Το εισόδημα και οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης θα καθορίζουν το ύψος της μηνιαίας δόσης που θα πρέπει να καταβάλλουν στην τράπεζα τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά με «κόκκινα» δάνεια σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση.

Παράλληλα υπό προϋποθέσεις θα παρέχεται και κρατική επιδότηση για την εξόφληση του δανείου.

Κομπιουτεράκι και μπόλικες αριθμητικές πράξεις απαιτούνται από τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, για να υπολογίσουν τις δόσεις που θα τους προκύψουν από τις δικαστικές αποφάσεις διευθέτησης των οφειλών τους, στο πλαίσιο του νέου νόμου Κατσέλη.

Ειδικότερα, χθες δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ η απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Ι. Στουρνάρα, με την οποία προσδιορίζεται η μέγιστη ικανότητα αποπληρωμής των δανειοληπτών, δηλαδή με ποια κριτήρια και ποιο τρόπο θα υπολογίζεται η δόση που θα πρέπει να πληρώνουν κατόπιν της σχετικής δικαστικής απόφασης για διευθέτηση των χρεών τους.

Επιπλέον ανακοινώθηκε και η κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών Ευ. Τσακαλώτου και Οικονομίας Γ. Σταθάκη, με την οποία καθορίζεται το ελάχιστο ποσό που θα πρέπει να καταβάλουν οι οφειλέτες εκείνοι που δικαιούνται της ενίσχυσης του Δημοσίου ώστε να συμπληρωθεί η δόση προς τους πιστωτές.
Με αυτές τις δύο αποφάσεις ενεργοποιείται από την 1η Ιανουαρίου του 2016 ο νέος νόμος Κατσέλη, στις διατάξεις του οποίου νοικοκυριά και μικροί επαγγελματίες με πραγματική οικονομική αδυναμία θα βρίσκουν προστασία της κύριας κατοικίας τους με τις αποφάσεις των δικαστηρίων να ρυθμίζουν ευνοϊκά, ακόμη και να «κουρεύουν» τα χρέη τους.

Ετσι από την πρώτη του μηνός του νέου έτους, όσοι θέλουν να προσφύγουν στα Ειρηνοδικεία για να διευθετήσουν τις οφειλές τους προς τράπεζες και Δημόσιο θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση με σχέδιο διευθέτησης των οφειλών τους αλλά και μία φόρμα όπου θα συμπληρώνουν τα μηνιαία εισοδήματα της οικογένειάς τους και των μελών τους ανά πηγή προέλευσης.

Τα εισοδήματα
Δηλαδή, ανάλογα και με την περίπτωση, τον μισθό της εργασίας τους, τη σύνταξη, τα μισθώματα που εισπράττουν από την εκμετάλλευση ακινήτων, τους τόκους τραπεζικών καταθέσεων, τα μερίσματα από συμμετοχή τους σε εταιρείες κλπ.

Επιπλέον, θα συμπληρώνουν αναλυτικά και τις μηνιαίες δαπάνες τους για είδη διατροφής, ένδυσης και υπόδησης, για οινοπνευματώδη και καπνό, τη στέγαση, τις μεταφορές, τις επικοινωνίες, την αναψυχή, την εκπαίδευση, την υγεία και την εστίαση. Το ίδιο θα κάνουν και για τα χρήματα που διαθέτουν για την πληρωμή φόρων και τελών. Τα έσοδα-έξοδα που προαναφέρθηκαν αφορούν στη χρονική περίοδο κατά την υποβολή της αίτησής τους.

Το ποσό, λοιπόν, που θα προκύπτει από την αφαίρεση των εξόδων από τα έσοδα θα αποτελεί τη νέα μηνιαία δόση προς τις τράπεζες.
Για παράδειγμα, έστω ένας δανειολήπτης έχει μηνιαίο εισόδημα 2.000 ευρώ και δαπάνες διαβίωσης 1.600 ευρώ, το υπόλοιπο ποσό τα 400 ευρώ θα πρέπει να τα καταβάλει στην τράπεζα για την εξόφληση του δανείου του. Οσο μικρότερο είναι το εισόδημα και επειδή οι βασικές δαπάνες διαβίωσης είναι ανελαστικές, τόσο μικρότερη θα είναι η δόση προς τις τράπεζες. Στην ίδια φόρμα οι οφειλέτες θα συμπληρώνουν και τα αντίστοιχα ποσά τα ερχόμενα χρόνια, ανάλογα με τις προσδοκίες για αύξηση των εσόδων τους ή τη μείωση.

