Η επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας Ντόρα Μπακογιάννη σε ανάρτησή της στο διαδίκτυο αναφέρει ότι τόσο η ελληνική όσο και η κυπριακή αντιπροσωπεία εδώ και μήνες ευαισθητοποιούν και κινητοποιούν τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης για την αξία της Αγιάς Σοφιάς, ως μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς, συμβόλου θρησκευτικής ελευθερίας και ειρηνικής συνύπαρξης πολιτισμών, θρησκειών και λαών.

«Στην σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτισμού της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, η μονομερής απόφαση της Τουρκίας καταδικάστηκε ως απαράδεκτη και ακατανόητη, ως μία κίνηση διχασμού και διακρίσεως που αντιβαίνει σε όλες της αρχές του Συμβουλίου.

Η Ευρώπη στέκεται απέναντι στην Τουρκία και τη συστηματική πολιτική παραβίασης δημοκρατικών αρχών και αξιών», προσθέτει η κα Μπακογιάννη.

Εισήγηση για το θέμα είχε προηγηθεί σε προηγούμενη συνεδρίαση από τη βουλευτή της ΝΔ Φωτεινή Πιπιλή ενώ το προηγούμενο διάστημα και κατά την ψηφοφορία το θέμα στήριξε ο επίσης βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος Ευριπίδης Στυλιανίδης ο οποίος τόνισε πως η Αγία Σοφία δεν είναι μόνο το διαχρονικό σύμβολο της Οικουμενικής Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης αλλά ένα παγκόσμιο σύμβολο συνάντησης, συνεννόησης και αλληλοσεβασμού μεταξύ διαφορετικών θρησκειών, πολιτισμών, λαών και εθνών.

«Είναι ένα μοναδικό προστατευμένο μνημείο της UNESCO που από το 1934 με το Προεδρικό Διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ ως Μουσείο, αποτέλεσε σημείο αναφοράς και διδαχής για όλο τον Κόσμο. Η Αγία Σοφία ως Μουσείο ήταν η Απάντηση στις θεωρίες περί Σύγκρουσης των Πολιτισμών και Περί Πολέμου μεταξύ του Ισλάμ και της Χριστιανοσύνης», πρόσθεσε τονίζοντας πως η μετατροπή της σε Τζαμί καταστρέφει αυτό το συμβολισμό και ενισχύει τον ακραίο Φονταμενταλισμό, τον Εθνικισμό και κάθε άλλη διχαστική θεωρία από όπου κι αν προέρχεται.

«Υπονομεύει την ανοχή στη διαφορετικότητα, τον αλληλοσεβασμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα και γενικότερα τις Αξίες που υπηρετεί το Συμβούλιο της Ευρώπης. Ζητούμε να αποκατασταθεί αυτή η αστοχία που θίγει τη διεθνή εικόνα και της ίδιας της Τουρκίας και προσβάλει τον παγκόσμιο πολιτισμό», επισήμανε ο κ. Στυλιανίδης.

Παράλληλα σημείωσε ότι η Ελλάδα επιμένει σε λογικές που δεν διχάζουν και δεν πυροδοτούν συγκρούσεις και αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση του Μεγάλου Τζαμιού στην Αθήνα, στην αδειοδότηση πάνω από 10 τεμένων στην Αττική, στη συντήρηση περισσότερων από 250 στη Θράκη και στη λειτουργία πάνω από 400 Οθωμανικών Μνημείων ως Μουσεία ή Πολιτιστικά Κέντρα σε όλη την Ελλάδα.

«Ζητούμε και ελπίζουμε να πράξει το ίδιο και η Τουρκική Κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν, εναρμονιζόμενη με τις Αξίες και τα Προτάγματα του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα οποία όλοι μαζί αγωνιζόμαστε», πρόσθεσε.

Άκρως επιβαρυντικά είναι τα συμπεράσματα έκθεσης της Επιτροπής κατά των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (Committee to Prevent Torture ή CPT) για τις πολιτικές κράτησης και επαναπροώθησης που εφαρμόζει η Ελλάδα απέναντι στους μετανάστες.

