Η αλιεία των «θαλασσινών αγγουριών» από Καλύμνιους ψαράδες στο στενό της Αντιπάρου, έχει φέρει διαμάχη με τους ψαράδες της Αντιπάρου.
Έτσι, αλιείς από την Αντίπαρο, υπέγραψαν μία ανοιχτή επιστολή – διαμαρτυρία για παράνομη αλιεία και καταγγέλλουν τους συναδέλφους τους από την Κάλυμνο.
Πιο συγκεκριμένα, οι αλιείς της Αντιπάρου, έστειλαν στο λιμεναρχείο Πάρου, το υπουργείο Ναυτιλίας, στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, στο λιμενικό ταμείο Πάρου Αντιπάρου, στην εισαγγελία Σύρου και τους βουλευτές Κυκλάδων, την παρακάτω επιστολή:
«Ανοιχτή επιστολή – διαμαρτυρία για παράνομη αλιεία
Με την παρούσα επιστολή επιθυμούμε να σας μεταφέρουμε τις ανησυχίες μας για αυτό που γίνεται από τις αρχές του Νοεμβρίου (όπως και τα προηγούμενα έτη…) στο θαλάσσιο στενό μεταξύ Πάρου – Αντιπάρου.
Παρατηρούμε σε καθημερινή βάση μία δεκάδα αλιευτικών σκαφών από το νησί της Καλύμνου, να βόσκουν – οργώνουν όλο το θαλάσσιο στενό από Βορρά ως Νότο. Οι ίδιοι με αρκετό θράσος ισχυρίζονται ότι τάχα αλιεύουν ένα είδος εχινόδερμου σκουληκιού που ανήκει στην μεγαλύτερη οικογένεια των ολοθουροειδών (θαλασσινά αγγούρια).
Τα προηγούμενα 2-3 χρόνια οι συγκεκριμένοι ψαράδες σχεδόν ξεχειμώνιαζαν στο νησί μας και πραγματικά μας είναι απίστευτο ότι ασχολούνται αποκλειστικά με την αλιεία αυτού του αλιεύματος, αλλά πραγματικά σκουπίζουν το βυθό της θάλασσας από κάθε ίχνος ζωής και όχι μόνο. Εφέτος διαπιστώνουμε ότι έχουν ορμητήριο το μικρό λιμανάκι της Αλυκής – Πάρου.
Όλοι μας γνωρίζουμε, ότι το συγκεκριμένο θαλάσσιο στενό είναι από τους λιγοστούς τόπους στη χώρα μας που υπάρχει μεγάλος πληθυσμός χταποδιών και πραγματικά είμαστε σίγουροι ότι με αυτό τον συνεχή και εντατικό τρόπο ψαρέματος, αλλά και με την αφαίρεση της τροφής των, είναι ζήτημα χρόνου ο αφανισμός τους. Γνωρίζοντας ότι το συγκεκριμένο είδος είναι υπό προστασία και ότι το θαλάσσιο στενό μας είναι τόπος βοσκής και αναπαραγωγής των ψαριών, χταποδιών, αχινών, πινών, διαφόρων οστράκων, πρέπει να προστατευθεί άμεσα από την παράνομη αλιεία και υπεραλεία και άμεσα να γίνει έλεγχος και παύση στα συγκεκριμένα σκάφη, πριν είναι πολύ αργά και μείνουν στο βυθό των νησιών μας, μόνο τα βράχια και τα λαγόψαρα.
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα 109/2002 – ΦΕΚ 92/Α/29-04-2002, η αλιεία του συγκεκριμένου είδους αφορά μόνο τον σκοπό του δολώματος και όχι την παράνομη εμπορεία και εξαγωγή του σε χώρες εκτός Ελλάδος. Επίσης, στο συγκεκριμένο Διάταγμα αναφέρεται ότι απαγορεύεται η αλιεία τους σε προστατευόμενες περιοχές στις οποίες λογικά πρέπει να ανήκει και το συγκεκριμένο θαλάσσιο στενό των νησιών μας.
Σας επισυνάπτουμε έγγραφα και αναφορές από άλλες περιοχές της χώρας που είχαν παρόμοια κρούσματα παράνομης αλιείας και την σταμάτησαν έγκαιρα. Αναμένουμε το συντομότερο τη συνδρομή και τις κατάλληλες ενέργειες σας.
Με εκτίμηση
Οι κάτωθι ψαράδες και κάτοικοι του νησιού μας».
(έπονται τα ονόματα με τις υπογραφές).
