η οποία βρίσκεται σε διαδικασία τροποποίησης των αποφάσεών της που θα προβλέπουν:

• Αύξηση στα όρια των υποεπιτροπών των τραπεζών (έως €250χιλ/ανά πελάτη/ανά ημέρα σήμερα) καθώς και των ποσών που θα μπορούν να εκτελούνται απευθείας από τις τράπεζες χωρίς την προϋπόθεση προηγούμενης ιστορικότητας (έως €20χιλ/ανά πελάτη/ανά ημέρα σήμερα). Στόχος είναι οι επιχειρήσεις να εξυπηρετούνται το αργότερο σε χρόνο Τ+1 ώστε να μην επηρεάζεται η συναλλακτική τους εικόνα με τους συνεργάτες τους στο εξωτερικό.

• Αύξηση των ορίων στη χρήση των καρτών στο εξωτερικό με παράλληλο άνοιγμα, μέσω internet, πολλών international sites του συνόλου σχεδόν των διαδικτυακών αγορών, γεγονός που θα διευκολύνει τις συναλλαγές τόσο των νομικών όσο και των φυσικών προσώπων με αντισυμβαλλόμενους του εξωτερικού.

• Αύξηση των μηνιαίων ορίων τόσο των τραπεζών όσο και των Ιδρυμάτων Πληρωμών για την αποστολή εμβασμάτων έως 1.000 ευρώ.
Μετά από παρέμβαση της ΤτΕ, οι τράπεζες έχουν επιταχύνει σημαντικά τις διαδικασίες παροχής POS όχι μόνο σε εμπορικές επιχειρήσεις, αλλά και σε ελεύθερους επαγγελματίες, καταστήματα εστίασης κ.ά., γεγονός που διευκολύνει τον καταναλωτή, αλλά και προάγει την πάταξη της φοροδιαφυγής. Οι προμήθειες που εισπράττουν οι ελληνικές τράπεζες από τη χρήση POS μεσοσταθμικά κυμαίνονται στο 1,1% του ποσού της εκάστοτε συναλλαγής αγορών έναντι αντίστοιχων μεσοσταθμικών τιμών χρεώσεων της τάξης του 1,8% στις ΗΠΑ και 1,3% στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πως το μεγαλύτερο μέρος των προμηθειών αυτών ουσιαστικά καρπώνονται οι διεθνείς φορείς εκκαθάρισης των καρτών και όχι οι ίδιες οι τράπεζες.

Ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στο γεγονός ότι από τους ελέγχους που πραγματοποίησε η ΤτΕ ως προς τη συμμόρφωση των τραπεζών στις νομοθετικές διατάξεις του περιορισμού κίνησης κεφαλαίων, προέκυψε πως οι διοικήσεις και το προσωπικό των τραπεζών επέδειξαν τη δέουσα επιμέλεια για την εναρμόνιση των λειτουργιών τους με το κανονιστικό πλαίσιο.

Προβλέψεις για ανάκαμψη το β' 6μηνο

Τους πρώτους μήνες του 2016 η οικονομική δραστηριότητα επηρεάστηκε αρνητικά από τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων αλλά και από την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του νέου προγράμματος, η οποία αρχικά αναμενόταν να ολοκληρωθεί το δ΄ τρίμηνο του 2015. Τα παραπάνω, μαζί με την αρνητική μεταφερόμενη επίδραση από το 2015, οδήγησαν στην κάμψη του ΑΕΠ για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο. Οι προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ανάκα?ψη της οικονο?ικής δραστηριότητας που ξεκινά από το δεύτερο εξά?ηνο του 2016 και συνεχίζεται τα έτη 2017 και 2018. O κ. Στουρνάρας είπε πως υπάρχει νομική βάση για την ελάφρυνση του χρέους και πως δεν ζητάμε χάρη. Επίσης είπε πως δεν ήταν σωστό το γεγονός ότι η ελάφρυνση του χρέους συνδέθηκε με τις γερμανικές εκλογές.
Μίλησε για ανάγκη διαφοροποίησης του μείγματος πολιτικής με χαλάρωση της λιτότητας και αύξησης των διαρθρωτικών αλλαγών με έμφαση τις ιδιωτικοποιήσεις. Ανταλλαγή λιτότητας με μεταρρυθμίσεις, είπε ο κ. Στουρνάρας, και σημείωσε πως προϋπόθεση για την ελάφρυνση του χρέους αποτελεί το καλώς έχειν και στην δεύτερη αξιολόγηση. Βλέπει συμμετοχή της χώρας στο QE στο τέλος του 2016. Από τη συμμετοχή αυτή θα ωφεληθούν έως και 500 εκατ. ευρώ οι τράπεζες, οι οποίες είναι εξαιρετικά καλά ανακεφαλαιοποιημένες.

