Το ζητούμενο είναι η σωστή ενημέρωση και κυρίως να θεσμοθετηθεί υψηλότερο επίπεδο προστασίας για τους καταναλωτές που συνάπτουν δανειακές συμβάσεις τόσο για αγορά κατοικίας όσο και για δάνεια με υποθήκες σε ακίνητα.

Μάλιστα, σύμφωνα με την Κοινοτική Οδηγία θα πρέπει τα πιστωτικά ιδρύματα να εξαντλούν όλες τις δυνατότητες για εξεύρεση λύσης προτού προχωρήσουν σε έκδοση διαταγών πληρωμής και κινήσουν τις διαδικασίες κατάσχεσης του ακινήτου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον Κώδικα Δεοντολογίας. Στη δε περίπτωση που προχωρήσει η διαδικασία πλειστηριασμού και παραμένει ανεξόφλητο χρέος, η τράπεζα διευκολύνει την αποπληρωμή του λαμβάνοντας υπόψη τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης αλλά και την ύπαρξη τυχόν άλλων περιουσιακών στοιχείων.

Υποχρεώσεις
Ειδικότερα, με το σχέδιο νόμου που βρίσκεται ήδη στο στάδιο της διαβούλευσης (μέχρι το τέλος Μαΐου) λαμβάνεται μέριμνα για τη σωστή αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειολήπτη και παράλληλα ορίζονται συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τις τράπεζες που σχετίζονται με την ενημέρωση αλλά και την εκπαίδευση των καταναλωτών σε ό,τι αφορά τον υπεύθυνο δανεισμό και τη διαχείριση χρέους.

Παράλληλα λαμβάνεται μέριμνα για τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί σε ξένο νόμισμα. Σύμφωνα με την Οδηγία, η τράπεζα θα πρέπει να ειδοποιεί αμέσως τον καταναλωτή όταν η διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας είναι μεγαλύτερη από 20% με αποτέλεσμα να αυξάνεται τόσο το συνολικό οφειλόμενο ποσό όσο και οι τρέχουσες δόσεις (όπως για παράδειγμα έγινε με τα στεγαστικά δάνεια που εκταμιεύθηκαν σε ελβετικό φράγκο, όταν η ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου ήταν στο 1,5 και στη συνέχεια έφτασε στο 1 προς 1, για να μπει πλαφόν στο 1,2). Και υπάρχει πρόβλεψη ότι το νόμισμα της σύμβασης (π.χ. ελβετικό φράγκο) μπορεί να μετατραπεί όταν η διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας υπερβαίνει το 20%, διαφορετικά θα πρέπει η σύμβαση να συνοδεύεται από χρηματοπιστωτικό μέσο αντιστάθμισης του συναλλαγματικού κινδύνου.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειολήπτη. Οι τράπεζες θα πρέπει πριν από την υπογραφή της δανειακής σύμβασης να προσφέρουν πλήρη και αναλυτική ενημέρωση στον πελάτη για το προϊόν που θα λάβει και παράλληλα να ελέγχουν διεξοδικώς τα οικονομικά του στοιχεία (εισόδημα, άλλα ακίνητα, αποταμιεύσεις, έξοδα διαβίωσης κ.λπ.).

Αφού ο δανειολήπτης υπογράψει τη σύμβαση δανείου, ο πιστωτικός φορέας δεν μπορεί να καταγγείλει ή να τροποποιήσει σε βάρος του δανειολήπτη τη σύμβαση αυτή, με το αιτιολογικό ότι η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας δεν διενεργήθηκε σωστά.

Ωστόσο, μετά την υπογραφή της δανειακής σύμβασης, αν ο πελάτης ζητήσει αύξηση του ποσού δανείου, τότε ο πιστωτικός φορέας θα πρέπει να επαναξιολογήσει την πιστοληπτική ικανότητά του και να ζητήσει από τον δανειολήπτη να προσκομίσει επικαιροποιημένα οικονομικά στοιχεία.

Επίσης το πιστωτικό ίδρυμα δεν μπορεί να καταγγείλει τη δανειακή σύμβαση με το αιτιολογικό ότι ο καταναλωτής προσκόμισε ελλιπή στοιχεία και πληροφορίες πριν από την υπογραφή της σύμβασης. Ωστόσο μπορεί να το πράξει στην περίπτωση που αποδειχθεί ότι ο καταναλωτής εσκεμμένα απέκρυψε ή παραποίησε πληροφορίες και οικονομικά στοιχεία.

ethnos.gr

Συμφωνία για το ενδιάμεσο καθεστώς προστασίας των «κόκκινων» δανείων, η οποία καλύπτει το 94% του συνόλου στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, έχει επιτευχθεί με τους δανειστές.

Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομίας, η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές στο σκέλος, το οποίο αφορά στα «κόκκινα» δάνεια έχει καταλήξει στους εξής άξονες:

• ανεξαρτήτως κατηγορίας, δηλαδή όχι μόνο τα στεγαστικά αλλά και τα καταναλωτικά δάνεια, τα επισκευαστικά, τα δάνεια ελεύθερων επαγγελματιών, εμπόρων, αγροτών, καθώς και τα δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία,

• με αντικειμενική αξία έως 140.000 ευρώ (και χωρίς κάποιο εισοδηματικό κριτήριο, που θα απέκλειε σημαντικό αριθμό δανειοληπτών),

• έως το 2018.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το όριο των 140.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας, και καθώς δεν υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια, καλύπτει το 94% του συνόλου στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας (στοιχεία 2013 - τα τελευταία διαθέσιμα).

Σε αυτά προστίθενται επισκευαστικά, καταναλωτικά και επαγγελματικά δάνεια, καθώς και εκείνα των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που συνδέονται με πρώτη κατοικία αντικειμενικής αξίας έως 140.000 ευρώ.

Εξάλλου, με την πρόσφατη αναμόρφωση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά (νόμος «Κατσέλη»), έχει εξασφαλιστεί η ένταξη στις προστατευτικές ρυθμίσεις του πλαισίου για περίπου 2 στους 3 δανειολήπτες.

Μάλιστα, για το 25% που αντιστοιχεί στους πιο αδύναμους, προβλέπεται η ενίσχυσή τους από το κράτος, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις δόσεις. Η προστασία παραμένει η ίδια και δεν επηρεάζεται καθόλου από ενδεχόμενη μεταβίβαση του δανείου σε μη τραπεζική εταιρεία.

Πλαίσιο προστασίας

Για τους δανειολήπτες που τα δάνειά τους θα μεταβιβαστούν σε μη τραπεζικές εταιρείες, όπως σημειώνουν οι ίδιοι κύκλοι, επετεύχθη να μην υπάρξει καμία ουσιαστική διαφορά, καθώς το πλαίσιο προστασίας είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό που ισχύει για τις τράπεζες, ενώ δεν θα μπορούν σε καμία περίπτωση να επιδεινώνονται οι όροι του δανείου. Υπάρχει, επίσης, ειδική πρόνοια για συμβάσεις με μεταβλητό επιτόκιο.

Οι μη τραπεζικές εταιρείες στις οποίες θα μπορούν να μεταβιβάζονται δάνεια, υποχρεώνονται να χρησιμοποιούν εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων με έδρα την Ελλάδα, που θα αδειοδοτούνται και θα εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, με βάση ένα αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο.

Αυτό θα προβλέπει διαφάνεια στην ταυτότητα των μετόχων, υποβολή των βασικών αρχών της στρατηγικής τους, του επιχειρησιακού πλάνου και της μεθοδολογίας διεκδίκησης των δανείων (με έμφαση στην αναδιάρθρωση) κ.ά.

Επιτροπή των υπουργείων, όπως μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο, θα γνωμοδοτεί επί των αιτήσεων αδειοδότησης και το μητρώο των αδειοδοτούμενων θα δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της ΤτΕ.

Όλοι οι κανόνες προστασίας καταναλωτή, ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών, οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης για τον καθορισμό των δόσεων με βάση την πραγματική δυνατότητα αποπληρωμής, ο αναμορφωμένος νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά κ.λπ. που ισχύουν για τις τράπεζες, θα εφαρμοστεί και γι' αυτές τις εταιρείες.

Ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια (π.χ. αυξημένο ελάχιστο όριο μετοχικού κεφαλαίου) θα διέπουν το πλαίσιο λειτουργίας μη τραπεζικών ιδρυμάτων, που θα αναχρηματοδοτούν τα δάνεια μετά την αναδιάρθρωσή τους.

Πριν από τη μεταβίβαση μη εξυπηρετούμενων δανείων οι τράπεζες οφείλουν να έχουν κάνει πρόσφατη εμπεριστατωμένη και ουσιαστική πρόταση ρύθμισης στους δανειολήπτες, ενώ οφείλουν να επιδεικνύουν αυξημένη ευαισθησία για τις ευπαθείς ομάδες.

Ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών

Μετά τη μεταβίβαση των δανείων, οι μη τραπεζικές εταιρείες θα πρέπει να ακολουθήσουν εκ νέου τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας και να κάνουν πρόταση ρύθμισης, με βάση τη δυνατότητα αποπληρωμής και λαμβάνοντας υπ' όψιν τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης.

