Επιστήμονες στη Γερμανία – μεταξύ των οποίων ένας Έλληνας- ανέπτυξαν ένα νέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, το οποίο μπορεί να διαγνώσει την πιο συχνή μορφή καρκίνου του αίματος, την οξεία μυελογενή λευχαιμία (ΟΜΛ).

Η διάγνωση βασίζεται στην ανάλυση της δραστηριότητας των γονιδίων στα κύτταρα του αίματος. Η νέα μέθοδος μπορεί μελλοντικά να συνδράμει τη συμβατική διαγνωστική και πιθανώς να επιταχύνει την έναρξη της θεραπείας.

Οι ερευνητές του Γερμανικού Κέντρου Νευροεκφυλιστικών Ασθενειών (DZNE) και του Πανεπιστημίου της Βόννης, με επικεφαλής τον καθηγητή Γιοαχίμ Σούλτσε, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «iScience». Στην επιστημονική ομάδα συμμετείχε ο ελληνικής καταγωγής Κωνσταντίνος Περράκης.

Το νέο «έξυπνο» σύστημα εστιάζει στο μεταγράφωμα (transcriptome), ένα είδος «δαχτυλικού αποτύπωματος» της γονιδιακής δραστηριότητας, καθώς σε κάθε κύτταρο μόνο μερικά γονίδια είναι ενεργοποιημένα. Για πρώτη φορά, η τεχνητή νοημοσύνη αξιοποίησε -με βάση ειδικούς βιοϊατρικούς αλγόριθμους- την ανάλυση του μεταγραφώματος στην περίπτωση της ΟΜΛ, μίας πάθησης που -χωρίς κατάλληλη θεραπεία- μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο μέσα σε μερικές εβδομάδες.

Οι ερευνητές τροφοδότησαν το σύστημά τους με δεδομένα από 12.000 δείγματα αίματος, από τα οποία τα 4.100 προέρχονταν από ασθενείς με ΟΜΛ, ενώ τα υπόλοιπα από πάσχοντες από άλλες παθήσεις ή από υγιείς. Οι αλγόριθμοι μηχανικής μάθησης έμαθαν να ανιχνεύουν στο μεταγράφωμα τη γονιδιακή «υπογραφή» της ΟΜΛ με ακρίβεια πάνω από 99%.

Όπως είπε ο Σούλτσε, η νέα τεχνική είναι φθηνότερη, «επειδή ένα δείγμα αίματος που στέλνεται στο εργαστήριο για ανάλυση, θα είναι αρκετό και το κόστος δεν θα ξεπερνούσε τα 40 ευρώ». Πρόσθεσε όμως ότι «ακόμη δεν έχουμε ένα αναπτύξει ένα λειτουργικό τεστ, δείξαμε πάντως ότι κατ’ αρχήν είναι κάτι εφικτό, θέτοντας τις βάσεις για να αναπτυχθεί ένα τέτοιο τεστ».

Επεσήμανε επίσης ότι η διάγνωση της ΟΜΛ θα συνεχίσει να απαιτεί εξειδικευμένους γιατρούς και στο μέλλον. «Στόχος μας είναι να παρέχουμε στους ειδικούς ένα εργαλείο που θα τους υποστηρίξει στη διάγνωση», όπως είπε.

Επειδή στα αρχικά στάδια τα συμπτώματα της ΟΜΛ μπορεί να μοιάζουν με αυτά ενός άσχημου κρυολογήματος, η διάγνωση της νόσου είναι πιθανό να καθυστερήσει. Γι’ αυτό, είναι ζωτικό να ανιχνεύεται το ταχύτερο δυνατό, κάτι στο οποίο η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει στο μέλλον.

Θετικά είναι τα νέα αναφορικά με την εξέλιξη της υγείας του μικρού Παναγιώτη Ραφαήλ. Οι γονείς του μίλησαν, από τη Βοστώνη, για τα πρώτα σημάδια βελτίωσης.

