Από την πρώτη μέρα του 2017 αλλάζει άρδην ο χάρτης της κοινωνικής ασφάλισης επιφέροντας ανατροπές για χιλιάδες ασφαλισμένους και συνταξιούχους.
Το νέο σύστημα καταβολής εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες και αγρότες οδηγεί σε εξοντωτικές επιβαρύνσεις τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα, ενώ οι συνταξιούχοι έρχονται αντιμέτωποι με νέο ψαλίδι σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, εφάπαξ, μερίσματα και ΕΚΑΣ.
1. Τι αλλάζει στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων από 1/1/2017; Οι ελεύθεροι επαγγελματίες του ΟΑΕΕ και οι επιστήμονες ασφαλισμένοι στο ΕΤΑΑ καλούνται να καταβάλουν εισφορά για κύρια σύνταξη 20% επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματός τους. Επίσης θα πληρώσουν 6,95% για υγειονομική περίθαλψη και όπου προβλέπεται 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ. Ακόμα κι αν δηλωθεί μηδενικό εισόδημα, για τον υπολογισμό των εισφορών λαμβάνεται υπόψη ως κατώτατο εισόδημα το ποσό των 4.923,07 ευρώ, ενώ ανώτατο εισόδημα, πάνω από το οποίο δεν μπορούν να υπάρξουν επιβαρύνσεις, είναι τα 70.329,6 ευρώ. Δηλαδή η κατώτατη καταβλητέα εισφορά για σύνταξη θα είναι 117 ευρώ.
2. Με βάση το εισόδημα ποιας χρονιάς θα υπολογιστεί η εισφορά το 2017; Η τελική απόφαση θα κλειδώσει αυτές τις ημέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες, για τον υπολογισμό των εισφορών του 2017, που θα χαρακτηριστεί μεταβατική χρονιά, θα ληφθεί υπόψη το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του 2015. Συγκεκριμένα, για τους πρώτους έξι μήνες του 2017 οι εισφορές θα υπολογιστούν με βάση το εισόδημα των ασφαλισμένων το 2015, ενώ για το δεύτερο εξάμηνο του 2017 τα εισοδήματα του 2016, εφόσον βέβαια έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των δηλώσεων εισοδήματος για το συγκεκριμένο έτος. Αν προκύψουν διαφορές, τα ποσά δεν θα επιστρέφονται, αλλά θα συμψηφίζονται.
Η διετής απόσταση, ωστόσο, εγκυμονεί κινδύνους καθώς είναι σύνηθες φαινόμενο ένας ελεύθερος επαγγελματίας να είχε δηλώσει μεγάλο εισόδημα το 2015, αλλά το 2016 και το 2017 ο τζίρος του να έχει δραματική συρρίκνωση. Παρ’ όλα αυτά θα κληθεί να καταβάλει υπέρογκες εισφορές βάσει των εισοδημάτων που δεν υπάρχουν πλέον, μειώνοντας ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημά του.
Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας δήλωσε για το 2015 καθαρό φορολογητέο εισόδημα 30.000 ευρώ. Το αντίστοιχο για το 2016 ανέρχεται σε 9.000 ευρώ. Αυτό συνέβη είτε γιατί ο τζίρος του μειώθηκε δραματικά, είτε γιατί προτίμησε να φοροεισφοροδιαφύγει για να αποφύγει την επιβάρυνση.
Με το νέο σύστημα, με βάση τα εισοδήματα του 2015 καλείται να πληρώσει 30.000 Χ 26,95% = 8.085 / 12 = 674 ευρώ τον μήνα.
Με το παλιό σύστημα θα πλήρωνε 4.024 ευρώ ετησίως, δηλαδή τα μισά.
Με βάση τα εισοδήματα του 2016 πρέπει να καταβάλλει εισφορές ως εξής: 9.000 Χ 26,95% = 2.425, δηλαδή τα μισά απ’ ό,τι θα κατέβαλε με το παλιό σύστημα.
Εφόσον έχει πληρώσει έναντι το πρώτο εξάμηνο 4.044 ευρώ, δεν έχει οφειλές. Τουναντίον πρέπει να του επιστραφούν 1.619 ευρώ, τα οποία όμως θα συμψηφιστούν έναντι μελλοντικών οφειλών του. Δηλαδή σε αυτή την περίπτωση ο ασφαλισμένος βγαίνει χαμένος καθώς προπληρώνει το κράτος.
Το χαράτσι, ωστόσο, δεν φαίνεται αρκετό στους δανειστές. Στις τελευταίες συναντήσεις ζήτησαν από τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσο Πετρόπουλο ο υπολογισμός να γίνει στο πραγματικό εισόδημα του επαγγελματία και όχι στο καθαρό φορολογητέο εισόδημα που προκύπτει από την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών. Αν περάσει η πρόταση, η επιβάρυνση θα είναι μεγαλύτερη, κατά 21%.
3. Ποιοι επιβαρύνονται υπέρμετρα με το νέο σύστημα; Η επιβάρυνση για τους ελεύθερους επαγγελματίες αρχίζει να γίνεται αισθητή για εισοδήματα από 19.000 ευρώ και πάνω. Για τα υψηλά εισοδήματα η επιβάρυνση είναι εξοντωτική.
1ο παράδειγμα: Εμπορος στην 9η ασφαλιστική κλάση πληρώνει σήμερα 5.788 ευρώ. Με καθαρό εισόδημα 70.000 θα κληθεί να πληρώσει 18.865 ευρώ (+225%). Αν συνυπολογιστούν και οι φόροι, η επιβάρυνση θα φτάσει στο 54%.
