Κανένα αίτημα για την πληρωμή έργων του υφιστάμενου ΕΣΠΑ δεν έχει καταφθάσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παρά τον όγκο που συσσωρεύεται καθημερινά στο υπουργείο Οικονομίας.

Αυτό αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, διευκρινίζοντας ότι τα αιτήματα πληρωμών προς την Ε.Ε. γίνονται μόνο εφόσον τα αντίστοιχα έργα έχουν προηγουμένως πληρωθεί από εθνικούς πόρους, δηλαδή από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Μέσα από τη μη πληρωμή των έργων καθυστερεί η εισροή των κοινοτικών κονδυλίων, συνολικού ύψους 3,4 δισ. ευρώ που είναι και το ποσό που απομένει να απορροφήσουμε από το συνολικό πακέτο των 23,8 δισ. ευρώ που ήταν το ΕΣΠΑ 2007-2013.

Αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Αθήνα καθυστερεί τις πληρωμές και γι’ αυτό ίσως δεν έχει υποβάλει αιτήματα, η ίδια πηγή εξηγεί ότι η πληρωμή τους αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση, στον βαθμό που η Ε.Ε. εξοφλεί απολογιστικά τις χρηματοδοτήσεις των έργων του ΕΣΠΑ.

Ετσι εάν οι πληρωμές στο εσωτερικό αναβάλλονται ή γίνονται με το σταγονόμετρο, «δεν έχει νόημα η υποβολή αιτήματος στην Ε.Ε.», καταλήγει χαρακτηριστικά η ίδια πηγή στην «Κ».

Τα ταμειακά προβλήματα που παρατηρούνται στα έργα του ΕΣΠΑ ενδέχεται να συμπαρασύρουν σε καθυστέρηση το σύνολο του προγράμματος, σε μια περίοδο που «ο χρόνος μετράει αντίστροφα». Διανύοντας την τελευταία χρονιά του το πρόγραμμα θα έπρεπε κανονικά να φουλάρει τις μηχανές του, προκειμένου να ολοκληρωθούν όσα περισσότερα έργα γίνεται έως τα τέλη του 2015. Αυτό γιατί η Ε.Ε. θα πληρώσει δαπάνες μόνο για τα έργα που θα έχουν ολοκληρωθεί στην τρέχουσα χρονιά.

Οι δαπάνες μπορούν να καταβληθούν και το 2016, αλλά τα έργα -πλην αυτών που θα μεταφερθούν στην επόμενη περίοδο- δεν έχουν παράταση. Αυτή είναι και η αιτία που φορείς που εμπλέκονται με την εκτέλεση έργων του ΕΣΠΑ εκφράζουν ανησυχία ότι οι συνέπειες από την καθυστέρηση στις πληρωμές δεν εξαντλούνται σε μια απλή ταμειακή παράταση.

Μπορεί να επηρεάσει και την εκτέλεση των έργων, δημιουργώντας αλυσιδωτά προβλήματα στην ομαλή ολοκλήρωση του προγράμματος, με αποτέλεσμα να πληρώσουμε στο τέλος τα έργα από την τσέπη μας.

Αυτό φοβούνται και οι περιφερειάρχες της χώρας με αφορμή την εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομίας, μέσω της οποίας τους καθιστά σαφές ότι εάν έως τις 19 Απριλίου δεν διαθέσουν τα χρήματα που έχουν δεσμεύσει από τα τέλη του προηγούμενου χρόνου σε έργα, τα χρήματα αυτά θα «ανακληθούν άμεσα». Το συνολικό ύψος των πόρων που σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας «λιμνάζουν» στα ταμεία όχι μόνο από τις περιφέρειες, αλλά και σε άλλα έργα του ΕΣΠΑ, ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ και αποτελούν μήλον της Εριδος, αλλά και εστία αντιπαράθεσης με το αρμόδιο υπουργείο.

Οι περιφερειάρχες διατείνονται ότι εάν στερηθούν τα χρήματα αυτά δεν θα μπορούν να πραγματοποιήσουν προγραμματισμένες πληρωμές, ενώ από την πλευρά του το υπουργείο υποστηρίζει ότι τα χρήματα αυτά θα ανακατανεμηθούν για να πληρωθούν άλλα έργα του ΕΣΠΑ και σε καμιά περίπτωση δεν θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη άλλων αναγκών του Δημοσίου.

