Στον μετα-πανδημικό κόσμο και στην εποχή της εξ αποστάσεως εργασίας αρχίζει να ανατέλλει η τάση του workation, που συνδυάζει εργασία και αναψυχή σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου. Ποια η θέση της Ελλάδας;
Μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας στη Βόρεια Αμερική έως το τέλος του 2022 θα είναι εξ αποστάσεως, σύμφωνα με την εταιρεία σταδιοδρομίας και αναζήτησης εργασίας Ladders. Ως κύριο πλεονέκτημα της εξ αποστάσεως εργασίας, το 32% των remote workers αναδεικνύουν τη δυνατότητα του ευέλικτου ωραρίου και ένα 25% το γεγονός ότι μπορούν να δουλεύουν από όποιο χώρο επιλέξουν. Και μπορεί εν μέσω πανδημίας αυτός ο χώρος να ήταν το τραπέζι της κουζίνας, η κρεβατοκάμαρα, το μπαλκόνι, άντε και το εξοχικό, όσο όμως η τάση του remote working εδραιώνεται ως νέα εργασιακή συνθήκη οι επιλογές διευρύνονται. Πρακτικά, το νέο μας γραφείο μπορεί να είναι όλη η Γη – αρκεί να έχει γρήγορο ίντερνετ.
Η τελευταία ανερχόμενη τάση στη συνθήκη του remote working λέγεται workation (από τις λέξεις work-εργασία και vacation-διακοπές). Και, παρότι πολλοί από εμάς έχουμε συνηθίσει να ελέγχουμε τα μέιλ μας ή να δεχόμαστε στη διάρκεια των διακοπών τηλεφωνήματα από το γραφείο για μικροεκκρεμότητες, όχι, δεν είμαστε βετεράνοι του workation. Υπάρχει επίσης διαφορά ανάμεσα στο workation και στο staycation ή holistay (το να κάνει κάποιος διακοπές διαμένοντας στο σπίτι του και κάνοντας το πολύ ημερήσιες εξορμήσεις). Ουσιαστικά, ένας εργαζόμενος σε workation συνδυάζει εργασία και διακοπές, χωρίς πρακτικά να είναι σε άδεια από τη δουλειά του, αλλά μεταφέροντας το γραφείο του σε ένα μέρος της υφηλίου που ενδιαφέρεται να ανακαλύψει τις ώρες που είναι εκτός δουλειάς. Πρακτικά, είναι συνεπής στις εργασιακές του υποχρεώσεις και στον ελεύθερο χρόνο του μπορεί να ζήσει σαν ντόπιος ή να περιηγηθεί ως τουρίστας. Το πρόγραμμά του μπορεί να περιλαμβάνει ξεναγήσεις αρχαιολογικού ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος, οργανωμένες γευσιγνωσίες/οινογνωσίες ή αυθόρμητες εξόδους για φαγητό, ποτό, διασκέδαση, αθλητικές δραστηριότητες ή προγράμματα ευεξίας, περιπετειώδεις εξορμήσεις στη φύση ή ένα απλό κολύμπι στην κοντινότερη ακτή, σκι ή ψάρεμα.