2ο παράδειγμα: Εμπορος με εισόδημα 30.000 ευρώ, πληρώνει σήμερα στην κλάση Π4, που είναι η πιο… δημοφιλής, ετήσια εισφορά 5.788 και φόρο 8.220 ευρώ. Συνολική επιβάρυνση 14.008 ευρώ ή το 46,6% του εισοδήματός του. Του χρόνου θα πληρώνει 8.085 ευρώ σε εισφορές (αύξηση 2.297 ευρώ) και 7.976 σε φόρους (μείωση 244 ευρώ). Συνολική επιβάρυνση 16.061 ευρώ ή το 53,5% του εισοδήματός του.
Το χειρότερο είναι ότι αν δεν πληρώσουν τα χρέη κινδυνεύουν να χάσουν ασφαλιστικά δικαιώματα και ίσως φτάσουν να μείνουν και χωρίς σύνταξη, εφόσον οι οφειλές τους από παλιές και νέες εισφορές ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις 15.000 ευρώ για τους αυτοαπασχολούμενους.
4. Κάθε πότε θα πληρώνονται οι εισφορές; Το σενάριο που προωθείται είναι η νέα εισφορά επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος να πληρώνεται μηνιαίως και να είναι καταβλητέα μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα. Αυτό σημαίνει πως οι πρώτες εισφορές επί του εισοδήματος θα πρέπει να πληρωθούν στα τέλη Φλεβάρη. Εξετάζεται αρχικά οι πληρωμές να γίνονται με ειδοποιητήρια, με στόχο εντός του 2017 να ολοκληρωθεί το ηλεκτρονικό σύστημα.
5. Ποιοι ωφελούνται με το νέο σύστημα; Οι ελεύθεροι επαγγελματίες-έμποροι με φορολογητέο εισόδημα 12.000 ευρώ και κάτω.
Για παράδειγμα, έμπορος που δηλώνει 12.000 πληρώνει σήμερα στην 4η κλάση 4.024 ευρώ ετησίως. Η εισφορά του από το 2017 θα μειωθεί στα 3.234 ευρώ ενώ αν υπολογιστούν και οι φορολογικές του υποχρεώσεις (φόρος, προκαταβολή φόρου, τέλος επιτηδεύματος) η επιβάρυνση φτάνει στο 38,15% και το διαθέσιμο εισόδημά του στο 61,85%.
– Εμποροι (ΟΑΕΕ) με δραστηριότητα κάτω από 15 χρόνια έχουν ωφέλεια αν δηλώνουν μέχρι 15.000 ευρώ. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας με 10ετή δραστηριότητα και ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ πληρώνει σήμερα 4.650 ευρώ, ενώ του χρόνου θα πληρώσει 4.000 ευρώ.
– Οσοι ασφαλίζονται σήμερα στον ΟΑΕΕ σε υψηλές ασφαλιστικές κατηγορίες και έχουν δραστηριότητα πάνω από 15 χρόνια. Αυτοί ωφελούνται αν δηλώνουν εισόδημα μέχρι 25.000 ευρώ.
Οι συγκεκριμένες κατηγορίες εμπόρων ασφαλίζονται σήμερα στις κατηγορίες από Π09 και πάνω και πληρώνουν περίπου 7.000 ευρώ το έτος. Με το νέο καθεστώς και εισόδημα 25.000 πέφτουν στα 6.700 ευρώ.
6. Τι εκπτώσεις δικαιούνται οι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες; Για τους δικηγόρους, γιατρούς και μηχανικούς ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ το νέο σύστημα υπολογισμού των εισφορών ξεκινά από 1/1/2017 αλλά την πρώτη τετραετία (2017-2020) προβλέπεται μεταβατική περίοδος εκπτώσεων από 5% (εισοδήματα 57.000-58.000) μέχρι και 50% (εισοδήματα 7.033-13.000). Η κλίμακα της έκπτωσης μειώνεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος (δηλαδή 49% για 13.000-14.000, ακολούθως 48% για 14.000-15.000 κ.ο.κ.).
Οταν παρέλθει η περίοδος των εκπτώσεων, δηλαδή από το 2021, η επιβάρυνση γίνεται αισθητή από τα εισοδήματα ύψους 13.000 ευρώ ετησίως.
Οι νέοι επιστήμονες κατά την πρώτη πενταετία της σταδιοδρομίας τους θα έχουν διπλή διευκόλυνση από την πολιτεία.
Θα πληρώνουν για κύρια σύνταξη 14% τα πρώτα δύο χρόνια ασφάλισης και 17% τα επόμενα τρία, με ευνοϊκό πλαφόν ελάχιστου εισοδήματος στα 410 ευρώ τον μήνα (δηλαδή 57,4 μηνιαίως τα πρώτα δύο χρόνια και 69,7 τα επόμενα τρία). Το ποσό που υπολείπεται του 20% αποτελεί «ασφαλιστική οφειλή» και πρέπει να εξοφληθεί έως το έτος συνταξιοδότησης (1/5 κατ’ έτος κάθε φορά που το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα υπερβαίνει τα 18.000 ευρώ).
1ο παράδειγμα: Γιατρός με 3-5 έτη ασφάλισης πληρώνει σήμερα 2.011 ευρώ. Με εισόδημα 5.000 ευρώ θα πληρώνει 1.324 ευρώ (-34%) μέχρι το 2020 και 1.345 ευρώ από το 2021 και μετά. Αντίστοιχα, γιατρός με ασφάλιση 7-9 έτη πληρώνει σήμερα 3.837 ευρώ. Αν δηλώσει 30.000 ευρώ εισόδημα, θα πληρώσει 6.220 ευρώ (+62%) με τις εκπτώσεις της περιόδου 2017-2020 και 9.285 ευρώ (+142%) από το 2021 και μετά.