Προσαύξηση 5%
Για να το κάνουν αυτό θα υπολογίσουν επί του ποσού που τους προκύπτει για την τρέχουσα χρονική περίοδο προσαύξηση 5% ανά πενταετία. Το ποσοστό αυτό μπορεί να είναι μεγαλύτερο του 5% αν προσδοκούν περισσότερα εισοδήματα ή μειώσουν οικειοθελώς τις δαπάνες διαβίωσής τους. Ομως είναι δυνατόν να είναι και μικρότερο του 5% αν εκτιμούν ότι θα έχουν λιγότερα έσοδα. Αυτήν την εκτίμηση θα πρέπει να την τεκμηριώνουν επαρκώς.

Ετσι, με αυτά τα δεδομένα θα αρχίζει ο υπολογισμός της μέγιστης ικανότητας αποπληρωμής των οφειλετών. Τρία είναι τα κριτήρια:
• Κατά τον υπολογισμό της μέγιστης ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη λαμβάνεται υπόψη το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο οι τυχόν μεταβολές στο εισόδημα ή στις δαπάνες του αναμένεται να επισυμβούν και η περίοδος που εκτιμάται ότι αυτές θα διαρκέσουν.
• Εάν το σχέδιο διευθέτησης οφειλών περιέχει σταδιακά αυξανόμενες δόσεις αποπληρωμής, η ικανότητα αποπληρωμής υπολογίζεται μέχρι το χρονικό σημείο της ολοσχερούς εξόφλησης της συνολικής οφειλής.
• Το σύνολο του ποσού των δόσεων που προκύπτει από την εκτίμηση της μέγιστης δυνατότητας αποπληρωμής του δανειολήπτη ανάγεται σε «παρούσα αξία». Για τον σκοπό αυτό, ως προεξοφλητικό επιτόκιο θα χρησιμοποιείται το μέσο επιτόκιο στεγαστικών δανείων σε ευρώ με διάρκεια άνω των 5 ετών (γύρω στο 2,8%).
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ

Ποιοι δικαιούνται την επιδότηση του Δημοσίου
Ελάχιστη καταβολή ίση με με το 5% για όσους έχουν εισόδημα μέχρι 8.000 ευρώ και 10% επί του υπερβάλλοντος ποσού για εκείνους με εισόδημα άνω των 8.000 ευρώ θα πρέπει να πληρώνουν στους πιστωτές τους όσοι δικαιούνται την ενίσχυση του Δημοσίου για την πληρωμή της δόσης που θα αποφασίσει το Ειρηνοδικείο.
Ετσι, για παράδειγμα κάποιος που έχει εισόδημα 8.000 ευρώ θα πρέπει να πληρώνει ετησίως στις τράπεζες 400 ευρώ ή 33,3 ευρώ τον μήνα. Αν κάποιος έχει 12.000 ευρώ εισόδημα, θα πρέπει να πληρώνει μηνιαία δόση 66,6 ευρώ.
Αυτό προκύπτει από την κοινή υπουργική απόφαση που αφορά την ελάχιστη συνεισφορά των οφειλετών, προκειμένου το Δημόσιο να συμπληρώνει το υπόλοιπο ποσό για την αποπληρωμή των χρεών.

Δικαιούχοι είναι όσοι έχουν πετύχει δικαστική απόφαση για τη ρύθμιση των χρεών τους και εφόσον πληρούν αθροιστικά τα ακόλουθα κριτήρια:
• Το μηνιαίο διαθέσιμο οικογενειακό του εισόδημα υπολείπεται ή είναι ίσο των εύλογων δαπανών διαβίωσης. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, το μηνιαίο εισόδημα αυτό είναι για έναν άγαμο μέχρι 682 ευρώ, για ένα ζευγάρι μέχρι 1.160 ευρώ, για ένα ζευγάρι με ένα παιδί έως 1.440 ευρώ, για ένα ζευγάρι με δύο παιδιά έως 1.720 ευρώ και για ένα ζευγάρι με τρία παιδιά έως 2.000 ευρώ τον μήνα.
• Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας του να μην υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για έναν άγαμο οφειλέτη, προσαυξημένη κατά 40.000 ευρώ για τον έγγαμο (δηλαδή 160.000 ευρώ) και κατά 20.000 ευρώ ανά παιδί μέχρι τρία παιδιά. Δηλαδή ένα ζευγάρι με δύο παιδιά θα πρέπει να έχει σπίτι με αντικειμενική αξία έως 200.000 ευρώ και αν έχει τρία παιδιά μέχρι 220.000 ευρώ.
• Ο οφειλέτης βρίσκεται σε πραγματική αδυναμία πληρωμής των μηνιαίων καταβολών, όπως αυτές ορίζονται από το σχέδιο ρύθμισης.
• Είναι συνεργάσιμος δανειολήπτης, βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών, όπου αυτός εφαρμόζεται.
Οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας για να ενισχυθούν από το Δημόσιο θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή.

