Αγωνία επικρατεί στην κυβέρνηση για τη ρευστότητα καθώς τα κρατικά ταμεία έχουν στεγνώσει ενώ οι πληρωμές που πρέπει να κάνει η χώρα τις επόμενες 45 ημέρες ανέρχονται στο ποσό των 7,5 δις ευρώ.
Συγκεκριμένα, στο δεύτερο 15νθήμερο του Μαρτίου και τον Απρίλιο, το Δημόσιο θα πρέπει να πληρώσει για μισθούς και συντάξεις περίπου 2,6 δισ ευρώ, για ασφάλιση, περίθαλψη και πρόνοια 2,4 δισ ευρώ, για δόσεις στο ΔΝΤ 1,4 δισ ευρώ, για τόκους άλλα 1,1 δισ ευρώ.
Κι όλα αυτά ενώ πληθαίνουν τα δημοσιεύματα για αδυναμία της χώρας να καλύψει τις υποχρεώσεις της. Χαρακτηριστικό το δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας Frankfurter Allgemeine η οποία αναφέρει ότι ο Αλ. Τσίπρας κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρου του ευρωκοινοβουλίου Μ. Σουλτς εξέφρασε φόβους πως στο τέλος του μήνα θα υπάρξει πρόβλημα ρευστότητας. Η εφημερίδα υποστηρίζει, δε, ότι οι Έλληνες πιθανόν πρέπει να προετοιμαστούν για το ενδεχόμενο μισθοί και συντάξεις να μην καταβληθούν στο ακέραιο στο τέλος Μαρτίου.
Το πρόβλημα της ρευστότητας αναμένεται να θέσει ο Αλέξης Τσίπρας στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης και να καλέσει τους ηγέτες της ΕΕ να είναι συνεπείς με τα όσα συμφωνήθηκαν μεταξύ Ελλάδας και εταίρων στις 20 Φεβρουαρίου και να χαλαρώσουν τη “θηλιά” μιας και η χώρα μας ήδη εφαρμόζει τα συμφωνηθέντα. Να σημειωθεί ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης, μιλώντας χθες στην πρωινή εκπομπή του ALPHA, ξεκαθάρισε ότι δεν έχει πειραχθεί ούτε ένα ευρώ από τα αποθεματικά των Ταμείων και πρόσθεσε:
"Μάλιστα ήταν μια προεκλογική περίοδος η οποία ήταν ιδιαίτερα τοξική. Με μία κυβέρνηση η οποία προσπαθούσε να κρατηθεί στην εξουσία σπέρνοντας πανικό. Λογικό είναι ο κόσμος, όταν ακούει που άκουγε, και είναι πολύ θλιβερό ότι άκουγε αυτά που άκουγε, να φοβάται και να κρατάει κάποια χρήματα σε περίπτωση ανάγκης. Αλλά η εξέλιξη των δημοσίων εσόδων δεν είναι καθόλου κακή. Υπήρξε μείωση το πρώτο δίμηνο αλλά παράλληλα υπήρξε και μείωση των δαπανών. Οπότε αυτό έχει μεγάλη σημασία. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα στην εξασφάλιση των κονδυλίων για μισθούς και συντάξεις".
Όπως αναφέρει το Mega, ο υπουργείο Οικονομικών προσδοκά να μπει άμεσα ζεστό χρήμα στα κρατικά ταμεία από τη ρύθμιση - εξπρές για οφειλές στην εφορία, από τη ρύθμιση των 100 δόσεων για οφειλές σε εφορία - Ταμεία, αλλά κι από τη δήλωση "κρυφών" εισοδημάτων χωρίς πρόστιμα. Στην αγωνία για ρευστό, προστίθεται και ο πονοκέφαλος της "τρύπας" που εντόπισαν τα τεχνικά κλιμάκια στο πλεόνασμα του 2014, στις πρώτες κιόλας επαφές τους με υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών.