2ο παράδειγμα: Δικηγόρος με 20.000 ευρώ εισόδημα που πληρώνει σήμερα εισφορά 4.096 ετησίως, θα πληρώνει την περίοδο της έκπτωσης 4.326 και από το 2021 και μετά 7.590 ευρώ. Αν συνυπολογίσουμε τον φόρο, την εισφορά αλληλεγγύης, το τέλος επιτηδεύματος και την εισφορά υπέρ ΟΑΕΔ, η συνολική επιβάρυνση φτάνει στα 8.625,33 ευρώ έως το 2020 (από 8450,77 σήμερα) και τα 11.099,22 μετά το 2021. Δηλαδή η επιβάρυνση από εισφορές και φόρο θα αυξάνεται όσο υψηλότερο είναι το εισόδημα, με αποτέλεσμα το κράτος να παρακρατά το 45% του εισοδήματος ή ακόμη και το 55% για εισόδημα πάνω από 45.000 ευρώ.
7. Τι θα πληρώνουν τα μπλοκάκια; Διπλά χαμένοι βγαίνουν οι εργαζόμενοι με μπλοκάκια, αφού για παράλληλη απασχόληση (μισθωτή και αυτοαπασχολούμενη) ο εργαζόμενος θα πληρώνει υποχρεωτικά διπλές εισφορές για ασφάλιση και για περίθαλψη, χωρίς να ελπίζει σε κάποια ανταμοιβή όταν συνταξιοδοτηθεί. Δηλαδή ως μισθωτοί έχουν 16% ασφαλιστικές εισφορές επί των αποδοχών, ενώ με το μπλοκάκι θα πληρώνουν και 26,95% επί της αμοιβής τους. Οσοι αμείβονται μόνο με δελτίο παροχής και απασχολούνται σε έως και δύο εργοδότες, ο νόμος ορίζει ότι θα ασφαλίζονται ως μισθωτοί, δηλαδή το 13,67% θα το πληρώνει ο εργοδότης. Ωστόσο, οι ειδικοί εκτιμούν ότι λόγω των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας, τελικά, το κόστος θα κληθεί να το καλύψει εξ ολοκλήρου ο ασφαλισμένος.
Δηλαδή ο επιμερισμός του κόστους σε δύο εργοδότες καθίσταται πρακτικά αδύνατος γιατί θα πρέπει ο μισθωτός να αποδείξει ότι έχει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας με δύο εργοδότες ταυτόχρονα. Επιπλέον, οι εργοδότες δεν θα μπορούν να ξέρουν αν ο επαγγελματίας έχει κόψει δελτίο και σε τρίτο εργοδότη εντός του έτους.
Ειδικά για τους χαμηλόμισθους που απασχολούνται με καθεστώς μερικής απασχόλησης το μπλοκάκι γίνεται ασύμφορο καθώς οι κρατήσεις μπορεί να αυξηθούν έως και 165%.
8. Μειώνονται (!) για κάποια κατηγορία υπαλλήλων οι εισφορές; Ανάμεσα στα τόσα δεινά που έφερε ο νόμος Κατρούγκαλου σε όλους τους ασφαλισμένους περιλαμβάνεται και μία ρύθμιση-ανάσα για τους τραπεζοϋπαλλήλους των ειδικών ταμείων και τους εργαζομένους στις ΔΕΚΟ, οι οποίοι θα δουν τις εισφορές τους να μειώνονται σταδιακά και τις καθαρές αποδοχές τους να αυξάνονται έστω λίγα ευρώ.
Η σταδιακή μείωση των εισφορών για τους ασφαλισμένους στα ειδικά ταμεία έρχεται με το νέο σύστημα από 1/1/2017, ώστε να φτάσουν να πληρώνουν 20% για σύνταξη (13,33% εργοδότης και 6,67% εργαζόμενος) όπως όλοι οι υπόλοιποι μισθωτοί. Συνεπώς στο ΤΣΠ-ΕΤΕ (Εθνική Τράπεζα), το ΤΑΠ-ΟΤΕ, τον ΟΑΠ-ΔΕΗ, το ΤΣΠ-ΗΣΑΠ και το Ταμείο Προσωπικού της Τράπεζας της Ελλάδος και της Εθνικής Ασφαλιστικής οι εισφορές σε βάθος τετραετίας θα μειωθούν από 28% στο 20% μέχρι το 2020.
9. Τι θα πληρώσουν το 2017 οι αγρότες; Οι αγρότες του ΟΓΑ οφείλουν να έχουν πληρώσει έως τις 31 Δεκεμβρίου τις νέες εισφορές του πρώτου εξαμήνου του 2016, φουσκωμένες από 8,5% έως 15% σε σχέση με τις εισφορές του δεύτερου εξαμήνου του 2015. Η αύξηση είναι 70 ευρώ για όσους ανήκουν στις ασφαλιστικές κατηγορίες 1-5, ενώ φτάνει τα 82 στην 6η κατηγορία και τα 94 ευρώ στην 7η.
Από το 2017 η εισφορά συνδέεται με το εισόδημα και αυξάνεται σταδιακά μέχρι το 2022. Ειδικότερα, το 2017 οι αγρότες θα πληρώσουν το 14% του εισοδήματός τους για εισφορά υπέρ σύνταξης. Η σωρευτική αύξηση από φέτος μέχρι και το 2022 αγγίζει το 39% για έναν αγρότη που ανήκει στην τρίτη ασφαλιστική κλάση και δηλώνει ετήσιο εισόδημα μέχρι 4.923 ευρώ (κατώτατη κατηγορία).
Μάλιστα με το πολυνομοσχέδιο για τα προαπαιτούμενα της πρώτης δόσης καταργήθηκε μετά από απαίτηση των δανειστών και η μεταβατική περίοδος με τις εκπτώσεις που είχαν δοθεί για τις αυξήσεις στις εισφορές υγείας των αγροτών.
