Πολλά από τα ισχύοντα σήμερα έντυπα φορολογικών δηλώσεων αναμένεται να καταργηθούν και τα εναπομείναντα να απλοποιηθούν, οι αιτήσεις για επιστροφές φόρων θα υποβάλλονται και θα διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά, οι πάσης φύσεως ειδοποιήσεις για την πληρωμή φορολογικών οφειλών, ληξιπρόθεσμων ή μη θα αποστέλλονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) στους οφειλέτες φορολογούμενους, οι δηλώσεις φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων, φόρου υπεραξίας ακινήτων, φόρου κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής περιουσιακών στοιχείων θα υποβάλλονται αποκλειστικά μέσω Διαδικτύου, πολλές από τις ΔΟΥ που λειτουργούν σήμερα θα καταργηθούν, ενώ οι διασταυρώσεις και οι έλεγχοι δεδομένων που αφορούν στα περιουσιακά στοιχεία, στα εισοδήματα και τις καταθέσεις εκατομμυρίων φυσικών προσώπων θα διενεργούνται με προηγμένης τεχνολογίας ηλεκτρονικά μέσα.
Ουσιαστικά, το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ δρομολογούν τις διαδικασίες για τη δημιουργία ενός νέου ενιαίου πληροφοριακού συστήματος φορολογίας, το οποίο θα προέλθει από την πλήρη αναδιαμόρφωση και συγχώνευση των υφισταμένων σήμερα επιμέρους πληροφοριακών συστημάτων ΤΑΧΙS, ICIS και TAXISNET. Ολες οι υφιστάμενες ηλεκτρονικές εφαρμογές εξυπηρέτησης των φορολογουμένων θα προσαρμοστούν πλήρως στις απαιτήσεις του νέου απλοποιημένου φορολογικού συστήματος που έχει προκύψει από τις αλλεπάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια εφαρμογής των Μνημονίων, ενώ ταυτόχρονα θα τεθούν σε λειτουργία νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες ώστε όλες πλέον οι συναλλαγές των πολιτών με τις φορολογικές αρχές να διεκπεραιώνονται εξ αποστάσεως μέσω Διαδικτύου.
Η μετάβαση στο νέο αυτό υπερσύγχρονο πληροφοριακό σύστημα φορολογίας θα πραγματοποιηθεί με την εκτέλεση ενός φιλόδοξου έργου που φέρει την ονομασία «Εφαρμογή απαιτούμενων οργανωτικών αλλαγών σε παρεχόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ».
Το έργο αυτό ανέλαβε να εκτελέσει κοινοπραξία εταιριών πληροφορικής έναντι συνολικού τιμήματος 4,24 εκατ. ευρώ, κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού.
Το νέο φορολογικό σύστημα θα επιφέρει πλήθος αλλαγών στο TAXIS και στο TAXISnet, ως εξής:
α) Ανασχεδιασμός εντύπων και διαδικασιών: Θα αλλάξει η μορφή των δηλώσεων που θα πρέπει να υποβάλλονται από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, θα καταργηθούν ή/και θα συγχωνευθούν έντυπα και θα δημιουργηθούν νέα. Οι αλλαγές αυτές οδηγούν σε ευρύτερο ανασχεδιασμό του TAXIS και του TAXISnet καθώς επηρεάζουν τόσο τις απαιτούμενες ροές εργασιών στο TAXIS όσο και στο user interface για τις ηλεκτρονικές υποβολές μέσω TAXISnet. Ενδεικτικά αναφέρουμε το σχεδιασμό και ανάπτυξη εφαρμογών παραλαβής, εκκαθάρισης της δήλωσης εντύπου Ν, της αίτησης επιστροφής πιστωτικού υπολοίπου μέσω TAXISnet, εφαρμογών των μισθωτηρίων και συμφωνητικών, την αναμόρφωση της διαδικασίας επιστροφών ΦΠΑ, εφαρμογή του νέου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας όπως ηλεκτρονική κοινοποίηση και ο υπολογισμός ημερήσιου τόκου, αυτοματοποίηση διαδικασιών όπως της επιστροφής φόρων, αναμόρφωση της πιστοποίησης και των εξουσιοδοτήσεων στο TAXISnet.