Ζημιογόνος και με τον κίνδυνο να δώσουν «δανεικά και αγύριστα» μπορεί να αποδειχθεί για τα ασφαλιστικά ταμεία η δέσμευση των καταθέσεών τους από το κράτος με τη διαδικασία του εσωτερικού δανεισμού που ήδη έχει δρομολογήσει η κυβέρνηση!
Το λέει η Τράπεζα της Ελλάδος σε έγγραφό της που φέρνει κατ’ αποκλειστικότητα στη δημοσιότητα ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής.
Το έγγραφο είναι ένα από αυτά που κοινοποιήθηκαν από την ΤτΕ σε ασφαλιστικούς φορείς και στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους αναφορικά με ερωτήματα που ετέθησαν για τον τρόπο που μπορεί να λειτουργήσει η διαδικασία «εσωτερικού δανεισμού» από τις καταθέσεις των Ταμείων.
Τα Ταμεία, σύμφωνα με το αποκαλυπτικό έγγραφο της ΤτΕ, θα δώσουν τα μετρητά τους στο λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης, από εκεί η τράπεζα θα τα μετατρέψει σε ρέπος και αυτά τα ρέπος θα έχουν ως εγγύηση (collateral) έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου. Στην ουσία, τα μετρητά των Ταμείων θα έχουν «αντίκρισμα» σε έντοκα γραμμάτια που θα πρέπει να εξοφληθούν από το Δημόσιο στη λήξη τους και μάλιστα στο ακέραιο της ονομαστικής τους αξίας.
Ενα Ταμείο δηλαδή θα δανείσει 100 εκατ. ευρώ στο κράτος και αυτόματα τα μετρητά θα γίνουν έντοκα γραμμάτια ίσης αξίας. οταν λήξουν οι τίτλοι αυτοί, το κράτος θα πρέπει να έχει διαθέσιμα σε ρευστό τα 100 εκατ. ευρώ για να τα επιστρέψει στα Ταμεία. Αν δεν τα έχει, τότε τα Ταμεία θα εγγράψουν ζημία, γιατί θα έχουν δώσει «δανεικά και αγύριστα»!
Αυτός είναι και ο κίνδυνος που περιγράφεται ξεκάθαρα στο έγγραφο της Τραπέζης της Ελλάδος!
«Είναι αυτονόητο», όπως αναφέρεται στην επίμαχη παράγραφο, «ότι ο κίνδυνος που διατρέχουν οι δημόσιοι οργανισμοί που συμμετέχουν στην οικεία ομάδα περιουσίας είναι να υποστούν ζημία από την για οποιονδήποτε λόγο μη προσήκουσα και ιδίως μη έγκαιρη, ή, μη ολοσχερή εκπλήρωση των υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου, που απορρέουν από τις ανωτέρω συναλλαγές».
Με απλά λόγια, η ΤτΕ λέει στα Ταμεία και σε άλλους δημόσιους οργανισμούς ότι διατρέχουν τον κίνδυνο να δώσουν τις καταθέσεις τους για να δανείσουν το κράτος, να πάρουν έντοκα γραμμάτια (collateral) και στο τέλος το κράτος να μην τους επιστρέψει τα χρήματα που δάνεισαν, δηλαδή να μην μπορεί να ξεπληρώσει τα έντοκα γραμμάτια των Ταμείων!
Αν τώρα τα Ταμεία χρειαστούν τα χρήματα για τις δικές τους ανάγκες, θα έχουν δύο επιλογές:
1. Είτε να σπάσουν τα έντοκα εγγράφοντας αποθετική ζημία, καθώς θα υποχρεωθούν να τα πουλήσουν σε χαμηλότερη από την αρχική τους αξία, στο 20% ή και 30%.
2. Είτε να μην πληρώσουν και να καθυστερήσουν τις υποχρεώσεις τους για την καταβολή συντάξεων, αναδρομικών και άλλων παροχών προς τους συνταξιούχους και τους ασφαλισμένους τους!
Εν μέρει, η δεύτερη επιλογή είναι πλέον συνήθης πρακτική των Ταμείων, αν λάβει κανείς υπόψη ότι μέχρι τώρα τουλάχιστον μόνον οι συντάξεις πληρώνονται στην ώρα τους, ενώ μια σειρά από άλλες παροχές καθυστερούν για μήνες.
