Πολιτική στήριξη στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες αρνούνται να δεχθούν πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία, έδωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από κράτη-μέλη, αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σε ερωτηματολόγιο που έστειλε στους Ευρωπαίους ηγέτες μαζί με τη συνοδευτική επιστολή για τις εργασίες της Συνόδου Κορυφής, αύριο και μεθαύριο στις Βρυξέλλες, ο κ. Τουσκ στην ουσία θεωρεί ότι οι υποχρεωτικές ποσοστώσεις για τους πρόσφυγες που αποφασίστηκαν το 2015 σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν διχάσει τα κράτη-μέλη. Μάλιστα, προειδοποιεί ότι εάν δεν βρεθεί λύση μέχρι τον Ιούνιο θα αναλάβει ο ίδιος πρωτοβουλία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα αποσύρει την πρόταση για τις ποσοστώσεις.
Σύμφωνα με τη επιστολή του κ. Τουσκ, μόνο τα κράτη-μέλη μπορούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της μετανάστευσης και η Ε.Ε. πρέπει να έχει υποστηρικτικό ρόλο, γιατί δεν διαθέτει τα νομικά μέσα ούτε τις δυνατότητες να επιβάλει τις θέσεις της.
Ο ίδιος θεωρεί ότι πρέπει να δημιουργηθούν σταθεροί μηχανισμοί χρηματοδότησης της μετανάστευσης, μέσω της στήριξης γειτονικών τρίτων χωρών, αποτελεσματική προστασία των εξωτερικών συνόρων, αύξηση του αριθμού των επιστροφών παράνομων μεταναστών στις χώρες τους και αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου με υπευθυνότητα και αλληλεγγύη.
Η απαράδεκτη αυτή πρωτοβουλία του κ. Τουσκ αναλήφθηκε προφανώς για να βάλει «πλάτη» στη χώρα του, Πολωνία, την Τσεχία και την Ουγγαρία, τις οποίες η Κομισιόν έχει παραπέμψει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, διότι αν και συμφώνησαν το 2015 να πάρουν πρόσφυγες από την Ελλάδα και την Ιταλία, στη συνέχεια υπαναχώρησαν και δεν πήραν ούτε έναν.
Το όλο ζήτημα συνδέεται με τη συζήτηση για την αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου, σύμφωνα με την οποία υπεύθυνη για την εξέταση των αιτημάτων ασύλου ενός υποψήφιου πρόσφυγα είναι η πρώτη χώρα εισόδου στην Ε.Ε. Ωστόσο, αυτή η πρόνοια της Κανονισμού του Δουβλίνου δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα στις χώρες της πρώτης γραμμής, δηλαδή την Ελλάδα και την Ιταλία, γιατί από αυτές τις δύο γίνεται κυρίως η είσοδος στην κοινοτική επικράτεια προσφύγων και λαθρομεταναστών.
Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν πρότεινε τον Μάιο του 2016 την αναθεώρηση του κανονισμού του Δουβλίνου, ώστε να υπάρξει αλληλεγγύη προς τις χώρες της πρώτης γραμμής, μέσω ποσοστώσεων προσφύγων, όταν δέχονται έντονες πιέσεις.
Ο καταμερισμός
Μάλιστα, η Ευρωβουλή έχει πάει ακόμη πιο μακριά από την Κομισιόν, ζητώντας σε περιόδου κρίσεις οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να μοιράζονται σε όλα τα κράτη-μέλη, με ένα σταθερά προκαθορισμένο ποσοστό καταμερισμού.
Ωστόσο, το όλο θέμα βρίσκεται σε αδιέξοδο, γιατί οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης «μπλοκάρουν» την πρόταση της Κομισιόν για την οποία χρειάζεται ομοφωνία.
Στην προχθεσινή συνεδρίαση των συνεργατών των ηγετών, τους λεγόμενους sherpa, που προετοιμάζουν τις Συνόδους Κορυφής, ασκήθηκε έντονη κριτική στην πρωτοβουλία Τουσκ όχι μόνο από την Ελλάδα και την Ιταλία, οι οποίες είναι άμεσα ενδιαφερόμενες, αλλά και από τις περισσότερες χώρες, με πιο έντονες τη Γερμανία, την Ολλανδία και τη Σουηδία.
Χθες το απόγευμα για λογαριασμό της Κομισιόν αντέδρασε ο αρμόδιος επίτροπος για τη μετανάστευση, Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος χαρακτήρισε «απαράδεκτη και αντιευρωπαϊκή» την πρωτοβουλία-πρόταση του κ. Τουσκ, προσθέτοντας ότι όλη η πρόταση υπονομεύει τη δουλειά που έγινε τα προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με τον κ. Αβραμόπουλο, ο ρόλος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι να προστατεύει την ενότητα, ενώ η πρόταση αντιθέτως υποβαθμίζει έναν από τους βασικούς πυλώνες του ευρωπαϊκού εγχειρήματος που είναι η αλληλεγγύη. Χωρίς την αλληλεγγύη, η Ευρώπη δεν μπορεί να υπάρχει, καθώς αυτή η αρχή είναι κατοχυρωμένη στις ιδρυτικές μας συνθήκες, ανέφερε.
Τέλος, ο Ελληνας επίτροπος υπενθύμισε ότι οι μετεγκαταστάσεις ήταν λύση στην έκτακτη ανάγκη που είχε δημιουργηθεί το 2015 και οι 32.000 πρόσφυγες που σήμερα έχουν μετεγκατασταθεί είναι 90% από τους ανθρώπους που μπορούσαν να πάρουν άσυλο. «Η αλληλεγγύη δεν πρέπει να επιδεικνύεται αλά καρτ», κατέληξε ο Ελληνας επίτροπος.