Η έκθεση, που δημοσιεύθηκε σήμερα, βασίζεται σε επίσκεψη αντιπροσωπείας της CPT στην Ελλάδα μεταξύ 13-17 του περασμένου Μαρτίου – στο αποκορύφωμα της ενορχηστρωμένης από την Άγκυρα εκστρατείας παραβίασης των ελληνικών συνόρων, με την προώθηση χιλιάδων μεταναστών κυρίως προς τον Έβρο. Τα μέλη της αντιπροσωπείας επισκέφθηκαν σειρά αστυνομικών τμημάτων, τμημάτων συνοριακής φύλαξης και κέντρα κράτησης στον Έβρο, καθώς και εγκαταστάσεις στη Σάμο και την Αττική (Μαλακάσα).

Η αντιπροσωπεία, σημειώνεται στην έκθεση, «έλαβε, για μία ακόμα φορά [η προηγούμενη αντίστοιχη επίσκεψη ήταν το 2018], μία σειρά από καταγγελίες από μετανάστες περί χαστουκιών και κλωτσιών και χτυπημάτων με γκλομπ στο σώμα από μέλη της Ελληνικής Αστυνομίας και του Λιμενικού. Σε λίγες περιπτώσεις, αυτές οι καταγγελίες συνοδεύονταν από ιατρικά αποδεικτικά στοιχεία. Επιπροσθέτως, ελήφθησαν πολλαπλές καταγγελίες για υβριστική γλώσσα στο προ-αναχωρησιακό κέντρο στο Φυλάκιο, όπου ορισμένοι αστυνομικοί απευθύνονταν στους μετανάστες μέσα από τα κάγκελα ως “ζώα”».

Όπως σημειώνεται, δεν έχει υπάρξει «ουσιώδης πρόοδος» στη διασφάλιση των δικαιωμάτων των μεταναστών που τίθενται υπό κράτηση από την προηγούμενη επίσκεψη της Επιτροπής το 2018. Ειδική αναφορά γίνεται στο δικαίωμα των κρατούμενων να ενημερώσουν συγγενικά πρόσωπα ότι κρατούνται, στο δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο και σε γιατρό, αλλά και στη «σχεδόν ολοκληρωτική απουσία υπηρεσιών διερμηνείας» στις εγκαταστάσεις κράτησης.

Στο μέτωπο της καταγραφής, «πολύ ανησυχητική» χαρακτηρίζεται η «πλήρης απουσία» στοιχείων στην εγκατάσταση κράτησης του Πόρου, που υπάγεται στο αστυνομικό τμήμα Φερών. Η αντιπροσωπεία αναφέρει ότι ενημερώθηκε ότι όλα τα άτομα καταγράφονταν αλλά στο τέλος της ημέρας τα δεδομένα αυτά «πετάγονταν». «Αυτή η πρακτική παρέχει αξιοπιστία στις πολύ λεπτομερείς καταγγελίες ότι η εγκατάσταση κράτησης στον Πόρο χρησιμοποιούταν για την αυθαίρετη κράτηση ατόμων χωρίς να έχουν δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων τους» και ότι ήταν η βάση από την οποία επαναπροωθούνταν στην Τουρκία, σημειώνεται στην έκθεση.

Σφοδρή κριτική ασκείται στην έκθεση για τις συνθήκες κράτησης των μεταναστών. Η CPT αναγνωρίζει τις πιέσεις που δέχεται η Ελλάδα, αλλά, όπως σημειώνεται στην έκθεση, η χώρα «δεν μπορεί να είναι τόσο απροετοίμαστη για την υποδοχή νέων μεταναστών ώστε να τους κρατά σε απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες όπως αυτές των οποίων υπήρξαμε μάρτυρες στο νησί της Σάμου» […] Άθλιες συνθήκες εντοπίστηκαν επίσης στο Α.Τ. Ισαακίου και στο προ-αναχωρησιακό κέντρο στο Φυλάκιο, και πολλά προβλήματα (καθαριότητας, υποδομών, υπερ-πληθυσμού κ.ά.) σε άλλες εγκαταστάσεις. Επιπλέον, όπως αναφέρεται, «παιδιά συνεχίζουν να τίθενται υπό κράτηση ως υπόθεση ρουτίνας» και «σε εντελώς ακατάλληλες συνθήκες». «Πρέπει να υπάρξει προγραμματισμός για το μέλλον με στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση για να αποφευχθεί η επανάληψη αυτών των σεναρίων», σημειώνεται.

