Την αποκάλυψη ότι ο Αλέξης Τσίπρας το βράδυ του δημοψηφίσματος έκρινε ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική από το μνημόνιο έκανε ο Γιάνης Βαρουφάκης μέσω άρθρου του στην Εφημερίδα των Συντακτών. Το άρθρο έχει τον τίτλο «Γιατί καταψήφισα» και σε αυτό ο τέως υπουργός Οικονομικών μιλάει για όσα έζησε τους τελευταίους μήνες.

Διαβάστε τι γράφει

Στην πολιτική αποφάσισα να εισέλθω για έναν λόγο: για να σταθώ δίπλα στον Αλέξη Τσίπρα στον αγώνα εναντίον της χρεοδουλοπαροικίας. Από τη μεριά του, ο Αλέξης Τσίπρας με τίμησε επιστρατεύοντάς με για έναν λόγο: μια πολύ συγκεκριμένη θεώρηση περί της κρίσης που βασίζεται στην απόρριψη του δόγματος Παπακωνσταντίνου, ότι δηλαδή μεταξύ της άτακτης χρεοκοπίας και του τοξικού δανεισμού, ο τοξικός δανεισμός είναι πάντα προτιμότερος.

Πρόκειται για δόγμα που απέρριπτα ως πάγια απειλή που στόχο είχε την επιβολή, διά του πανικού, πολιτικών οι οποίες εγγυώνται τη μόνιμη χρεοκοπία και, εν τέλει, τη χρεοδουλοπαροικία. Την Τετάρτη το βράδυ, στη Βουλή, κλήθηκα να επιλέξω μεταξύ του (α) να ενστερνιστώ το εν λόγω δόγμα, υπερψηφίζοντας την κύρωση του κειμένου που πραξικοπηματικά και με απερίγραπτη βαναυσότητα επέβαλαν στον Αλέξη Τσίπρα οι «εταίροι» στο Euro Summit και (β) να πω «όχι» στον πρωθυπουργό μου.

«Είναι αληθινός ή πλαστός ο εκβιασμός;» μας ρώτησε ο πρωθυπουργός, εκφράζοντας έτσι το ειδεχθές συνειδησιακό δίλημμα όλων μας, και του ίδιου. Προφανώς ο εκβιασμός ήταν αληθινός. Πρώτη φορά ένιωσα την «αλήθεια» του στο γραφείο μου όταν την 30ή Ιανουαρίου ο κ. Ντάισελμπλουμ με επισκέφτηκε για να με θέσει προ του διλήμματος «Μνημόνιο ή κλειστές τράπεζες». Από την αρχή γνωρίζαμε πόσο αδίστακτοι ήταν οι δανειστές. Και αποφασίσαμε αυτό που λέγαμε ξανά και ξανά ο ένας στον άλλον τις μακρές μέρες και νύχτες του Μαξίμου:

Θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να φέρουμε μια οικονομικά βιώσιμη συμφωνία. Θα συμβιβαστούμε χωρίς να καταλήξουμε συμβιβασμένοι. Θα υποχωρήσουμε όσο χρειαστεί για να επιτευχθεί μια συμφωνία-επίλυση εντός της ευρωζώνης. Ομως αν ηττηθούμε από την καταστροφική λογική των μνημονίων, θα παραδώσουμε το κλειδί των γραφείων μας σε εκείνους που τα πιστεύουν – να έρθουν εκείνοι να τα εφαρμόσουν, με εμάς και πάλι στους δρόμους.

«Υπήρχε εναλλακτική;» μας ρώτησε ο πρωθυπουργός την Τετάρτη. Κρίνω πως, ναι, υπήρχε. Ομως δεν θα πω άλλα γι’ αυτό εδώ. Δεν είναι της στιγμής. Σημασία έχει μόνο ότι το βράδυ του δημοψηφίσματος ο πρωθυπουργός έκρινε πως δεν υπήρχε εναλλακτική. Γι’ αυτό παραιτήθηκα, ώστε να τον διευκολύνω να μεταβεί στις Βρυξέλλες για να φέρει πίσω τους βέλτιστους όρους που μπορούσε να φέρει. Οχι όμως και για να τους εφαρμόσουμε εμείς όποιοι και να ήταν!