10. Τι αλλάζει στις εισφορές των δημοσίων υπαλλήλων; Από 1/1/2017 η εισφορά 20% θα ισχύσει και στο Δημόσιο, καθώς για πρώτη φορά το κράτος θα καταβάλει στον ΕΦΚΑ εισφορά ως εργοδότης. Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα συνεχίσουν να καταβάλουν εισφορά 6,67% όπως όλοι οι μισθωτοί, αλλά οι κρατήσεις θα γίνονται πλέον επί των αποδοχών που λαμβάνουν σήμερα και όχι επί των αποδοχών του Οκτωβρίου 2011 όπως ίσχυε. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν δεν υπάρξει αλλαγή στις ονομαστικές αποδοχές των υπαλλήλων, θα υπάρξει αύξηση της παρακράτησης και κατά συνέπεια μείωση του τελικού ποσού που θα λαμβάνουν κάθε μήνα. Ειδικότερα, οι υπάλληλοι ΠΕ και ΤΕ με αρκετά χρόνια υπηρεσίας θα δουν μειώσεις έως 20 ευρώ τον μήνα στις καθαρές τους αποδοχές. Αντίθετα, ωφελημένοι από τις νέες κρατήσεις είναι οι υπάλληλοι ΥΕ και ΔΕ, καθώς οι εισφορές τους θα είναι ελαφρώς χαμηλότερες και θα κερδίσουν στον μηνιαίο καθαρό τους μισθό από 1 μέχρι και 20 ευρώ.
11. Τι αλλάζει με τις νέες συντάξεις το 2017; Οι νέες συντάξεις που θα εκδοθούν με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου (δεν έχουν εκδοθεί ακόμα οι σχετικές εγκύκλιοι) εκτιμάται ότι θα είναι μειωμένες από 10% έως 30% σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς. Δηλαδή θα αρχίζουν από 400 ευρώ και θα πιάνουν ταβάνι στα 1.200 ευρώ. Οσοι συνταξιοδοτηθούν εντός του 2017 με τη σύνταξή τους να υπολείπεται κατά 20% και πλέον από τον παλιό τρόπο, θα δικαιούνται το 1/3 της διαφοράς. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 θα πρέπει να επανυπολογιστούν 2,6 εκατομμύρια κύριες συντάξεων για να προκύψει η προσωπική διαφορά – την οποία θέλει να καταργήσει το ΔΝΤ. Παράλληλα αναμένεται και επιπλέον μείωση των νέων συντάξεων έως 18% μετά την κατάργηση των οικογενειακών επιδομάτων που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.
12. Πόσο θα μειωθεί το ΕΚΑΣ; Το 2017 η μερίδα του λέοντος από την εξοικονόμηση δαπανών του ασφαλιστικού συστήματος θα εξασφαλιστεί από τη σφαγή στο ΕΚΑΣ. Η νέα μείωση στα κονδύλια για το ΕΚΑΣ ανέρχεται σε 430 εκατ. ευρώ (σωρευτικά 586,3 εκατ. τη διετία 2016-2017). Για να μην επαναληφθεί η κοινωνική αγανάκτηση του καλοκαιριού, το υπουργείο Εργασίας αποφάσισε να μειώσει τα ποσά που θα δοθούν και όχι τον αριθμό των δικαιούχων. Αυτό σημαίνει ότι για να βγει ο λογαριασμός θα πρέπει τα επιδόματα να περικοπούν έως και 50%. Οι χαμηλοσυνταξιούχοι θα βιώσουν τη νέα ψυχρολουσία (εκτός αν υπάρξει τεχνικό κώλυμα) με τις συντάξεις του Ιανουαρίου, που θα καταβληθούν στις 22 Δεκεμβρίου.
13. Πόσο θα αυξηθεί το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών; Από 1/1/2017 εφαρμόζεται η νομοθεσία του ΕΦΚΑ και αυξάνεται το κόστος εξαγοράς των πλασματικών ετών. Ειδικά για τους δημοσίους υπαλλήλους το κόστος σχεδόν τριπλασιάζεται καθώς διευρύνεται η βάση υπολογισμού. Ετσι ένας δημόσιος υπάλληλος θα πρέπει να καταβάλλει 300 ευρώ για κάθε μήνα εξαγοράς αντί για 100 που ίσχυε με το προηγούμενο καθεστώς.
14. Πόσο θα μειωθούν τα μερίσματα το 2017; Περικοπές ύψους 500.000 ευρώ προβλέπονται στα μερίσματα εντός του 2017, αφού φέτος αφαιρέθηκαν 207 εκατ. ευρώ. Οι συνταξιούχοι του δημοσίου κατά την πρώτη πληρωμή του 2017 που θα πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο θα δουν το μέρισμά τους στο ύψος που διαμορφώθηκε στις αρχές Ιουλίου.
15. Τι θα αλλάξει με τη λειτουργία του ΕΦΚΑ; Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης γα το 2017 είναι να αρχίσει να λειτουργεί ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης από την πρώτη μέρα του νέου χρόνου χωρίς να μπλοκάρει το σύστημα. Τα υπό ένταξη Ταμεία θα πρέπει έως το τέλος Ιανουαρίου 2017 να εκχωρήσουν αυτόματα, με βάση το νέο Ασφαλιστικό, στο υπερταμείο ΕΦΚΑ την κινητή και ακίνητη περιουσία τους αξίας περίπου 16 δισ. ευρώ μαζί με τις υποχρεώσεις (3,5 δισ. ευρώ απλήρωτες συντάξεις + 3,1 δισ. ευρώ οφειλές προς τον ΕΟΠΥΥ) και τις απαιτήσεις έναντι απλήρωτων εισφορών (ληξιπρόθεσμες οφειλές 16,6 δισ. ευρώ). Οι ειδικοί εκφράζουν την ανησυχία τους ότι θα επιμηκυνθεί ο χρόνος έκδοσης των συντάξεων.
Πηγή: Πρώτο Θέμα
Σύνταξη από 58 ως 60 ετών κλειδώνουν 35 κατηγορίες ασφαλισμένων από όλα τα ταμεία με τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας που ισχύουν μεν από τον Αύγουστο του 2015 αλλά κρύβουν και πολλά παράθυρα μέσα από τους ασφαλιστικούς νόμους που ψηφίστηκαν και ισχύουν από τον Ιούλιο του 2010 και τα οποία μπορούν να αξιοποιήσουν χιλιάδες ασφαλισμένοι ως το 2022.