Στην έκθεση, επιπλέον, εκφράζονται έντονες επιφυλάξεις για τις διώξεις μεταναστών για παράνομη είσοδο στη χώρα – τόσο σε επίπεδο ουσίας όσο και νομικής διαδικασίας. Χαρακτηριστικά, αναφέρεται ότι «στις υποθέσεις αυτές υπήρχε κακή διερμηνεία (την οποία ενίοτε αναλάμβαναν άλλοι μετανάστες), έλλειψη νομικής βοήθειας, αδυναμία των μεταναστών να παρουσιάσουν τη δική τους εκδοχή και εκφοβισμός και μεροληψία από το δικαστήριο».

Η Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης καλεί επίσης την Ελλάδα να μην καταφύγει ξανά στο έκτακτο μέτρο της αναστολής εξέτασης των αιτημάτων ασύλου, το οποίο ίσχυσε για το Μάρτιο του 2020.

Η ελληνική απάντηση

Στην απάντηση των ελληνικών αρχών στην έκθεση, σε σχέση με τις καταγγελίες κακομεταχείρισης, αναφέρεται ότι «δεν έχουν δοθεί καθόλου πληροφορίες» σχετικά με τους φερόμενους δράστες, τους μάρτυρες και τα θύματα, την ακριβή τοποθεσία και ημερομηνία των περιστατικών ή οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό στοιχείο. Η αρμόδια υπηρεσία της ΕΛ.ΑΣ., σημειώνει η ελληνική πλευρά, «μέχρι σήμερα δεν έχει λάβει γνώση οποιασδήποτε καταγγελίας, που να έχει υποβληθεί σε οποιαδήποτε αρχή ή υφιστάμενη αστυνομική υπηρεσία» από τα φερόμενα θύματα ή άλλα πρόσωπα. Σημειώνεται επίσης ότι έχει δοθεί εντολή σε όλες τις αστυνομικές υπηρεσίες υπενθυμίζοντας τις υποχρεώσεις απέναντι στους κρατούμενους και ότι σε περιπτώσεις όπου υπήρξαν πληροφορίες για παραβιάσεις έχουν διενεργηθεί διοικητικές διαδικασίες και «επιβάλλονται βαριές πειθαρχικές κυρώσεις» σε όσους ευθύνονται.

Η ελληνική πλευρά ισχυρίζεται ότι τα δικαιώματα επικοινωνίας των κρατουμένων με συγγενείς και πρόσβασης σε νομική βοήθεια και ιατρική φροντίδα γίνονται πλήρως σεβαστά. Επιπλέον, σημειώνεται ότι γίνεται ενημέρωση σε όσους κρατούνται για τα δικαιώματά τους σε πολλαπλές γλώσσες και ότι η προσπάθεια για τη διεύρυνση των υπηρεσιών διερμηνείας είναι «συνεχής».

Σχετικά με την πλήρη καταγραφή των στοιχείων όσων συλλαμβάνονται, αναφέρεται ότι σχετικές οδηγίες «έχουν εκδοθεί και υπενθυμίζονται συνεχώς» στο πλαίσιο επιθεωρήσεων των αστυνομικών αρχών. Αναφέρεται επίσης ότι έχουν ολοκληρωθεί οι διαβουλεύσεις με τη Frontex και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ένα ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης επιστροφών. Το σύστημα αυτό, όταν τεθεί σε εφαρμογή, «θα βελτιώσει τη δυνατότητα της χώρας μας να παρακολουθεί αποτελεσματική όλα τα στάδια της διοικητικής διαχείρισης των παράνομων αλλοδαπών» που βρίσκονται σε προ-αναχωρησιακά κέντρα κράτησης ή κρατούνται αλλού, σημειώνεται.

