«Θέσεις μάχης» εν αναμονή της επιστροφής του κουαρτέτου στην Αθήνα για την πρώτη αξιολόγηση, λίγο πριν από τις 20 Ιανουαρίου, κτίζουν Θεσμοί και κυβέρνηση.
Ξένοι αξιωματούχοι και παράγοντες της αγοράς μιλούν για εξάμηνο «Γολγοθά» που θα κρίνει εάν έχει αποκλειστεί οριστικά ο κίνδυνος του Grexit, ξεκαθαρίζοντας πως εκτός από το ασφαλιστικό και το φορολογικό των αγροτών, δύσκολα θα είναι τα πράγματα και στο δημοσιονομικό σκέλος.
Πηγές δε προσκείμενες στους Θεσμούς, δεν αποκλείουν να ζητηθεί συμπληρωματικός προϋπολογισμός για το 2016. Να απαιτηθούν δηλαδή πρόσθετα μέτρα έως 3 δισ. ευρώ για τον επόμενο χρόνο, αφού θεωρείται πως δεν υπήρξε πλήρης συμφωνία για το εάν ο προϋπολογισμός, όπως κατατέθηκε, μπορεί να διασφαλίσει την επίτευξη του στόχου για το πλεόνασμα. Μάλιστα ορισμένοι ξένοι αξιωματούχοι ανεβάζουν στα 6-7 δισ. ευρώ το πιθανό δημοσιονομικό κενό για τη διετία 2016-2018, καθώς υπάρχουν μεγάλες εκκρεμότητες και αβεβαιότητες στις προβλέψεις έως τώρα.
«Ανοχή με το σταγονόμετρο»
Στελέχη των Θεσμών αποφεύγουν, την ίδια ώρα, να προσδιορίσουν πιθανή ημερομηνία κατάληξης των διαπραγματεύσεων και υπογραμμίζουν πως είναι πολλά τα «αγκάθια» και οι αβεβαιότητες. Μάλιστα από τις συζητήσεις με ξένους αξιωματούχους το τελευταίο διάστημα, και όπως φάνηκε κατά το τελευταίο «θερμό επεισόδιο» με την απόσυρση του παράλληλου προγράμματος, η ανοχή σε προσπάθειες μη συμμόρφωσης με όσα έχουν συμφωνηθεί θα είναι σχεδόν μηδενική. Και αυτό επειδή η ισορροπία παραμένει εύθραυστη, μετά τις τραυματικές εμπειρίες του φετινού πρώτου εξαμήνου και είναι διάχυτη ακόμη η πεποίθηση στο εξωτερικό πως η κυβέρνηση έχει χαμηλά ποσοστά «ιδιοκτησίας» του προγράμματος προσαρμογής.
«Πολλά από τα στελέχη είναι εμφανές πως αναγκάζονται να κάνουν κάτι που δεν το πιστεύουν», σχολίαζε χαρακτηριστικά Ευρωπαίος αξιωματούχος, υπογραμμίζοντας με νόημα ότι από εδώ και στο εξής τα πράγματα θα είναι ακόμη πιο δύσκολα: «Εάν ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση με συμφωνία μεταξύ άλλων για το ασφαλιστικό, τη φορολογία των αγροτών και τα δημοσιονομικά, τότε ένα μεγάλο κομμάτι θα έχει πάει καλά», λέει η ίδια πηγή.
Σπεύδει όμως να υπογραμμίσει τον προβληματισμό του για το ενδεχόμενο καθυστερήσεων, με ό,τι αυτό σημάνει, καταρχήν, σε επίπεδο ρευστότητας για την πραγματική οικονομία. Όπως εκτιμά, εάν υπάρξουν καθυστερήσεις ο αντίκτυπος θα είναι μεγάλος και στην πραγματική οικονομία, αφού για να μπορούν να πληρώνονται μισθοί και συντάξεις κανονικά, θα υπάρξουν καθυστερήσεις στην πληρωμή, για παράδειγμα, ληξιπρόθεσμών υποχρεώσεων του Δημοσίου. Και αυτό επειδή μέσω του δανεισμού με repos σε φορείς της γενικής κυβέρνησης, εκτιμάται πως έχουμε ήδη πιάσει «ταβάνι» έχοντας ανακυκλώσει περίπου 10 δισ. ευρώ και τα περιθώρια για επιπλέον άντληση ρευστότητας εκτιμάται πως δεν υπερβαίνουν τα 3 δισ. ευρώ.
«Είναι σαν κάποιος να έχει κόψει όλα τα φρούτα σε ένα δέντρο και να έχουν απομείνει μόνον εκείνα που είναι στα πιο ψηλά κλαδιά. Είναι αυτά που είναι και τα πιο δύσκολα», λέει στέλεχος με γνώση των διαπραγματεύσεων.