Από τη στιγμή που θα δώσουν και τις καταθέσεις τους, θα κλείσει κάθε πηγή έκτακτης ρευστότητας και είναι βέβαιο ότι όλες οι πληρωμές θα πάνε πίσω, μηδέ εξαιρουμένων και των συντάξεων.
Μέχρι στιγμής κανένα Ταμείο δεν έχει αποφασίσει να πει «ναι» στον εσωτερικό δανεισμό καθώς οι διοικήσεις τους είναι από διστακτικές έως αρνητικές στο εγχείρημα αυτό.
Η κυβέρνηση, που γνωρίζει επακριβώς τους κινδύνους, και τι σημαίνει να μείνουν τα Ταμεία χωρίς ρευστό και να μην μπορεί το Δημόσιο να τους εξοφλήσει τα έντοκα που θα αποκτήσουν με τον εσωτερικό δανεισμό, έχει αποφασίσει να αλλάξει όλους σχεδόν τους διοικητές και κυρίως όσους έχουν αρνηθεί να δανείσουν το κράτος με τις εισφορές των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.
Οι αποφάσεις λοιπόν θα ληφθούν από τους νέους διοικητές και η κυβέρνηση για να τους «λύσει τα χέρια» έχει προβλέψει να φέρει τροπολογία με την οποία θα τους απαλλάσσει και από οποιαδήποτε ποινική ευθύνη στην περίπτωση που τα λεφτά δεν γυρίσουν ποτέ στα Ταμεία!
Στο ίδιο έγγραφο αποκαλύπτεται ότι τα ποσά που θα δανείσουν τα Ταμεία θα μετατραπούν σε «μερίδια» και αν τα Ταμεία χρειαστούν να κάνουν «ανάληψη», τότε θα πρέπει να ρευστοποιήσουν (μερικώς ή ολικώς) τα μερίδια που κατέχουν με κίνδυνο να έχουν αποθετική ζημία αν οι τρέχουσες τιμές στις οποίες θα ρευστοποιήσουν είναι πολύ χαμηλές!
Απόδειξη για τους κινδύνους που διατρέχουν οι ασφαλιστικοί και άλλοι οργανισμοί από το σχέδιο εσωτερικού δανεισμού αποτελεί η αποτίμηση που έχουν σήμερα τα αποθεματικά τους, τρία χρόνια μετά το κούρεμα (psi) των ομολόγων.
Τα επίσημα στοιχεία που αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής δείχνουν ότι η αξία των αποθεματικών που είχαν πριν από το κούρεμα 21 ασφαλιστικοί οργανισμοί στο Κοινό Κεφάλαιο της Τραπέζης της Ελλάδος έφτανε στα 25,88 δισ. ευρώ. Τα κουρεμένα ομόλογα που πήραν τα Ταμεία τον Μάρτιο του 2012 είχαν αξία 13,8 δισ. ευρώ . Εχασαν δηλαδή 11,88 δισ. ευρώ με το που έγινε το κούρεμα.
Σήμερα, τα κουρεμένα ομόλογα από 13,8 δισ. ευρώ έφτασαν να αποτιμώνται (σ.σ.: με στοιχεία Ιανουαρίου 2015) σε μόλις 5,2 δισ. ευρώ!!!
Αν δηλαδή σήμερα τα Ταμεία χρειάζονταν να «σηκώσουν» την περιουσία τους, θα έπαιρναν μόλις 5,2 δισ. ευρώ, που φτάνουν ίσα ίσα για συντάξεις δύο μηνών!
Στην ουσία, τρία χρόνια μετά το κούρεμα, εξαϋλώθηκαν άλλα 8,6 δισ. ευρώ!