Όλα αυτά θυμίζουν τη συνθήκη του «ψηφιακού νομάδα», διαφέρουν όμως ως προς την ευελιξία και τη διάρκεια της παραμονής, καθώς συνήθως το workation διαρκεί λίγες εβδομάδες και δεν απαιτεί γραφειοκρατικές διαδικασίες, όπως για παράδειγμα η εργασιακή βίζα, ή μόνιμη μετακίνηση από την έδρα του εργοδότη του. Η εμπειρία δείχνει ότι οι ψηφιακοί νομάδες είναι συνήθως εργαζόμενοι νεότεροι σε ηλικία (λίγο πριν ή λίγο μετά τα 30), που υιοθετούν μια διαφορετική από την παραδοσιακή εργασιακή κουλτούρα, η οποία περιλαμβάνει on line remote work και μετακίνηση σε διαφορετικά μήκη και πλάτη του πλανήτη, και οι οποίοι στη συντριπτική τους πλειονότητα εργάζονται στον τεχνολογικό τομέα. Το workation έχει ενσωματώσει αυτά τα στοιχεία, αλλά συχνότερα το επιλέγουν άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίοι μπορεί να προέρχονται από τον τεχνολογικό τομέα, αλλά και πιο παραδοσιακά επαγγέλματα τα οποία προχώρησαν σε ψηφιακό μετασχηματισμό εν μέσω πανδημίας και έχουν υιοθετήσει ένα υβριδικό εργασιακό μοντέλο.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑ
«Το workation δίνει τη δυνατότητα να συνδυάσει κάποιος εργασία, διακοπές και δραστηριότητες. Έχει στη βάση του την έννοια της εμπειρίας, δηλαδή ζω και εργάζομαι σε έναν άλλο τόπο για ένα διάστημα, απολαμβάνω τις φυσικές του ομορφιές και παράλληλα κάνω δραστηριότητες που δεν θα τις έκανα στο σπίτι μου», εξηγεί η Σοφία Δασύρα, συνιδρύτρια της νεοφυούς επιχείρησης WorkationGreece, που αναλαμβάνει να σχεδιάσει μια εμπειρία workation σε Αθήνα, Ύδρα ή Κρήτη για μεμονωμένα άτομα ή και ομάδες ανθρώπων.
«Ουσιαστικά φτιάχνουμε ένα πακέτο με τρία σκέλη: Το πρώτο είναι η διαμονή σε έναν χώρο που μπορεί να λειτουργήσει ως σπίτι/γραφείο, δηλαδή να διαθέτει κουζίνα, πλυντήριο κ.λπ., γιατί πολλοί ενδιαφερόμενοι θέλουν την ατμόσφαιρα και τις ανέσεις ενός σπιτιού, αλλά και χώρο γραφείου και φυσικά αξιόπιστο και γρήγορο ίντερνετ, αυτή είναι βασική προϋπόθεση. Το δεύτερο σκέλος είναι η διασκέδαση, οι δραστηριότητες ευεξίας, η άσκηση. Το τρίτο είναι το κομμάτι της επαγγελματικής δικτύωσης, της συμμετοχής σε σεμινάρια ή workshops που στοχεύουν στην επαγγελματική ή προσωπική ανάπτυξη. Δίνουμε, για παράδειγμα, τη δυνατότητα να εργαστεί κάποιος σε co-working spaces, ώστε να έρθει σε επαφή και με άλλους επαγγελματίες που εργάζονται εξ αποστάσεως, επειδή μας ενδιαφέρει και η δημιουργία μιας κοινότητας ανθρώπων που βρίσκονται σε workation.
»Εναλλακτικά, προκειμένου να δημιουργήσουμε αυτή την κοινότητα, μπορούμε να οργανώσουμε μια περίοδο workation και εκεί να συναντηθούν επαγγελματίες από διάφορα μέρη του κόσμου, διαφορετικά εργασιακά περιβάλλοντα και τομείς και να αλληλεπιδράσουν. Έχουμε βέβαια λάβει αιτήματα και από εταιρείες που επιθυμούν να οργανώσουν workation για τους υπαλλήλους τους οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως σε διαφορετικές περιοχές, με σκοπό το team building».
Τα αιτήματα που λαμβάνουν, λέει, αφορούν φυσικά την Αθήνα, όχι τόσο το κέντρο της πόλης, αλλά την περιοχή της Αθηναϊκής Ριβιέρας, λόγω της πρόσβασης στη θάλασσα, και κυρίως τους μήνες του φθινοπώρου και της άνοιξης. Η Κρήτη είναι ένας δημοφιλής προορισμός λόγω της ύπαρξης αεροπορικής σύνδεσης με το εξωτερικό, των καιρικών συνθηκών που δημιουργούν μεγάλη σεζόν και των τεχνολογικών υποδομών που διαθέτει – είναι ευκολότερο να βρει κανείς εκεί καταλύματα που διαθέτουν γρήγορο ίντερνετ.