Τρεις στόχοι
Μπορεί η κυβέρνηση να καλείται να... διαβεί το Ρουβίκωνα, ωστόσο είναι αρκετά σαφές από την πλευρά των Θεσμών πως εφόσον υλοποιηθούν συγκεκριμένα βήματα θα υπάρχει, άμεσα, ανταποδοτικότητα. Ήδη από την πλευρά της Φρανκφούρτης έχει διαφανεί πως εφόσον υπάρξουν επαρκώς θετικές ενδείξεις για επιτυχή κατάληξη της πρώτης αξιολόγησης η ΕΚΤ θα μπορούσε να ξεκινήσει να χορηγεί φθηνότερο χρήμα στις ελληνικές τράπεζες, έως τις αρχές του Φεβρουαρίου, κάνοντας αποδεκτούς ελληνικούς τίτλους ως εγγύηση.
Ταυτόχρονα στελέχη της «παίζουν» και με την ιδέα συμμετοχής των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, υπό όρους και αργότερα από την επαναφορά του waiver. Το βήμα αυτό θα έχει βέβαια περισσότερο συμβολική παρά ουσιαστική αξία, παραδέχονται και εντός της κυβέρνησης, αφού σε όρους ρευστότητας τα οφέλη θα είναι πιο περιορισμένα. Θα σταλεί όμως ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές, που θα είναι και οι τελικοί αποδέκτες των όσων θα διαδραματιστούν τους επόμενους μήνες, ότι οι ελληνικοί τίτλοι βγαίνουν από την καραντίνα.
Από την πλευρά των ευρωπαϊκών κρατών έχει καταστεί σαφές πως με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα προχωρήσει άμεσα η λήψη αποφάσεων και για τη νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Η φόρμουλα, σε τεχνικό επίπεδο, είναι σχεδόν έτοιμη, σχολιάζουν τεχνοκράτες του εξωτερικού και το μείγμα των λύσεων που θα εφαρμοστούν τελικά θα κριθεί σε πολιτικό επίπεδο, στο Eurogroup, με τους Γερμανούς και τους... δορυφόρους τους, να πιέζουν για αυστηρό conditionality. Τη θέσπιση δηλαδή μηχανισμού αυστηρής εποπτείας για την υλοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης.
Δύσκολη λύση
«Ο κύβος του ρούμπικ»
Μιλάμε για ένα εξάμηνο δύσκολο, παραδέχονται στελέχη των Θεσμών, αναγνωρίζοντας παράλληλα πως οι αποφάσεις που καλείται να λάβει η κυβέρνηση θα δοκιμάσουν σκληρά τις αντοχές σε όλα τα επίπεδα. «Ποιος θα είναι ο παράγοντας που θα κρίνει εάν οι όροι του παιχνιδιού θα βελτιωθούν για την ελληνική οικονομία; Ειλικρινά δεν ξέρω», αναφέρει ξένος αξιωματούχος, παρομοιάζοντας αυτά που πρέπει να γίνουν μέσα στους επόμενους μήνες με μια προσπάθεια να λύσει κάποιος τον... κύβο του ρούμπικ σε χρόνο ρεκόρ. «Όλα μπορεί να συμβούν» εκτιμά, το θέμα είναι πώς και με ποιο κόστος, λέει χαρακτηριστικά.
Σε εκκρεμότητα τρία προαπαιτούμενα
Μέχρι αργά χθες το απόγευμα σε εκκρεμότητα παρέμεναν τα τρία τελευταία προαπαιτούμενα που θα «ξεκλειδώσουν» την εκταμίευση της υποδόσης του 1 δισ. ευρώ τη Δευτέρα.
Η καθυστέρηση αφορούσε στην ανακοστολόγηση των διαγνωστικών εξετάσεων και την εφαρμογή του νοσοκομειακού clawback, μέτρων που έχουν εξαγγελθεί αλλά δεν έχουν «ενεργοποιηθεί».
Για αυτά απαιτούνται υπουργικές αποφάσεις οι οποίες δεν έχουν εκδοθεί ενώ υπάρχουν και εκκρεμότητες που στο περιεχόμενο των αποφάσεων. Εκκρεμότητα υπήρχε και για το θέμα της μεταφοράς του ποσοστού 10% που έχει το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ.
imerisia.gr
Η κυβέρνηση συνεχίζει το “τροχάδην” προκειμένου να λάβει το 1 δισ. ευρώ της δόσης έως την Δευτέρα. Ωστόσο, θα πρέπει η δόση να εγκριθεί από το συμβούλιο του ESM και έως αργά χθες το βράδυ μόνο μέρος από τα 3 εκκρεμή προαπαιτούμενα είχαν υλοποιηθεί.
