Ανοίγει σε λίγα 24ωρα για το κοινό η Έκθεση του Μουσείου του Λούβρου «Ρόδος, ένα ελληνικό νησί στις πύλες της Ανατολής 15ος – 5ος αι. π.Χ.», η οποία θα φιλοξενηθεί για τέσσερις μήνες στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου.

Η προετοιμασία για την μεγάλη Έκθεση – ορόσημο στα πολιτιστικά δρώμενα της Ρόδου, η οποία ξεκίνησε από την περιφερειακή αρχή πριν από ένα χρόνο, ολοκληρώθηκε και τυπικά με την συνάντηση του Περιφερειάρχη κ. Γιώργου Χατζημάρκου με την κ. Anne Coulie, Διευθύντρια του Τμήματος Ελληνορωμαϊκών Αρχαιοτήτων του Μουσείου του Λούβρου και υπεύθυνη της Έκθεσης στο Παρίσι και στην Ρόδο και με την κ. Μαρία Μιχαηλίδου, Διευθύντρια της Εφορίας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, όπου συζητήθηκαν οι τελευταίες λεπτομέρειες.

Η έκθεση, που ανοίγει για το κοινό το Σάββατο 11 Ιουλίου και θα διαρκέσει έως τις 15 Νοεμβρίου, αποτελεί μεταφορά στη Ρόδο μέρους της έκθεσης που πραγματοποιήθηκε στο μουσείο του Λούβρου από 12 Νοεμβρίου 2014 έως 9 Φεβρουαρίου 2015. Η έκθεση του Λούβρου συνένωσε για πρώτη φορά στον ίδιο χώρο ευρήματα από διάφορα ευρωπαϊκά μουσεία, του Λούβρου, της Ρόδου, το Βρετανικό και το μουσείο τη Κοπεγχάγης, που προέρχονταν από ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στη Ρόδο από τον 19ο αι. έως και σήμερα. Η έκθεση, όπως και αυτή στο Λούβρο, έχει τρεις θεματικούς άξονες: ο πρώτος αναφέρεται στην αρχαιολογική έρευνα του νησιού, ο δεύτερος στον ρόλο της Ρόδου ως τόπου ανταλλαγών και ο τρίτος στα ροδιακά εργαστήρια. Τα εκθέματα που θα πλαισιώσουν τις θεματικές ενότητες προέρχονται από το Μουσείο του Λούβρου και από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου. Τα εκθέματα από τα άλλα ευρωπαϊκά μουσεία θα αντικατασταθούν από παρόμοια στο Μουσείο της Ρόδου, ενώ συνέχεια της έκθεσης αποτελούν ουσιαστικά και οι υπόλοιπες συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου.

Το Μουσείο του Λούβρου έχει αποστείλει στη Ρόδο 48 συνολικά ευρήματα: α) μυκηναϊκό ρυτό με παράσταση χταποδιού, το οποίο και απετέλεσε έμβλημα της έκθεσης στο Λούβρο, β) ταφικό σύνολο (τάφος Α) από την Κάμιρο με πολυάριθμα αγγεία και αντικείμενα εισηγμένα από την Ανατολή και γ) 15 κοσμήματα από ήλεκτρο (φυσικό κράμα χρυσού και αργύρου), αριστουργηματικά δείγματα της ροδιακής χρυσοχοΐας των αρχαϊκών χρόνων (7ος αι. π.Χ.).

Ο πλούτος και η ποικιλία των ευρημάτων, πολλά από τα οποία ήταν εισηγμένα από την Εγγύς Ανατολή, την Κύπρο, την Συροπαλαιστίνη αλλά και τις πόλεις της κυρίως και ανατολικής Ελλάδας, κατέδειξαν τον ρόλο που διαδραμάτισε η Ρόδος στη μετάδοση στοιχείων από τους μεγάλους πολιτισμούς της Ανατολής στον ελληνικό πολιτισμό. Ο ρόλος αυτός οφείλεται στη επίκαιρη γεωγραφική θέση του νησιού, σε ένα σημείο του Αιγαίου όπου διασταυρώνονται οι θαλάσσιοι δρόμοι που συνδέουν την Ελλάδα με την Κύπρο και την Εγγύς Ανατολή, την Κρήτη και την Αίγυπτο, αλλά και με την δυτική Μεσόγειο. Την ιδιαίτερη σημασία της Ρόδου ως πύλης προς την Ανατολή, έτσι όπως αναδείχθηκε από την αρχαιολογική έρευνα, προβάλλει η έκθεση που θα πραγματοποιηθεί στη Ρόδο.