Τα παράθυρα αυτά αποκαλύπτει σήμερα, το ένθετο του Ελεύθερου Τύπου «Ασφάλιση και Συντάξεις» με επίσημους πίνακες και παραδείγματα για 35 κατηγορίες ασφαλισμένων σε ΙΚΑ, Δημόσιο, ειδικά ταμεία, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, άνδρες και γυναίκες, γονείς με ανήλικα ή με ανάπηρα παιδιά, συζύγους αναπήρων, ασφαλισμένους στα βαρέα, αλλά και για ανέργους που δεν έχουν τις 100 ημέρες ανά έτος στην πενταετία για τη μειωμένη σύνταξη.
Οι νέες ηλικίες συνταξιοδότησης ισχύουν για όσους συμπληρώνουν από το 50ό έτος και άνω, στο διάστημα από 19 Αυγούστου 2015 έως το 2022.
Καθοριστική παράμετρος είναι τα χρόνια εργασίας που έχουν ή μπορούν να εξαγοράσουν γιατί έτσι θεμελιώνουν πιο γρήγορα δικαίωμα συνταξιοδότησης και αποφεύγουν μεγαλύτερη αύξηση στο όριο ηλικίας.
Τα κλειδιά του νόμου για 35 κατηγορίες που βγάζουν σύνταξη από 58,6 ετών αντί 62 ή 67!
Το κλειδί στα νέα όρια ηλικίας είναι τα έτη ασφάλισης, σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο. Όσο περισσότερα είναι τα έτη εργασίας τόσο μικρότερη θα είναι και η επιβάρυνση του ορίου συνταξιοδότησης.
ΙΚΑ
Ασφαλισμένοι με 10.500 ένσημα: Όσοι συμπλήρωσαν τις 10.500 ημέρες ασφάλισης ως το 2012 κατοχύρωσαν τις ηλικίες των 58 και 59 ετών για σύνταξη, αλλά αν τις συμπληρώσουν μετά τις 19/8/2015 αποχωρούν με νέο όριο συνταξιοδότησης. Όσοι κλείνουν τα 58 από 19/8 μέχρι 31/12/2015 και είχαν 10.500 ημέρες ασφάλισης το 2010 ή το 2011 αποχωρούν σε ηλικία 58,6 ετών. Με το 58ο έτος το 2016, η ηλικία συνταξιοδότησης είναι 59 ετών. Για το 2017 η ηλικία των 58 έχει όριο συνταξιοδότησης 59,6 ετών, το 2018 το όριο είναι 60, το 2019 είναι 60,6 και από το 2022 το όριο γίνεται 62.
Όσοι είχαν τις 10.500 το 2012 βγαίνουν με το όριο που ισχύει όταν θα κλείσουν το 59ο έτος. Αν κλείσουν τα 59 το 2016 η ηλικία συνταξιοδότησης είναι 59,9. Αν κλείσουν τα 59 το 2017, ηλικία εξόδου είναι τα 60,2. Το 2018 είναι 60,6 ετών και από το 2022 το όριο είναι τα 62.
Όσοι συμπληρώνουν τις 10.500 ημέρες από το 2013 ως το 2017 βγαίνουν στα 62 με 12.000 ημέρες, αλλά μπορούν να κερδίσουν ευνοϊκότερα όρια συνταξιοδότησης αναγνωρίζοντας πλασματικούς χρόνους ώστε να έχουν τις 10.500 ημέρες μέχρι το 2012.
Από… σαράντα κύματα θα πρέπει να περνούν οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ μέχρι να κλείσουν τελικά ραντεβού για ιατρική επίσκεψη ή για κάποια εξέταση, ενώ ακόμη πιο δύσκολη θα είναι η πρόσβαση στον ιδιωτικό τομέα.
Όπως περιγράφεται στο σχέδιο του μνημονίου, το υπουργείο Υγείας θα πρέπει μέχρι το Μάρτιο να έχει καταρτίσει ένα νέο σύστημα ηλεκτρονικών παραπομπών για τη δευτεροβάθμια περίθαλψη, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2017.
Το σύστημα αυτό θα χρησιμοποιηθεί, σύμφωνα με το σχέδιο, για τηνπροέγκριση των επισκέψεων σε παρόχους του ιδιωτικού τομέα (ιδιώτες γιατρούς συμβεβλημένους με τον ΕΟΠΥΥ, ιδιωτικά θεραπευτήρια και διαγνωστικά κέντρα).
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά: Προτεραιότητα για την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων θα δίνεται στις δομές του ΠΕΔΥ και στα δημόσια νοσοκομεία. Ανάλογά όμως με τις δυνατότητές τους (θα έχει προηγηθεί "χαρτογράφηση" των υποδομών, του προσωπικού και του εξοπλισμού τους) και με βάση το χρόνο αναμονής που χρειάζεται για την πραγματοποίηση των εξετάσεων, και εφόσον οι ασφαλισμένοι δεν μπορούν να κλείσουν εκεί ραντεβού, τότε μόνο θα δίνεται το "πράσινο φως" για πρόσβαση στον ιδιωτικό τομέα. Η πρόοδος του μέτρου μάλιστα θα αξιολογείται κάθε τρεις μήνες
Οι αλλαγές αυτές γίνονται στην κατεύθυνση της συγκράτησης των δαπανών του ΕΟΠΥΥ και για την τήρηση των κλειστών προϋπολογισμών του, οι οποίοι συνεχίζουν και αυτή τη χρονιά να καταγράφουν μεγάλη υπέρβαση σε όλους τους κωδικούς (ενδεικτικά μόνο για το φάρμακο η "τρύπα" στον Οργανισμό θα ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ).