WI-FI, ΠΛΥΝΤΗΡΙΟ ΚΑΙ ΓΙΟΓΚΑ
«Εισαγάγαμε το workation ως νέο πακέτο για πρώτη φορά το 2021», εξηγεί η Εύα Τριανταφυλλίδου, marketing manager του ξενοδοχειακού ομίλου Phaea Resorts που δραστηριοποιείται στην Κρήτη. «Κάνοντας έρευνα αγοράς, διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μια μεγάλη μερίδα κοινού που προτίθετο να ταξιδέψει, παρά τις δυσκολίες της πανδημίας, και η Ελλάδα και η Κρήτη ήταν μεταξύ των κορυφαίων επιλογών του. Πολλοί από αυτούς μάλιστα εκδήλωναν ενδιαφέρον για παρατεταμένη διαμονή, με δεδομένο ότι μπορούσαν να εργαστούν απομακρυσμένα, και για τον λόγο αυτό δεχόμασταν αιτήματα για long stay προσφορές, για τεχνολογικές υποδομές, για υπηρεσίες ευεξίας κ.ά. Θέλοντας να ανταποκριθούμε σε αυτή την ανάγκη, δημιουργήσαμε το αντίστοιχο πακέτο, το οποίο παραμένει δημοφιλές».
Εκτός της προνομιακής χρέωσης και των εκπτώσεων για διαμονή μεγαλύτερη των τριών εβδομάδων, το πακέτο −που προσφέρεται στο Blue Palace Resort στην Ελούντα και στο Cretan Mallia Park− περιλαμβάνει δωρεάν υπηρεσία πλυντηρίου για έως και πέντε ρούχα την εβδομάδα, μεταλλικό νερό και κάψουλες καφέ, έκπτωση στο σπα, wi-fi, εκτυπωτή, μόνιτορ, πληκτρολόγιο, ποντίκι, πρόσβαση στην αίθουσα συσκέψεων χωρίς χρέωση έως και για πέντε ώρες, τεχνική υποστήριξη, είδη γραφείου. Μεταξύ των δραστηριοτήτων που προσφέρονται δωρεάν είναι μαθήματα γιόγκα και πιλάτες, θαλάσσια σπορ, τένις, μπιτς βόλεϊ, μπάσκετ, διασκέδαση για παιδιά κ.ά. Αντίστοιχα πακέτα διαμονής και υπηρεσίες workation διαφημίζουν ξενοδοχεία και καταλύματα σε Εύβοια, Σιθωνία και διάφορα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. Εδώ και λίγα χρόνια, η κορυφαία εταιρεία τουρισμού TUI παρέχει εξειδικευμένες προτάσεις για καταλύματα που μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του workation, πολλά από αυτά και στην Ελλάδα, σε Κω, Ρόδο, Κρήτη, Ζάκυνθο, Κέρκυρα, Χαλκιδική.
Η Ελλάδα έχει να ανταγωνιστεί τις αγορές της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Πορτογαλίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο, χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας όπως η Ταϊλάνδη (η πρωτεύουσα Μπανγκόκ βρίσκεται στην κορυφή της λίστας με τους κορυφαίους προορισμούς για workation στην πλατφόρμα holidu) και η Ινδονησία, αλλά και το Μαρόκο, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, το Μεξικό, τα Κανάρια νησιά, την Ουγγαρία – σταδιακά στην κούρσα μπαίνουν η Κροατία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Εσθονία, οι Σκανδιναβικές χώρες, η Ινδία, η Σιγκαπούρη, η Μαλαισία. Με μια αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορεί κανείς να βρει πλατφόρμες που αναλαμβάνουν να οργανώσουν ένα workation για τους ενδιαφερόμενους, ξενοδοχειακούς ομίλους ή μεμονωμένα ξενοδοχεία που διαφημίζουν τις σχετικές υπηρεσίες που παρέχουν, περιφερειακούς και δημοτικούς φορείς που προωθούν ολόκληρες περιοχές ή πόλεις ως workation προορισμούς και, φυσικά, τουριστικά πρακτορεία και επαγγελματίες της αγοράς που προσφέρουν συμβουλές αλλά και τις υπηρεσίες τους.