Οι θεματικές ενότητες της έκθεσης

Ενότητα Α. Η αρχαιολογική έρευνα της Ρόδου
Οι πρώτες ανασκαφές στο νησί της Ρόδου πραγματοποιήθηκαν από τον Αλσατό ζωγράφο και φωτογράφος Α. Salzmann και τον υποπρόξενο της Μ. Βρετανίας στη Ρόδο Alfred Biliotti από το 1859 έως το 1968. Επικεντρώθηκαν στην Κάμιρο, όπου αποκαλύφθηκε ο αποθέτης του ιερού της Αθηνάς και πολυάριθμοι τάφοι. Κύριος στόχος τους ήταν ο εμπλουτισμός των μεγάλων ευρωπαϊκών μουσείων με ελληνικές αρχαιότητες, γι’ αυτό και τα ευρήματα που αποκαλύφθηκαν βρίσκονται τα περισσότερα στο Βρετανικό Μουσείο και στο Μουσείο του Λούβρου. Αναφορά στην ενότητα αυτή θα αποτελέσουν το ρυτό με το χταπόδι, ένα από τα μυκηναϊκά αγγεία που ήρθαν για πρώτη φορά στο φως, 10 χρόνια πριν την ανακάλυψη των Μυκηνών από τον H. Schliemann, o τάφος Α και δύο περίτεχνα κοσμήματα από τον λεγόμενο τάφο των κοσμημάτων. 

Τις γαλλο-βρετανικές ανασκαφές του 19ου αι. διαδέχθηκαν στις αρχές του 20ου αι. οι ανασκαφές των Δανών, οι πρώτες επιστημονικού χαρακτήρα ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στη Ρόδο. Οι Δανοί έστρεψαν το ενδιαφέρον τους σε ένα από τα μεγάλα ιερά της Ρόδου, το ιερό της Αθηνάς στη Λίνδο, ενώ μικρότερης κλίμακας ανασκαφές πραγματοποίησαν στο γεωμετρικό νεκροταφείο στη θέση Εξοχή της Λάρδου και στον αρχαϊκό οικισμό της Βρουλιάς, στο νότιο άκρο του νησιού. Τα ευρήματα των δανέζικων ανασκαφών μοιράστηκαν ανάμεσα στο Μουσείο της Κοπεγχάγης και το Μουσείο της Κωνσταντινούπολης.

Αμέσως μετά την έναρξη της Ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα (1912) άρχισαν οι ιταλικές ανασκαφές. Έφεραν στο φως μεταξύ άλλων την αρχαία πόλη της Καμίρου, τα μυκηναϊκά και αρχαϊκά νεκροταφεία της Ιαλυσού, την ακρόπολη, της ελληνιστικής πόλης της Ρόδου, που ιδρύθηκε μετά από συνένωση των τριών πόλεων-κρατών της Ρόδου σε ενιαίο κράτος το 408 π.Χ. Τις ιταλικές ανασκαφές ακολούθησαν εκτεταμένες αναστηλώσεις στην Λίνδο και στην Κάμιρο, αλλά και στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου. Τα ευρήματα των Ιταλικών ανασκαφών παρέμειναν στη Ρόδο και είναι σήμερα εκτεθειμένα στο Μουσείο της Ρόδου.

Μετά την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στο ελληνικό κράτος (1948) την αρχαιολογική έρευνα του νησιού ανέλαβε η ελληνική αρχαιολογική Υπηρεσία. Μολονότι οι ανασκαφές είχαν σωστικό χαρακτήρα και γίνονταν με εντατικούς ρυθμούς, έφεραν στο φως νέα, πολύ σημαντικά στοιχεία για την ιστορία του νησιού. Τις ελληνικές ανασκαφές θα αντιπροσωπεύσει ταφικό σύνολο από το νεκροταφείο στην παραλία της Αγίας Αγάθης, που εντοπίστηκε πριν λίγα χρόνια και έχει ιδιαίτερη αρχαιολογική σημασία, καθώς επιμήκυνε τα μέχρι τώρα γνωστά όρια του μυκηναϊκού πολιτισμού στη Ρόδο έως το α΄μισό του 11ου αι. π.Χ.

Ενότητα Β: Η Ρόδος, τόπος ανταλλαγών
Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται ευρήματα εισηγμένα από την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και από πόλεις της κυρίως και ανατολικής Ελλάδας. Από την Κύπρο προέρχονται πήλινα αγγεία και ειδώλια από πηλό και ασβεστόλιθο, από την Εγγύς Ανατολή και τη Φοινίκη ελεφαντοστέινα μικροαντικείμενα εξαιρετικής λεπτότητας, από την Αίγυπτο αντικείμενα από φαγεντιανή, από την μακρινή Ουραρτού στην σημερινή Αρμενία χάλκινη ζώνη, αργυρή φιάλη από την Περσία κ.ά. Από τις ελληνικές πόλεις των παραλίων της Μικράς Ασίας εκτίθενται αγγεία γνωστών αρχαϊκών ρυθμών και χάλκινα αντικείμενα, όπως πόρπες από τα νησιά του Αιγαίου, κεφαλή γρύπα από την Σάμο κ.ά.