Τι λέει το λιμεναρχείο
Η εφημερίδα μας επικοινώνησε με το λιμεναρχείο Πάρου, ώστε να έχουμε και τη δική τους άποψη για το θέμα:
Τα στελέχη του λιμεναρχείου Πάρου μας διαβεβαίωσαν ότι έχουν γίνει έλεγχοι για τα αλιεύματα των Καλύμνιων ψαράδων και δεν έχει πέσει στην αντίληψή τους κάτι παράνομο για την ώρα. Ομοίως, οι Καλύμνιοι αλιείς έχουν κληθεί στο λιμεναρχείο και τους έχει γίνει ενημέρωση για το ποια αλιεύματα έχουν δικαίωμα να ψαρέψουν και συστάσεις. Επίσης, όλοι έχουν νόμιμες άδειες και είναι εντός χρονικής περιόδου για το συγκεκριμένο αλίευμα του εχινόδερμου σκουληκιού.
Σημειώνουμε ότι στις θάλασσες των νησιών μας αυτή την εποχή δραστηριοποιούνται περίπου 12 σκάφη από την Κάλυμνο. Τα μισά ελλιμενίζονται στην Αλυκή και τα άλλα μισά στο Πίσω Λιβάδι.
Το Π.Δ.
Σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα του 2002 για τη ρύθμιση της αλιείας και εμπορίας των θαλάσσιων ζώντων δολωμάτων, αυτή μπορεί να γίνεται με κωπήλατα και μηχανοκίνητα σκάφη της επαγγελματικής παράκτιας αλιείας, από τους επαγγελματίες αλιείς, νομίμους κατόχους των σκαφών αυτών, με τη χρήση περιγραφόμενων εργαλείων.
Η αλιεία με καταδυτική μηχανή απαγορεύεται το χρονικό διάστημα από 1ης Ιουλίου μέχρι και 31ης Οκτωβρίου κάθε έτους, τηρουμένων και των απαγορευτικών περιόδων αλιείας ανά είδος.
Η αλιεία δολωμάτων επιτρέπεται: α) Σε όλες τις θαλάσσιες περιοχές, εκτός λιμανιών και εν γένει λιμενικών εγκαταστάσεων, όρμων με μόνιμα αγκυροβόλια πλοίων, περιοχών ναυαγίων, ναρκοπεδίων, συνήθους πορείας πλοίων, ενάλιων αρχαιοτήτων (ναυαγίων, βυθισμένων πόλεων κ.ά.), ενώ ειδικά απαγορευμένων για την αλιεία περιοχών όπως αυτές καθορίζονται από τις εκάστοτε ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις, οργανωμένων περιοχών λουομένων, καθώς και περιοχών κλειστών, για λόγους ασφάλειας και προστασίας και β) Σε απόσταση μεγαλύτερη των 150 μέτρων από τα όρια μισθωμένων θαλάσσιων εκτάσεων όπου λειτουργούν υδατοκαλλιεργητικές μονάδες και 500 μέτρων ακτινοειδώς από θυννεία, στόμια λιμνοθαλασσών ή ιχθυοτροφείων. Ακόμα, στις επιτρεπόμενες περιοχές η αλιεία ζώντων δολωμάτων διενεργείται τηρουμένων των υγειονομικών διατάξεων, των διατάξεων που αφορούν στην υγιεινή και την ασφάλεια και των διατάξεων του Κ.Ν. 5351/1933 «Περί Αρχαιοτήτων» (Α 275) με την επισήμανση ότι σε περίπτωση που εντοπιστούν στο βυθό αρχαία, απαγορεύεται η ανέλκυση, μετακίνηση ή φωτογράφησή τους και πρέπει να ειδοποιείται αμέσως η πλησιέστερη Εφορεία Αρχαιοτήτων, ή η αρμόδια Λιμενική Αρχή.
Σε ό,τι αφορά την απαγόρευση για τους κανόνες εμπορίας και χρήσης, το Π.Δ. είναι σαφές και σημειώνει: «Απαγορεύεται: α) Η διατήρηση επί του σκάφους, η μεταφόρτωση, η εκφόρτωση, η μεταφορά, η αποθήκευση, η έκθεση με σκοπό την πώληση, η διάθεση προς πώληση, η πώληση και η εμπορία των ειδών ζώντων δολωμάτων που δεν έχουν αλιευθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος καθώς και των ειδών που δεν περιλαμβάνονται στα είδη του παραρτήματος Ι.
β) Η διακίνηση και εμπορία εντός της Χώρας, των ειδών ζώντων δολωμάτων του Παραρτήματος Ι. που προέρχονται από Χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από Τρίτες Χώρες, εφόσον δεν έχουν το καθοριζόμενο σε αυτό ελάχιστο επιτρεπόμενο μέγεθος, καθώς και των ειδών ζώντων δολωμάτων που δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι. γ) Η χρήση ζώντων δολωμάτων που εμπίπτουν στις απαγορεύσεις των προηγουμένων εδαφίων του παρόντος άρθρου».
Το αλίευμα
Μόνο παλαβό δε φαντάζει το να ασχολείται ολόκληρο σκάφος με επαγγελματίες ψαράδες για να αλιεύσει είδη εχινόδερμου σκουληκιού. Και αυτό διότι η τιμή του παραπάνω σκουληκιού, που ζει στη λάσπη του βυθού, μετά από επεξεργασία φτάνει στη λιανική πώληση τα 1100 ευρώ το κιλό, για ορισμένα είδη του!