Πρόκειται για έναν ακόμη περιορισμό που τίθεται στους ασφαλισμένους από τη στιγμή που συστάθηκε ο ΕΟΠΥΥ το 2012, οπότε και έγινε το "άνοιγμα" στην ιδιωτική αγορά περίθαλψης. Ήδη έχουν τεθεί σε εφαρμογή "κόφτες" τόσο στις επισκέψεις σε γιατρούς (ώστε οι ασφαλισμένοι να μην μπορούν να επισκέπτονται περισσότερες από δύο φορές το μήνα γιατρό της ίδιας ειδικότητας, και αν χρειαστεί και τρίτη εξέταση, τότε θα πρέπει να έχουν την έγκριση του ΕΟΠΥΥ), όσο και στη συνταγογράφηση και εκτέλεση εξετάσεων.
Στο πλαίσιο αυτό οι θεσμοί έχουν ζητήσει να υπάρχει πλήρης ιατρικός φάκελος ανά ασθενή, όπου θα καταγράφονται οι διαγνωστικές εξετάσεις που έχει πραγματοποιήσει, τα φάρμακα που λαμβάνει, ειδικά όταν πρόκειται για θεραπείες υψηλού κόστους, οι ιατρικές επισκέψεις και οι νοσηλείες σε δημόσια νοσοκομεία και θεραπευτήρια. Έτσι με βάση το ιατρικό αυτό αρχείο, είτε θα δίνεται στους ασφαλισμένους η έγκριση για τη διενέργεια επιπλέον ιατρικών πράξεων, είτε ο ΕΟΠΥΥ θα βάζει φρένο στις επιπλέον παροχές Υγείας που καλύπτει.
Το ζήτημα όμως είναι, όπως σημειώνουν φορείς της ιδιωτικής αγοράς Υγείας σε μια πρώτη αποτίμηση του σχεδίου του μνημονίου, κατά πόσο οι δημόσιες δομές μπορούν να ανταποκριθούν στην υφιστάμενη ζήτηση και κυρίως μετά από πόσο χρόνο οι πολίτες θα μπορούν να εξυπηρετούνται. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό πως ποσοστό άνω του 90% των ασφαλισμένων απευθύνονται εξαρχής σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα για να κάνουν μια εξέταση.
Περιορισμοί πάντως αναμένονται και σε ότι αφορά στον ΕΣΥ. Και αυτό γιατί έως το τέλος του έτους θα πρέπει να έχουν μπει και οι τελευταίες πινελιές στο νέο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, που θα στηρίζεται πρωτίστως σε τοπικές μονάδες Υγείας (ιατρεία της γειτονιάς) και σε οικογενειακούς γιατρούς. Αυτό θα είναι το πρώτο και απαραίτητο στάδιο από το οποίο θα περνούν οι ασθενείς για να παραπέμπονται στη συνέχεια για πιο εξειδικευμένες εξετάσεις και ιατρικές επισκέψεις σε νοσοκομεία και δομές του ΠΕΔΥ.
Πηγή: capital.gr | Βασιλική Κουρλιμπίνη
Σύνταξη σε ηλικίες από 56,9 έως 61,8 ετών με 22 έως 39 έτη ασφάλισης κλειδώνουν 8 κατηγορίες ασφαλισμένων με τα νέα όρια ηλικίας από το ΙΚΑ.
Οι προϋποθέσεις που χρειάζονται για να πάρουν σύνταξη με τα νέα όρια ηλικίας από το ΙΚΑ σε ηλικίες έως 61,8 ετών καθορίζονται από το χρόνο ασφάλισης που έχουν σήμερα ή μπορούν να εξαγοράσουν ώστε να κατοχυρώσουν την ηλικία που θα έβγαιναν στη σύνταξη με τις παλιές διατάξεις.
Με τις αλλαγές στα όρια ηλικίας που ισχύουν από 19/8/2015, σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, οι ηλικίες συνταξιοδότησης διαμορφώνονται ανάλογα με το έτος που ο κάθε ασφαλισμένος συμπληρώνει την ηλικία που κατοχύρωσε, με βάση το χρόνο ασφάλισης έως το 2012 ή μετά το 2013.
Για παράδειγμα, γυναίκα με έναρξη ασφάλισης πριν από το 1993 και ανήλικο παιδί το 2011 κατοχυρώνει την ηλικία των 52 ετών για μειωμένη και 57 για πλήρη, εφόσον το 2011 είχε 18,3 έτη ασφάλισης τουλάχιστον. Αν είχε 15 έτη, τα άλλα 3,3 έτη μπορεί να τα αναγνωρίσει και σήμερα, για το 2011. Το όριο ηλικίας που θα πάρει σύνταξη εξαρτάται από το πότε συμπλήρωσε ή θα συμπληρώσει το 52ο έτος για τη μειωμένη και το 57ο έτος για πλήρη σύνταξη. Αν είναι 57 ετών το 2016, θα έχει συνολικά 23,3 έτη και θα βγει στη σύνταξη με το νέο όριο που είναι 58,3 ετών. Μπορεί όμως να βγει με μειωμένη οποτεδήποτε, γιατί είχε κλείσει τα 52 πολύ πριν από τις 19/8/2015 που έγιναν οι αλλαγές στα όρια ηλικίας. Αν κλείνει τα 52 το 2016, τότε θα πάρει μειωμένη αλλά με το νέο όριο ηλικίας που πάει στα 56,9 ετών.
Γυναίκα που είχε ανήλικο παιδί το 2012 κατοχυρώνει τα 55 για μειωμένη και τα 60 για πλήρη, εφόσον εκείνη τη χρονιά είχε ή συμπληρώνει σήμερα με πλασματικούς χρόνους τα 18,3 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ. Αν είναι 55 ετών το 2016, θα βγει με μειωμένη με το νέο όριο ηλικίας που είναι 58 ετών. Αν κλείνει τα 55 το 2017, θα βγει στα 59,6. Αν κλείνει τα 55 το 2018, θα βγει στα 61 με μειωμένη.