Η πρόσβαση στην ηλεκτρονική αίτηση γίνεται με τη χρήση των κωδικών του δικαιούχου στο σύστημα TAXISnet του υπουργείου Οικονομικών. Η συμμετοχή του Δημοσίου περιορίζεται στις οφειλές που προκύπτουν από στεγαστικό δάνειο πρώτης κατοικίας.

Συνίσταται δε στην καταβολή του τμήματος του ποσού που προκύπτει μετά την ελάχιστη συνεισφορά του οφειλέτη.
Η καταβολή της συμμετοχής εκτελείται μετά την πληρωμή εκ μέρους του οφειλέτη, ορίζεται μηνιαία και πραγματοποιείται απευθείας προς τους πιστωτές, με πίστωση του σχετικού τραπεζικού λογαριασμού/κωδικού δανείου.

Με την έκδοση της εγκριτικής απόφασης, ο οφειλέτης απαλλάσσεται κατά το ισόποσο της συμμετοχής του Δημοσίου έναντι του πιστωτή. Η διάρκεια της συμμετοχής του Δημοσίου ορίζεται σε τρία έτη.

Η συμμετοχή του Δημοσίου διακόπτεται σε περίπτωση μη καταβολής εκ μέρους του οφειλέτη της ελάχιστης συνεισφοράς.
Για τη διακοπή της συμμετοχής απαιτείται το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση να υπερβαίνει αθροιστικώς την αξία τριών μηνιαίων ελάχιστων συνεισφορών. Η διακοπή γνωστοποιείται στον οφειλέτη μέσω αυτοματοποιημένων γραπτών μηνυμάτων που θα εμφανίζονται στην ηλεκτρονική του αίτηση.
Σε περίπτωση διακοπής, ο οφειλέτης δικαιούται να υποβάλει αίτημα επανεξέτασης, κατ’ αναλογική εφαρμογή.

ethnos.gr

Την διαδικασία και τα κριτήρια προσδιορισμού της μέγιστης ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη και του ποσού που θα ελάμβαναν οι πιστωτές σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης στο πλαίσιο της διαδικασίας που ορίζει ο Νόμος Κατσέλη για την προστασια και την ρύθμιση των κόκκινων δανείων καθορίζει απόφαση που εξέδωσε η Τράπεζα της Ελλάδας.

Για την απόφαση σύμφωνα με την ΤτΕ λήφθηκαν υπόψη οι βέλτιστες πρακτικές για την αξιολόγηση της ικανότητας αποπληρωμής οφειλών που ακολουθούνται από άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. ιδίως για την εκτίμηση της ικανότητας δανειοληπτών να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις προς τις τράπεζες, καθώς και την ανάγκη ανάπτυξης και υιοθέτησης εκτιμητικών μεθοδολογιών και δεικτών εναρμονισμένων με τα διεθνή και ευρωπαϊκά πρότυπα για τον εν γένει προσδιορισμό της αξίας ακινήτων και ιδίως αυτών που χρησιμεύουν ως κατοικίες

ΤΡΕΧΟΥΣΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΗ

Βάσει του υπολογισμού της τρέχουσας ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη αποτελούν το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα και οι δαπάνες διαβίωσης αυτού και των προστατευόμενων μελών της οικογένειας του κατά το χρόνο συζήτησης της αίτησής του, όπως αυτά τεκμηριώνονται από τα έγγραφα και δικαιολογητικά που αυτός έχει καταθέσει στη Γραμματεία του Δικαστηρίου με την ως άνω αίτηση .

