iefimerida.gr 

Από την πλευρά του, ο δήμαρχος της Αθήνας, Γιώργος Καμίνης, μιλώντας αποκλειστικά στο CNN Greece -επίσης με φόντο το δυσμενές για την Ελλάδα κλίμα με αιχμή το προσφυγικό- προειδοποίησε για τον κίνδυνο να μετατραπεί η χώρα μας σε «απέραντο στρατόπεδο» με αντάλλαγμα, όπως είπε, το θέμα του χρέους. «Δεν επιτρέπεται η Ελλάδα να πέσει σ’ αυτήν την παγίδα», κατέληξε.

cnn.gr

Σύμφωνα με πληροφορίες του Newsit.gr, η συζήτηση στο Κολλέγιο των Επιτρόπων ήταν αρχικά έντονη εξαιτίας των καθυστερήσεων από την Ελληνική πλευρά όσον αφορά στα συμφωνηθέντα αλλά και λόγω των αδυναμιών που η έκθεση καταγράφει. Ο Επίτροπος, εξήγησε ότι η Ελλάδα έχει επιταχύνει τις διαδικασίες και λαμβάνει ήδη μέτρα για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που εντοπίστηκαν στην επίσκεψη του Νοεμβρίου. Τόνισε δε ότι η χώρα βρίσκεται σε πίεση και η μόνη ουσιαστική λύση είναι η συνέχιση παροχής συνδρομής προς της χώρα. Ταυτόχρονα ζήτησε τη συνδρομή των Επιτρόπων αλλά και των κρατών μελών ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες επιστροφής παράτυπων μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους.

Αυτό που τονίστηκε επίσης είναι ότι ο κοινός στόχος είναι να μη χρειαστεί η ενεργοποίηση του άρθρου 26, η συνέχιση δηλαδή των ελέγχων στα σύνορα Γερμανίας, Αυστρίας και άλλων που έχουν ήδη επιβληθεί και να επανέλθει η λειτουργία της Σένγκεν κανονικά. Τα πνεύματα ηρέμησαν αλλά κατέστη σαφές ότι η Ελλάδα έχει ελάχιστες εβδομάδες για να εφαρμόσει όσα έχουν συμφωνηθεί σε ανώτατο επίπεδο.

Το Σώμα των Επιτρόπων εξέτασε το σχέδιο έκθεσης αξιολόγησης Σένγκεν για την Ελλάδα, το οποίο συνέταξαν από κοινού εμπειρογνώμονες των κρατών μελών και εκπρόσωποι της Επιτροπής, θα διαβιβαστεί τώρα στην επιτροπή αξιολόγησης Σένγκεν, η οποία θα διατυπώσει τη γνώμη της. Στη συνέχεια, η έκθεση αυτή θα εγκριθεί από την Επιτροπή με εκτελεστική πράξη. Η διαδικασία έχει ξεκινήσει για να υιοθετηθούν συστάσεις βάσει του άρθρου 19α του Schengen Borders Code.

Αν η Ελλάδα δε λάβει άμεσα αποτελεσματικά μέτρα, το Μάιο θα γίνει το απευκτέο, δηλαδή θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 26 ώστε να συνεχίσουν οι έλεγχοι σε συγκεκριμένα σημεία (ή όλα) των εσωτερικών συνόρων ενός η περισσότερων Κρατών Μελών. Η εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου (όπως hotspots, χώροι πρώτης και προσωρινής υποδοχής, κράτηση των παράτυπων μεταναστών και έκδοση αποφάσεων επιστροφής) συνδέονται και αυτά άμεσα με τη βελτίωση του ελέγχου των συνόρων.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Φεβρουαρίου θα συζητήσει:

1. Για τη πρόοδο που έχει συντελεστεί σε σχέση με τις αποφάσεις των Συμβουλίων του 2015 και τις σχετικές δεσμεύσεις των Κρατών-Μελών.

2. Τα μέτρα που απαιτείται να ληφθούν ώστε να αντιμετωπιστούν οι σοβαρές ελλείψεις/αδυναμίες της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων της Ελλάδας.

Μια νέα εκδοχή «Grexit» φαίνεται πως απειλεί πλέον την Ελλάδα, όπως φαίνεται από τα προειδοποιητικά μηνύματα που έρχονται από το εξωτερικό και κάνουν λόγο για πιθανή έξοδο της χώρας μας από τη ζώνη Σένγκεν, εάν η κυβέρνηση δεν καταφέρει να ελέγξει την κατάσταση στα σύνορα με την Τουρκία.

Κατά τη συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων που εξέτασε το σχέδιο έκθεσης αξιολόγησης Σένγκεν για την Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε ουσιαστικά τελεσίγραφο τριών μηνών στην Ελλάδα για να διορθώσει τα σημαντικά προβλήματα και τις παραλείψεις στον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., δηλαδή στα ελληνο – τουρκικά σύνορα.

Εάν δεν συμμορφωθεί με τις συστάσεις των Ευρωπαίων, η Ελλάδα θα βρεθεί ξανά αντιμέτωπη με την απειλή αποπομπής από μια ευρωπαϊκή δομή, αυτή τη φορά από τον κοινό ευρωπαϊκό χώρο ελεύθερης διακίνησης προσώπων και προϊόντων. 

Τι σημαίνει όμως πρακτικά για τη χώρα μας μια ενδεχόμενη έξοδος από το χώρο Σένγκεν; Τι εξασφαλίζει η Συμφωνία Σένγκεν στις χώρες που την έχουν υπογράψει και τι κινδυνεύει να χάσει ένα κράτος εάν αποπεμφθεί από αυτή;

Τι είναι ο χώρος Σένγκεν

Η Συνθήκη Σένγκεν υπεγράφη το 1985, όταν πέντε κράτη μέλη της ΕΕ, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία, αποφάσισαν να καταργήσουν τους ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα, δημιουργώντας τον λεγόμενο χώρο Σένγκεν.