β) Ανάγκες νέας διαλειτουργικότητας άντλησης πληροφοριών από την πηγή: Θα υλοποιηθούν διασυνδέσεις για:
i) άντληση πληροφοριών φορολογικού περιεχομένου από την πηγή προκειμένου να είναι εφικτή η υλοποίηση νέων διασταυρώσεων ή/και η κατάργηση προσκόμισης σχετικών βεβαιώσεων από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, προκειμένου να πιστοποιήσουν ποσά που αναφέρονται στις δηλώσεις τους.
ii) Άντληση πληροφοριών για την ολοκλήρωση υπαρχόντων πληροφοριακών συστημάτων με το μητρώο φορολογουμένων, όπως για παράδειγμα διαλειτουργικότητα με το ΥΠΕΣ κατά την απόδοση Α.Φ.Μ.
και την μεταβολή προσωπικών στοιχείων ή δημιουργία νέων μητρώων, όπως μητρώου πλοίων.
γ) Ανάγκες νέας διαλειτουργικότητας για αυτεπάγγελτη έκδοση βεβαιώσεων και πιστοποιητικών: Θα υλοποιηθούν νέα web services για αυτεπάγγελτη έκδοση βεβαιώσεων και πιστοποιητικών από άλλους φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου Δημοσίου Τομέα, προκειμένου να απαλλαγεί ο πολίτης από την απαίτηση προσκόμισης «έντυπων» βεβαιώσεων και πιστοποιητικών. Οι ανάγκες αυτές γίνονται ακόμα πιο επιτακτικές καθώς το σύνολο των φορολογικών και οικονομικών συναλλαγών θα διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά, λόγω της συγχώνευσης των Δ.Ο.Υ.
Ενοποίηση TAXIS-TAXISnet. Η Μνημονιακή υποχρέωση για συγχώνευση του πλήθους των Δ.Ο.Υ. καθιστά επιτακτική την ανάγκη πλήρους ηλεκτρονικοποίησης του συνόλου των συναλλαγών των πολιτών και των επιχειρήσεων, καθώς δεν θα είναι δυνατή η προσέλευση τους αυτοπροσώπως στις Δ.Ο.Υ. για την εξυπηρέτησή τους. Μέχρι σήμερα, το TAXIS αποτελεί το back-office φορολογικό σύστημα και έχει το περιβάλλον εξυπηρέτησης του προσωπικού των Δ.Ο.Υ. για τις συναλλαγές των πολιτών και των επιχειρήσεων στις κατά τόπους Δ.Ο.Υ. Το TAXISnet παρέχει μέχρι σήμερα εναλλακτικό κανάλι εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων μέσω διαδικτύου, εναλλακτικό κανάλι που παρέχεται για υποσύνολο των δυνητικών συναλλαγών πολιτών και επιχειρήσεων με τις Δ.Ο.Υ. ενώ παράλληλα βασίζεται σε Βάσεις Δεδομένων και διασυνδέσεις του TAXIS. Με τη συγκεκριμένη δράση, θα ενοποιηθούν ουσιαστικά τα δύο πληροφοριακά συστήματα προκειμένου το σύνολο των συναλλαγών να διεκπεραιώνεται ηλεκτρονικά με ομοιόμορφο τρόπο μέσω του TAXISnet και του Taxis. Ενδεικτικά αναφέρουμε την τροποποίηση και βελτίωση της εφαρμογής των παρακρατούμενων φόρων στο ΤΑΧΙS, ώστε να ταυτιστεί με αυτή του TAXISNET.
Αναμόρφωση πληροφοριακών συστημάτων φορολογίας Κεφαλαίου: Στα πλαίσια της αναμόρφωσης της φορολογίας Κεφαλαίου θα υλοποιηθούν νέες εφαρμογές. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
- Ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας έκδοσης του αποδεικτικού καταβολής κατ' εξουσιοδότηση του άρθρου 15 του ν. 4223/2013
- Δημιουργία εφαρμογής ηλεκτρονικών βιβλίων καταχώρησης μεταγραφής δηλώσεων φόρου δωρεάς, γονικής παροχής, κληρονομιάς και μεταβίβασης ακινήτων
- Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης φόρου χρηματικής δωρεάς
- Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων
- Διασταυρώσεις συσχέτισης στοιχείων φυσικών και νομικών προσώπων με Περιουσιολόγιο. Απαιτείται η διασύνδεση των Πληροφοριακών Συστημάτων TAXIS, TAXISnet και Ακίνητης Περιουσίας, προκειμένου να είναι εφικτή η υλοποίηση πλήθους διασταυρώσεων, όπως ενδεικτικά η συσχέτιση της συνολικής ακίνητης περιουσίας βάσει δηλωθέντος εισοδήματος.
Δράσεις που επηρεάζουν το Πληροφοριακό Σύστημα Ελεγκτικών Υπηρεσιών ELENXIS
Επικαιροποίηση ELENXIS βάσει του κάθε φορά ισχύοντος ελεγκτικού νομοθετικού πλαισίου και ισχύοντος οργανογράμματος Ελεγκτικών Υπηρεσιών: Ειδικά ο Ελεγκτικός Τομέας που στην περίπτωση του ELENXIS είναι πενταπλής υπόστασης ακολουθεί και επηρεάζεται από τις νομοθετικές αλλαγές που επηρεάζουν πρωτίστως την κάθε πρωτογενή φορολογική και συναλλακτική οικονομική περιοχή (Φορολογία, ΥΕΔΔΕ, Τελωνεία, Οικονομικό Έγκλημα, και Εσωτερικός Έλεγχος). Οι τομείς (επιμέρους δράσεις) που επηρεάζονται από τις νομοθετικές αλλαγές είναι:
• Επερχόμενες αλλαγές στα έντυπα των δηλώσεων π.χ. Εισοδήματος, ΦΠΑ κ.λπ.: Με την ψήφιση του όποιου νέου φορολογικού συστήματος θα υπάρξουν αλλαγές στα έντυπα της φορολογίας ή/και θα προστεθούν νέα έντυπα. Οι αλλαγές αυτές επιφέρουν την ανάγκη αλλαγής των κανόνων που βασίζονται σε διασταυρώσεις κωδικών των Εντύπων ενώ θα επέλθουν αλλαγές και στην Εφαρμογή της Διενέργειας των Ελέγχων καθώς και στην Εφαρμογή της Διαχείρισης των Ελέγχων.
• Υλοποίηση νέων τρόπων ελέγχου που θα προκύψουν από συμπλήρωση ή αντικατάσταση τρεχουσών διατάξεων ή από ολοκληρωτικά νέες διατάξεις π.χ. Έμμεσες Τεχνικές Ελέγχου για τις Φορολογικές Ελεγκτικές Υπηρεσίες (Φ.Ε.Υ.), διασταυρώσεις τραπεζικών δεδομένων και δεδομένων τρίτων πηγών. Είναι ανάγκη να υλοποιηθούν νέες εφαρμογές που θα υλοποιούν νέους τρόπους ελέγχου και διασταυρώσεις για νέες πηγές δεδομένων στη διάθεση της Ανεξάρτητης Αρχής (ενδεικτικά αναφέρουμε τους νέους τρόπους ελέγχου της νεοσύστατης Υπηρεσίας ΥΕΔΔΕ, τα δεδομένα που ανταλλάσσουν τα Κ-Μ για την αποφυγή της φοροδιαφυγής, νέους τρόπους συναλλαγής π.χ. Ηλεκτρονικά Τιμολόγια, Φορολογική Κάρτα, ηλεκτρονικό εμπόριο και εν γένει πλαστικό χρήμα, έλεγχος γραφείου, έλεγχος Κεφαλαίου).
• Περαιτέρω αναδιοργάνωση των ελεγκτικών Υπηρεσιών. Κατά τη διάρκεια της παραγωγικής λειτουργίας του, το ELENXIS υλοποίησε πλήθος οργανωτικών αλλαγών που επέφεραν τα Μνημόνια 1 και 2 (π.χ. την κατάργηση των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων, των Διαπεριφερειακών Ελεγκτών Κέντρων, τις συγχωνεύσεις των Δ.Ο.Υ. και τη δημιουργία νέων ελεγκτικών Υπηρεσιών (π.χ. ΥΕΔΔΕ και Διεύθυνση Εσωτερικού Ελέγχου). Αναμένεται να επέλθουν και άλλες αλλαγές στη διάρθρωση των Υπηρεσιών. Η όποια αλλαγή στις οργανωτικές δομές επιφέρει αλλαγές στην υλοποίηση της Στόχευσης των Ελέγχων, στην εφαρμογή της Διαχείρισης των Ελέγχων καθώς και απαιτήσεις βελτίωσης - μέσω περαιτέρω ανάπτυξης του υπάρχοντος λογισμικού σε περιβάλλον Oracle Forms/Reports - της εφαρμογής Διαχείρισης Ανθρώπινων Πόρων που πρέπει να προσαρμοστεί στη νέα διάρθρωση των Υπηρεσιών αλλά και να διατηρεί ιστορικά την παλιά διάρθρωση.
• Υιοθέτηση δεδομένων άλλων πρωτογενών συστημάτων - Ανάγκες Διαλειτουργικότητας: Στο Data Warehouse του ELENXIS πρέπει να προστεθούν νέες πηγές δεδομένων, για τη διασταύρωση των φορολογικών και τελωνειακών δεδομένων του με δεδομένα οικονομικού ενδιαφέροντος από άλλους Φορείς του Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα. Επιπρόσθετα, οι άμεσες αλλαγές στο TAXIS, στο TAXISNET και στο ICINET καθώς και στα υπόλοιπα Πληροφοριακά Συστήματα και εφαρμογές της Ανεξάρτητης Αρχής θα επιφέρουν προσθήκες και αλλαγές στην υλοποίηση της ενημέρωσης του Data Warehouse του ELENXIS αλλά και αλλαγές στις εφαρμογές της Στόχευσης και της Διενέργειας των Ελέγχων.
• Υποστήριξη έκτακτων δράσεων πάταξης της φοροδιαφυγής: Το ELENXIS καλείται να υποστηρίξει τις έκτακτες δράσεις κατά της φοροδιαφυγής (βλ. Μνημονιακές Ομάδες ή άλλες που θα προκύψουν στο άμεσο μέλλον). Οι ομάδες αυτές λειτουργούν αρκετές φορές διαφορετικά σε θέματα οργάνωσης και σύνδεσής τους με άλλες οργανωτικές μονάδες στην Ανεξάρτητη Αρχή π.χ. αντιμετωπίζονται ως έκτακτες Ελεγκτικές Υπηρεσίες και αιτούνται αρκετές φορές δικούς τους εξειδικευμένους κανόνες Στόχευσης, νέες ροές διαχείρισης των υποθέσεων και νέους τρόπους διενέργειας ελέγχων.
• Υποστήριξη του ΣΔΟΕ για την νέα έμφαση που δίνεται σε ελέγχους: Πνευματικής Ιδιοκτησίας, Ηλεκτρονικού Εμπορίου, Παράνομες Επιδοτήσεις, Ναρκωτικά και Όπλα. Θα πρέπει να μετατραπούν οι εφαρμογές της Στόχευσης, της Διαχείρισης και της Διενέργειας Ελέγχων προκειμένου να ανταποκριθεί το σύστημα στις νέες επιχειρησιακές ανάγκες του ΣΔΟΕ.
• Υποστήριξη νέων ειδών Τελωνειακού ελέγχου, νέων παραστατικών στα πλαίσια του Εκσυγχρονισμένου Τελωνειακού Κώδικα. Οι όποιες αλλαγές στο εθνικό ή κοινοτικό τελωνειακό δίκαιο θα επιφέρουν προσαρμογές των Εφαρμογών Διαχείρισης και Διενέργειας για τις Τελωνειακές Ελεγκτικές Υπηρεσίες.
• Μετατροπή των εφαρμογών του ELENXIS από HTTP based σε Browser based. Υλοποίηση μέρους της παρεχόμενης λειτουργικότητας μέσα από νέα κανάλια διάδρασης όπως ταμπλέτες για τους ελεγκτές που εκτελούν ελέγχους: προληπτικούς, διακίνησης και δίωξης. Παράλληλα μετά από τα 3 χρόνια παραγωγικής λειτουργίας του ELENXIS θα χρειαστούν αναμορφώσεις που υπηρετούν την βελτιστοποίηση της ευχρηστίας των υπαρχουσών εφαρμογών.
• Προσαρμογή των εφαρμογών του ELENXIS για χρήση της ψηφιακής υπογραφής με σκοπό να καταργηθεί η έγγραφη επικοινωνία των ελεγκτικών υπηρεσιών μεταξύ τους και με τον πολίτη.
Ειδικότερα, με την απόφαση ΔΠΔΥΚΥ ΑΑΔΕ Α 1068866 ΕΞ 2017/5.5.2017 του Διοικητής της Α.Α.Δ.Ε. Γ. Πιτσιλή προκηρύχθηκε ηλεκτρονικός ανοικτός διαγωνισμός με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει της βέλτιστης σχέσης ποιότητας - τιμής, σε Ευρώ, για τη σύμβαση με τίτλο «Εφαρμογή απαιτούμενων οργανωτικών αλλαγών σε παρεχόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα της Α.Α.Δ.Ε.».
Το φυσικό αντικείμενο της πράξης είναι η πλήρης λειτουργική και τεχνική ενσωμάτωση αλλαγών που προκύπτουν από τη νομοθετική θέσπιση των Μνημονίων Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής και των απορρεουσών αυτών νομοθετικών και κανονιστικών πράξεων σε παραγωγικά Πληροφοριακά Συστήματα ΤΠΕ της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) προκειμένου να ενδυναμωθεί ο μηχανισμός εφαρμογής των δημόσιων πολιτικών τόσο στον τομέα της ευρύτερης φορολογίας όσο και στα ζητήματα τελωνειακού ενδιαφέροντος.