Για το σκοπό αυτό ο οφειλέτης υποβάλλει μαζί με την αίτηση για έννταξη στον Νόμο Κατσέλη το κατάλληλα συμπληρωμένο το τυποποιημένο έντυπο που καθορίζεται με την απόφαση Σε αυτό ενσωματώνονται:

α) τα στοιχεία του εισοδήματος του οφειλέτη που δηλώθηκαν από αυτόν στην αίτηση και

β) οι δαπάνες διαβίωσης του οφειλέτη και των προστατευόμενων μελών της οικογένειας του κατηγοριοποιημένες στις ομάδες των «ευλόγων δαπανών διαβίωσης» και στις ενδεχόμενες λοιπές δαπάνες.

ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΗ

Βάσει του υπολογισμού της μελλοντικής ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη αποτελεί το ποσό που προ-κύπτει από τον υπολογισμό της τρέχουσας ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη, σύμφωνα με το Κεφάλαιο Σε κατ' αρχήν σταδιακή προσαύξηση ποσοστού 5% ανά πενταετία. Το ανωτέρω ποσοστό της προσαύξησης ανά πενταετία μπορεί να είναι ανώτερο ή κατώτερο του 5%:

(α) στην περίπτωση που βασίζεται σε προσδοκία μελ-λοντικής αύξησης ή σε εκτίμηση μελλοντικής μείωσης του εισοδήματος του οφειλέτη από οποιαδήποτε αιτία, εφόσον αυτή τεκμηριώνεται επαρκώς,

(β) στην περίπτωση που βασίζεται σε οικειοθελή δέ-σμευση του οφειλέτη να μειώσει τις δαπάνες διαβίωσης του ιδίου και των προστατευόμενων μελών της οικο-γένειας του, εφόσον δεν συντρέχουν άλλοι προφανείς λόγοι που καθιστούν μη ρεαλιστική την προοπτική μείω-σης των δαπανών διαβίωσης.

Για την εκτίμηση των παραπάνω λαμβάνονται ενδεικτικά υπόψη: • το τρέχον επίπεδο δαπανών σε σχέση με τις εύλογες δαπάνες, • η ηλικία του οφειλέτη, • ο αριθμός και ηλικία των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, • τυχόν προβλήματα υγείας του οφειλέτη και των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς του, • οι συνθήκες της αγοράς ή του κλάδου δραστηριό-τητας του οφειλέτη ή του εργοδότη αυτού.

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟΠΛΗΡΩΜΗΣ ΤΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΗ

Κατά τον υπολογισμό της μέγιστης ικανότητας απο-πληρωμής του οφειλέτη λαμβάνεται υπόψη το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο οι τυχόν μεταβολές στο εισόδημα ή στις δαπάνες του αναμένεται να επισυμβούν και η περίοδος που εκτιμάται ότι αυτές θα διαρκέσουν. Εάν το σχέδιο διευθέτησης οφειλών περιέχει σταδιακά αυξανόμενες δόσεις αποπληρωμής, η ικανότητα αποπληρωμής υπολογίζεται μέχρι το χρονικό σημείο της ολοσχερούς εξόφλησης της συνολικής οφειλής, λαμβάνοντας υπόψη την πιο πάνω, κατά περίπτωση, τεκμηρίωση. Το σύνολο του ποσού των δόσεων που προκύπτει από την εκτίμηση της μέγιστης δυνατότητας αποπληρωμής του δανειολήπτη ανάγεται σε «παρούσα αξία». Για το σκοπό αυτό ως προεξοφλητικό επιτόκιο θα χρησι-μοποιείται το μέσο επιτόκιο υφιστάμενων στεγαστικών δανείων σε ευρώ με διάρκεια άνω των πέντε ετών, όπως αυτό δημοσιεύεται κάθε μήνα στο διαδικτυακό τόπο της Τράπεζας της Ελλάδος (http://www.bankofgreece.gr/ Pages/el/Statistics/rates-markets/deposits.aspx) καθώς και στο Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο.

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΠΟΥ ΘΑ ΕΛΑΜΒΑΝΑΝ ΟΙ ΠΙΣΤΩΤΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ

Για τον προσδιορισμό του ποσού που θα ελάμβαναν οι πιστωτές σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης ακολουθείται η κατωτέρω διαδικασία: Εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας ο πιστωτής ή οι πιστωτές, των οποίων οι απαιτήσεις είναι εξασφαλισμένες με εμπράγματη ασφάλεια ή με προσημείωση υποθήκης, και σε περίπτωση έλλειψης τέτοιων πιστωτών, ο πιστωτής με την υψηλότερη απαίτηση κατά του οφειλέτη, καταθέτουν στον φάκελο του οφειλέτη εκτίμηση σχετικά με το εκτιμώμενο ποσό του πλειστηριάσματος, σε περίπτωση πλειστηριασμού ακινήτου του οφειλέτη εντός έξι (6) μηνών από την κατάθεση της αίτησης του οφειλέτη.