Ο πρωθυπουργός, στην Κ.Ο. της Τετάρτης, μας ζήτησε να αποφασίσουμε μαζί, να μοιραστούμε την ευθύνη. Πολύ σωστά. Πώς όμως; Μία λύση ήταν να εφαρμόσουμε, όλοι μαζί, αυτό που λέγαμε και ξαναλέγαμε ότι θα κάναμε σε περίπτωση ήττας. Θα λέγαμε ότι υποταχθήκαμε, φέραμε συμφωνία που εμείς κρίνουμε μη βιώσιμη, και ζητάμε από πολιτικούς, όλων των κομμάτων, που την θεωρούν τουλάχιστον εν δυνάμει βιώσιμη, να σχηματίσουν κυβέρνηση και να την εφαρμόσουν.

Η δεύτερη λύση ήταν αυτή που προέκρινε ο πρωθυπουργός: Να παραμείνει ζωντανή η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς, έστω εφαρμόζοντας μια συμφωνία- προϊόν εκβιασμού που ο ίδιος ο πρωθυπουργός κρίνει ότι είναι ανεφάρμοστη.

Ο κ. Βαρουφάκης στη συνέχεια απαντάει στη δήλωση Τσίπρα ότι ουδείς δικαιούται να προσποιείται ότι έχει ισχυρότερο συνειδησιακό δίλημμα: Αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι είπαν ναι διακατέχονται από ισχυρότερο συναίσθημα ευθύνης από ό,τι όσοι εξ ημών αποφανθήκαμε πως έπρεπε να παραιτηθούμε αναθέτοντας την εφαρμογή σε πολιτικούς που τη εν δυνάμει εφαρμόσιμη, γράφει. 

Υποστηρίζει ότι είναι απόλυτα θεμιτό κάποιοι σύντροφοι να προτείνουν τη μία και άλλοι την έτερη ατραπό, ενώ χαρακτηρίζει εγκληματικό οι μεν να αποκαλούν τους δε συμβιβασμένους και οι δε τους μεν ανεύθυνους.

Τονίζει ότι αυτή τη στιγμή προέχει η ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ και χαρακτηρίζει απλό τον λόγο που ψήφισε όχι: Επρεπε να έχουμε παραδώσει, όπως λέγαμε ότι θα κάνουμε σε περίπτωση συνθηκολόγησης, τα κλειδιά του Μαξίμου και των λοιπών υπουργείων σε όσους μπορούν να κοιτάξουν στα μάτια τον λαό και να του πουν αυτό που εμείς δεν μπορούμε να πούμε: Η συμφωνία είναι σκληρή αλλά μπορεί να εφαρμοστεί.

Στη συνέχεια γράφει ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν δικαιούται να λεηλατήσει κι άλλο τα θύματα της 5ετούς κρίσης ενώ υπογραμμίζει ότι δημιουργείται ένα υπερ-ΤΑΙΠΕΔ πλήρως ελεγχόμενο από την Τρόικα το οποίο θα αποσπάσει μια για πάντα τον έλεγχο όλης της δημόσιας περιουσίας από τον έλεγχο της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ο ίδιος λέει ότι τον ρωτούν αν με τη στάση του ταυτίζεται με Σόιμπλε και απαντά: «Είστε σίγουροι ότι η συμφωνία αυτή δεν είναι μέρος του σχεδίου Σόιμπλε;».

Θεωρεί δε ότι η συμφωνία είναι ο ασφαλέστερος δρόμος για να εκπαραθυρωθεί η Ελλάδα από την Ευρωζώνη.

