Οι δήμοι προχωρούν σε συνεχείς εκκλήσεις για περιορισμό της κατανάλωσης, κάτι, ωστόσο, που δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα.
Ηπαρατεταμένη ανομβρία και οι υψηλές θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με την αυξημένη κατανάλωση, έχουν ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με το epiruspost.gr, να δημιουργούνται σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας σε ολόκληρη την Ήπειρο.
Δεν είναι μόνο οι κτηνοτροφικές μονάδες στα ορεινά που εδώ και ένα μήνα καλύπτονται με τη μεταφορά νερού αλλά είναι και δεκάδες οικισμοί στα ορεινά και τα παραθαλάσσια, όπου το νερό φτάνει με πολύ χαμηλή πίεση ή δεν επαρκεί για όλο το 24ωρο με αποτέλεσμα να σημειώνονται τακτικές διακοπές.Πιο έντονο είναι το πρόβλημα για την παραλιακή ζώνη, καθώς το νερό στις πηγές Αγίου Γεωργίου έχει λιγοστέψει. Οι δήμοι προχωρούν σε συνεχείς εκκλήσεις για περιορισμό της κατανάλωσης, κάτι, ωστόσο, που δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα.
Αφενός ο κόσμος που βρίσκεται αυτή την εποχή στην Ήπειρο, τόσο στους τουριστικούς προορισμούς όσο και στα χωριά είναι αρκετός και αφετέρου οι ανάγκες έχουν πολλαπλασιαστεί. Υπάρχουν μάλιστα και οι περιπτώσεις εκείνες, ακόμη και στα αστικά κέντρα όπου το νερό της ύδρευσης χρησιμοποιείται για ποτίσματα. Σε πολλούς οικισμούς το δίκτυο έχει στεγνώσει και οι Δήμοι προχωρούν σε καθημερινές μεταφορές νερού με υδροφόρες για να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες των κατοίκων.
Μειωμένη πίεση καταγράφεται και στα ψηλά σημεία του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων ενώ κάτοικοι από τα Μέλανδρα αναφέρουν ότι κάθε απόγευμα μένουν χωρίς νερό.
Πηγή: epiruspost.gr
Η Ελλάδα και οι άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης (Ισπανία, Ιταλία, Κύπρος), αλλά και η Τουρκία, προβλέπεται να αντιμετωπίσουν αυξημένες ελλείψεις νερού, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η έρευνα - που αξιολογεί τις μελλοντικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, των αλλαγών στις χρήσεις γης και των συνηθειών στην κατανάλωση του νερού- εκτιμά ότι ενώ από τη μία θα υπάρχουν αυξημένες πλημμύρες, από την άλλη θα επιδεινώνεται η λειψυδρία, ιδίως τα καλοκαίρια. Οι συνέπειες αποδίδονται κατά κύριο λόγο στην κλιματική αλλαγή (σε ποσοστό 80% ως 90%) και δευτερευόντως σε άλλους παράγοντες, όπως η χρήση της γης και του νερού (10% ως 20%).
Οι ερευνητές προβλέπουν σημαντικές μειώσεις στην αναπλήρωση του υδροφόρου ορίζοντα, ιδίως για την Ελλάδα (προβλέπεται μια ετήσια απώλεια της τάξης των 810 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού), την Ισπανία και την Πορτογαλία, κάτι που σημαίνει μειωμένη διαθεσιμότητα νερού για άρδευση γεωργικών καλλιεργειών, άρα και μειωμένη διαθεσιμότητα τροφίμων.
Η αυξανόμενη ξηρασία στον Ευρωπαϊκό Νότο θα οδηγήσει σε ολοένα μεγαλύτερη έλλειψη νερού και σε μειωμένα υδάτινα αποθέματα για τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια σε μεσογειακές χώρες όπως η Ελλάδα. Αυτό θα έχει ως συνέπεια, εκτός από τη γεωργία και τα τρόφιμα, να επηρεασθούν αρνητικά επίσης οι τομείς της παραγωγής ενέργειας και των μεταφορών.
Για την Ελλάδα -σε περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς- αναμένεται μια ετήσια μείωση της τάξης του 2% στην εισροή υδάτων στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια, ενώ αντίθετα για τη βόρεια Ευρώπη προβλέπεται μια αύξηση περίπου κατά 13%. Αν όμως η άνοδος της θερμοκρασίας είναι μεγαλύτερη, έως το τέλος του αιώνα η μείωση στα υδροηλεκτρικά εργοστάσια μπορεί να φθάσει το 10%.