ΙΝΤΕΡΝΕΤ ΚΑΙ ΜΟΝΑ ΚΡΕΒΑΤΙΑ
Παρότι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, πολλές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας με μοναδική φυσική ομορφιά και φυσικά τα νησιά θα μπορούσαν να αποτελέσουν τον ιδανικό προορισμό και σκηνικό για workation, δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις βασικές απαιτήσεις των ενδιαφερομένων για εύκολη απευθείας πρόσβαση −κατά προτίμηση αεροπορικώς−, αξιόπιστο ίντερνετ υψηλών ταχυτήτων, καταλύματα που διαθέτουν ηλεκτρικές συσκευές, σπιτική ατμόσφαιρα και χώρο εργασίας, ιδανικά και τεχνική υποστήριξη.
«Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, κυρίως εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης, εν προκειμένω στα νησιά, είναι το ίντερνετ. Επίσης, όταν προσπαθούμε να οργανώσουμε ένα πρόγραμμα για μεγάλες ομάδες ατόμων, για παράδειγμα ένα εταιρικό workation στο οποίο θα συμμετέχουν 25-30 άτομα, δυσκολευόμαστε να βρούμε καταλύματα που μπορούν να φιλοξενήσουν μεγάλο αριθμό ατόμων και που προσφέρουν δυνατότητα να συνυπάρχουν σε κοινό χώρο, να μαγειρεύουν μαζί. Επίσης, μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες, ειδικά στα νησιά, είναι να υπάρχει διαθεσιμότητα σε μονά κρεβάτια. Επειδή τα καταλύματα είναι σχεδιασμένα για διακοπές αναψυχής για ζευγάρια, οικογένειες, παρέες φίλων που δεν έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν μαζί, έχουν διπλά κρεβάτια και ανάλογη χρέωση. Οι επαγγελματίες όμως που συναντιούνται για workation δεν επιθυμούν να μοιραστούν ένα διπλό κρεβάτι! Αν η χώρα μας και οι διάφοροι προορισμοί θέλουν να μπουν δυναμικά σε αυτή την αναπτυσσόμενη αγορά, θα πρέπει να δημιουργηθούν ενδεχομένως εξειδικευμένες μονάδες ή τουλάχιστον οι υπάρχουσες να προβλέπουν workation accomodation», τονίζει η Σοφία Δασύρα.
Αντίστοιχα, θα πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός ώστε να μπορεί ο επισκέπτης να έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες εστίασης, να μπορεί να προμηθευτεί αγαθά, να μετακινηθεί με ευκολία και στην off season περίοδο, την οποία προτιμούν όσοι οργανώνουν ένα workation. «Ανοίγει μια off season αγορά με πολύ καλές προοπτικές. Γι’ αυτό και πολλά ξενοδοχεία διαφημίζονται ως workation hotels, επειδή θα έχουν τη δυνατότητα να δουλεύουν περιόδους που δεν έχουν τα κλασικά πακέτα, δηλαδή τον Ιούλιο και τον Αύγουστο», προσθέτει. «Η δυνατότητα παράτασης της τουριστικής περιόδου είναι και στον δικό μας σχεδιασμό, καθώς τα πακέτα workation μπορούν να ξεκινούν από τις αρχές Απριλίου και να ολοκληρώνονται στις αρχές Νοεμβρίου», εξηγεί η Εύα Τριανταφυλλίδου.