Στο τέλος λέει ότι σέβεται απολύτως τους συντρόφους του: «Ούτε πιο επαναστάτης-ηθικός είμαι από εκείνους, ούτε εκείνοι πιο υπεύθυνοι».

Σε μια συνέντευξη - ποταμό, ο Γιάνης Βαρουφάκης προκαλεί και πάλι αποκαλύπτοντας ότι στην κυβέρνηση, μια ομάδα 5 ατόμων, προφανώς μεταξύ των οποίων ο ίδιος και ο πρωθυπουργός, είχαν εκπονήσει σχέδιο για επιστροφή στη δραχμή.

Ο πρώην υπουργός περιέγραψε τις μυστικές προετοιμασίες της ελληνικής κυβέρνησης για να τυπωθούν δραχμές, σε περίπτωση που η χώρα αναγκαζόταν να φύγει από το ευρώ.

«Ως υπεύθυνη κυβέρνηση, γνωρίζοντας καλά ότι υπήρχε μία σημαντική συμμαχία στο Eurogroup εκείνων με σκοπό να μας πετάξουν από το ευρώ, έπρεπε να κάνουμε τα απρόβλεπτα. Επρεπε να έχουμε μία μικρή μυστική ομάδα ανθρώπων, που θα δημιουργούσαν ένα σχέδιο σε περίπτωση που αναγκαζόμασταν να φύγουμε από την ευρωζώνη».

Για πρώτη φορά ο κ. Βαρουφάκης παραδέχεται ότι ο ίδιος είχε ένα plan Β που αφορούσε στην έξοδο της χώρας από το ευρώ.«Φυσικά υπάρχει ένα αίνιγμα εδώ. Μόλις αυτό το σχέδιο αρχίσει να εφαρμόζεται, μόλις πάει από τα 5 άτομα που δουλεύουν σε αυτό στα 500- που είναι το μίνιμουμ που χρειάζεσαι για να τα εφαρμόσεις- γίνεται δημόσια γνωστό. Μόλις γίνει αυτό, η ισχύς της προφητείας δημιουργεί μία δυναμική από μόνη της. Ποτέ δεν κάναμε αυτή τη μετάβαση από τα 5 στα 500 άτομα. Ποτέ δεν νιώσαμε ότι είχαμε την εντολή να το κάνουμε. Ποτέ δεν προγραμματίσαμε να το κάνουμε. Είχαμε το σχέδιο στο χαρτί, αλλά δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ».

Σε ερώτηση για τις δυο επιλογές της Ελλάδας, δηλαδή την άμεση έξοδο από το ευρώ ή την έκδοση IOUs, ο κ. Βαρουφάκης είπε πως «δεν πίστευα ποτέ πως πρέπει να πάμε κατ' ευθείαν σε νέο νόμισμα. Η άποψή μου ήταν πως αν τολμούσαν να κλείσουν τις τράπεζές μας, κάτι που θεωρούσα επιθετική κίνηση απίστευτης ισχύος, θα πρέπει να απαντήσουμε δυναμικά χωρίς να περνάμε το σημείο χωρίς επιστροφή.

Και IOUs

Θα πρέπει να εκδώσουμε δικά μας IOUs, ή τουλάχιστον να ανακοινώσουμε ότι θα εκδώσουμε δική μας ρευστότητα σε ευρώ. Θα πρέπει να «κουρέψουμε» τα ελληνικά ομόλογα του 2012 που κατέχει η ΕΚΤ ή να ανακοινώσουμε ότι θα το κάνουμε. Και θα πρέπει να πάρουμε τον έλεγχο της Τράπεζας της Ελλάδος. Αυτό ήταν το τρίπτυχο, τα τρία πράγματα με τα οποία νόμισα ότι έπρεπε να απαντήσουμε αν η ΕΚΤ έκλεινε τις τράπεζές μας.

Προειδοποιούσα το υπουργικό συμβούλιο ότι αυτό θα συνέβαινε (η ΕΚΤ θα έκλεινε τις τράπεζές μας) για έναν μήνα, προκειμένου να μας σύρει σε μια εξευτελιστική συμφωνία. Όταν συνέβη η σύστασή μου για «ενεργητική» απάντηση, ας πούμε ότι καταψηφίστηκε.