«Είναι Χριστούγεννα που περνούν το μήνυμα αισιοδοξίας για εμάς», είπε η μητέρα του στο Open και σημείωσε: «βλέπουμε το παιδί μας να πηγαίνει καλύτερα και θεωρούμε ότι όλα αυτά είναι θαύμα με τον τρόπο που έγιναν. Είναι η μοναδική ημέρα που δεν έχουμε νοσοκομείο γιατί όλες τις άλλες μέρες έχουμε να επισκεφθούμε γιατρούς για θεραπείες».

https://www.eleftherostypos.gr/

Ο πρώτος θάνατος από επιπλοκές της γρίπης καταγράφηκε για τη φετινή περίοδο στη χώρα μας, παρόλο που η δραστηριότητα του ιού βρίσκεται προς το παρόν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Πρόκειται για άνδρα, 61 ετών, ο οποίος παρότι ανήκε σε ομάδα υψηλού κινδύνου, δεν είχε εμβολιαστεί. Ο άνδρας νοσηλευόταν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Από το κρούσμα απομονώθηκε ο ιός της γρίπης τύπου Β, σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Την εβδομάδα από τις 9 έως τις 15 Δεκεμβρίου, καταγράφηκαν συνολικά τέσσερα σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης, τα οποία χρειάστηκαν νοσηλεία σε ΜΕΘ. Μεταξύ αυτών είναι ένα 9χρονο παιδί. Αν και όλοι οι ασθενείς ανήκαν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για την οποία συστήνεται εμβολιασμός σύμφωνα με την σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας, ήταν όλοι ανεμβολίαστοι. Πρόκειται για τρεις άνδρες και μία γυναίκα, με εύρος ηλικιών από 9 έως 71 έτη, μέση ηλικία 52 έτη και διάμεση 64 έτη.

Τα 3 κρούσματα οφείλονται στον ιό γρίπης τύπου Α και το 1 στον ιό γρίπης τύπου Β. Τα 2 από τα στελέχη τύπου Α που απομονώθηκαν υποτυποποιήθηκαν και το ένα ανήκε στον υπότυπο Α(Η3Ν2) και το άλλο στον υπότυπο Α(Η1Ν1).

Ο ΕΟΔΥ, τέλος, τονίζει τη σημασία του αντιγριπικού εμβολιασμού ως καλύτερου τρόπου προφύλαξης από τη γρίπη.

Στην εφαρμογή του λεγόμενου «σουηδικού μοντέλου» Σύμπραξης Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα σε τρία νοσοκομεία αναφέρθηκε ο Πρωθυπουργός από το βήμα της Βουλής.

Βασιλική Αγγουρίδη

Αποφασισμένη να υλοποιήσει μέσα στο 2020, σε πιλοτική φάση αρχικά, ένα μοντέλο ΣΔΙΤ μεταξύ τριών δημόσιων νοσοκομείων και του ιδιωτικού τομέα εμφανίζεται η Κυβέρνηση. Τα εν λόγω σχέδια επανέλαβε, κατά τη συζήτηση για την ψήφιση του Προϋπολογισμού, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σημειώνοντας πως η συνεργασία θα ξεκινήσει εντός του ερχόμενου έτους «σύμφωνα με το σουηδικό μοντέλο».

Οι ΣΔΙΤ είναι κατά κανόνα μακροχρόνιες συμβάσεις για την εκτέλεση έργων ή παροχή υπηρεσιών, που αξιοποιούν την τεχνογνωσία του ιδιωτικού τομέα υπό τον αυξημένο εποπτικό ρόλο του δημοσίου τομέα.
Αν και ο κ. Μητσοτάκης δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες, ο Υπουργός Υγείας στο παρελθόν έχει αναφέρει πως τα δημόσια νοσοκομεία θα «αγοράζουν» υπηρεσίες από ιδιώτες παρόχους, κυρίως στο διαγνωστικό τομέα, στις καλύτερες δυνατές τιμές, διευκολύνοντας ασθενείς, οι οποίοι όπως έχει υποστηριχθεί δεν θα επιβαρύνονται οικονομικά, αλλα και γιατρούς.
Τι αφορά όμως αυτή η ΣΔΙΤ κατά τα σουηδικά πρότυπα; Το Συμβούλιο της Κομητείας της Στοκχόλμης αποφάσισε το 2008 την ανέγερση του νέου Karolinska Solna University Hospital (NKS), που θα αντικαθιστούσε σταδιακά το παλαιότερο πανεπιστημιακό νοσοκομείο. Επιπλέον, αποφασίστηκε το νοσοκομείο να ακολουθήσει ένα διαφορετικό τρόπο λειτουργίας και να αναθέσει σε ιδιώτες παρόχους τμήμα των υπηρεσιών υγείας του.

Άλλωστε, προσεγγίζουμε τη Σουηδία μόνο στο γενικό πληθυσμό και στον πληθυσμό των γιατρών. Πέραν από τις εμφανείς διαφορές, που δημιουργούν ερωτηματικά για τις δυνατότητες προσαρμογής ενός «σουηδικού μοντέλου», που χρειάστηκε κάποια χρόνια για να αναπτυχθεί, στην ελληνική πραγματικότητα των ψαλιδισμένων προϋπολογισμών και των δημοσιονομικών περιορισμών, το ίδιο το εγχείρημα του NKS, έχει αντιμετωπιστεί με σκεπτικισμό.