Η νέα αυτή χρονοκαθυστέρηση (είχε αρχικά προαναγγελθεί επισήμως η δυνατότητα έγκρισης της δόσης την Παρασκευή) αλλά και το “πάγωμα” των παράλληλου προγράμματος που προηγήθηκε, θεωρείται από αρμόδιες πηγές ως ένα δείγμα των δυσκολιών της μεγάλης αξιολόγησης που ξεκινά στα μέσα Ιανουαρίου με την επιστροφή των δανειστών στην Αθήνα.
Και τούτο διότι η αξιολόγηση που θα φέρει -κατ’ ελάχιστο- 5,7 δισ. ευρώ δόσεων που εκκρεμούν για το 2015, “απαιτεί” πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα μέσα από τον μεσοπρόθεσμο προϋπολογισμό 2016-2019 που επίσης εκκρεμεί. Το ίδιο ισχύει για το νέο ασφαλιστικό, το φορολογικό, τους αγρότες, το νομοσχέδιο για τα κόκκινα δάνεια 1ης κατοικίας και πολλά άλλα πολύ μεγάλα μέτωπα.
Οι 3 “αστερίσκοι” σε υγεία και ΤΑΙΠΕΔ
Οι 3 αστερίσκοι που καταγράφηκαν στο EWG της Πέμπτης το οποίο τελέστηκε υπό τη βαριά σκιά των αντιδράσεων θεσμών και κρατών-μελών για το παράλληλο πρόγραμμα και την αδυναμία αποτίμησης/κοστολόγησής του, συνδέονται με την υγεία και το ΤΑΙΠΕΔ.
Απαιτήθηκε η προώθηση των δύο υπουργικών αποφάσεων που περιείχε το σχετικό προαπαιτούμενο του υπουργείου υγείας.
Η πρώτη απόφαση για την εφαρμογή του claw back στα νοσοκομεία ολοκληρώθηκε την Παρασκευή με την έκδοση της σχετικής απόφασης σε ΦΕΚ.
Αντιθέτως, “άφαντη” ήταν έως χθες το βράδυ η δεύτερη απόφαση για την μείωση των τιμών διαγνωστικών εξετάσεων από ιδιώτες παρόχους…
Το τρίτο προαπαιτούμενο συνδέεται σύμφωνα με πληροφορίες με το ΤΑΙΠΕΔ και με την ολοκλήρωση των “εκκρεμοτήτων” του τελευταίου τριμήνου που είχαν καταγραφεί στο σχέδιο δράσης που είχε αποφασιστεί. Συνδέονται με μεταφορά μετοχών εταιρείας/εταιρειών στο ταμείο.
Τα νέα μέτρα
Το πακέτο που θα έρθει για να ολοκληρωθεί η 1η αξιολόγηση πάντως είναι πολύ πιο δύσκολο. Περιέχει “συμπυκνωμένα” όλα τα μέτωπα που μετέφερε χρονικά η παρούσα κυβέρνηση, αλλά και όσα “κληρονόμησε” από τους προκατόχους της.
Έως τις 15 Φεβρουαρίου θα πρέπει να οριστικοποιηθεί το πλαίσιο προστασίας των κόκκινων δανείων 1ης κατοικίας με τον ΥΠΟΙΚ Ευκλείδη Τσακαλώτο την προηγούμενη εβδομάδα να κάνει σαφές ότι ο δρόμος θα είναι δύσβατος. Στο ίδιο πλαίσιο, αυτό της 1ης αξιολόγησης, εντάχθηκαν -εξ αναβολής και πλειάδα μεταρρυθμίσεων, τεράστιας δυσκολίας και πολιτικο-κοινωνικών επιπτώσεων.
Τα μέτρα που θα έρθουν δεν θα αποτυπωθούν όλα σε νομοσχέδια. Κάποια απλά θα υπάρχουν ως “στόχοι” στο μεσοπρόθεσμο 2016- 2019.
Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας “Κεφάλαιο” που κυκλοφορεί, στη συμφωνία για το νέο μισθολόγιο του Δημοσίου με τους δανειστές υπάρχει μία “ρήτρα”: η δαπάνη να επαναπροσδιοριστεί για τα έτη 2017-2019 αναλόγως με τους στόχους του νέου μεσοπρόθεσμου. Και οι στόχοι είναι δύσκολοι, καθώς το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα θα πρέπει να διασφαλίσει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια…
capital.gr