Σύμφωνα με τον κ. Βαρουφάκη, από την αρχή των διαπραγματεύσεων, οι πιστωτές εν ολίγοις του ξεκαθάρισαν πως είτε θα δεχθεί τη συμφωνία ή η συμφωνία είναι νεκρή, σημειώνοντας παράλληλα πως ενώ η ελληνική πλευρά παρουσίαζε τα στοιχεία που της ζητούνταν (όπως π.χ. τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας, τα στοιχεία για τις κρατικές οντότητες) και ανέπτυσσε τα σχέδιά της για τον ΦΠΑ, οι πιστωτές απέρριπταν της προτάσεις χωρίς όμως να δίνουν κάποια δική τους εναλλακτική πρόταση. «Στη συνέχεια, πριν προλάβουμε να συμφωνήσουμε μαζί τους για τον ΦΠΑ, θα άλλαζαν θέμα και θα πήγαιναν στις αποκρατικοποιήσεις».

Όπως ανέφερε, είχε προτείνει στην τρόικα να συμφωνήσουν σε τρεις-τέσσερις σημαντικές μεταρρυθμίσεις στις οποίες όλοι θα συμφωνούσαν, όπως για παράδειγμα το φορολογικό σύστημα και τον ΦΠΑ, και να εφαρμοστούν άμεσα. Ως αντάλλαγμα θα υπήρχε χαλάρωση των περιορισμών από την ΕΚΤ. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πήγαιναν στη βουλή ενώ θα συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, η απάντηση των θεσμών ήταν αρνητική, καθώς ήθελαν μια «συνολική αξιολόγηση». «Τίποτα δεν θα εφαρμοστεί αν τολμήσετε να εισάγετε νομοθεσία. Θα θεωρηθεί μονομερής ενέργεια που θα αντιτίθεται στη διαδικασία της επίτευξης συμφωνίας».

Ο δημοσιογράφος διερωτάται στο κείμενό του αν ο Γιάνης Βαρουφάκης βγήκε νικητής ή ηττημένος μέσα από τις πολιτικές επιλογές του. Αυτό που επισημαίνει είναι οτι σίγουρα δεν πρόδωσε τα πιστεύω του. Τώρα, το εάν έκανε το σωστό, θα τον κρίνει η Ιστορία...

Η συμφωνία

Ο κ. Βαρουφάκης ανέφερε ακόμη ότι θα παραμείνει βουλευτής, όπου έχει «πολύ μεγαλύτερο περιθώριο κινήσεων και διατύπωσης της αλήθειας». Προειδοποίησε όμως ότι η λιτότητα θα ενισχύσει περισσότερο την ακροδεξιά στην Ελλάδα.

Αναφερόμενος στη συμφωνία δεν δίστασε να την χαρακτηρίσει πραξικόπημα. «Αυτή είναι η πολιτική της ταπείνωσης. Η Τρόικα βεβαιώθηκε ότι θα κάνει τον Αλέξη Τσίπρα να ''φάει'' κάθε μία λέξη κριτικής που ξεστόμισε για την Τρόικα τα τελευταία πέντε χρόνια. Οχι μόνο αυτούς τους έξι μήνες που είμαστε στην κυβέρνηση, αλλά και τα χρόνια πριν από αυτό», είπε μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό στην Αυστραλία.

«Δεν έχει καμία σχέση με τα οικονομικά. Δεν έχει σχέση με το να βάλουν την Ελλάδα στο δρόμο της ανάκαμψης. Αυτή είναι η νέα Συνθήκη των Βερσαλλιών που στοιχειώνει ξανά την Ευρώπη και ο πρωθυπουργός το γνωρίζει. Ξέρει ότι είναι καταδικασμένος αν το κάνει και καταδικασμένος αν δεν το κάνει», είπε.