Παρά τις σχετικές διαβεβαιώσεις η αγωνία στην αγορά είναι έντονη και είναι χαρακτηριστική η νέα ανακοίνωση που εξέδωσε η Συντονιστική Επιτροπή Εργοληπτικών Οργανώσεων την περασμένη εβδομάδα -είχε προηγηθεί καταγγελία του ΣΑΤΕ- που χαρακτηρίζει την εγκύκλιο για επιστροφή των κονδυλίων που «λιμνάζουν» στις περιφέρειες, ως «ταφόπλακα» στα έργα του ΕΣΠΑ.

Προκαταβολή 426 εκατ.

Κόντρα στην ταμειακή απραξία του ΕΣΠΑ είναι η απόφαση για την εκταμίευση από την Ε.Ε. της προκαταβολής για το νέο ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020, ύψους 426 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για την προκαταβολή που δικαιούται η χώρα μας ίση με το 1,5% των συνολικών πόρων του νέου ΕΣΠΑ που φθάνουν τα 20,5 δισ. ευρώ. Το ποσό βρίσκεται ήδη στα ταμεία του κράτους και συγκεκριμένα στον Κεντρικό Λογαριασμό της ΤτΕ από τα τέλη Φεβρουαρίου.

Στην πραγματικότητα κανείς δεν μπορεί να πει με ασφάλεια εάν από αυτό τον λογαριασμό η κυβέρνηση πληρώνει έργα του ΕΣΠΑ ή αντίθετα καλύπτει τρέχουσες ανάγκες. Στον βαθμό ωστόσο που τα παράπονα για μη πληρωμές πληθαίνουν (σε εκκρεμότητα είναι π.χ. πληρωμές 170 εκατ. ευρώ για τους αυτοκινητόδρομους) και η ρευστότητα εξαντλείται, γίνεται σαφές ότι τα χρήματα του λογαριασμού μοιράζονται με βάση την πιεστική κατάσταση της οικονομίας.

Καθημερινή

Για θέματα τρέχουσας επικαιρότητας ενημέρωσε τους εκπροσώπους των τοπικών ΜΜΕ ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος, στην διάρκεια Συνέντευξης Τύπου το πρωί της Δευτέρας.

Σε συνεχή συναγερμό για τον ΦΠΑ
Αρχικά, αναφέρθηκε στην κινητοποίηση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων και των φορέων Δωδεκανήσων και Κυκλάδων στην Αθήνα την περασμένη εβδομάδα, για την προάσπιση του καθεστώτος των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν στα νησιά του Αιγαίου, αλλά και η κατάρριψη των αρνητικών στερεοτύπων που σκοπίμως καλλιεργούνται στην κοινή γνώμη. Η ανάγκη της δυναμικής αντίδρασης σύσσωμου του Νοτίου Αιγαίου κρίθηκε επιβεβλημένη, από την ώρα που το ενδεχόμενο κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΠΦΑ στα νησιά, επανήλθε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών βάσει δηλώσεων καθ’ ύλιν αρμοδίων στελεχών της κυβέρνησης.

Ο Περιφερειάρχης ανάφερε ότι το Νότιο Αιγαίο παραμένει σε συναγερμό και εγρήγορση, μέχρι να κλείσει η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με τους δανειστές και οριστικοποιηθεί η λίστα των μέτρων και τόνισε ότι, αν παραστεί ανάγκη, θα απαντήσουμε με τα ίδια αντανακλαστικά, για να αποτρέψουμε δυσμενείς για τα νησιά εξελίξεις.

Κληθείς να σχολιάσει δηλώσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που απέδωσαν στην πρωτοβουλία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου αντιπολιτευτικά και επικοινωνιακά κίνητρα, ο κ. Χατζημάρκος έκανε λόγο για «παραφωνία» και «επικίνδυνη στάση, εντελώς παραπλανητική» και πρόσθεσε ότι δεν θα υποκύψει στον πειρασμό να απαντήσει σε τέτοιου είδους «ανόητες προκλήσεις». «Δεν θα μας βγάλει κανένας από τον δρόμο που έχουμε μπει, να προασπίσουμε το ειδικό φορολογικό καθεστώς των νησιών. Ο καθένας κρίνεται» απάντησε, σημείωσε ωστόσο ότι το δελτίο τύπου που έδωσαν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στην δημοσιότητα, τους εξέθεσε.