Εως τα τέλη Ιουνίου θα υπάρξει βελτίωση του Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών, για να αντιμετωπιστούν κενά και αδυναμίες, ώστε να καταστεί προσιτός και λειτουργικός, στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της προστασίας που προσφέρει σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη.

Όλα τα παραπάνω, κατά το υπουργείο, συνθέτουν ένα πρωτοφανές θεσμικό πλαίσιο, που συμπυκνώνει τις πρόνοιες ευρωπαϊκών συστημάτων. Αποτελεί απόσταγμα της μελέτης και διαβούλευσης επί των αστοχιών σε εφαρμοσμένες ευρωπαϊκές περιπτώσεις, όπου πρόσφατα εκδηλώθηκαν συσσωρευμένα προβλήματα από τις πρακτικές των μη τραπεζικών ιδρυμάτων (π.χ. Ιρλανδία).

Θεσμοί υποστήριξης

Επιπλέον, ιδρύεται και τίθεται σε λειτουργία Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, που θα επεξεργάζεται τα δεδομένα και θα προτείνει βελτιωτικές παρεμβάσεις προς το Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, το οποίο επανενεργοποιείται με ουσιαστικές αρμοδιότητες.

Αναπτύσσεται ένα ευρύ Δίκτυο Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών με 30 Κέντρα σ' όλη τη χώρα. Η ενημέρωση και νομική/οικονομική συμβουλευτική υποστήριξη των δανειοληπτών (νοικοκυριών, επαγγελματιών και μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων) για ζητήματα χρεών και γενικότερα χρηματοοικονομικής διαχείρισης αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική υπηρεσία για τους ασθενέστερους, που συνήθως έχουν ελλιπή ενημέρωση και αδυναμία πρόσβασης σε εξειδικευμένες υπηρεσίες. Κατά συνέπεια, ο συγκεκριμένος πυλώνας της στρατηγικής στο χρηματοοικονομικό σύστημα αποτελεί και εργαλείο άσκησης κοινωνικής πολιτικής.

Ενισχύονται και τα δικαστήρια και βελτιώνονται οι σχετικές διαδικασίες, ώστε να επιταχυνθεί η εκδίκαση υποθέσεων υπερχρεωμένων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Με τον τρόπο αυτό θα προστατεύεται η μεγάλη πλειοψηφία όσων το έχουν πραγματικά ανάγκη και όχι οι λίγοι στρατηγικοί κακοπληρωτές.

Ακόμη, ενεργοποιείται το επάγγελμα των διαχειριστών αφερρεγυότητας, κάτω από ένα αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας, που θα συνδράμουν και θα μεσολαβούν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων υπερχρέωσης, ενώ θα δημιουργηθεί και Φορέας Πιστοποίησης Φερεγγυότητας, που θα διασφαλίζει τη δίκαιη και αντικειμενική πιστοληπτική αξιολόγηση και θα διευκολύνει την πρόσβαση σε νέο δανεισμό.

Αναδιάρθρωση επιχειρηματικών δανείων

Σημειώνεται, ακόμη, ότι έχει συμφωνηθεί να υπάρξει κατάλληλο πλαίσιο εξωδικαστικών επιλύσεων για υπερχρεωμένες μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, που θα αντιμετωπίζει συνολικά τα χρέη προς τράπεζες, Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία, εξασφαλίζοντας παράλληλα την ίση και δίκαιη μεταχείριση μικρών και μεγάλων οφειλετών.

Με τον τρόπο αυτό, εκτιμά το υπ. Οικονομίας, θα υπάρξει ουσιαστική ελάφρυνση (κούρεμα τέτοιο ώστε να επιτυγχάνεται σύγκλιση με το εξειδικευμένο πρόγραμμα αποπληρωμής που θα υποβάλλει η κάθε επιχείρηση) και θα διασωθούν χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Η κυβέρνηση αναφέρει ότι θα εγγυηθεί για τις βασικές αρχές του ελέγχου βιωσιμότητας και για τα εργαλεία αναδιάρθρωσης, με γνώμονα την εξυγίανση των επιχειρήσεων και την αξιοπρεπή διαβίωση των ελεύθερων επαγγελματιών.

Ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης είναι κατάλληλα δομημένος ώστε να αποκλείει επιχειρήσεις που δεν αποπληρώνουν χρέη κατ' επιλογή τους (κακοπληρωτές) και να επικεντρώνεται στη διάσωση κατά τα άλλα υγιών επιχειρήσεων, ενώ θα υπάρξει πρόβλεψη για την ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τη φορολόγηση της ωφέλειας που προκύπτει από τις διαγραφές τραπεζικών χρεών.