ΜΟΔΑ ΕΙΝΑΙ, ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ;
Παρότι η ανάγκη για απομακρυσμένη εργασία προέκυψε λόγω της πανδημίας και ως πρακτική επεκτάθηκε τα τελευταία δύο χρόνια, φαίνεται ότι πρόκειται για κάτι περισσότερο από παροδική συνθήκη. Ο υπέροχος νέος κόσμος του remote working που αποκάλυψε η υγειονομική κρίση έγινε μια εργασιακή Εδέμ για εκατομμύρια εξαντλημένους εργαζομένους ανά τον κόσμο, που βρήκαν μια νέα ποιότητα και ισορροπία ζωής και δουλειάς. Εξ ου και το 97,6% των εργαζομένων εξ αποστάσεως δηλώνουν ότι επιθυμούν να συνεχίσουν να δουλεύουν εκτός γραφείου, τουλάχιστον για ένα μέρος της εργασιακής ζωής τους. Άλλωστε, έρευνα του πανεπιστημίου Στάνφορντ, στην οποία συμμετείχαν 16.000 εργαζόμενοι, διαπίστωσε ότι η εξ αποστάσεως εργασία αύξησε την εταιρική παραγωγικότητα κατά 13% − η σύγκριση έγινε με τα έσοδα της προηγούμενης χρονιάς. Δεν είναι λοιπόν να απορεί κανείς που πολλές εταιρείες προκρίνουν και εκατομμύρια εργαζόμενοι διεκδικούν ένα νέο υβριδικό μοντέλο εργασίας, που εξασφαλίζει ότι είναι ταυτόχρονα παραγωγικοί και ευτυχείς. Το δε workation φαίνεται ότι είναι μια επιλογή που διατηρεί τη δυναμική της και στη μετα-πανδημική περίοδο.
☛ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗΜΕΝΟ WORKATION
→ Βήμα 1ο: Αποφασίστε αν θα απευθυνθείτε σε μια εξειδικευμένη εταιρεία που οργανώνει workation πακέτα ή θα κινηθείτε μόνοι σας.
→ Βήμα 2ο: Επιλέξτε αν θα προτιμήσετε ένα all inclusive κατάλυμα ή θα αναζητήσετε διαμονή σε διαμέρισμα με self catering και μεγαλύτερη διάδραση με την τοπική κοινωνία.
→ Βήμα 3ο: Πού θα πάτε; Πόλη ή εξοχή; Βουνό ή θάλασσα; Αστικό περιβάλλον ευρωπαϊκής μεγαλούπολης ή εξωτική Ανατολή;
Θα μπορούσατε να πετάξετε ένα βελάκι στον χάρτη, αλλά μην το κάνετε. Ιδιαίτερα αν δεν είστε έμπειροι ψηφιακοί ταξιδιώτες, επιλέξτε έναν προορισμό που θα είναι ασφαλής, οικονομικός και θα διαθέτει καλό ίντερνετ.
→ Βήμα 4ο: Όποιου είδους κατάλυμα και να επιλέξετε, βεβαιωθείτε ότι διαθέτει χώρο εργασίας και τον τεχνολογικό εξοπλισμό που χρειάζεστε αν δεν μπορείτε να τον μεταφέρετε μαζί σας. Ως σχέδιο Β, εντοπίστε κάποιον co-working χώρο ή καφέ με καλό wi-fi που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε σε περίπτωση ανάγκης. Ο χώρος που θα μείνετε θα πρέπει επίσης να διαθέτει κουζίνα και πλυντήριο ή, αν έχετε επιλέξει ξενοδοχείο, σχετική υπηρεσία.
→ Βήμα 5ο: Προτιμήστε επίσης να είναι σε όσο το δυνατόν πιο ήσυχη περιοχή, γιατί, θυμηθείτε, ένα μεγάλο μέρος της ημέρας θα εργάζεστε.
→ Βήμα 6ο: Το πότε θα ταξιδέψετε εξαρτάται, φυσικά, από το προσωπικό σας πρόγραμμα. Η καλύτερη εποχή ωστόσο είναι οι μήνες της άνοιξης και του φθινοπώρου.
και ένα μυστικό: Παρότι το workation είναι μια ευκαιρία να εξερευνήσετε τον κόσμο, ίσως θα ήταν μια καλή ιδέα να μείνετε στην ίδια ζώνη ώρας με τη δουλειά σας.
Πηγή kathimerini.gr
Mαρία Αθανασίου