Σχετικά με τις συνθήκες σε συγκεκριμένα κέντρα κράτησης, αναφέρονται παρεμβάσεις βελτίωσής τους που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες. Ειδικά για το Φυλάκιο, σημειώνεται ότι τα έργα «ανακαίνισης και ανοικοδόμησης» έχουν ξεκινήσει από τις 31 Αυγούστου, με σκοπό «να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των κρατουμένων» και να αναβαθμιστεί η λειτουργικότητα των εγκαταστάσεων, επιλύοντας «πλήθος ζημιών και προβλημάτων που έχουν αναπτυχθεί» μέσα στα χρόνια λειτουργίας του κέντρου. Η κράτηση ανηλίκων, σύμφωνα με το ελληνικό έγγραφο, είναι προσωρινή και για τη δική τους προστασία (έναντι δικτύων εμπορίας ανθρώπων κ.ά.).

Το πλαίσιο

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, με «λίγες εξαιρέσεις» υπήρξε πολύ καλή συνεργασία με το προσωπικό στις εγκαταστάσεις τις οποίες επισκέφθηκαν τα μέλη της αντιπροσωπείας. Τους δόθηκε πρόσβαση σε όλα τα μέρη που ζήτησαν να επισκεφθούν και μπόρεσαν να μιλήσουν ιδιωτικά σε άτομα υπό κράτηση. Ωστόσο σημειώνεται ότι οι ελληνικές αρχές δεν τήρησαν τις υποχρεώσεις τους για την παροχή αξιωματικών-συνδέσμων από όλα τα αρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες – και ειδικά από το Λιμενικό – και δεν ανταποκρίθηκαν ως όφειλαν σε αιτήματα της αντιπροσωπείας για καταστάσεις με τις οποίες ήλθε αντιμέτωπη κατά τη διάρκεια της επίσκεψης.

Σύμφωνα με την έκθεση, η Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης «έχει πληροφορηθεί από πολλαπλές πηγές και από συνεντεύξεις με μετανάστες που όλοι ισχυρίζονται ότι οι τουρκικές αρχές δραστηριοποιήθηκαν ενεργά για να προωθήσουν και να διευκολύνουν τη μαζική είσοδο ατόμων στην Ελλάδα». ωστόσο, όπως προσθέτει, «ανεξαρτήτως του αριθμού τους, οι άνδρες, γυναίκες και παιδιά που εισήλθαν στην ελληνική επικράτεια είναι άτομα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με αξιοπρέπεια και σεβασμό και σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά ήθη. Τα ευρήματα της επίσκεψης δείχνουν ότι αυτό δεν ίσχυε σε όλες τις περιπτώσεις».

Η CPT υιοθέτησε την έκθεση στις αρχές Ιουλίου και έδωσε προθεσμία τρεις μήνες στην ελληνική κυβέρνηση να απαντήσει στα ευρήματά της.

Πηγή: kathimerini.gr

Να ληφθούν άμεσα μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών παραμονής μεταναστών και προσφύγων στα ελληνικά νησιά κάλεσε την Ελλάδα και την ΕΕ η Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ντούνια Μιγιάτοβιτς. Ιδιαίτερα, απευθυνόμενη στην ΕΕ η κ. Μιγιάτοβιτς είπε ότι οι άνθρωποι στα νησιά δεν χρειάζονται άλλη μια σύνοδο αλλά πραγματική δράση.

Η Ντούνια Μιγιάτοβιτς επισκέφθηκε για δεύτερη φορά σε 16 μήνες την Ελλάδα και μίλησε για “δραματική επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των αιτούντων άσυλο στα νησιά τον τελευταίο χρόνο”. Συγκεκριμένα μετέβη στις δομές στη Λέσβο, τη Σάμο και την Κόρινθο και είχε επαφές με μέλη της κυβέρνησης, τοπικές αρχές και εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων. Σε σημερινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε με την ολοκλήρωση της πενθήμερης επίσκεψής της έκανε λόγο για μια «εκρηκτική κατάσταση, με έλλειψη ιατρικής φροντίδας και υγιεινής στα υπερπλήρη καμπς τα οποία επισκέφθηκα». Όπως περιέγραψε: «Οι άνθρωποι περιμένουν σε ουρές για ώρες για να πάρουν φαγητό και για να πάνε στις τουαλέτες, όταν αυτές υπάρχουν. Στη Σάμο, οικογένειες απομακρύνουν βράχους για να δημιουργήσουν χώρο σε απότομες πλαγιές, προκειμένου να δημιουργήσουν αυτοσχέδια καταλύματα, τα οποία συχνά δημιουργούν μόνοι τους κόβοντας δέντρα. Αυτό πλέον δεν θυμίζει σε τίποτα υποδοχή αιτούντων άσυλο. Είναι μια πάλη για επιβίωση».