Οι αλλαγές αυτές θεσμοθετήθηκαν (και θεσμοθετούνται) όταν τα έργα ήταν ήδη σε παραγωγική λειτουργία ή είχε ολοκληρωθεί η φάση υλοποίησής τους και δεν ήταν δυνατόν να καλυφθούν από τις τυχόν υφιστάμενες συμβάσεις τους. Με την υλοποίηση της πράξης, πλέον της συμμόρφωσης με το υφιστάμενο και το αναμενόμενο επιτακτικό νομικό πλαίσιο, θα επικαιροποιηθούν οι παρεχόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και θα υλοποιηθούν νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης των συναλλασσόμενων (πολιτών και επιχειρήσεων) με τη Α.Α.Δ.Ε. και θα διασφαλιστεί η αποτελεσματική – ποιοτική ανταπόκριση της Α.Α.Δ.Ε. στις ανάγκες των «εσωτερικών χρηστών» (Δημόσια Διοίκηση) με τους οποίους συνεργάζεται για την παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Τα Πληροφοριακά Συστήματα που επηρεάζονται άμεσα από τις παραπάνω νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις είναι τα ακόλουθα:
- Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Φορολογίας (TAXIS)
- Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό σύστημα TAXISnet
- Πληροφοριακό Σύστημα Ακίνητης Περιουσίας
- Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Τελωνείων (ICISnet)
- Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ελεγκτικών Υπηρεσιών (ELENXIS)
- Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Διοικητικής Πληροφόρησης (MIS)
- Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Γενικού Χημείου του Κράτους (ΓΧΚ)
Οι αλλαγές υφιστάμενων εφαρμογών και η υλοποίηση νέων εφαρμογών για το σύνολο των παραπάνω Πληροφοριακών Συστημάτων δύναται να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Ικανοποίηση μεταβολών της επιχειρησιακής λογικής του Λογισμικού Εφαρμογών, όπου αναφέρεται σε μεταβολές της φορολογικής νομοθεσίας λόγω εσωτερικών αλλαγών και μνημονιακών υποχρεώσεων των οποίων η υλοποίηση απαιτεί να εκτελεστεί υποσύνολο του πλήρους κύκλου ανάπτυξης εφαρμογών.
- Δημιουργία νέων εφαρμογών, η οποία αναφέρεται σε νέες εφαρμογές των οποίων η υλοποίηση απαιτεί να εκτελεστεί εξαρχής ο πλήρης κύκλος ανάπτυξης εφαρμογών.
- Υλοποίηση μηχανισμών διαλειτουργικότητας του Λογισμικού Εφαρμογών, για διασύνδεση τους με πληροφοριακά συστήματα τρίτων φορέων.
- Βελτίωση του Περιβάλλοντος Χρήσης του Λογισμικού Εφαρμογών, με υλοποίηση νέων τρόπων χρήσης των διαθέσιμων λειτουργιών του, καθώς και νέων λειτουργιών παρουσίασης των διαθεσίμων δεδομένων.
- Μεταφορά τεχνογνωσίας για τις εφαρμογές που εντάσσονται σε Παραγωγική Λειτουργία.
- Διασφάλιση της ολοκληρωμένης υποστήριξης των εφαρμογών που τροποποιούνται ή επηρεάζονται από τροποποιούμενες ή νέες εφαρμογές.
Με την απόφαση ΔΠΔΥΚΥ ΑΑΔΕ Α 1161078 ΕΞ 2017 του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. εγκρίθηκε η ομόφωνη γνωμοδότηση της επιτροπής διενέργειας και αξιολόγησης προσφορών της υπ’ αριθμ. ΔΠΔΥΚΥ ΑΑΔΕ Α 1068866 ΕΞ2017/05-05-2017 Διακήρυξης του ηλεκτρονικού διεθνή ανοικτού διαγωνισμού για τη σύμβαση παροχής υπηρεσιών με τίτλο: «Εφαρμογή απαιτούμενων οργανωτικών αλλαγών σε παρεχόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα της Α.Α.Δ.Ε.», και αναδείχθηκε ανάδοχος του έργου η ένωση των εταιρειών INTRASOFT INTERNATIONAL SA και UNISYSTEMS Α.Ε. Η διάρκεια εκτέλεσης του έργου προσδιορίστηκε στα 3 έτη και το συνολικό κόστος του στα 4,24 εκατ. ευρώ.