Πανελληνιες 2019: Καθορισμός εξεταστέας ύλης για το έτος 2019 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Γ τάξης Γενικού Λυκείου.

Το Υπουργειο Παιδειας οριζει την εξεταστέα ύλη για το έτος 2019 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Γ' τάξης Γενικού Λυκείου ως εξής:

Γ' ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

Α. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
Νεοελληνική Γλώσσα.
Βιολογία.

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (Γενικής Παιδείας)

Στην εξεταστέα ύλη του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας της Γ' τάξης Ημερησίου Γενικού Λυκείου περιλαμβάνεται η ύλη των σχολικών εγχειριδίων:
1. Έκφραση-Έκθεση Τεύχος Γ' της Γ' τάξης Γενικού Λυκείου των Χ. Τσολάκη κ.ά., εκτός από τα εξής:
Η ενότητα: Η πειθώ στο δικανικό λόγο.
Η ενότητα: Η Ιστορία του δοκιμίου.
To κεφάλαιο: Ερευνητική Εργασία.

2. Έκφραση-Έκθεση για το Γενικό Λύκειο - Θεματικοί Κύκλοι των Α', Β', Γ' τάξεων Γενικού Λυκείου των Γ. Μα- νωλίδη κ.ά.
3. Γλωσσικές Ασκήσεις για το Γενικό Λύκειο των Γ. Κανδήρου κ.ά.
Στόχος της αξιολόγησης του μαθητή στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι γενικότερα η συνολική αποτίμηση των γλωσσικών του δεξιοτήτων (ως πομπού και ως δέκτη).

Συγκεκριμένα:
Ι. ΔΙΑΒΑΖΩ / ΚΑΤΑΝΟΩ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ
1. Ο μαθητής απαντά γραπτά σε ερωτήσεις που αφορούν ένα κείμενο.
α) Όσον αφορά το περιεχόμενο ενός κειμένου, επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση να κατανοεί το περιεχόμενο του κειμένου, και συγκεκριμένα:

να διακρίνει:
- τους τρόπους πειθούς: επίκληση στη λογική, επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη, επίκληση στο ήθος του πομπού (επίθεση στο ήθος του αντιπάλου, επίκληση στην αυθεντία). Υπογραμμίζεται ότι «η επίθεση στο ήθος του αντιπάλου» και η «επίκληση στην αυθεντία» είναι τρόποι ενίσχυσης της αξιοπιστίας-του «ήθους» του πομπού.
- τα μέσα πειθούς (επιχειρήματα, τεκμήρια κ.ά.)
- το είδος της συλλογιστικής πορείας (παραγωγική- επαγωγική) σε έναν συλλογισμό
• να διακρίνει τους τρόπους και τα μέσα πειθούς:
- στη διαφήμιση
- στον πολιτικό λόγο
- στον επιστημονικό λόγο
• να αξιολογεί τα μέσα πειθούς, και συγκεκριμένα:
- να ελέγχει την αλήθεια, την εγκυρότητα και την ορθότητα ενός επιχειρήματος
- να ελέγχει την αξιοπιστία των τεκμηρίων
• να διακρίνει την πειθώ από την προπαγάνδα
• να διακρίνει το είδος του δοκιμίου, με βάση:
- την οργάνωση / δομή (συνειρμική-λογική)
- τον σκοπό (απόδειξη μιας θέσης - ελεύθερος στοχασμός)
- την οπτική (υποκειμενική-αντικειμενική)
- τη γλώσσα του (ποιητική, αναφορική λειτουργία) κ.ά.
• να αναγνωρίζει ορισμένα χαρακτηριστικά του δοκιμίου, όπως είναι ο υποκειμενισμός, ο αντιδιδακτισμός, ο κοινωνικός χαρακτήρας, ο εξομολογητικός τόνος κ.ά.
• να διακρίνει το δοκίμιο από άλλα συγγενή είδη του λόγου, όπως το άρθρο και την επιφυλλίδα
• να εντοπίζει σε ένα κείμενο (δοκίμιο/άρθρο /επιφυλ- λίδα κ.ά.):
- το θέμα
- την άποψη του συγγραφέα
- τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί για να τεκμηριώσει την άποψή του
- τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση του προβλήματος κ.ά.
• να διακρίνει σε ένα κείμενο το καίριο και το ουσιώδες από τη λεπτομέρεια και το επουσιώδες.