Ο κ. Βαρουφάκης συνέκρινε τους όρους με το πραξικόπημα του 1967. «Τότε, το όπλο που χρησιμοποιήθηκε για να καταλυθεί η δημοκρατία ήταν τα τανκς. Αυτή τη φορά, ήταν οι τράπεζες. Οι τράπεζες χρησιμοποιήθηκαν από ξένες δυνάμεις για να καταλάβουν την κυβέρνηση. Η διαφορά είναι πως αυτή τη φορά καταλαμβάνουν όλη τη δημόσια περιουσία».

Ανέφερε ότι ο κ. Τσίπρας ίσως να προκηρύξει πρόωρες εκλογές αντί να πάει τη συμφωνία στη βουλή, λέγοντας ότι θα «εκπλαγώ πολύ» αν θελήσει να παραμείνει πρωθυπουργός. Επέμεινε πάντως ότι οι μεταξύ τους σχέσεις παραμένουν καλές και τόνισε ότι κράτησε χαμηλό προφίλ την προηγούμενη εβδομάδα προκειμένου να στηρίξει τον κ. Τσίπρα και τον Ευκλείδη Τσακαλώτο.

Η  παραίτηση

«Περισσότερο πήδηξα, παρά με έσπρωξαν», πρόσθεσε, αναφερόμενος στην παραίτησή του μετά από το δημοψήφισμα.

«Μπήκα στο γραφείο του πρωθυπουργού συνεπαρμένος. Ταξίδευα σε ένα όμορφο σύννεφο που το έσπρωχναν οι όμορφοι άνεμοι του ενθουσιασμού του κόσμου για τη νίκη της ελληνικής δημοκρατίας στο δημοψήφισμα. Τη στιγμή που μπήκα στο γραφείο του πρωθυπουργού, οσμίστηκα αμέσως μία συγκεκριμένη αίσθηση παραίτησης. Μία αρνητικά φορτισμένη ατμόσφαιρα. Αντιμετώπισα έναν αέρα ήττας, που ήταν εντελώς διαφορετικός από το τι συνέβαινε έξω», διηγήθηκε ο πρώην υπουργός.

«Σε εκείνο το σημείο έπρεπε να το πω στον πρωθυπουργό. ''Αν θες να χρησιμοποιήσεις το θόρυβο της δημοκρατίας έξω από τις πύλες αυτού του κτιρίου, μπορείς να υπολογίζεις σε εμένα. Αλλά αν από την άλλη αισθάνεσαι ότι δεν μπορείς να χειριστείς αυτό το μεγαλοπρεπές ''Οχι'' στην παράλογη πρόταση των Ευρωπαίων εταίρων μας, απλά θα φύγω''», συνέχισε.

Είπε ακόμη:

«Στη βουλή, πρέπει να κάθομαι κοιτάζοντας στη δεξιά πλευρά της αίθουσας, όπου κάθονται 10 ναζί, εκπροσωπώντας τη Χρυσή Αυγή. Αν το κόμμα μας, ο ΣΥΡΙΖΑ που έχει καλλιεργήσει τόση ελπίδα στην Ελλάδα... αν προδώσουμε αυτή την ελπίδα και σκύψουμε τα κεφάλια μας σε αυτή τη νέα μορφή μεταμοντέρνας κατοχής, τότε δεν βλέπω άλλο πιθανό αποτέλεσμα πέρα από την περαιτέρω ενίσχυση της Χρυσής Αυγής. Θα κληρονομήσουν το ''μανδύα'' κατά της λιτότητας, τραγικά. Το σχέδιο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, μίας ενωμένης ευρωπαϊκής δημοκρατικής ένωσης, μόλις υπέστη μία μεγάλη καταστροφή».

Η συνέντευξη κλείνει, αναφέροντας οτι ο Γιάνης Βαρουφάκης πλέον, ασχολείται με τη συγγραφή του νέου του βιβλίου.

imerisia.gr