Η Ελλάδα και η Κύπρος είναι οι δύο χώρες που -με μια άνοδο της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς- προβλέπεται να έχουν την μεγαλύτερη πίεση στη διαθεσιμότητα του νερού, καθώς προβλέπεται μια αύξηση περίπου κατά 100% στην αναλογία ζήτησης νερού προς διαθεσιμότητά του (water demand-availability ratio-WEI), δηλαδή θα έχουν την μεγαλύτερη ανισορροπία ζήτησης-προσφοράς νερού στην Ευρώπη.
Οι επιστήμονες έκαναν εκτιμήσεις σε βάθος 30 ετών με βάση αφενός ένα αισιόδοξο σενάριο (θα επιτευχθεί ο στόχος της Συμφωνίας των Παρισίων το 2015 για άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου) και αφετέρου ένα απαισιόδοξο σενάριο (η άνοδος της θερμοκρασίας θα ξεπεράσει τους δύο βαθμούς και μπορεί να φθάσει ακόμη και τους τέσσερις). Αν και στην πρώτη πιο αισιόδοξη περίπτωση οι συνέπειες αναμένονται λιγότερο σοβαρές, παρόλα αυτά πάλι προβλέπονται τόσο περισσότερες πλημμύρες, όσο και μεγαλύτερη λειψυδρία.
Συνολικά στις μεσογειακές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα) ο αριθμός των ανθρώπων που προβλέπεται να επηρεασθούν από την έλλειψη νερού έως το τέλος του αιώνα μας, αν ισχύσει το αισιόδοξο σενάριο, θα αυξηθεί από 85 εκατομμύρια σήμερα, σε 104 εκατομμύρια.
Οι χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης θα έχουν στο μέλλον μεγαλύτερα αποθέματα νερού κάθε χρόνο, αλλά και περισσότερες πλημμύρες σε σχέση με τις χώρες της Νότιας Ευρώπης. Η μελέτη προτείνει να ληφθούν περισσότερα προληπτικά μέτρα, ιδίως στη Νότια Ευρώπη, όπως καλύτερη διαχείριση του νερού για άρδευση (ώστε να μη γίνεται σπατάλη του), φύτεμα περισσότερων καλλιεργειών ανθεκτικών στην ξηρασία, αύξηση του τιμολογίου για αγροτική και βιομηχανική χρήση του νερού, ανάπτυξη νέων τεχνολογιών ψύξης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (ώστε να καταναλώνουν λιγότερο νερό) κ.α.
Η μελέτη προειδοποιεί ότι «αν η ζήτηση νερού παραμείνει στα σημερινά επίπεδα και χωρίς σημαντικές προσπάθειες για εξοικονόμηση νερού, η άνοδος της θερμοκρασίας και η μείωση των βροχοπτώσεων λόγω κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο θα προκαλέσει ακραίες αυξήσεις στη λειψυδρία. Οι άνθρωποι που ήδη έχουν επηρεασθεί υπό τις παρούσες κλιματικές συνθήκες, στο μέλλον θα έλθουν αντιμέτωποι με πολύ πιο σοβαρή έλλειψη νερού από ό,τι τώρα».
Μια δεύτερη μελέτη επιβεβαιώνει
Μια δεύτερη διεθνής έρευνα, με επικεφαλής τον καθηγητή Ασίς Σάρμα του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας της Αυστραλίας, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά (Nature Geoscience, Geophysical Research Letters, Scientific Reports, Water Resources Research), επιβεβαιώνει το παράδοξο: τα αποθέματα νερού συρρικνώνονται, ενώ η κλιματική αλλαγή προκαλεί πιο έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες. Η αιτία είναι ότι η άνοδος της θερμοκρασίας οδηγεί σε μεγαλύτερη ξηρασία του εδάφους, ιδίως σε περιοχές ήδη ξηρές.
Η μελέτη - η πιο εκτεταμένη διεθνής ανάλυση για τις βροχές και τις ροές των ποταμών μέχρι σήμερα- έλαβε υπόψη της στοιχεία από χιλιάδες σταθμούς παρατήρησης σε 160 χώρες. «Αυτό που δεν περιμέναμε, είναι ότι, παρά τις έξτρα βροχές παντού στον κόσμο, τα μεγάλα ποτάμια σταδιακά στερεύουν. Λιγότερο νερό στα ποτάμια μας σημαίνει λιγότερο νερό στις πόλεις και στα αγροκτήματα. Και πιο ξηρό έδαφος σημαίνει πως οι αγρότες θα χρειάζονται περισσότερο νερό για να μεγαλώσουν τις ίδιες καλλιέργειες. Είναι τρομερά ανησυχητικό ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει παντού στον κόσμο».