β) Όσον αφορά την οργάνωση / δομή ενός κειμένου επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση:
• να εντοπίζει τα βασικά μέρη (πρόλογο, κύριο μέρος, επίλογο) ενός κειμένου να χωρίζει το κείμενο σε παρα- γράφους/νοηματικές ενότητες
• να αναγνωρίζει τα μέσα με τα οποία επιτυγχάνεται η συνεκτικότητα και η συνοχή ενός κειμένου (διαρθρωτικές λέξεις, φράσεις κ.ά.)
• να επισημαίνει τους τρόπους με τους οποίους οργανώνονται οι παράγραφοι π.χ. με αιτιολόγηση, με σύγκριση και αντίθεση, με ορισμό, με διαίρεση, με παράδειγμα κ.ά.
• να διακρίνει την οργάνωση/δομή ενός κειμένου (λογική ή συνειρμική οργάνωση, από το γενικό στο μερικό και αντίστροφα, αντίθεση, αιτιολογική ανάλυση, διευκρίνιση κ.λπ.).

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Να μην χρησιμοποιείται ο όρος συλλογιστική πορεία για την οργάνωση του κειμένου, ώστε να μην συγχέεται με τη συλλογιστική πορεία ενός συλλογισμού.
γ) Όσον αφορά τη γλώσσα ενός κειμένου (λεξιλόγιο, στίξη, μορφοσυντακτικά φαινόμενα, γλωσσικές ποικιλίες, λειτουργίες της γλώσσας, ύφος κ.ά.) επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση:
• να εντοπίζει και να αιτιολογεί επιλογές του πομπού οι οποίες αφορούν τη χρήση:
- ενεργητικής ή παθητικής φωνής
- συγκεκριμένου ρηματικού τύπου (προσώπου/χρό- νου/έγκλισης) μακροπερίοδου ή μη λόγου
- παρατακτικού ή υποτακτικού λόγου ρηματικών ή ονοματικών συνόλων
- αναφορικής ή ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας
- των σημείων της στίξης
- λόγιων ή λαϊκών λέξεων, ειδικού λεξιλογίου, όρων κ.ά.
• να αιτιολογεί την ορθογραφία λέξεων
• να ερμηνεύει λέξεις
• να αξιολογεί την ακρίβεια και τη σαφήνεια του λεξιλογίου
• να βρίσκει συνώνυμα, αντώνυμα, ομόρριζα, να αντικαθιστά λέξεις ή φράσεις του κειμένου με άλλες, να σχηματίζει με ορισμένες λέξεις φράσεις ή περιόδους λόγου κ.ά.
• να χαρακτηρίζει το ύφος του κειμένου, λαμβάνοντας υπόψη την επικοινωνιακή περίσταση (σκοπό, δέκτη, είδος λόγου κ.ά.).

2. Ο μαθητής - με βάση συγκεκριμένο κείμενο - παράγει γραπτό κείμενο. Συγκεκριμένα, επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση:
• να πυκνώνει ένα κείμενο, να κάνει την περίληψή του
• να δίνει τίτλο στο κείμενο ή πλαγιότιτλους σε παρα- γράφους/νοηματικές ενότητες ενός κειμένου
• να αναπτύσσει ένα κειμενικό απόσπασμα (μια φράση ή ένα επιχείρημα του κειμενογράφου)
• να ανασκευάζει τα επιχειρήματα του κειμενογράφου και να αναπτύσσει την αντίθετη άποψη
• να μετασχηματίζει ένα κείμενο π.χ. από ένα επίπεδο ύφους σε άλλο κ.ά.

ΙΙ. ΓΡΑΦΩ
Ο μαθητής παράγει κείμενο, ενταγμένο σε επικοινω- νιακό πλαίσιο, το θέμα του οποίου σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με οικείους θεματικούς κύκλους από τη γλωσσική διδασκαλία.

Από τα διάφορα είδη γραπτού λόγου δίνεται έμφαση
στην παραγωγή κριτικού-αποφαντικού λόγου, δηλαδή
στην παραγωγή κειμένου στο οποίο κυριαρχούν η πειθώ,
η λογική οργάνωση, η αναφορική λειτουργία της γλώσσας, π.χ. άρθρου, επιστολής, γραπτής εισήγησης κ.ά.

Στο πλαίσιο της παραγωγής κειμένου θα πρέπει να επιδιώκεται από τον μαθητή:
Α. Ως προς το περιεχόμενο του κειμένου
η συνάφεια των εκτιθέμενων σκέψεων με τα ζητούμενα του θέματος
η επαρκής τεκμηρίωση των σκέψεών του με την παράθεση κατάλληλων επιχειρημάτων η ανάπτυξη όλων
των θεματικών κέντρων
η πρωτοτυπία των ιδεών
βαθμός επίτευξης του στόχου που επιδιώκεται με το παραγόμενο κείμενο κ.ά.

