Νέες διαστάσεις λαμβάνει τις τελευταίες ώρες ο πόλεμος της Ουκρανίας έπειτα και από το χτύπημα με δύο ρουκέτες στην επικράτεια της Πολωνίας, πολύ κοντά στα σύνορα με την Λβιβ στη δυτική Ουκρανία.
Σύμφωνα με νεότερες πληροφορίες, η κυβέρνηση της Πολωνίας εξετάζει το ενδεχόμενο να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό διαβούλευσης του ΝΑΤΟ, επικαλούμενη το άρθρο 4 της συνθήκης.
Όταν ένα κράτος μέλος της Συμμαχίας θεωρεί ότι απειλείται μπορεί να ζητήσει από τους εταίρους του να ξεκινήσουν διαβουλεύσεις για να εξεταστεί η σοβαρότητα της απειλής και το πώς αυτή μπορεί να αντιμετωπιστεί. Οι αποφάσεις λαμβάνονται ομόφωνα.
Ο εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης Πιοτρ Μίλερ δήλωσε σήμερα ότι εξετάζεται κατά πόσο είναι αναγκαίο ένα αίτημα της Βαρσοβίας για διαβουλεύσεις με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ, βάσει του μηχανισμού που προβλέπει το άρθρο 4, στον απόηχο της φονικής έκρηξης σε χωριό κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.
Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι τμήμα των ενόπλων δυνάμεων της Πολωνίας έχει τεθεί σε κατάσταση αυξημένης ετοιμότητας.
Το χρονικό του πυραυλικού χτυπήματος
Το βράδυ της Τρίτης, πολωνικά ΜΜΕ έκαναν λόγο για δύο «αδέσποτες» ρουκέτες, από τις οποίες έχασαν την ζωή τους τουλάχιστον δύο άνθρωποι - με την επίθεση να αποδίδεται από την πρώτη στιγμή στη Ρωσία.
Μάλιστα, το Associated Press - επικαλούμενο ανώτερο αξιωματούχο των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ που επέλεξε να παραμείνει σε καθεστώς ανωνυμίας - επιβεβαίωνε πως επρόκειτο για ρωσικούς πυραύλος.
Ο εκπρόσωπος της πολωνικής κυβέρνησης Πιοτρ Μιούλερ δεν επιβεβαίωσε αμέσως τις πληροφορίες, ωστόσο, δήλωσε ότι θα πραγματοποιηθεί έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας εξαιτίας μιας «κατάστασης κρίσης».
Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν αναφορές πως επλήγη και η γειτονική Μολδαβία. Πιο συγκεκριμένα, το AP έκανε λόγο για μαζικές διακοπές ρεύματος αφού τα χτυπήματα έβγαλαν εκτός λειτουργίας μια βασική γραμμή ηλεκτροδότησης που τροφοδοτεί τη χώρα.
Διαψεύδει το Πεντάγωνο - To NATO «εξετάζει» τις αναφορές
Ο εκπρόσωπος Τύπου του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας, ταξίαρχος Πατ Ράιντερ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «γνωρίζουν τις αναφορές στον Τύπο περί δύο δύο ρωσικών πυραύλων που έπληξαν τοποθεσία εντός της Πολωνίας κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία», αλλά δεν έχουν προς το παρόν πληροφορίες που να επιβεβαιώνουν τις αναφορές αυτές.
Επανέλαβε, παράλληλα, πως οι ΗΠΑ «θα υπερασπιστούν κάθε σπιθαμή του εδάφους του ΝΑΤΟ», ενώ υπογράμμισε πως «λαμβάνουμε πάντα πολύ σοβαρά υπόψη την ασφάλεια των στρατευμάτων μας, ανεξάρτητα από το πού υπηρετούν».
«Εξετάζουμε τις αναφορές και συντονιζόμαστε στενά με τη σύμμαχό μας Πολωνία», ανέφερε από την πλευρά του αξιωματούχος του ΝΑΤΟ ερωτηθείς σχετικά με τις αναφορές για ρωσικούς πυραύλους.
«Προβοκάτσια για την κλιμάκωση της έντασης» καταγγέλλει το Κρεμλίνο
Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, «κανένας στόχος κοντά στα ουκρανο-πολωνικά κρατικά σύνορα δεν έχει πληγεί από ρωσικά όπλα».