Η ανωτέρω εκτίμηση θα περιλαμβάνει και εκτίμηση της τρέχουσας εμπορικής αξίας του ακινήτου και μνεία του εκτιμώμενου ποσοστού απομείωσης αυτής λόγω της αναγκαστικής εκποίησης του ακινήτου καθώς και των εξόδων που συνδέονται με τον πλειστηριασμό. Ο οφειλέτης δικαιούται να καταθέσει στο φάκελο μέχρι τη συζήτηση της αίτησης του ενώπιον του δικαστηρίου αντίστοιχου περιεχομένου εκτίμηση από πιστοποιημένο εκτιμητή του κλάδου ακινήτων του ν. 4152/2013.

Οι ανωτέρω εκτιμήσεις αξιολογούνται ελεύθερα από το δικαστήριο. Σε περίπτωση αποκλίσεων που επηρεάζουν καθοριστικά την έκβαση της απόφασης κι εφόσον ούτε ο πιστωτής, ούτε ο οφειλέτης προσκομίζουν μέχρι τη συζήτηση της υπόθεσης εκτίμηση από πιστοποιημένο εκτιμητή, ανατίθεται αυτή σε πιστοποιημένο εκτιμητή του κλάδου ακινήτων, από το δικαστή.

Βάσει των κατατεθειμένων εκτιμήσεων το δικαστήριο προσδιορίζει στην απόφαση του το ποσό που θα ελάμβαναν οι πιστωτές σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης Για την αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων, ο πιστοποιημένος εκτιμητής αναφέρει στην εκτίμησή του τυχόν σχέση που διατηρεί με τον οφειλέτη ή τους πιστωτές και η οποία θα μπορούσε να εγείρει αμφιβολίες για την ανεξαρτησία του.

Η αμοιβή του πιστοποιημένου εκτιμητή για την εκτίμηση καταβάλλεται από τον οφειλέτη και σε περίπτωση που γίνει δεκτή η αίτηση του για εξαίρεση του ακινήτου του από την εκποίηση, αυτή επιβάλλεται ως δικαστική δαπάνη σε βάρος των πιστωτών του οφειλέτη που έλαβαν μέρος στη δίκη. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται το άρθρο 180 παρ. 1 ΚΠολΔ. Για τη διασφάλιση της αξιοπιστίας της ανωτέρω διαδικασίας η ΤτΕ:

α. θα δημιουργήσει βάση δεδομένων με τις εκτιμήσεις και τις ποιοτικές παραμέτρους που λαμβάνονται υπόψη από τους εκτιμητές, και

β. θα διενεργεί, κατά τακτά διαστήματα, δειγματολη-πτική εξέταση των κατατιθεμένων κατά τα ανωτέρω εκτιμήσεων για τη διάγνωση τυχόν σημαντικών απο-κλίσεων μεταξύ της εκτίμησης και του πραγματικά επι-τευχθέντος πλειστηριάσματος, σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης και πλειστηριασμού του ακινήτου του οφειλέτη. Παράλληλα η ΤτΕ μπορεί να ζητά από όλους τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία του ν. 3869/2010 φορείς την υποβολή, σε τακτή βάση ή και εκτάκτως, ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων σχετικά με τις κατατιθέμενες, κατ' εφαρμογή του παρόντος Κεφαλαίου εκτιμήσεις.

Η ΤτΕ θα αξιολογεί τα ανωτέρω ευρήματα και στοιχεία, και θα λαμβάνει υπόψη τυχόν διαπιστούμενες από τους εμπλεκόμενους φορείς ελλείψεις που της γνωστο-ποιούνται, ώστε να προσαρμόζεται κατάλληλα τόσο η ανωτέρω διαδικασία προσδιορισμού του ποσού που θα ελάμβαναν οι πιστωτές σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης όσο και οι ακολουθούμενες από τους εκτιμητές μεθοδολογίες. Η ισχύς των διατάξεων της παρούσας αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2016.

www.dikaiologitika.gr