Σήμερα ο χώρος Σένγκεν αποτελείται από 26 ευρωπαϊκές χώρες, 22 από τις οποίες είναι κράτη μέλη της ΕΕ. Κάθε χώρα που ανήκει στον χώρο Σένγκεν αξιολογείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι εφαρμόζει στο ακέραιο τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί από όλους.

Τι προσφέρει η Συνθήκη Σένγκεν στα κράτη που την έχουν υπογράψει;

Εντός του εδάφους του χώρου Σένγκεν είναι εξασφαλισμένη η ελεύθερη κυκλοφορία όχι μόνο προσώπων, αλλά και εμπορευμάτων, υπηρεσιών και κεφαλαίων. Κι αυτό γιατί τα εσωτερικά σύνορα μεταξύ των χωρών που έχουν υπογράψει τη Συνθήκη, έχουν ουσιαστικά καταργηθεί και αντικατασταθεί με ενιαία εξωτερικά σύνορα. 

Στα κράτη του χώρου Σένγκεν ισχύουν κοινοί κανόνες όσον αφορά τις θεωρήσεις για διαμονές σύντομης διάρκειας, τις αιτήσεις ασύλου και τους ελέγχους στα σύνορα, οι οποίοι πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα.

Πρακτικά, τα πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει η Συνθήκη στους πολίτες των χωρών που την έχουν υπογράψει είναι πολλά. Οι εν λόγω πολίτες που κινούνται μέσα στον συγκεκριμένο χώρο δεν υποβάλλονται σε συνοριακούς ελέγχους, ούτε προβλέπεται για αυτούς αναμονή σε αεροδρόμια ή σε θαλάσσια και χερσαία σύνορα. 

Η διενέργεια αστυνομικών έλεγχων επιτρέπεται μόνο αν η αστυνομία έχει πληροφορίες για πιθανή απειλή στη δημόσια ασφάλεια. Στα λιμάνια και τα αεροδρόμια,  οι μοναδικοί έλεγχοι που επιτρέπονται αφορούν στην επαλήθευση της ταυτότητας του νόμιμου κατόχου του εισιτηρίου.

Αναφορικά δε με την ύπαρξη κοινών εξωτερικών συνόρων, τα πλεονεκτήματα που εξασφαλίζει η Σένγκεν είναι η βελτιωμένη  συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των αστυνομικών υπηρεσιών και των δικαστικών αρχών των διαφόρων χωρών που εγγυώνται την ασφάλεια εντός του χώρου Σένγκεν. 

Επιπλέον, συνοριοφύλακες μιας χώρας μπορούν να αποσπώνται σε άλλη χώρα στο πλαίσιο κοινών επιχειρήσεων ή να παρέχουν στήριξη σε κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες πιέσεις.

Η παραπάνω παράμετρος είναι ιδιαίτερη σημαντική για τη χώρα μας που αντιμετωπίζει πρωτόγνωρη πίεση στα σύνορά της λόγω της προσφυγικής κρίσης. Επίσης, σε περίπτωση εξόδου από τη Σένγκεν, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τα πλεονεκτήματα της συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη του ενιαίου χώρου, σε μια περίοδο που η απειλή της τρομοκρατίας είναι μεγαλύτερη από ποτέ. 

Τα κράτη που ανήκουν στη Σένγκεν ανταλλάσσουν πληροφορίες για την καταπολέμηση του οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Η ενισχυμένη αστυνομική συνεργασία καθιστά δυνατή την καταδίωξη εγκληματιών πέραν των συνόρων, τη διασυνοριακή παρακολούθηση, τη σύσταση κοινών αστυνομικών κέντρων και ομάδων, καθώς και τη χρήση του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν (SIS), το οποίο βοηθά στη διατήρηση της εσωτερικής ασφάλειας εντός των κρατών του χώρου Σένγκεν.

Το SIS είναι ένα τεράστιο σύστημα πληροφοριών που παρέχει στην αστυνομία και τις αρμόδιες αρχές της Ελλάδας (και των άλλων κρατών της Σένγκεν) πρόσβαση σε καταχωρίσεις για εξαφανισθέντα πρόσωπα, για πρόσωπα ή αντικείμενα που συνδέονται με ποινικά αδικήματα και για υπηκόους τρίτων χωρών που δεν επιτρέπεται να εισέλθουν ή να παραμείνουν στον χώρο Σένγκεν. 

Πλήγμα στον τουρισμό

Όλα τα παραπάνω (ή κάποια από αυτά) μπορεί να χαθούν αν η χώρα μας αποπεμφθεί από τον κοινό ευρωπαϊκό χώρο που ορίζει η Συνθήκη. Επιπλέον ως «παράπλευρη» (αλλά όχι και αμελητέα) απώλεια μπορούν να λογιστούν και οι οικονομικές επιπτώσεις από την μειωμένη τουριστική κίνηση από χώρες της κεντρικής Ευρώπης, που θα έρθει ως φυσικό επακόλουθο της εξόδου της Ελλάδας από τη Σένγκεν. 

Σε μια εποχή που η μόνη παραγωγική δύναμη στη χώρα που αποδίδει στην οικονομία είναι ο τουρισμός, η έξοδος της Ελλάδας από τη ζώνη Σένγκεν είναι σίγουρο πως θα στρέψει πολλούς τουρίστες σε άλλες ανταγωνιστικές χώρες με τα όποια οικονομικά επακόλουθα. 

protothema.gr