Σημειώνουμε ότι τα ανωτέρω αλιεύματα είναι βρώσιμα στην ασιατική κουζίνα, ενώ παρουσιάζουν αυξημένη ζήτηση και σε άλλες χώρες του εξωτερικού, αφού δεν τα χρησιμοποιούν μόνο ως ένα ακριβό έδεσμα, αλλά φτιάχνουν και κρέμες καλλυντικών από αυτά.
Τα πλοθούρια, ή ολοθουροειδή, (Holothuroidea), είναι ομοταξία θαλάσσιων εχινόδερμων με μακρύ σώμα. Απαντώνται στις θερμές και εύκρατες θάλασσες. Είναι περισσότερα γνωστά με την κοινή ονομασία «αγγούρια της θάλασσας», εξαιτίας του σχήματός τους, που θυμίζει το ομώνυμο λαχανικό. Κάτω από το δέρμα τους έχουν ενδοσκελετό. Ζουν μέσα στην άμμο ή σε ρωγμές βράχων αλλά και σε κοραλλιογενείς υφάλους. Σε είδη που διαβιούν στο πέλαγος, συνήθως ο σκελετός απουσιάζει. Μπορούν να αναπλάθουν μέρη του σώματός τους, τα οποία μερικές φορές αποκόπτουν για λόγους άμυνας. Ζουν συνήθως μοναχικά και τρέφονται με ζωικές ή φυτικές ουσίες τις οποίες βρίσκουν στη λάσπη του βυθού. Τρέφονται γενικά με απόβλητα στη βενθική ζώνη του ωκεανού. Η δίαιτά τους περιλαμβάνει νεκρή και αποσυντιθέμενη οργανική ύλη που βρίσκεται στη θάλασσα και στη λάσπη του βυθού. Τα «θαλασσινά αγγούρια» καταπίνουν ολόκληρη τη λάσπη του βυθού. Η σύλληψη της τροφής γίνεται με τη βοήθεια των κεραιών τους.
Τέλος τα «θαλάσσια αγγούρια» είναι εδώδιμα σε ορισμένες χώρες της Ασίας και στην Κίνα εκτρέφονται σε ειδικά εκτροφεία. Σε χώρες, όπως τη Μαλαισία και την Ινδονησία χρησιμοποιούνται για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Από αυτά φτιάχνουν επίσης λάδια, κρέμες και καλλυντικά. Πιστεύεται μάλιστα ότι τα ζώα περιέχουν όλα τα λιπαρά οξέα που είναι απαραίτητα στην επανόρθωση των ιστών. Ερευνάται η χρήση των ολοθουροειδών και στη θεραπεία της ελονοσίας.
Επί της ουσίας
Τα παραπάνω αλιεύματα έχουν γίνει πλέον αντικείμενο πολέμου για πολλούς, ενώ έχουν συλληφθεί κατά καιρούς -σε άλλες περιοχές της χώρας μας- παράνομοι εξαγωγείς
Στην Ελλάδα το είδος απαντάται στο στενό της Αντιπάρου, στον κόλπο της Νάουσας στις Κολυμπήθρες, στον Παγασητικό κόλπο, στον Κορινθιακό κόλπο και στο στενό της Παροναξίας. Λόγω του ότι στον Παγασητικό κόλπο υπήρχε υπεραλίευση (προ μηνών υπήρχαν και συλλήψεις παράνομου κυκλώματος εμπορίας από Κινέζους στην περιοχή), για το στενό της Αντιπάρου υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον. Η αλιεία όμως, του παραπάνω είδους, απαιτεί δύτες και εξειδικευμένο εξοπλισμό από τα σκάφη. Τέτοια τεχνογνωσία δεν υπάρχει σε ντόπιους αλιείς της Αντιπάρου, ενώ το αντίθετο συμβαίνει στους αλιείς της Καλύμνου.
Η καταγγελία των Αντιπαριωτών εστιάζει ουσιαστικά στο αν τηρούνται οι κανόνες αλίευσης για τα «θαλάσσια αγγούρια», αν αυτό γίνεται με τους κανόνες του Προεδρικού Διατάγματος και αν εκτός από τα συγκεκριμένα είδη, αλιεύονται και άλλα βρώσιμα θαλασσινά εδέσματα. Το λιμεναρχείο Πάρου –για την ώρα- δεν βρίσκει καμία παρανομία στα αλιευτικά σκάφη από την Κάλυμνο. Η καταγγελία της Αντιπάρου όμως πρέπει να διερευνηθεί, κάτι που προφανώς κάνουν τα αρμόδια όργανα.
ΠΗΓΗ: Έντυπη έκδοση «Φωνή της Πάρου» (2/12/2017)