Καμία ανάκληση πιστώσεων του ΕΣΠΑ
Ο κ. Χατζημάρκος αναφέρθηκε στην εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων - ΕΣΠΑ σύμφωνα με την οποία θα έπρεπε μέχρι τις 3/4/15, να προχωρήσουν οι Περιφέρειες της χώρας σε ανάκληση κατανομής των πόρων των συγχρηματοδοτούμενων έργων τους που δεν παρουσιάζουν βεβαιότητα άμεσης εκταμίευσης, με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι σε αντίθετη περίπτωση οι συγκεκριμένοι πόροι θα αναζητηθούν αυτόματα στις 19/4/15. Τόνισε ότι οι εγκύκλιος αυτή εστάλη στις Διαχειριστικές αρχές των Περιφερειών και όχι στους Περιφερειάρχες οι οποίοι είναι και οι διατάκτες των Περιφερειακών Προγραμμάτων.

Αν και το Υπουργείο ισχυρίζεται ότι σκοπός της έκδοσης της εγκυκλίου αυτής είναι η επίσπευση ολοκλήρωσης των έργων, ο Περιφερειάρχης τόνισε ότι στόχος είναι η ματαφορά κονδυλίων στο κέντρο και ότι τυχόν εφαρμογή της, θα επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα, καθώς θα οδηγήσει στην ερημοποίηση των εργοταξίων και σε τέλμα τα μόνα έργα που στην χώρα μας εκτελούνται ομαλά, και είναι αυτά του ΕΣΠΑ.

« Οι Περιφερειάρχες κάναμε σαφές στον Υπουργό ότι δεχόμαστε κάθε αυστηροποίηση και εντατικοποίηση των ελέγχων ως προς την επίσπευση των συγχρηματοδοτούμενων έργων, οποιαδήποτε αλλαγή στην διαδικασία που θα πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος του χρόνου για να κλείσει το τρέχον ΕΣΠΑ, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα δεχθούμε να γίνουμε απλοί τοποτηρητές, δεν να δεχθούμε περαιτέρω υποβάθμιση, πολύ περισσότερο δεν θα δεχθούμε να μείνει σε μας η ευθύνη και τα χρήματα να μεταφερθούν στο κέντρο» ανέφερε ο κ. Χατζημάρκος.

Για την παράκαμψη των Περιφερειαρχών από το Υπουργείο, έναντι των υπηρεσιακών παραγόντων που ήταν οι αποδέκτες της εγκυκλίου, ο Περιφερειάρχης ανέφερε ότι η απόφαση αυτή πάσχει από κανονιστικής απόψεως, αφού οι Περιφερειάρχες, βάσει νόμου παραμένουν διατάκτες των Περιφερειακών Προγραμμάτων και ως εκ τούτου φέρουν την ευθύνη σε προσωπικό επίπεδο για την εκτέλεση των έργων του ΕΣΠΑ.

Σύμφωνα με τον κ. Χατζημάρκο, η αναγνώριση εκ μέρους του Γενικού Γραμματέα Επενδύσεων ότι το πρόβλημα στην απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ δεν εντοπίζεται στα Περιφερειακά Προγράμματα αλλά στα τομεακά των Υπουργείων, επιβεβαιώνει και δικαιώνει όλα τα επιχειρήματα των Περιφερειαρχών, οι οποίοι ζητούν την εκχώρηση των πόρων των Τομεακών Προγραμμάτων, στα Περιφερειακά Προγράμματα της χώρας, διότι, αποδεδειγμένα, εκεί μπορούν να αξιοποιηθούν.
Μετά από αυτήν την παραδοχή, ζητήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα Επενδύσεων να εξαιρεθούν οι Περιφέρειες από την επίμαχη εγκύκλιο και εκείνος έδωσε την υπόσχεση ανάκλησής της. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ΕΝΠΕ αποφάσισε οι Περιφέρειες να μην προβούν σε καμία ανάκληση πιστώσεων του ΕΣΠΑ.