Είναι ενδεικτικό ότι από τον Σεπτέμβριο του 2014 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 η τρέχουσα αξία των αποθεματικών που έχουν τα Ταμεία στο Κοινό Κεφάλαιο της Τραπέζης της Ελλάδος μειώθηκε κατά 1,2 δισ. ευρώ από τα 6,8 δισ. ευρώ στα 5,2 δισ. ευρώ. Και το πιο εντυπωσιακό είναι ότι η μεγαλύτερη απώλεια καταγράφηκε μέσα σε ένα μήνα από τον Δεκέμβριο του 2014 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 όπου η αξία των αποθεματικών μειώθηκε κατά 800 εκατομμύρια ευρώ, υποχωρώντας από τα 6,02 δισ. ευρώ στα 5,2 δισ. ευρώ.
Οσο η κυβέρνηση επιτείνει την αβεβαιότητα γύρω από τη χρηματοδότηση της χώρας και καλλιεργεί πολιτική αστάθεια, τόσο θα υποχωρούν και οι τιμές των ομολόγων. Οι επενδυτές θα αγοράζουν τα ομόλογα άλλων κρατών, αλλά εμείς θα ζούμε… με αξιοπρέπεια, έστω και με άδεια τα ταμεία.
Σε μια εξαιρετικά σοβαρή καταγγελία προχώρησε ο γγ Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιώργος Ρωμανιάς.
Όπως αποκάλυψε, τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων κουρεύτηκαν με το PSI κατά 75% συνολικά.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αρχικά κουρεύτηκαν κατά 40% έως 55% και στη συνέχεια τα αποθεματικά που έμειναν ξανακουρεύτηκαν, με αποτέλεσμα το συνολικό κούρεμα να φτάσει το 75%, οδηγώντας ουσιαστικά στην καταστροφή τους.
Μιλώντας στον ΑΝΤ1 ο κ. Ρωμανιάς τόνισε ότι ευθύνες φέρει η Εθνική Αναλογιστική Αρχή που δεν ήρθαν οι αναλογιστικές μελέτες για τα ασφαλιστικά ταμεία στην Βουλή όπως έπρεπε.
"Σε έγγραφό της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η ίδια υποστηρίζει ότι έπρεπε να συνυπολογιστούν οι περιουσίες και αποδόσεις για τα περιουσιακά στοιχεία των ταμείων. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για τις αναλογιστικές μελέτες με βάση τις οποίες μειώθηκαν οι συντάξεις είναι καθαρά της τρόικα" ανέφερε ο γγ Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Υπάρχουν και καλά νέα για τους Ελεύθερους Επαγγελματίες που έχουν πρόβλημα στην καταβολή των ασφαλιστικών τους εισφορών. Έρχεται ρύθμιση που θα επιτρέπει να κατέβουν ως και τρεις ασφαλιστικές κατηγορίες εξασφαλίζοντας αρκετά χρήματα.
Στο νέο νομοσχέδιο θα υπάρχει ρύθμιση που θα επιτρέπει αλλαγή ασφαλιστικής κλίμακας για έναν χρόνο. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες δηλαδή θα μπορούν για έναν χρόνο να καταβάλουν μικρότερες ασφαλιστικές εισφορές έτσι ώστε να ανασάνουν κάπως από τα έξοδα που τους πνίγουν λόγω κρίσης.
Σύμφωνα με τα παραδείγματα που δίνει στην εφημερίδα Το Έθνος ο ειδικός σε θέματα Ασφαλιστικού Δικαίου Διονύσης Ρίζος οι ασφαλισμένοι μπορούν να γλιτώσουν ποτά που ξεπερνούν τα 1.300 ευρώ το χρόνο.
Ένας ασφαλισμένος στην κατηγορία Π08 του ΟΑΕΕ μπορεί να πάει στην κατηγορία Π05 και από τα 504 ευρώ που πληρώνει σήμερα να πέσει στα 386 ευρώ/μήνα.
Αντίστοιχα εάν ένας ασφαλισμένος επιλέξει για ένα χρόνο να πάει από την κατηγορία Π10 στην Π07 μπορεί αντί για 572 ευρώ/μήνα να πληρώνει 466 ευρώ/μήνα.
Ένας ασφαλισμένος του πρώην ΤΣΑ με κρατήσεις 538 ευρώ στην κατηγορία Π09 μπορεί να καταβάλει μόνο 436 ευρώ για έναν χρόνο εάν υπαχθεί στην κατηγορία Π06.
Ρύθμιση για την εφάπαξ ή την τμηματική εξόφληση όλων των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο με άκρως ευνοϊκούς όρους σχεδιάζει να νομοθετήσει η κυβέρνηση, όπως προκύπτει από το σχετικό νομοσχέδιο που έθεσε χθες σε δημόσια διαβούλευση το υπουργείο Οικονομικών.
Με τη ρύθμιση αυτή ακόμη και φορολογούμενοι που έχουν φυλακιστεί για πολύ μεγάλα χρέη προς το Δημόσιο θα μπορούν να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να αποφυλακιστούν. Στόχος είναι να επωφεληθούν πάνω από 3.000.000 φορολογούμενοι (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) και να εισπραχθούν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα 9 δισ. ευρώ των εισπράξιμων οφειλών προς το Δημόσιο.
Και ΕΝΦΙΑ
Σύμφωνα με την πρόταση νόμου που αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο από το υπουργείο Οικονομικών, όλα ανεξαιρέτως τα χρέη προς τις εφορίες και τα τελωνεία τα οποία έχουν βεβαιωθεί και έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα, μέχρι και την 1η Μαρτίου 2015, δηλαδή ακόμη και οι μηνιαίες δόσεις του ΕΝΦΙΑ, που παρέμειναν απλήρωτες, μπορούν να τακτοποιηθούν είτε με εφάπαξ πληρωμή του αρχικού ποσού της οφειλής και διαγραφή του συνόλου των συσσωρευμένων προσαυξήσεων και τόκων εκπρόθεσμης καταβολής είτε με τμηματική καταβολή, σε 2 έως και 100 μηνιαίες δόσεις και με εκπτώσεις επί των προσαυξήσεων και των τόκων κλιμακούμενες αντιστρόφως ανάλογα του αριθμού των δόσεων, από 90% έως 30%. Η προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση αυτή λήγει στις 26 Μαΐου 2015.
Ισόποση διαγραφή
Ειδικά για όσους εξοφλήσουν μέχρι τις 27 Απριλίου 2015 οποιοδήποτε ποσό τουλάχιστον ίσο με το δεκαπλάσιο της ελάχιστης δόσης προβλέπεται ισόποση διαγραφή προσαυξήσεων και τόκων και εν συνεχεία υπαγωγή του εναπομείναντος υπολοίπου, το αργότερο μέχρι τις 26 Μαΐου 2015, στη βασική ρύθμιση που προβλέπει εξόφληση έως και σε 100 μηνιαίες δόσεις.
Γενικά, το τελικό κείμενο των διατάξεων για τις ρυθμίσεις είναι ακόμη πιο ευνοϊκό για τους οφειλέτες σε σύγκριση με αυτό που είχε προαναγγείλει πριν από ένα μήνα σε συνέντευξη τύπου η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Ν. Βαλαβάνη δεδομένου ότι εντάσσονται στη ρύθμιση και τα χρέη που έγιναν ληξιπρόθεσμα στο πρώτο δίμηνο του 2015. Επιπλέον, η ρύθμιση η οποία προβλέπει διαγραφή προσαυξήσεων και τόκων ίση με το τμήμα της αρχικής οφειλής που θα πληρωθεί άμεσα καταλαμβάνει όλες τις περιπτώσεις χρεών και όχι μόνο τους φόρους εισοδήματος και τα «χαράτσια» επί των ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων (ΕΕΤΗΔΕ και ΕΕΤΑ) που είχαν βεβαιωθεί και κατέστησαν ληξιπρόθεσμα μέχρι 31-12-2013.
Πάντως, ο υπουργός Οικονομικών έχει δικαίωμα με απόφασή του να εξαιρέσει από το δικαίωμα υπαγωγής στις ρυθμίσεις συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλετών με κριτήρια το ύψος των οφειλών τους και την εισοδηματική ή την περιουσιακή τους κατάσταση. Μπορεί επίσης να εξαιρέσει και συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλών.\
Ελεύθερος τύπος