Β. Ως προς την έκφραση/μορφή του κειμένου
η σαφής και ακριβής διατύπωση
• λεκτικός και εκφραστικός πλούτος • η επιλογή της κατάλληλης γλωσσικής ποικιλίας ανάλογα με το είδος του κειμένου • η τήρηση των μορφοσυντακτικών κανόνων • η ορθογραφία και η σωστή χρήση των σημείων στίξης κ.ά.

Γ. Ως προς τη δομή/διάρθρωση του κειμένου
• η λογική αλληλουχία των νοημάτων
• η συνοχή του κειμένου (ομαλή σύνδεση προτάσεων,
παραγράφων και ευρύτερων μερών του κειμένου)
• η ένταξη του κειμένου στο ζητούμενο επικοινωνιακό
πλαίσιο κ.ά.

ΒΙΟΛΟΓΙΑ (Γενικής Παιδείας)
Από το βιβλίο ‘'Βιολογία'' Γενικής Παιδείας της Γ τάξης
Γενικού Λυκείου των Αδαμαντιάδου Σ. κ.ά., όπως αυτό αναμορφώθηκε από τους Καλαϊτζιδάκη Μ. και Παντα- ζίδη Γ.

Κεφάλαιο 1: Άνθρωπος και Υγεία
Ενότητα

1.1 Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του ανθρώπου
1.2 Μικροοργανισμοί
1.2.1 Κατηγορίες παθογόνων μικροοργανισμών (εκτός ο «Πολλαπλασιασμός των ιών»)
1.2.2 Μετάδοση και αντιμετώπιση των παθογόνων μικροοργανισμών
1.3 Μηχανισμοί άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού - Βασικές αρχές ανοσίας
1.3.1 Μηχανισμοί μη ειδικής άμυνας
1.3.2 Μηχανισμοί ειδικής άμυνας - Ανοσία
1.3.3 Προβλήματα στη δράση του ανοσοβιολογικού συστήματος
1.3.4 Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (AIDS)
1.5 Ουσίες που προκαλούν εθισμό

Κεφάλαιο 2: Άνθρωπος και Περιβάλλον
2.1 Η έννοια του οικοσυστήματος
2.1.1 Χαρακτηριστικά οικοσυστημάτων
2.2 Ροή Ενέργειας
2.2.1 Τροφικές αλυσίδες και τροφικά πλέγματα
2.2.2 Τροφικές πυραμίδες και τροφικά επίπεδα
2.3 Βιογεωχημικοί κύκλοι
2.3.1 Ο κύκλος του άνθρακα
2.3.2 Ο κύκλος του αζώτου
2.3.3 Ο κύκλος του νερού
2.4.3 Ερημοποίηση
2.4.4 Ρύπανση (εκτός: Ρύπανση του εδάφους και Ηχορρύπανση)

Κεφάλαιο 3: Εξέλιξη
3.1 Εισαγωγή
3.1.1 Ταξινόμηση των οργανισμών και εξέλιξη
3.1.2 Η θεωρία του Λαμάρκ
3.1.3 Η θεωρία της Φυσικής Επιλογής

3.1.4
3.1.5
Μερικές χρήσιμες αποσαφηνίσεις στη θεωρία της φυσικής επιλογής

Η φυσική επιλογή εν δράσει
3.2 Η σύγχρονη σύνθεση
3.2.1 Οι παράγοντες που διαμορφώνουν την εξελικτική πορεία
3.4 Η εξέλιξη του ανθρώπου
3.4.1 Το γενεαλογικό μας δέντρο
3.4.2 Η εμφάνιση των θηλαστικών και των Πρωτευόντων
3.4.3 Τα χαρακτηριστικά των Πρωτευόντων
3.4.5 Η εμφάνιση των Ανθρωπιδών
3.4.6 Οι πρώτοι άνθρωποι
3.4.7 Μόνο το απόσπασμα «Όπως σε κάθε βιολογικό είδος με μεγάλη εξάπλωση, ... στη συχνότητα εμφάνισης των αλληλόμορφων».

Σημείωση
Στην εξεταστέα-διδακτέα ύλη δεν περιλαμβάνονται τα παραθέματα, τα οποία σκοπό έχουν να δώσουν τη δυνατότητα επιπλέον πληροφόρησης των μαθητών, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους, οι πίνακες, τα μικρά ένθετα κείμενα σε πλαίσιο και οι προτάσεις για συνθετι- κές-δημιουργικές εργασίες των μαθητών.

Β. ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΟΜΑΔΩΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
Ιστορία Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
Λατινικά Ομάδας Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
Φυσική Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Χημεία Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Μαθηματικά Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών
Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής
Βιολογία Ομάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών
Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον (ΑΕΠΠ) Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής
Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (ΑΟΘ) Ομάδας Προσανατολισμού Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής