Ευκαιρίες για να αποφύγουν την αύξηση των ορίων ηλικίας και να αποχωρήσουν με τα παλιά και χαμηλότερα όρια συνταξιοδότησης μπορούν να αξιοποιήσουν χιλιάδες ασφαλισμένοι σε όλα τα Ταμεία και να θεμελιώσουν το δικαίωμα, με όρια ηλικίας πριν από το 67ο για πλήρη σύνταξη και πριν από το 62ο για μειωμένη.

Σύμφωνα με τον «Ελεύθερο Τύπο», ο χρόνος που τους κατοχυρώνει για έξοδο με τα παλιά όρια ηλικίας θα πρέπει να συμπληρώνεται ως το 2012.

Οι ευνοϊκές αυτές διατάξεις δεν έχουν ισχύ αν ο πλασματικός χρόνος συμπληρωθεί από την 1η-1-2013 και μετά, γιατί η νομοθεσία προβλέπει ότι όσοι συμπληρώνουν τα συντάξιμα έτη από 1ης/1/2013 και μετά βγαίνουν στη σύνταξη είτε στα 67 με πλήρη σύνταξη εφόσον έχουν συνολικά 40 χρόνια.

Με το νέο νόμο, επεκτείνονται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για τους μετά το 1993 ασφαλισμένους και σε όσους έχουν ασφαλιστεί μέχρι το 1992 και μπορούσαν να βγαίνουν σε μικρότερη ηλικία. Έτσι με το νόμο 4336/15, όσοι ασφαλίστηκαν μέχρι το 1992 και είναι κάτω των 67 και 62 ετών έχουν αύξηση στο όριο ηλικίας ως και 12 χρόνια, που σημαίνει ότι το κλειδί για να αποφύγουν χιλιάδες ασφαλισμένοι την αύξηση των ορίων ηλικίας είναι να θεμελιώσουν δικαίωμα με τις προϋποθέσεις που ισχύουν ως το 2012.

Χρειάζονται όμως τέσσερις βασικές προϋποθέσεις:

1. Να έχουν συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που ισχύουν για τη συνταξιοδότησή τους από τα Ταμεία στα οποία ανήκουν πριν από τις 19 Αυγούστου 2015, που θα είναι η ημερομηνία ισχύους του νέου νόμου και των αυξημένων ορίων ηλικίας για όσους δεν έχουν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι αυτή την ημερομηνία.

2. Να έχουν την δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης, ώστε να θεμελιώσουν δικαίωμα συμπληρώνοντας τα έτη που λείπουν για να εξασφαλίσουν τις ευνοϊκές διατάξεις που ισχύουν ως το 2012.

3. Να έχουν οπωσδήποτε συμπληρωμένα 12 χρόνια πραγματικής ασφάλισης από το 2011 και μετά.

4. Να έχουν κολλήσει το πρώτο “ένσημο” πριν από την 1η/1/1993, γιατί όσοι έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά μετά την 1η/1/1993 δεν έχουν χαμηλά όρια ηλικίας, αλλά βγαίνουν στα 62 με μειωμένη σύνταξη, στα 67 με πλήρη ή στα 62 με 40 χρόνια. Έχουν μεν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη για να συμπληρώσουν χρόνο ασφάλισης, όχι όμως για να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα.

Μόνο μια «εθνική σύνταξη» η οποία θα είναι συνδεδεμένη με το όριο της φτώχειας- κάτι που στην πράξη σημαίνει ότι το ύψος της θα υπολείπεται των 400 ευρώ τον μήνα- θα εγγυάται το ελληνικό δημόσιο αν περάσει η πρόταση που έχει καταρτίσει η «επιτροπή σοφών» για το ασφαλιστικό.

Η πρόταση αυτή αναμένεται να ενσωματωθεί στο τελικό κείμενο που θα παραδώσει μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας στον υπουργό Εργασίας ενόψει και της σκληρής διαπραγμάτευσης για το ασφαλιστικό. Εκτός από την «εθνική σύνταξη» -η οποία θα χρηματοδοτείται με τα έσοδα από τους φόρους σύμφωνα πάντοτε με την πρόταση- δεν θα είναι η μοναδική αλλαγή. Προβλέπεται επίσης η καθιέρωση «ατομικού κουμπαρά» για κάθε ασφαλισμένο ο οποίος θα γεμίζει μόνο με τις ασφαλιστικές εισφορές που θα καταβάλλει ο εργαζόμενος κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου. Από το ποσό που θα συγκεντρώνεται σε αυτό τον κουμπαρά, θα εξαρτάται τελικώς και το αν ο συνταξιούχος του μέλλοντος θα εισπράττει κάτι καλύτερο από την «εθνική σύνταξη» ή όχι.

Το πόρισμα της επιτροπής για το ασφαλιστικό αναμένεται να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση κάτι που σημαίνει ότι οι προτάσεις θα έρθουν –ενδεχομένως και στα τέλη της επόμενης εβδομάδας- στην επιφάνεια. Το κείμενο που συντάσσεται περιλαμβάνει και άλλες «ιδέες»: ενοποίηση της κύριας και της επικουρικής σύνταξης, δημιουργία ενιαίου οργανισμού για την αξιοποίηση της ακίνητης και της κινητής αξίας των ασφαλιστικών ταμείων αλλά και η δυνατότητα μετατροπής των ταμείων επικουρικής ασφάλισης σε επαγγελματικό ταμείο.

Όσον αφορά στον καθορισμό των συντάξεων, το κείμενο της πρότασης –μιας πρότασης η οποία φαίνεται να απολαμβάνει της στήριξης του υπουργού Εργασίας Γ. Κατρούγκαλου- κάνει διάκριση ανάμεσα στους ήδη συνταξιούχους, σε αυτούς που εργάζονται εδώ και χρόνια (δηλαδή είναι ήδη ασφαλισμένοι αλλά και σε αυτούς που θα ασφαλιστούν από εδώ και στο εξής. Αναλυτικά:

Για τους σημερινούς συνταξιούχους, προβλέπεται η καταβολή μηνιαίας εθνικής σύνταξης η οποία θα είναι συνδεδεμένη με το «κατώφλι κινδύνου φτώχειας» (ορίζεται ως το 60% του μέσου εισοδήματος). Η Εθνική αυτή σύνταξη, προτείνεται να χορηγείται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Οι συνταξιούχοι βέβαια, εκτός από την εθνική σύνταξη, θα εισπράττουν και την ανταποδοτική. Όπως αναφέρεται «το συνολικό καταβαλλόμενο ποσό σύνταξης, μέρος του οποίου θα αποτελεί η εθνική σύνταξη, θα προκύπτει από την προσθήκη στην εθνική σύνταξη της ανταποδοτικής».

· Για όσους ασφαλιστούν για πρώτη φορά από την ημερομηνία εφαρμογής του νέου συστήματος θα εφαρμοστεί «σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης αναδιανεμητικού χαρακτήρα με δημιουργία ατομικών μερίδων ανά ασφαλισμένο και παρακράτηση ενός ποσού, κλιμακούμενου ανάλογα με το εισόδημα για την χρηματοδότηση του συστήματος». Όπως διευκρινίζεται, το ποσό της σύνταξης που θα προκύπτει από τους κανόνες του συστήματος νοητής κεφαλαιοποίησης, θα προστίθεται στην εθνική σύνταξη».

· Για όσους θα είναι ήδη ασφαλισμένοι κατά την ενεργοποίηση του νέου συστήματος, προτείνεται η εφαρμογή μεταβατικής περιόδου με την καταβολή των τριών «κομματιών» όπως προαναφέρθηκε. Ποια είναι αυτά τα τρία κομμάτια;

o Οι ασφαλισμένοι κατά τη συνταξιοδότηση θα λαμβάνουν τη μηνιαία εθνική σύνταξη

o Το δεύτερο τμήμα της σύνταξης θα αντιστοιχεί στην ασφάλιση ως την ημερομηνία εφαρμογής του νέου συστήματος. Αυτό το τμήμα «θα υπολογίζεται με ενιαίο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές του παλαιού συστήματος και τα διαθέσιμα ιστορικά δεδομένα».

o Το τρίτο τμήμα της σύνταξης, θα αντιστοιχεί στην ασφάλιση από την ημερομηνία εφαρμογής του νέου συστήματος. Αυτό το τμήμα, θα προκύπτει από τους κανόνες του συστήματος νοητής κεφαλαιοποίησης.

Τη δυνατότητα των αγροτών να μπορούν να λάβουν σύνταξη γήρατος, στα 62 έτη, με 40 χρόνια προϋπηρεσίας, αξιοποιώντας και το δικαίωμα αναγνώρισης πλασματικών ετών, περιγράφει εγκύκλιος που εξέδωσε σήμερα η διοίκηση του ΟΓΑ.

Η εγκύκλιος αναφέρεται στο άρθρο 18 του ν.4302/2014, όπου προβλέπεται επίσης ρητά και η δυνατότητα αναγνώρισης πλασματικών χρόνων για τη συμπλήρωση των 40 ετών ασφάλισης.

Ο ΟΓΑ τονίζει ότι με βάση τις κείμενες διατάξεις και εφόσον έχουν συμπληρωθεί οι παραπάνω προϋποθέσεις, η σύνταξη γήρατος θα χορηγείται από την 1η του μήνα υποβολής της αίτησης. Η ημερομηνία έναρξης συνταξιοδότησης με βάση αυτές τις διατάξεις είναι η 1η Οκτωβρίου 2014, μιας και ο σχετικός νόμος δημοσιεύθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2014. Επισημαίνεται ότι οι αιτήσεις για συνταξιοδότηση πρέπει να υποβάλλονται από τους αγρότες κατά το μήνα που συμπληρώνεται το 62ο έτος ηλικίας τους και όχι νωρίτερα, πάντα με την προϋπόθεση ότι ταυτόχρονα έχουν συμπληρώσει και 40 χρόνια προϋπηρεσίας.

Αναδρομικά η σύνταξη δεν χορηγείται, σε περίπτωση καθυστερημένης υποβολής της σχετικής αίτησης. Τονίζεται επίσης ότι για τη συμπλήρωση των 40 ετών προϋπηρεσίας είναι απαραίτητη η προσμέτρηση χρόνου ασφάλισης από άλλους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ), ελληνικούς ή από το εξωτερικό, πλην του ΟΓΑ. Πρέπει όμως πριν από την έγκριση χορήγησης της σύνταξης να ακολουθηθεί η διαδικασία διαπίστωσης των ως άνω χρόνων.

Στην περίπτωση που μετά την ολοκλήρωση της διαδικασία, διαπιστώνεται ότι δεν συμπληρώνονται τα 40 έτη ασφάλισης, τότε θα ενημερώνεται ο ασφαλισμένος από τις υπηρεσίες του ΟΓΑ, για το δικαίωμα που έχει να κάνει χρήση της αναγνώρισης πλασματικών ετών. Όσοι αγρότες πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, επισημαίνεται στην εγκύκλιο του Οργανισμού, ότι λαμβάνουν και τη βασική σύνταξη του ΟΓΑ, εφόσον έχουν συμπληρώσει 15 έτη ασφάλισης και καταβολής εισφορών στον κλάδο. Για τη συμπλήρωση της 15αετίας δεν λαμβάνονται υπόψη χρόνοι ασφάλισης άλλων ασφαλιστικών φορέων από την Ελλάδα ή πλασματικά έτη. Αναγνωριζόμενοι χρόνοι Οι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα αναγνώρισης έως 7 πλασματικών ετών ασφάλισης για τη συνταξιοδότησή τους. Σε αυτά τα 7 πλασματικά έτη θα προσμετρώνται και τα πλασματικά χρόνια – εξαιρούμενες περίοδοι των φορέων χωρών – μελών της ΕΕ, των χωρών του ΕΟΧ και της Ελβετίας.