Οι επιστήμονες έχουν υπολογίσει ότι για κάθε 100 σταγόνες βροχής που πέφτουν στη γη, μόνο οι 36 μετατρέπονται σε «μπλε νερό», δηλαδή εισέρχονται στις λίμνες, στα ποτάμια και στον υδροφόρο ορίζοντα, συνεπώς μπορούν να αξιοποιηθούν για τις ανθρώπινες ανάγκες. Τα υπόλοιπα δύο τρίτα της βροχής γίνονται «πράσινο νερό», δηλαδή κατακρατούνται ως υγρασία από το έδαφος.
Όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία του πλανήτη, τόσο περισσότερο νερό εξατμίζεται από το έδαφος, το οποίο έτσι απορροφά μεγαλύτερη ποσότητα της βροχής, με αποτέλεσμα να απομένει όλο και λιγότερο «μπλε νερό» για ανθρώπινη χρήση.
«Το πρόβλημα είναι διπλό», τόνισε ο Σάρμα. «Από τη μία ολοένα λιγότερο νερό καταλήγει εκεί όπου μπορούμε να το αποθηκεύσουμε για κατοπινή χρήση. Από την άλλη, οι βροχές γίνονται πιο έντονες, κατακλύζοντας τα συστήματα απορροής στις πόλεις και οδηγώντας σε συχνότερες και πιο έντονες πλημμύρες σε αστικές περιοχές».
Οι ερευνητές προτείνουν νέες πολιτικές για το νερό, όπως λιγότερο εντατική χρήση του στη γεωργία, αλλά και υποδομές για την αποθήκευση του νερού των αστικών πλημμυρών, ώστε να μη πηγαίνει χαμένο. Το Τόκιο, που κάποτε πλημμύριζε κάθε χρόνο, πρωτοπορεί σε αυτό τον τομέα, καθώς έχει δημιουργήσει μια μεγάλη υπόγεια δεξαμενή, όπου συσσωρεύονται τα νερά των πλημμυρών και αργότερα αξιοποιούνται. Σήμερα πια η ιαπωνική πρωτεύουσα δεν πλήττεται από πλημμυρικά φαινόμενα, ενώ παράλληλα έχει περισσότερο διαθέσιμο νερό.
Στην ολομέλεια της Βουλής, κατά τη συζήτηση νομοσχεδίου του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, παρουσίασε χθες (03/08/17), ο Υφυπουργός Νεκτάριος Σαντορινιός, τέσσερις επείγουσες τροπολογίες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Με τις εν λόγω τροπολογίες ρυθμίζονται άμεσα θέματα που αφορούν στη διευκόλυνση της λειτουργίας των επιχειρησιακών μέσων του ΛΣ. ΕΛΑΚΤ, μέσω της παράτασης προμήθειας καυσίμων, νομοθετική ρύθμιση, όπου δίνεται η δυνατότητα στο ΥΝΑΝΠ για την τοποθέτηση φορητών μονάδων αφαλάτωσης, στη χρηματοδότηση, μέσω ΠΔΕ και τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου, για την κάλυψη των αναγκών σε σίτιση και δαπάνες τηλεπικοινωνιών και παροχής ίντερνετ στις Σχολές Εμπορικού Ναυτικού, στην αναβάθμιση των δικαιωμάτων των επιβατών και τέλος σε αλλαγές σχετικά με την δρομολόγηση των επιβατηγών υδροπτέρυγων και ταχύπλοων πλοίων και σε σχέση με τις εκναυλώσεις των ιδιωτικών πλοίων αναψυχής.
Αφαλατώσεις
Για το ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα των αφαλατώσεων, αντικείμενο του χαρτοφυλακίου της Νησιωτικότητας, ο Υφυπουργός, υπεραμύνθηκε της σχετικής τροπολογίας που δίνει την δυνατότητα για εγκατάσταση και λειτουργία φορητών μονάδων, λέγοντας ότι με αυτή την νομοθετική πρωτοβουλία συντελείται ένα κομβικό βήμα για την επίλυση του χρόνιου προβλήματος υδροδότησης των άνυδρων νησιών, με ταυτόχρονη, όμως, μείωση του δημοσιονομικού κόστους. Συγκεκριμένα, όπως υποστήριξε, παρέχεται η δυνατότητα εγκατάστασης μέχρι το τέλος του 2020 προσωρινών μονάδων αφαλάτωσης με ταυτόχρονη θεσμοθέτηση μιας συνεκτικής γραφειοκρατικής διαδικασίας, η οποία διασφαλίζει πλήρως το σεβασμό προς την κείμενη νομοθεσία, ιδίως εκείνη που σχετίζεται με το σεβασμό στο περιβάλλον.
Η παραπάνω ρύθμιση, ανέλυσε ο Υφυπουργός είναι μια συνέχεια της προσπάθειας που κάνουμε, ώστε μέχρι το τέλος του έτους να έχουμε εγκαταστήσει σε όλα τα άνυδρα νησιά μονάδες αφαλάτωσης. Είναι γεγονός, πρόσθεσε ο Υφυπουργός, πως παρόλο που βρήκαμε μονάδες αφαλάτωσης που είχε προμηθευτεί η Γενική Γραμματεία Αιγαίου το 2013 (πχ. σε Κίμωλο και Λειψούς) και που όμως δεν εγκαταστάθηκαν ποτέ, η δική μας Κυβέρνηση έχει βάλει ως στόχο να σταματήσουν να κυκλοφορούν καραβάκια με νερό στο Αιγαίο.
Λοιπές τροπολογίες
Ο Νεκτάριος Σαντορινιός, υποστήριξε ως επείγουσα την ψήφιση της τροπολογίας για την παράταση, μέχρι και το τέλος του έτους, προμήθειας καυσίμων για τα επιχειρησιακά μέσα του ΛΣ ΕΛΑΚΤ, αντιμετωπίζοντας έτσι έκτακτες και απρόβλεπτες ανάγκες που ίσως παρουσιαστούν κατά τη θερινή περίοδο. Ο Υφυπουργός Ναυτιλίας εξήγησε πως η χορηγούμενη παράταση ως το τέλος του έτους, παραμένει αναγκαία μέχρι να καταστεί πλήρης η προσαρμογή του συστήματος προμηθειών του ΛΣ ΕΛΑΚΤ στην υφιστάμενη νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων.
Αναφορικά με το ζήτημα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η λειτουργία των ΑΕΝ, ο Νεκτάριος Σαντορινιός υποστήριξε σχετική ρύθμιση με την οποία παρέχεται για πρώτη φορά στον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΝΑΝΠ η δυνατότητα- η οποία δεν υπήρχε ως τώρα- να καλύπτονται οι δαπάνες τηλεπικοινωνιών και παροχής πρόσβασης στο διαδίκτυο των Σχολών. Επιπρόσθετα, λαμβάνεται μέριμνα για τη χρηματοδότηση από το ΠΔΕ των δαπανών σίτισης των σπουδαστών ΑΕΝ προκειμένου να επιλυθεί ένα χρόνιο πρόβλημα, για το οποίο οι προηγούμενες κυβερνήσεις απλά αδιαφόρησαν. Εξασφαλίζοντας την δαπάνη της σίτισης, σημείωσε ο Νεκτάριος Σαντορινιός, δίνονται περισσότερα κίνητρα, ιδίως για τους σπουδαστές της περιφέρειας ή και αυτούς που έχουν χαμηλό εισοδηματικό επίπεδο, να συνεχίσουν την φοίτησή τους στις ΑΕΝ.
Εξέχουσας σημασίας είναι και η διεύρυνση των δικαιωμάτων επιβατών πλοίων. Εγκολπώνοντας στην ελληνική νομοθεσίατα οριζόμενα στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 1177/2010, σε περιπτώσεις καθυστέρησης του πλοίου, επιβάλλεται η δυνατότητα μεταφοράς του επιβάτη στον τελικό προορισμό με άλλο δρομολόγιο, υπό συγκρίσιμες συνθήκες μεταφοράς. Σε περίπτωση που η καθυστέρηση του απόπλου είναι περισσότερο από ενενήντα λεπτά επιβάλλεται να παρέχεται ελαφρύ γεύμα και αναψυκτικό στους επιβάτες, ενώ παράλληλα τους δίνεται η δυνατότητα να ζητήσουν και το αντίτιμο του εισιτηρίου.