«Οι αναφορές στα πολωνικά μέσα ενημέρωσης και οι δηλώσεις αξιωματούχων σχετικά με την υποτιθέμενη πτώση "ρωσικών" πυραύλων στην περιοχή του οικισμού Przewoduv είναι μια σκόπιμη πρόκληση με σκοπό την περαιτέρω κλιμάκωση της κατάστασης».
Το υπουργείο Άμυνας πρόσθεσε, μάλιστα, ότι τα θραύσματα, τα οποία «εν βρασμώ ψυχής» δημοσιεύτηκαν από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης δεν έχουν καμία σχέση με ρωσικά όπλα.
Ζελένσκι: «Εχουμε προειδοποιήσει εδώ και καιρό, πρέπει να αναληφθεί δράση»
Ρωσικοί πύραυλοι πλήττουν την Πολωνία, δήλωσε - από την πλευρά του - ο Ζελένσκι, σύμφωνα με το κείμενο που συνοδεύει τη βραδινή βιντεοσκοπημένη ομιλία του.
Παρότι δεν έδωσε αποδεικτικά στοιχεία για τα πλήγματα αυτά, ο Ουκρανός πρόεδρος υπογράμμισε πως έχουμε προειδοποιήσει εδώ και πολύ καιρό ότι οι ρωσικές ενέργειες δεν περιορίζονται στην Ουκρανία.
«Όσο περισσότερο η Ρωσία αισθάνεται την ατιμωρησία, τόσο περισσότερες απειλές θα υπάρχουν για όποιον βρίσκεται εντός της εμβέλειας των ρωσικών πυραύλων. Να εκτοξεύονται πύραυλοι σε έδαφος (χώρας μέλους) του ΝΑΤΟ! Αυτή είναι μια ρωσική πυραυλική επίθεση στη συλλογική ασφάλεια! Είναι μια πολύ σημαντική κλιμάκωση. Πρέπει να αναληφθεί δράση», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Γιατί υπάρχουν φωνές που ζητούν ενεργοποίηση του Άρθρου 5
Μια άμεση επίθεση σε χώρα του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να οδηγήσει στην ενεργοποίηση του άρθρου 5, που αποτελεί μια δέσμευση συλλογικής άμυνας για όλους τους συμμάχους και θεωρείται ο πυρήνας της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
Το ΝΑΤΟ δεσμεύεται για ειρηνική επίλυση των διαφορών, ωστόσο σε περίπτωση αποτυχίας των διπλωματικών προσπαθειών αναλαμβάνει επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων - πολλές εκ των οποίων διεξάγονται στο πλαίσιο της ρήτρας συλλογικής άμυνας της ιδρυτικής συνθήκης του ΝΑΤΟ - Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον.
Τι προβλέπει όμως το Άρθρο 5
Τα Μέρη συμφωνούν ότι μια ένοπλη επίθεση εναντίον ενός ή περισσοτέρων από αυτά στην Ευρώπη ή τη Βόρεια Αμερική θα θεωρείται επίθεση εναντίον όλων τους και, κατά συνέπεια, συμφωνούν ότι, εάν συμβεί μια τέτοια ένοπλη επίθεση, καθένα από αυτά, ασκώντας το δικαίωμα ατομικής ή συλλογικής αυτοάμυνας που αναγνωρίζεται από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, θα βοηθήσει το Μέρος ή τα Μέρη που δέχονται την επίθεση αυτή, λαμβάνοντας αμέσως, ατομικά και σε συνεννόηση με τα άλλα Μέρη, τα μέτρα που κρίνει αναγκαία, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ένοπλης βίας, για την αποκατάσταση και τη διατήρηση της ασφάλειας του βορειοατλαντικού χώρου.
Κάθε τέτοια ένοπλη επίθεση και όλα τα μέτρα που λαμβάνονται ως αποτέλεσμα αυτής θα αναφέρονται αμέσως στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Τα μέτρα αυτά τερματίζονται όταν το Συμβούλιο Ασφαλείας λάβει τα αναγκαία μέτρα για την αποκατάσταση και τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.
Αυτό που θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί είναι πως δεν είναι σαφές αν ένα τυχαίο χτύπημα, όπως αδέσποτα πυρά, θα μπορούσα να οδηγήσουν στη λήψη μιας τέτοιας απόφασης.