Η ίδια εγκωμίασε την αλληλεγγύη που επιδεικνύουν το προσωπικό και οι τοπικές κοινότητες και κάλεσε τις ελληνικές αρχές να λάβουν επείγοντα μέτρα «με δομημένο τρόπο» για να καλύψουν τις ζωτικές ανάγκες των ανθρώπων και να προασπίσουν τα δικαιώματά τους. Επίσης, ζήτησε να αυξήσουν τη χωρητικότητα στα τοπικά νοσοκομεία, να δημιουργήσουν ιατρικές δομές στα καμπς και να αυξήσουν τον αριθμό του υγειονομικού προσωπικού στα νησιά. Συμπλήρωσε δε ότι εάν όλα τα παραπάνω δεν συμβούν, «οι απειλητικές συνθήκες σε συνδυασμό με την ένταση που υπάρχει, δημιουργούν τον κίνδυνο για ακόμα πιο τραγικά γεγονότα».

Όπως παρατήρησε η Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι ελληνικές Αρχές γνωρίζουν το πρόβλημα και τη διαβεβαίωσαν ότι θα αντιμετωπίσουν τα ζητήματα αυτά ως επείγοντα. Για το λόγο αυτό η κ. Μιγιάτοβιτς θα ζητήσει τις επόμενες εβδομάδες νέα ενημέρωση από τις Αρχές για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί.

Η κ. Μιγιάτοβιτς καλωσόρισε εξάλλου την απόφαση των ελληνικών Αρχών να μεταφέρουν 20.000 αιτούντες στην ενδοχώρα μέχρι το τέλος του χρόνου, ωστόσο πρόσθεσε ότι «χωρίς άρση του γεωγραφικού περιορισμού, αυτό το σχέδιο είναι απίθανο να μειώσει επαρκώς τον υπερπληθυσμό στα νησιά». Ζήτησε επίσης να γίνουν περισσότερα για τους ασυνόδευτους και τους άλλους ευάλωτους αιτούντες άσυλο και επισήμανε ότι μόλις επιστρέψει στο Στρασβούργο θα διερευνήσει πώς μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα πιέζοντας άλλες χώρες να αναλάβουν μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης και να μετεγκαταστήσουν περισσότερα ασυνόδευτα παιδιά.

Σχετικά με το νομοσχέδιο για το άσυλο που συζητείται σήμερα στη Βουλή εξέφρασε την ανησυχία της για τις διατάξεις που αφορούν στην αύξηση του χρόνου κράτησης, την κατάρτιση λίστας ασφαλών τρίτων χωρών, την αφαίρεση του μετατραυματικού στρες ως λόγου ευαλωτότητας και τις δυσκολίες άσκησης προσφυγής κατά αρνητικών αποφάσεων ασύλου.

Τέλος, η κ. Μιγιάτοβις έστειλε το μήνυμα στις χώρες της ΕΕ ότι «η αλληλεγγύη που η Ελλάδα χρειάζεται δεν υπάρχει και δεν μιλάω για οικονομική υποστήριξη αλλά για πραγματική δράση» και συμπλήρωσε ότι «οι άνθρωποι στα νησιά δεν χρειάζονται άλλη μία σύνοδο ή συμφωνία συνεργασίας. Αυτό που χρειάζονται επειγόντως είναι οι πολιτικοί ηγέτες να υλοποιήσουν επιτέλους τα μέτρα που όλοι ζητάμε». Σχολιάζοντας τις χτεσινές δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Εσωτερικών για προκαταρκτική επεξεργασία των αιτήσεων ασύλου από τις χώρες πρώτης υποδοχής και τελική επεξεργασία των αιτήσεων από τα κράτη μέλη της ΕΕ που είναι πρόθυμα να δεχτούν αιτούντες, η Επίτροπος σχολίασε ότι «εάν υπάρξει γνήσια πολιτική θέληση στο μέλλον για βελτίωση της κατάστασης θα την καλωσορίσω, αλλά θέλω πρώτα να δω τις λεπτομέρειες», ωστόσο επανέλαβε ότι «χρειάζεται επείγουσα δράση”.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