Τέλος, οι τροπολογίες που κατατέθηκαν στην Ολομέλεια, προβλέπουν, από τη μια, τη λήψη κυρωτικών μέτρων σε περιπτώσεις παράβασης της κείμενης νομοθεσίας για τις εκναυλώσεις των ιδιωτικών πλοίων αναψυχής και συγκεκριμένα δίνεται η δυνατότητα στα κατά τόπους λιμεναρχεία να επιβάλλουν επιπλέον κυρωτικά μέτρα σε περιπτώσεις παράβασης κείμενης νομοθεσίας για τις παράνομες ναυλώσεις ιδιωτικών πλοίων αναψυχής.Τα κυρωτικά αυτά μέτρα, όπως εξήγησε ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, συνίσταται στο να επιβάλλεται απαγόρευση απόπλου σε περιπτώσεις παράνομης ναύλωσης, και ταυτόχρονα για να αρθεί η απαγόρευση απόπλου θα πρέπει ή να πληρωθεί το πρόστιμο εκείνη τη στιγμή ή να δοθεί εγγυητική επιστολή από τον παραβάτη, διπλάσια του ποσού του προστίμου.
Από την άλλη, όπως υπογράμμισε ο Νεκτάριος Σαντορινιός, τροποποιείται η υφιστάμενη διάταξη που αφορά στην προθεσμία δήλωσης τακτικής δρομολόγησης των επιβατηγών υδροπτέρυγων και ταχύπλοων πλοίων, ώστε να εναρμονιστεί με τα ισχύοντα για τα υπόλοιπα οχηματαγωγά και συμβατικά πλοία. Με την καθιέρωση ενιαίας προθεσμίας τακτικής δήλωσης δρομολόγησης (31/1/ κάθε έτους) τόσο για τα υδροπτέρυγα και ταχύπλοα, όσο και για τα συμβατικά πλοία διευκολύνεται ο ορθολογικός σχεδιασμός των ακτοπλοϊκών συνδέσεων.
Τουλάχιστον 10 νησιά εξαρτώνται άλλη μια χρονιά από τα καραβάκια – υδροφόρες για να βγάλουν το καλοκαίρι.
Παρά τις βροχές-ρεκόρ που καταγράφηκαν φέτος στη χώρα μας, τουλάχιστον 10 νησιά του Αιγαίου εξαρτώνται για άλλη μια χρονιά από τα καραβάκια – υδροφόρες για να βγάλουν το καλοκαίρι. Οι ιστορίες είναι πάνω- κάτω οι ίδιες.
Αφαλατώσεις που έχουν αγοραστεί αλλά δεν λειτουργούν επειδή δεν έχουν γίνει τα απαραίτητα συνοδευτικά έργα, άλλες που έχουν προβλήματα συντήρησης και μένουν ανενεργές, λιμνοδεξαμενές με αστοχίες. Κάπως έτσι, το νερό, αν και βασικό αγαθό, παραμένει ξανά ζητούμενο κυρίως για τους μικρονησιώτες.
Στις αρχές Απρίλη, η πολιτεία οδηγήθηκε αναγκαστικά για ακόμη και χρονιά στην υπογραφή δίμηνης αρχικά, σύμβασης μέχρι αρχές Ιουνίου, με τη μοναδική ειταιρεία που δραστηριοποιείται εδώ και δεκαετίες στη μεταφορά νερού, με κόστος 10,40 ευρώ το κυβικό μέτρο (χωρίς ΦΠΑ), σε 10 νησιά. Αγαθονήσι, Λειψοί, Λέρος, Καστελόριζο, Πάτμος, Αμοργός, Δονούσα, Ηράκλεια, Κίμωλος, Μονή Πανορμίτη Σύμης. Το ίδιο καθεστώς υδροδότησης θα ισχύσει ύστερα από διαγωνισμό που ολοκληρώθηκε και για το υπόλοιπό καλοκαίρι, όπως και όλα τα προηγούμενα χρόνια άλλωστε
Οι εκτιμώμενες ανάγκες των νησιών φέτος:
-Δονούσα 8.600 κυβικά
-Πάτμος 48.500 κυβικά
-Αγαθονήσι 7.800 κυβικά
-Σύμη 4.500 κυβικά
-Καστελόριζο 22.600 κυβικά
-Κίμωλος 33.700 κυβικά
-Ηράκλεια 13.000 κυβικά
-Αμοργός 30.000 κυβικά
-Λέρος 19.000 κυβικά
-Λειψοί 29.800 κυβικά
Πηγή: ΕΘΝΟΣ