Ενότητα Γ: Τα ροδιακά εργαστήρια
Την ενότητα θα εκπροσωπήσουν αντικείμενα που κατασκευάστηκαν στα ροδιακά εργαστήρια με πρότυπο τέχνες και τεχνικές που γνώρισαν οι Ρόδιοι τεχνίτες από την Ανατολή. Παρουσιάζονται πήλινα αγγεία, χαρακτηριστικά για την κεραμική της Ρόδου, αντικείμενα από φαγεντιανή και ελεφαντοστό, που μιμούνται πιστά αντίστοιχα από την Συροπαλαιστίνη και την Αίγυπτο, γυάλινα αγγεία και κοσμήματα, δείγματα της ροδιακής υαλουργίας που είχε μακρά παράδοση από τα μυκηναϊκά ακόμη χρόνια. Τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα αυτής της ενότητας είναι τα κοσμήματα από το Μουσείο του Λούβρου. Έχουν την μορφή πλακιδίων και διακοσμούνται με θέματα εμπνευσμένα από την Ανατολή, αλλά και την Κρήτη και την ελληνική μυθολογία. Η επιγραφή ΚΑΜΙ σε ένα από τα πλακίδια, αλλά και μεγενθυντικοί φακοί, ένα από τα πιο σπάνια ευρήματα της έκθεσης, αποτελούν άμεσες μαρτυρίες της δραστηριότητας των ροδιακών εργαστηρίων. 

Η έκθεση θα φιλοξενηθεί σε μεγάλη αίθουσα του ορόφου του Αρχαιολογικού Μουσείου, γνωστή και ως «αίθουσα των ασθενών», επωνυμία που οφείλεται στο ότι το κτηριακό συγκρότημα του σημερινού Μουσείου αποτελούσε κατά την Ιπποτοκρατία το Νέο Νοσοκομείο των Ιπποτών, έργο που ολοκληρώθηκε επί μεγάλου μαγίστρου Pierre d’Aubusson. Στην λειτουργία της αίθουσας παραπέμπουν επιτύμβιες πλάκες ιπποτών και οικόσημα από την περίοδο της Ιπποτοκρατίας (1309-1522), που εκτίθενται σε αραιή διάταξη περιμετρικά της αίθουσας. Η επιλογή του συγκεκριμένου χώρου κρίθηκε σκόπιμη, γιατί η περιοδική έκθεση έχει άμεση σχέση με την μόνιμη έκθεση στις παρακείμενες αίθουσες του Μουσείου, αλλά κυρίως γιατί θα συνδεθεί με την επέτειο της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την ίδρυση του Αρχαιολογικού Μουσείου.
Η έκθεση γίνεται σε συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Η Περιφέρεια έχει αναλάβει και το μεγαλύτερο μέρος της οικονομική δαπάνης για την όλη διοργάνωση, ενώ σημαντική είναι και η συνδρομή άλλων χορηγών.

Η έκθεση θα δώσει την ευκαιρία να επαναπατριστούν στη Ρόδο, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα, μοναδικά αρχαία αντικείμενα, τα οποία οι ιστορικές και πολιτικές συνθήκες της εποχής εύρεσής του απομάκρυναν από τον τόπο προέλευσής τους. Ταυτόχρονα, ίσως αποτελέσει αφορμή να γνωρίσουν οι επισκέπτες τις νέες εκθέσεις του Αρχαιολογικού Μουσείου, τις οποίες οργάνωσε τα τελευταία χρόνια η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου, και να περιηγηθούν στον επίσης πρόσφατα διαμορφωμένο κήπο του Μουσείου.

Σε ρόλο συντονιστή εταίρου η ΕΞΡ  - Συνάντηση Γ. Χατζημάρκου – Α. Καμπουράκη

Την συνεργασία και την στήριξη της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου στο μεγάλο εγχείρημα της μεταφοράς της Έκθεσης του Μουσείου του Λούβρου στη Ρόδο, ζήτησε ο Περιφερειάρχης κ. Γιώργος Χατζημάρκος, σε συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της ΕΞΡ κ. Αντώνη Καμπουράκη.

Η πρωτοβουλία της Περιφέρειας για την μεταφορά της Έκθεσης του Λούβρου «Ρόδος, η πύλη της Ανατολής» στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου, η οποία σημείωσε μεγάλη επιτυχία στο Παρίσι την περίοδο από 14 Νοεμβρίου 2014 έως 10 Φεβρουαρίου 2015, βρίσκεται στο τελικό στάδιο της διοργάνωσής της, με επιδιωκόμενη ημερομηνία εγκαινίων της, την 10η Ιουλίου 2015 . Η Έκθεση θα παραμείνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου για τέσσερις μήνες, δηλαδή καθ’ όλη την διάρκεια της τουριστικής περιόδου.