Σε περίπτωση που ο εξομοιούμενος χρόνος της άλλης χώρας υπερβαίνει το ανώτατο όριο των 7 ετών θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολό του και θα είναι ασφαλιστικά ισχυρός, αλλά δεν θα δίνεται η δυνατότητα αναγνώρισης επί πλέον πλασματικών χρόνων. Ακόμη πρέπει να εξετάζεται και το είδος των εξομειούμενων χρόνων της άλλης χώρας, προκειμένου να μην αναγνωρίζεται ο ίδιος χρόνος και στην Ελλάδα, για την ίδια αιτία.

Για τις συνταξιοδοτικές υποθέσεις γήρατος, του Κλάδου Διεθνών Ασφαλιστικών Σχέσεων, εάν συντρέχει περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης, τότε το συνταξιοδοτικό αίτημα μπορεί να διαβιβαστεί στον προηγούμενο ελληνικό ασφαλιστικό φορέα, ακόμη και αν ο ΟΓΑ δεν είναι αρμόδιος ή απονέμων φορέας. Πλασματικοί χρόνοι Οι πλασματικοί χρόνοι ασφάλισης που μπορούν να αξιοποιηθούν, είναι οι εξής:

1. Χρόνος στρατιωτικής θητείας.

2. Ο χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης για το αδίκημα της ανυπακοής ή ανυποταξίας στρατεύσιμων λόγω θρησκευτικών ή ιδεολογικών πεποιθήσεων.

3. Ο πλασματικός χρόνος σπουδών.

4. Ο χρόνος σπουδών.

5. Ο χρόνος κενών διαστημάτων ασφάλισης.

6. Ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών μέχρι 2 έτη.

7. Ο χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας, ο προβλεπόμενος από την ΕΓΣΣΕ.

8. Ο χρόνος μαθητείας μέχρι 2 έτη.

9. Ο χρόνος συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας.

10. Ο χρόνος από την απόκτηση πτυχίου μέχρι και την απόκτηση άδειας άσκησης επαγγέλματος ασφαλισμένων του Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΕΤΑΑ).

11. Ο χρόνος αποδεδειγμένης άσκησης επαγγέλματος πριν την εγγραφή στα Μητρώα των πρώην Ταμείων ΤΕΒΕ – ΤΣΑ – ΤΑΕ.

12.Ο χρόνος απεργίας.

13. Ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας μέχρι 300 ημέρες και ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας μέχρι 300 ημέρες.

Ο χρόνος που αναγνωρίζεται λαμβάνεται υπόψη τόσο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης. Προϋπόθεση είναι οι ασφαλισμένοι να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη προαιρετικής ή πραγματικής ασφάλισης. Το ανώτατο όριο αναγνωριζόμενων ετών ανέρχεται στα 7 έτη. Για τις περιπτώσεις όπου χρειάζεται η εξαγορά των πλασματικών ετών, για το 2015 το ποσό εξαγοράς για ένα έτος ανέρχεται σε 2014,2 ευρώ και το ποσό εξαγοράς για ένα μήνα σε 167,85 ευρώ. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής παρέχεται 15% έκπτωση. Η εφάπαξ καταβολή γίνεται εντός τριμήνου από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης. Αν υπάρχει οφειλή για ασφαλιστικές εισφορές στον ΟΓΑ, που δεν υπερβαίνει τις 4.000 ευρώ, τότε γίνεται συμψηφισμός με το ποσό της σύνταξης.

Στην εγκύκλιο αναφέρονται αναλυτικά τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για κάθε περίπτωση αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης χωριστά.

www.dikaiologitika.gr