Βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου είναι ότι τις ζημιές μιας τράπεζας δεν πρέπει να τις αναλάβουν οι φορολογούμενοι πολίτες, παρά μόνο ως έσχατο μέσο.

To πράσινο φως της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πήρε το σχέδιο Νόμου για την εξυγίανση των τραπεζών που κατέθεσε χθες το βράδυ στη Βουλή η Κυβέρνηση.

Το νομοσχέδιο στηρίζεται στην Κοινοτική Οδηγία BRRD και διασφαλίζει τις καταθέσεις μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ.

Βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου είναι ότι τις ζημιές μιας τράπεζας δεν πρέπει να τις αναλάβουν οι φορολογούμενοι πολίτες, παρά μόνο ως έσχατο μέσο.

Οι ζημιές βαρύνουν πρωτίστως τους μετόχους και μετά τους ομολογιούχους όμως κανένας πιστωτής κατά την εφαρμογή των μέτρων εξυγίανσης που προβλέπει το νομοσχέδιο δεν πρέπει να βρεθεί σε δυσμενέστερη θέση να υποστεί μεγαλύτερες ζημιές από αυτές που θα αναλάμβανε αν το ίδρυμα ετίθετο σε εκκαθάριση.

Οι γενικές αρχές του σχεδίου περιλαμβάνουν την κατά προτεραιότητα συμμετοχή των μετόχων στις ζημιές της εξυγίανσης, η οποία ακολουθείται από εκείνη των πιστωτών, σύμφωνα με την κατάταξη των απαιτήσεων των τελευταίων στο πλαίσιο των συνήθων διαδικασιών αφερεγγυότητας.

Επιπροσθέτως, προβλέπεται η αντικατάσταση του Διοικητικού Συμβουλίου και των ανώτερων διοικητικών στελεχών του υπό εξυγίανση ιδρύματος, εκτός αν η παραμονή τους κρίνεται ενδεικνυόμενη για την επίτευξη των σκοπών της εξυγίανσης, καθώς και την παροχή από αυτούς κάθε απαραίτητης βοήθειας.

Το άρθρο 44 για την αναδιάρθρωση παθητικού αναφέρει ρητά πως η αρχή εξυγίανσης δεν απομειώνει (κουρεύει):

* τις εγγυημένες καταθέσεις (έως 100.000 ευρώ)

*τις υποχρεώσεις που καλύπτονται με εξασφάλιση, συμπεριλαμβανόμενων των καλυμμένων ομολόγων και των υποχρεώσεων υπό μορφή χρηματοπιστωτικών μέσων που χρησιμοποιούνται για σκοπούς αντιστάθμισης κινδύνου

*κάθε υποχρέωση που προκύπτει από την κατοχή περιουσιακών στοιχείων πελατών ή χρημάτων των πελατών, συμπεριλαμβανομένων αυτών που διακρατούν οι Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (αμοιβαία κεφάλαια)

*κάθε υποχρέωση που προκύπτει από καταπιστευτική σχέση μεταξύ του ιδρύματος και ενός άλλους προσώπου

* τις υποχρεώσεις προς ιδρύματα, οι οποίες έχουν αρχική ληκτότητα μικρότερη των επτά ημερών

*τις υποχρεώσεις που έχουν εναπομένουσα ληκτότητα μικρότερη των επτά ημερών έναντι συστημάτων ή διαχειριστών συστημάτων

*τις καταθέσεις του ΤΕΚΕ και του Συνεγγυητικού,

*τις υποχρεώσεις σε οποιονδήποτε από τους εργαζόμενους, τους εμπορικούς πιστωτές, τις φορολογικές αρχές και τα συστήματα εγγύησης καταθέσεων.

Το νομοσχέδιο ξεκαθαρίζει πως σε εξαιρετικές περιστάσεις όταν εφαρμόζεται η αναδιάρθρωση παθητικού, η Αρχή Εξυγίανσης μπορεί να εξαιρεί συνολικά ή εν μέρει ορισμένες υποχρεώσεις από την άσκηση των εξουσιών απομείωσης ή μετατροπής.

Αναφορικά με τη γνωμοδότηση της ΕΚΤ η Κεντρική Τράπεζα επισημαίνει ότι δεν εκφέρει γνώμη για το κατά πόσον το ν.σ. εκπληρώνει αποτελεσματικά τις υποχρεώσεις της ελληνικής πολιτείας να ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο τα μέτρα εξυγίανσης και ανάκαμψης.