Η μόνη εκκρεμότητα από ελληνικής πλευράς είναι η απόφαση του ΚΑΣ, έργο που έχει αναλάβει η Διευθύντρια της Εφορίας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου κ. Μάνια Μιχαηλίδου η οποία αγκάλιασε με θέρμη την πρωτοβουλία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και εργάζεται άοκνα για την υλοποίηση του έργου. Από γαλλικής πλευράς η έγκριση των τελικών λεπτομερειών ολοκληρώνεται στο τέλος της εβδομάδας σε συνάντηση που έχει καθοριστεί στο Παρίσι μεταξύ των στελεχών του Μουσείου του Λούβρου και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

Λόγω της μεγάλης σημασίας της Έκθεσης του Λούβρου για το νησί της Ρόδου και της ανάγκης να υπάρξει η μέγιστη αξιοποίηση ενός τόσο σημαντικού γεγονότος, ο Περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος ζήτησε από την ΕΞΡ αφενός να συνδράμει με όλες τις δυνάμεις της στην αρτιότερη διοργάνωση, αφετέρου να στηρίξει όλες τις δράσεις προβολής και διάχυσης.

Η φιλοξενία μιας τόσο σημαντικής Έκθεσης στην Ρόδο αποτελεί μια ιστορική ευκαιρία για το νησί και συνολικά για την περιοχή, να προβάλει τον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο της. Η τετράμηνη διάρκεια της Έκθεσης δεσμεύει όλους τους φορείς της περιοχής να δουλέψουν οργανωμένα, με στόχο την μέγιστη αξιοποίηση της, ώστε το νησί να αποκομίσει τα μέγιστα δυνατά οφέλη, από την παρουσία του Λούβρου στην Ρόδο.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου κ. Αντώνης Καμπουράκης δεσμεύτηκε να συνδράμει με όλες τις δυνάμεις του το έργο της Περιφέρειας σε επίπεδο οργάνωσης και να παίξει καθοριστικό ρόλο σε όλες τις παράλληλες εκδηλώσεις που θα πρέπει να στηρίξουν την παρουσία του Λούβρου στην Ρόδο, στο τετράμηνο Ιούλιος – Νοέμβριος 2015.

Με την ολοκλήρωση της συνάντησης, ο Περιφερειάρχης κ. Γιώργος Χατζημάρκος δήλωσε:
«Βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο της μεταφοράς της Έκθεσης του Λούβρου στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ρόδου. Η τεράστια σημασία του γεγονότος αυτού για τον τόπο μας και την περιοχή μας, δημιουργεί την ανάγκη να δουλέψουμε συντονισμένα και συλλογικά, προκειμένου να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη για τον τόπο μας. Η τετράμηνη παρουσία του Μουσείου του Λούβρου στην Ρόδο δημιουργεί το κατάλληλο περιβάλλον για την διοργάνωση μιας σειράς εκδηλώσεων που θα αναδείξουν, όχι μόνο τον τεράστιο πολιτιστικό πλούτο του νησιού και της περιοχής μας, αλλά θα στηρίξουν τον χαρακτήρα και την ταυτότητα του τουριστικού προορισμού, έργο στο οποίο η ΕΞΡ έχει να προσφέρει πολλά. Ευχαριστώ τον Πρόεδρό της Αντώνη Καμπουράκη για την ξεκάθαρη συμπαράταξή του σ’ αυτό το δύσκολο εγχείρημα, αναλαμβάνοντας έναν ειδικό ρόλο συντονιστή εταίρου σε μια σειρά από εκδηλώσεις που θα πρέπει να πλαισιώσουν την παρουσία του Λούβρου στο νησί μας».

Ο Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου κ. Αντώνης Καμπουράκης δήλωσε:
«Από την πρώτη στιγμή, το 2014, που αναλήφθηκε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η πρωτοβουλία μεταφοράς της Έκθεσης του Λούβρου στην Ρόδο, σταθήκαμε στο πλευρό της Περιφέρειας εμπράκτως. Ήταν αυτονόητη η απόφαση και η δέσμευσή μας να συνδράμουμε με όλες μας τις δυνάμεις, οργανωτικά και οικονομικά για την μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση αυτού του τόσο σημαντικού γεγονότος για το νησί μας. Απαντάμε θετικά στην πρόταση του Περιφερειάρχη και δεσμευόμαστε να δουλέψουμε για την επιτυχία της Έκθεσης, για την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αλλά και για την στήριξη του δοκιμαζόμενου σήμερα προορισμού μας, με όλες μας τις δυνάμεις».