«Διασκέδασε» τους φόβους για τις ελληνικές τράπεζες από τυχόν δυσάρεστες εξελίξεις στην Ιταλία, υποβάθμισε μερικώς τους υπολογισμούς για την ελληνική οικονομία από το Brexit και άσκησε, εμμέσως πλην σαφώς, κριτική στα τεκταινόμενα της προηγούμενης χρονιάς σε ό,τι αφορά τον Γιάνη Βαρουφάκη.

Πολυετές σχέδιο, με πλέγμα παρεμβάσεων για το χρέος, που ίσως αποδειχθεί «κλειδί» για έναν πολιτικό συμβιβασμό Ευρωζώνης και ΔΝΤ, έχει παραδώσει η Τράπεζα της Ελλάδας στο Μέγαρο Μαξίμου.

Σύμφωνα με πληροφορίες στην καρδιά του «Σχεδίου Στουρνάρα», που έγινε σε συνεννόηση και συνεργασία με την κυβέρνηση, βρίσκεται η 20ετής διατήρηση των πλεονασμάτων στο 2% του ΑΕΠ και όχι στο 3,5% που είναι ο στόχος στον οποίο επιμένει η Ευρωζώνη διαφωνώντας με το Ταμείο που θεωρεί τη διατήρηση τέτοιων πλεονασμάτων μη ρεαλιστική. Στοχεύει στο να καταστήσει βιώσιμο πλεόνασμα για τα επόμενα 20 χρόνια και να «ανταλλάξουμε λιτότητα με μεγαλύτερη ανάπτυξη» λένε πηγές με γνώση των λεπτομερειών του σχεδίου.

Έρχεται δε σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία που η Ευρώπη καλείται να αποφασίσει εάν και πόσα θα πληρώσει, εφόσον θέλει να διατηρήσει το Ταμείο στο πρόγραμμα, όπως χαρακτηριστικά εκτιμούν διπλωματικές πηγές με γνώση των θέσεων του ΔΝΤ.

Σύμφωνα με τους ίδιους αξιωματούχους το σχέδιο της ΤτΕ που έχει παραδοθεί στο Μέγαρο Μαξίμου θα φέρει τρία βασικά οφέλη:

1. Δραστικό περιορισμό των δαπανών για τόκους κατά περίπου 3% του ΑΕΠ -που με σημερινά δεδομένα για το ΑΕΠ μεταφράζεται περίπου σε 5,5 δισ. ευρώ, όσο δηλαδή και το πακέτο των μέτρων που συνόδευσαν την πρώτη αξιολόγηση.

2. Περιορισμός κάτω από το 15% του ΑΕΠ, βασικού δείκτη που «κυνηγά» το ΔΝΤ για να αποτιμηθεί η βιωσιμότητα του χρέους, των ετήσιων χρηματοδοτικών αναγκών του ελληνικού δημοσίου, που θα καταστούν διαχειρίσιμες.

3. Μείωση, τελικά του δημοσίου χρέους κάτω από το 100% του ΑΕΠ το 2030 και στο 89% το 2035, αντί του 126% χωρίς ελάφρυνση χρέους.

Τρεις πυλώνες
Οι κεντρικοί πυλώνες του σχεδίου αφορούν στα εξής:

1. Ουσιαστικές συζητήσεις με τους Ευρωπαίους ώστε να αναληφθούν δράσεις για ελάφρυνση του χρέους. Εδώ θα μπορούσαν να ενταχθούν τα εξής: Σημαντική επιμήκυνση των λήξεων των ομολόγων και της περιόδου χάριτος για αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων, ώστε οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες του δημοσίου να διατηρούνται σε διαχειρίσιμα επίπεδα.

2. Να εξομαλυνθούν οι μελλοντικές πληρωμές τόκων για τα δάνεια από τον EFSF, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) αλλά για τα διμερή δάνεια του πρώτου πακέτου στήριξης (τα δάνεια του GLF, ύψους 52,9 δισ. ευρώ) για μια περίοδο 20 ετών.

3. Επέκταση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων του EFSF και των διμερών δανείων του πρώτου προγράμματος για περίπου 22 χρόνια.

Κεντρικός πόλος στο σχέδιο της ΤτΕ είναι αυτές οι δράσεις να συνδυαστούν με ουσιαστική πρόοδο σε τρεις τομείς, ώστε να προκύψει ως άμεση συνέπεια η βιωσιμότητα του χρέους, παράλληλα με τη δυνατότητα σημαντικής χαλάρωσης του δημοσιονομικού στόχου:

1. Μία πιο στοχευμένη πολιτική ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας

2. Άνοιγμα όλων εκείνων των αγορών που δεν έχουν απελευθερωθεί πλήρως, ακόμη

3. Αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων.

Η καλή συνεργασία του Γ. Στουρνάρα με τον Ευκλ. Τσακαλώτο, φέρνει το σχέδιο για τη βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας που θα κατατεθεί στους δανειστές