Ανήθικη η μείωση των κονδυλίων του ΠΔΕ
Για την δραματική μείωση των κονδυλίων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων στις τρεις νησιωτικές Περιφέρειες της χώρας, Νότιο Αιγαίο, Βόρειο Αιγαίο και Ιόνια Νησιά – με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου να έχει υποστεί την μεγαλύτερη μείωση κατά 70% – ο κ. Χατζημάρκος χαρακτήρισε «βαριά ανήθικη και σκληρά υπονομευτική» την απόφαση του τέως Υπουργού Ανάπτυξης Κ. Σκρέκα να υπογράψει την μείωση των πιστώσεων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων μόνο για τις τρεις νησιωτικές Περιφέρειες και να αυξήσει τα κονδύλια για τις υπόλοιπες και κυρίως για την εκλογική του Περιφέρεια, την τελευταία ημέρα παραμονής του στο Υπουργείο. Αποτέλεσμα της μείωσης των κονδυλίων ήταν, 15 μέρες μετά την απόφασή του, να σταματήσουν τα έργα που συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Για το σοβαρότατο πρόβλημα που έχει ανακύψει έχει ενημερωθεί ο νέος Υπουργός Ανάπτυξης κ. Σταθάκης, ο οποίος έχει δώσει την διαβεβαίωση ότι μέχρι τον Ιούνιο θα έχει βρεθεί τρόπος συνέχισης των έργων του ΠΔΕ, ενώ αρχές Ιουνίου θα τροποποιηθεί η απόφαση Σκρέκα για την κατανομή των ορίων των πιστώσεων.

Λύση με κάθε τρόπο στη θέμα των Ρομά
Για το θέμα των Ρομά, μετά και την έγκριση από το Περιφερειακό Συμβούλιο του Επιχειρησιακού Σχεδίου για τους Ρομά της Ρόδου και της Κω, ο Περιφερειάρχης επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να λύσει οριστικά ένα χρόνιο και δύσκολο πρόβλημα, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που παρακολουθεί στενά το ζήτημα. Ήταν σαφής, λέγοντας ότι αφενός πρέπει να λυθεί ένα πρόβλημα που επί χρόνια ταλανίζει τον τόπο, αφετέρου η μη υλοποίηση του σχεδίου συνιστά λόγο αιρεσιμότητας του νέου ΕΣΠΑ.

Έκανε λόγο για ανεύθυνες τοποθετήσεις αιρετών παραγόντων της περιοχής και τόνισε πως η χωροθέτηση καταυλισμού είναι μεν δύσκολη, «όμως ήλθε η εποχή που όλα τα δυσάρεστα πρέπει να τα αποφασίσουμε». Για την δημιουργία καταυλισμού επανέλαβε ότι επιβάλλεται από το Επιχειρησιακό Σχέδιο μόνο ως μεταβατικό, ενδιάμεσο στάδιο, με ημερομηνία λήξεως, μέχρις ότου επιτευχθεί ο στόχος του Επιχειρησιακού Σχεδίου που είναι η στέγαση των Ρομά σε σπίτια και η ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία.

Δεν έχουν αδειοδοτηθεί οι κόμβοι
Ερωτηθείς για τους κόμβους επί της Εθνικής Οδού Ρόδου Λίνδου, στην περιοχή Αφάντου, ο κ. Χατζημάρκος αποσαφήνισε ότι σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν ορισμένοι, δεν έχουν ακόμη αδειοδοτηθεί από το ΥΠΕΚΑ.

«Υπάρχει η είδηση που βγήκε στα ΜΜΕ από τους γνωστούς ανεύθυνους που χειρίζονται αυτό το θέμα, με ένα τρόπο που “πουλάει” μόνο στο καφενείο της εκλογικής τους γειτονιάς, ότι οι κόμβοι αδειοδοτήθηκαν. Αυτό δεν ισχύει» δήλωσε ο Περιφερειάρχης. Τον φάκελο προς το ΥΠΕΚΑ τον συνέταξαν οι υπηρεσίες της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και αναμένεται η έγκριση εντός των επομένων ημερών, για να γίνει η τοποθέτηση των φωτεινών σηματοδοτών. Σύμφωνα με παράγοντα του ΥΠΕΚΑ, η έγκριση θα δοθεί μετά από ορισμένες τροποποιήσεις του σχεδίου βάσει του οποίου δημοπρατήθηκε το έργο.

Τεχνικός έλεγχος στον αγωγό του Φράγματος Γαδουρά
Για την δοκιμαστική λειτουργία του αγωγού του Φράγματος Γαδουρά, ο Περιφερειάρχης είπε ότι θα προηγηθεί τεχνικός έλεγχος από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου των εργασιών που έκανε η ΔΕΥΑΡ, για να διαπιστωθεί αν πληρούνται οι προδιαγραφές που ζητήθηκαν. 

Με την ολοκλήρωση του τεχνικού ελέγχου θα ακολουθήσει η δοκιμαστική λειτουργία του Φράγματος, με την παροχή νερού στις δεξαμενές που θα υδροδοτούν στο εξής την πόλη της Ρόδου. Ο Περιφερειάρχης ανέφερε ότι ίσως υπάρξει μικρή καθυστέρηση λίγων ημερών γι αυτό, αφού στόχος είναι να μην χρειαστεί να διακοπή η δοκιμαστική λειτουργία του αγωγού, αλλά να τεθεί άμεσα σε κανονική λειτουργία.