Οι ηλικίες που κατοχυρώνουν οι ασφαλισμένοι 8 κατηγοριών με τα ένσημα του ΙΚΑ
1. Ηλικία 62 ετών για μειωμένη και 67 για πλήρη σύνταξη με τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης που συμπληρώνονται μετά το 2013. Στη μειωμένη απαιτούνται 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο την πενταετία πριν από το 62ο έτος, δηλαδή από 57 ως 61 ετών. Αν δεν βγαίνουν οι 100 ημέρες, τότε αλλάζει και η πενταετία. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 7.000 ένσημα ως το 2013 και ηλικία 62 ετών σήμερα δεν μπορεί να πάρει μειωμένη, γιατί δεν έχει 100 ένσημα κάθε χρόνο την προηγούμενη πενταετία. Θα πρέπει, επομένως, να καλύψει με ένσημα από ανεργία τη μια χρονιά (2014 ή 2015), αλλιώς κινδυνεύει να εγκλωβιστεί να βγει στα 67.
2. Ηλικίες 56, 57 ετών για μειωμένη σύνταξη γυναικών που έκλεισαν το 55ο έτος αντίστοιχα το 2011 και το 2012 με 4.500 ημέρες ασφάλισης τουλάχιστον είτε πριν είτε και μετά το 2012. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος στην πενταετία που προηγείται του έτους υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης. Για παράδειγμα, γυναίκα 55 ετών το 2012 κατοχυρώνει σύνταξη από τα 57, εφόσον στην ηλικία αυτή έχει τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης και 100 ανά έτος στην πενταετία πριν από την υποβολή αίτησης. Εστω ότι είχε εργασία μέχρι το 2012, αλλά στα 57 που έγινε το 2014 και μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί δεν είχε για δύο χρόνια τις 100 ημέρες και συνεχίζει μέχρι σήμερα να είναι άνεργη που είναι 60 ετών. Οι λύσεις που έχει είναι δύο: α) Να ασφαλιστεί με εργόσημο, ώστε να καλύψει 100 ένσημα κάθε έτος από 2017 μέχρι 2021, οπότε θα βγει στα 65, όταν θα έχει την 5ετία των 100 ενσήμων ανά έτος. β) Να αναζητήσει περιστασιακά εργασία για 4-5 μήνες το χρόνο, ώστε να έχει εναλλαγή ασφάλισης με εργόσημο και με απασχόληση. Σε αυτή την περίπτωση γλιτώνει ένα έτος από τα 5, γιατί σε περίπτωση που μείνει άνεργη τα 100 ένσημα θα τα πάρει λόγω ανεργίας. Η περίπτωση των 100 ενσήμων για τη μειωμένη δημιουργεί τεράστιες αδικίες, γιατί υπάρχουν εργαζόμενες με 7.000 η 8.000 ένσημα που δεν παίρνουν σύνταξη παρά μόνο στα 67, γιατί έμειναν άνεργες και δεν είχαν τα 100 ένσημα το χρόνο για να βγουν από 57 ως 62 ετών.
3. Ηλικία συνταξιοδότησης 62 ετών για γυναίκες που έκλεισαν το 55ο έτος από 1/1/2013 και μετά. Και εδώ είναι απαραίτητες οι 100 ημέρες ανά έτος την τελευταία πενταετία, αλλιώς η σύνταξη θα καταβληθεί στην ηλικία που θα συμπληρώνεται η πενταετία με τις 100 ημέρες το χρόνο από εργασία ή και ανεργία. Σε κάθε περίπτωση, αν συμπληρωθεί το 67ο έτος, καταβάλλεται πλήρης σύνταξη.
4. Ηλικία συνταξιοδότησης 60 ή 60,11 ετών με πλήρη σύνταξη, για γυναίκες που έκλεισαν το 55ο έτος ως το 2010 με τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης τότε και 100 ημέρες ανά έτος στην τελευταία 5ετία. Αν δεν υπάρχουν οι 100 ημέρες της πενταετίας, χάνεται το δικαίωμα για πλήρη από 60 ως 60,11 ετών και μένει μόνο η μειωμένη, όποτε συμπληρωθούν τα 100 ένσημα ανά έτος για 5 συνεχόμενα χρόνια.
5. Συνταξιοδότηση μητέρων ασφαλισμένων πριν από το 1993 στο ΙΚΑ με τα νέα όρια ηλικίας, εφόσον είχαν 18,3 έτη ασφάλισης με ανήλικο τέκνο είτε το 2010 είτε το 2011 είτε το 2012 και συμπληρώνουν το 50ό, το 52ο, το 55ο, το 57ο και το 60ό έτος από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη ΙΚΑ με ανήλικο το 2010 και 18,3 έτη τότε, άρα με 24-25 σήμερα, κατοχυρώνει την ηλικία των 55 για πλήρη σύνταξη και των 50 για μειωμένη. Αν κλείνει τα 55 το 2017, θα πάρει σύνταξη με το νέο όριο ηλικίας που είναι 59,6 ετών. Μπορεί όμως να φύγει με μειωμένη οποτεδήποτε, γιατί έκλεισε τα 50. Με ανήλικο το 2011 κατοχυρώνει τα 52 για μειωμένη και τα 57 για πλήρη. Αν κλείνει τα 52 το 2018, θα βγει με μειωμένη στα 60,2. Διαφορετικά, θα πάρει πλήρη στα 67, γιατί, όταν γίνει 57 (το 2023), το όριο για πλήρη θα είναι υποχρεωτικά στα 67 ή στα 62 μόνο με 40 χρόνια ασφάλισης.
6. Συνταξιοδότηση μητέρων ασφαλισμένων μετά το 1993, στα 62 για μειωμένη, εφόσον είχαν ως το 2012 ανήλικο, με 20 χρόνια ασφάλισης και ήταν κάτω των 50 ετών.
7. Συνταξιοδότηση γυναικών με 10.000 ημέρες ασφάλισης ως το 2012, είτε με εργασία είτε με αναγνώριση 4 ή 5 πλασματικών ετών το 2011 και το 2012 αντίστοιχα. Οι ηλικίες που κατοχυρώνουν είναι 57, 58 και 58,6 μήνες για πλήρη σύνταξη αλλά αυξάνονται για όσες τις συμπληρώνουν από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη με 10.000 ημέρες το 2011 κατοχυρώνει την ηλικία των 58 για πλήρη σύνταξη και 56 για μειωμένη (βλ. σχετικό πίνακα). Αν τα 58 τα συμπληρώνει το 2018, θα συνταξιοδοτηθεί με το νέο όριο ηλικίας που είναι 62,2 ετών. Μπορεί όμως να βγει με μειωμένη με το όριο ηλικίας που ισχύει για το 56ο έτος. Επειδή όμως έκλεισε τα 56 το 2016, θα πάει με το νέο όριο ηλικίας για μειωμένη που είναι 58,9 μήνες.
8. Συνταξιοδότηση με 10.500 ημέρες ως το 2012 και συνολικά 10.800 και 11.100 κατά τη συνταξιοδότηση. Το όριο ηλικίας αυξάνεται για όσους συμπληρώνουν τα 58 ή τα 59 από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 10.500 ημέρες το 2012, στο ΙΚΑ κατοχυρώνει την ηλικία των 59. Αν κλείνει τα 59 το 2019, θα βγει στα 60,11. Αν κάνει εξαγορά και συμπληρώσει 10.500 το 2011, κατοχυρώνει τα 58. Αν κλείνει τα 58 το 2018, θα βγει στα 60.
Οι 4 μεγάλες κατηγορίες που εξαιρούνται από τα νέα όρια ηλικίας
Υπάρχουν και άλλες 4 ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων που διατηρούν τις παλιές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης καθώς εξαιρέθηκαν από την αύξηση των ορίων ηλικίας.
Οι κατηγορίες που εξαιρούνται είναι:
1. Ασφαλισμένοι με 7.500 ένσημα στα βαρέα και συνολικά 10.500 ημέρες ασφάλισης, που βγαίνουν από τα 55 (10.500 και 7.500 βαρέα το 2010) ως τα 62 (10.500 και 7.500 βαρέα μετά το 2015).
2. Γυναίκες που είχαν 4.500 ημέρες, εκ των οποίων οι 3.600 βαρέα ως το 2012 που βγαίνουν από τα 55 ως 57 ετών στη σύνταξη.
3. Γυναίκες που έκλεισαν τα 55 ως το 2012 προκειμένου να βγουν με μειωμένη.
4. Μητέρες ανάπηρου παιδιού που βγαίνουν με 25 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας.
«Λυπητερή» 92,7 εκατ. ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν 625.000 ασφαλισμένοι του ΟΓΑ από την αύξηση των εισφορών της κύριας σύνταξης το 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία του Προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή.
Αν σε αυτά προστεθεί και η πρόβλεψη για είσπραξη εσόδων ύψους 95,3 εκατ. ευρώ από την αύξηση των εισφορών που ισχύει για το α’ και το β’ εξάμηνο του 2016, τότε ο λογαριασμός για τους αγρότες τη διετία 2016-2017 φθάνει τα 188 εκατ. ευρώ.
Τα παραπάνω ποσά αυξάνονται κατά 3 εκατ. ευρώ επιπλέον από την αύξηση των εισφορών Υγείας τόσο των αγροτών όσο και των αυτοαπασχολούμενων.
Πάντως, σύμφωνα με τον Ελεύθερο Τύπο, οι 625.000 ασφαλισμένοι του ΟΓΑ θα κληθούν να καταβάλουν διπλά ασφάλιστρα μέσα στο 2017, καθώς θα πρέπει να πληρώσουν και τις εισφορές του β’ εξαμήνου του 2016, αλλά και τις νέες εισφορές που θα υπολογίζονται από την 1η/1/2017 με βάση το εισόδημά τους.
Με αυτές τις δύο επιβαρύνσεις το σύνολο των ασφαλισμένων του ΟΓΑ θα πληρώσει περισσότερα περισσότερα το 2017, καθώς μέσα σε μια χρονιά θα καταβάλουν τις εισφορές ενός εξαμήνου (β’ εξάμηνο 2016) αλλά και τις εισφορές 12μήνου που θα υπολογιστούν βάσει εισοδήματος.
Ειδικότερα αγρότης με εισόδημα 4.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένος στην 3η κατηγορία του ΟΓΑ, για το 2016 έχει εισφορά 1.357 ευρώ, που θα πρέπει να την καταβάλει σε δύο εξαμηνιαίες δόσεις των 678 ευρώ.
Την εισφορά του α’ εξαμήνου του 2016 θα την πληρώσει τον Νοέμβριο – Δεκέμβριο που θα λάβει την ειδοποίηση από τον ΟΓΑ, ενώ τα άλλα 678 ευρώ που είναι η εισφορά του β’ εξαμήνου του 2016, θα την καταβάλει στο πρώτο τρίμηνο ή εξάμηνο του 2017. Ταυτόχρονα όμως το 2017 θα χρωστά και τις εισφορές που θα υπολογιστούν με βάση το εισόδημα. Επειδή στο εισόδημα των 4.000 ευρώ αντιστοιχεί η ελάχιστη χρέωση εισφορών, το ποσό που θα καταβάλει με το νέο σύστημα (εισφορές έτους 2017) είναι 1.043 ευρώ.
Το σύνολο της επιβάρυνσης ανέρχεται έτσι στα 1.727 ευρώ.
enikonomia.gr