Πηγή: real.gr

Σε ρύθμιση στεγαστικών δανείων με ευνοϊκούς όρους για 145.000 δημοσίους υπαλλήλους εντός του Μαΐου θα προχωρήσει το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, σύμφωνα με απόφαση του Κυβερνητικού Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής.

Οπως ανακοίνωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής «ανέθεσε στη Διοίκηση του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων να ετοιμάσει αναλυτική εισήγηση που να περιλαμβάνει: σχέδιο για τη ρύθμιση, εντός του 2016, των στεγαστικών και επισκευαστικών δανείων που έχει χορηγήσει σε 145.000 δημόσιους και δημοτικούς υπαλλήλους, και προτάσεις για την ενίσχυση του αναπτυξιακού του ρόλου στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η σχετική εισήγηση θα συζητηθεί εντός του Μαΐου».

Αυστηρότερους κανόνες για τα δάνεια σε ξένο νόμισμα - όπως τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο - αλλά και τα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο επεξεργάζεται η κυβέρνηση με στόχο οι καταναλωτές να έχουν δικαίωμα να μετατρέψουν τις δανειακές τους συμβάσεις σε άλλο νόμισμα εφόσον το επιθυμούν υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Η παραπάνω ρύθμιση για τα δάνεια περίπου 70.000 δανειοληπτών, αναμένεται έως το τέλος Μαρτίου με έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Με την απόφαση θα θεσπιστούν νέοι κανόνες για την αντιμετώπιση προβλημάτων, όπως οι ανεύθυνες πρακτικές χορήγησης και λήψης δανείων, η παραπλανητική διαφήμιση και εμπορική προώθηση, καθώς και η ανεπαρκής παροχή πληροφοριών πριν από τη σύναψη συμβάσεων ενυπόθηκης στεγαστικής πίστης.

Επίσης θα προβλέπει και ρυθμίσεις που θα περιορίζουν τον συναλλαγματικό κίνδυνο στον οποίο είναι εκτεθειμένος ο καταναλωτής που συνάπτει δάνεια σε ξένο νόμισμα. Στόχος είναι νομοθετική λύση που θα εναρμονίσει την υφιστάμενη νομοθεσία για τα δάνεια σε ξένο νόμισμα με τις δικαστικές αποφάσεις και τις ευρωπαϊκές Οδηγίες. Στην πιο πρόσφατη ευρωπαϊκή Οδηγία 2014/17/ΕΕ για την ενυπόθηκη πίστη υπάρχει ειδικό κεφάλαιο που ρυθμίζει τα δάνεια σε ξένο νόμισμα και τα δάνεια μεταβλητού επιτοκίου. Σύμφωνα με αυτήν, πρέπει τα κράτη-μέλη να εξασφαλίζουν ώστε, όταν μια σύμβαση πίστωσης αφορά δάνειο σε ξένο νόμισμα, τη στιγμή που συνάπτεται η σύμβαση να υπάρχει το κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο ώστε να διασφαλίζεται τουλάχιστον ότι:

α) ο καταναλωτής έχει το δικαίωμα να μετατρέψει τη σύμβαση πίστωσης σε εναλλακτικό νόμισμα υπό ορισμένες προϋποθέσεις ή

β) υπάρχουν άλλες ρυθμίσεις που περιορίζουν το συναλλαγματικό κίνδυνο στον οποίο είναι εκτεθειμένος ο καταναλωτής βάσει της σύμβασης πίστωσης. Αναφορικά με τις καθυστερήσεις που έχουν σημειωθεί από πλευράς τραπεζών στη χορήγηση βεβαιώσεων οφειλών για υπαγωγή δανειοληπτών στο νόμο Κατσέλη καθώς και για την επικαιροποίηση των στοιχείων των αιτήσεων υπαγωγής όπως τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου , έχουν επιβληθεί έως σήμερα στις τράπεζες πρόστιμα συνολικού ύψους 435.000,00 ευρώ, ενώ η διερεύνηση των καταγγελιών, που σήμερα ανέρχονται στις 540, συνεχίζεται από τις υπηρεσίες μας.

Τέλος, στο σχεδιασμό της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου είναι και η ανάληψη πρωτοβουλίας σχετικά με την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων στα ισόβια συμβόλαια νοσοκομειακής περίθαλψης, ώστε τα κριτήρια του ύψους αυτών να είναι συγκεκριμένα, εύλογα και διαφανή.

www.dikaiologitika.gr