Η ΕΚΤ δήλωσε ότι η Τράπεζα της Ελλάδα είναι ήδη η εποπτεύουσα αρχή υπεύθυνη και για την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος της χώρας. Κατά συνέπεια, η υιοθέτηση της BRRD στο εθνικό δίκαιο δεν αντιπροσωπεύει μια σημαντική μετατόπιση των ευθυνών της.

“Απαιτώντας την προηγούμενη συγκατάθεση του υπουργείου Οικονομικών για όλες τις αποφάσεις που αφορούν την πώληση θυγατρικών, ή τη δημιουργία μιας τράπεζας γέφυρας, το διαχωρισμό των περιουσιακών στοιχείων, bail-in, ανεξάρτητα από το αν έχουν άμεσο δημοσιονομικό αντίκτυπο ή συστηματική εμμέσως, το σχέδιο νόμου φαίνεται να πηγαίνει πέρα από «το κείμενο BRRD, επισημαίνει η έκθεση της ΕΚΤ .

Το παραπάνω σύμφωνα με την ΕΚΤ, αυξάνει την πιθανότητα το Υπουργείο Οικονομικών να θεωρηθεί δυνητικά ως μια δεύτερη αρχή εξυγίανσης, παράλληλα με την Τράπεζα της Ελλάδα.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Με το σταγονόμετρο παραμένει η πρόσβαση σε μετρητά και μετά την επαναλειτουργία των τραπεζών, καθώς διατηρείται το όριο ανάληψης των 60 ευρώ ημερησίως. Ωστόσο, με τη νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) δίνεται η δυνατότητα σωρευτικής ανάληψης των μετρητών στο τέλος κάθε εβδομάδας, δηλαδή η ανάληψη 420 ευρώ ανά καταθέτη, ανά τράπεζα.

Η τρέχουσα εβδομάδα όμως θα είναι «κουτσουρεμένη», καθώς το δικαίωμα σωρευτικής ανάληψης αφορά 5 ημέρες (από χθες Δευτέρα μέχρι Παρασκευή), δηλαδή μπορεί θα φτάσει τα 300 ευρώ. Μετά τα μεσάνυχτα της ερχόμενης Παρασκευής θα αρχίσει να «μετρά» ολόκληρη εβδομάδα, που σημαίνει ότι ένας καταθέτης μπορεί την Παρασκευή 31 Ιουλίου να πραγματοποιήσει ανάληψη 420 ευρώ.

Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, δεν μπορεί να λάβει προκαταβολικά το όριο των 420 ευρώ ανά εβδομάδα αλλά μόνο στο τέλος του 7ημέρου. Ετσι, αν κάποιος χρειαστεί μετρητά, π.χ., τη Δευτέρα, θα μπορεί να προχωρήσει στην ανάληψη 180 ευρώ (από 60 ευρώ για τις ημέρες Σάββατο, Κυριακή και Δευτέρα) και εν συνεχεία να προχωρήσει σε αναλήψεις τις επόμενες ημέρες μέχρι να φτάσει το εβδομαδιαίο όριο των 420 ευρώ. Υπογραμμίζεται ότι η δυνατότητα σωρευτικής ανάληψης 420 ευρώ ισχύει μόνο σε εβδομαδιαία βάση και δεν μεταφέρεται. Δηλαδή, δεν μπορεί ένας καταθέτης έπειτα από 14 ημέρες να προχωρήσει στην ανάληψη 840 ευρώ.

Σύμφωνα με την ΠΝΠ, ο κάθε καταθέτης μπορεί να πραγματοποιήσει ανάληψη είτε 60 ευρώ ημερησίως είτε 420 εβδομαδιαία. Μετά την παρέλευση της εβδομάδας, η διαδικασία ξεκινά από την αρχή. Σημειώνεται ότι πλέον δεν μπορεί κανείς να κάνει αναλήψεις μετρητών με πιστωτική κάρτα, ενώ η ΠΝΠ απαγορεύει την πρόωρη, μερική ή πλήρη λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η απαγόρευση οφείλεται στην οριακή κατάσταση ρευστότητας των τραπεζών, καθώς η μετακίνηση των προθεσμιακών καταθέσεων θα μπορούσε να ενισχύσει την αστάθεια.

Εντύπωση προκάλεσε η απαγόρευση στο να προστίθενται συνδικαιούχοι σε υφισταμένους λογαριασμούς, καθώς και η απαγόρευση να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί. Ο κύριος λόγος για το μη άνοιγμα νέων είναι η ανησυχία για το ενδεχόμενο πολλοί καταθέτες να προχωρήσουν σε άνοιγμα λογαριασμών σε ξένες τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα και να μεταφέρουν στη συνέχεια τις καταθέσεις τους σε αυτές για μεγαλύτερη ασφάλεια.

www.dikaiologitika.gr