Ομόφωνη απόφαση της ΕΝΠΕ να μην ανακαλέσουν οι Περιφέρειες
τις σχετικές πιστώσεις

Στην συνάντηση ΕΝ.Π.Ε. με τον Υπουργό Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού κ. Γ. Σταθάκη συμμετείχε ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος.
Κεντρικό θέμα στην συνάντηση απετέλεσε η από 2/4/15 απόφαση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Επενδύσεων - ΕΣΠΑ σύμφωνα με την οποία θα έπρεπε μέχρι τις 3/4/15, να προχωρήσουν οι Περιφέρειες της χώρας σε ανάκληση κατανομής των πόρων των συγχρηματοδοτούμενων έργων τους που δεν παρουσιάζουν βεβαιότητα άμεσης εκταμίευσης με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι σε αντίθετη περίπτωση οι συγκεκριμένοι πόροι θα αναζητηθούν αυτόματα στις 19/4/15.

Την έντονη αντίθεσή τους εξέφρασαν οι Περιφερειάρχες της χώρας για την παραπάνω απόφαση που θα οδηγούσε σε υποβάθμιση τον Περιφερειακό θεσμό στην ουσιαστικότερη αρμοδιότητά του, αυτής της διαχείρισης του ΕΣΠΑ και ζήτησαν από τον Υπουργό την άμεση ανάκληση της. Επιπλέον, τυχόν εφαρμογή της ανωτέρω απόφασης θα οδηγούσε με μαθηματική ακρίβεια σε νέο γραφειοκρατικό κυκεώνα την διαδικασία εκτέλεσης των συγχρηματοδοτούμενων έργων και θα έθετε σε άμεσο κίνδυνο την υλοποίηση αυτών.
Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με τη δέσμευση του Υπουργείου για την έκδοση και αποστολή νέας διευκρινιστικής απόφασης που θα ξεκαθαρίζει την διατήρηση του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου.

Το Δ.Σ. της ΕΝ.Π.Ε, με την ολοκλήρωση της σύσκεψης στο Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού, συνήλθε σε συνεδρίαση στα γραφεία της, στην οποία κατέληξε στα εξής:
1) Θεωρεί θετική εξέλιξη την δέσμευση για έκδοση νέας διευκρινιστικής απόφασης
2) Παγώνει την ανάκληση των κατανομών των συγχρηματοδοτούμενων έργων
3) Δεσμεύεται να συνδράμει με όλες τις δυνάμεις της στην έγκαιρη και αποτελεσματική υλοποίηση των έργων και απορρόφηση των σχετικών πόρων
4) Σεβόμενη την αυτοτέλεια του Περιφερειακού θεσμού, δηλώνουμε τη βούλησή μας να συνεργαστούμε με το Υπουργείο για να κερδίσουμε το μέλλον του τόπου μας.

Ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, σχολιάζοντας το περιεχόμενο και τον σκοπό της εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού, δήλωσε:
"Η εντολή ανάκλησης των πιστώσεων των συγχρηματοδοτούμενων έργων που δόθηκε στις υπηρεσίες μας, χωρίς μάλιστα να κοινοποιείται στα γραφεία των Περιφερειαρχών, δεν απαντάται με επιχειρήματα περί ανακατανομών και επίσπευσης των έργων. Η πραγματικότητα είναι ότι τυχόν εφαρμογή της, θα επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα και θα οδηγήσει σε τέλμα και τα μόνα έργα που στην χώρα μας εκτελούνται ομαλά, αυτά του ΕΣΠΑ. 

Στηρίζουμε την απορρόφηση των κοινοτικών πόρων έχοντας τα υψηλότερα ποσοστά από οποιοδήποτε άλλο φορέα και δεν θα δεχθούμε να είμαστε συνένοχοι στην ερημοποίηση των εργοταξίων αυτών των έργων. Η χώρα χρειάζεται σχέδιο ανασυγκρότησης με αποκέντρωση και όχι πειράματα υπερσυγκέντρωσης στο κέντρο.

Η ομόφωνη απόφαση της ΕΝΠΕ, να μην προχωρήσουν οι Περιφέρειες στην ανάκληση των σχετικών πιστώσεων δείχνει και την απολαυστικότητα με την οποία θα στηρίξουμε την αυτοτέλεια μας και την ανάπτυξη του τόπου μας".