Η απόκλιση μεταξύ των μοντέλων επιχειρηματικότητας που ακολουθούν δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, η οποία έγινε άμεσα αντιληπτή στη Σουηδία, δεν αποκλείεται να δημιουργήσει ουσιαστικά αναχώματα, κατά την εφαρμογή του μέτρου σε ένα βυθισμένο στη γραφειοκρατία ελληνικό σύστημα υγείας.

Υπάρχουν μια σειρά από πληροφορίες που πρέπει να διευκρινιστούν σε ό,τι αφορά τα σχέδια της ελληνικής κυβέρνησης, όπως ποια θα είναι τα τρία νοσοκομεία που θα επιλεχθούν. Θα προτιμηθούν δημόσια νοσοκομεία υψηλής αποδοτικότητας ή κάποια που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα κάλυψης των αναγκών του πληθυσμού στην παροχή υπηρεσιών υγείας;

Όπως τονίζεται και σε εργασία που δημοσιεύθηκε πρόσφατα σε διεθνές επιστημονικό περιοδικό για τις Επιχειρήσεις και το Βιομηχανικό Μάρκετινγκ, προκειμένου η συνεργασία να είναι επωφελείς και για τις δύο πλευρές θα πρέπει και ιδιωτικός και δημόσιος τομέας να έχουν αναθέσει θέσεις κλειδιά σε ανθρώπους με γνώσεις και εμπειρία, ιδανικά και από τις «όχθες». Βέβαια, στην Ελλάδα η αδυναμία εξεύρεσης και επιλογής κατάλληλων στελεχών έχει καταστεί εγγενές χαρακτηριστικό, όπως κατέδειξε μάλιστα και η διαδικασία διορισμού διοικητών στα δημόσια νοσοκομεία.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των νοσοκομείων και της δημόσιας Υγείας ξεκινά από τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) τον Ιανουάριο. Το «ηλεκτρονικό μάτι» που ετοιμάζουν ΕΚΑΒ και δημόσια νοσοκομεία αναμένεται να μπει σε πιλοτική λειτουργία με τη νέα χρονιά σε τρία νοσοκομεία ώστε να «τεσταριστεί» και να είναι από την 1η Απριλίου έτοιμο για το σύνολο των δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων.

Το νέο ηλεκτρονικό σύστημα στοχεύει στη βελτίωση της διαχείρισης των περιστατικών που χρειάζονται Εντατική. Οι ανεπαρκείς ΜΕΘ αποτελούν άλλωστε μια διαχρονική «πληγή» του ΕΣΥ ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες που βρίσκεται σε έξαρση η εποχική γρίπη. Η λίστα αναμονής για κρεβάτι Εντατικής από τον Δεκέμβριο έως τον Μάρτιο φτάνει έως και 50 ασθενείς, ενώ υπάρχουν και ημέρες κατά τις οποίες η αναμονή ξεπερνά ακόμη και τα 80 άτομα. Η κατάσταση αυτή είναι αναπόφευκτη και για τη φετινή περίοδο, σύμφωνα με τους ειδικούς, παρότι η γρίπη άργησε. Οι λοιμωξιολόγοι υποστηρίζουν ότι είναι θέμα χρόνου να αρχίσει η εξάπλωσή της.

Το άνοιγμα των κλειστών εξοπλισμένων ΜΕΘ, που υπολογίζονται σε 80 πανελλαδικά, είναι στις προτεραιότητες της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας, που ήδη προωθεί τις πρώτες προσλήψεις.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΚΑΒ, Νίκο Παπαευσταθίου, το θέμα με την ανεπάρκεια Εντατικών στο ΕΣΥ είναι αρκετά περίπλοκο, καθώς ακόμη και το μάξιμουμ των κλειστών κρεβατιών να ανοίξει, θα εξακολουθεί να υπάρχει αναμονή, όπως υποστηρίζει. «Το πρώτο σημαντικό σκέλος είναι το άνοιγμα κρεβατιών. Το δεύτερο είναι να θεσμοθετηθούν τα κριτήρια εισαγωγής και παραμονής στις ΜΕΘ. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν εφαρμόζονται τέτοια κριτήρια. Είχε συγκροτηθεί επιτροπή από γιατρούς των ΜΕΘ που έχουν ετοιμάσει και καταθέσει σχετική πρόταση στο ΚΕΣΥ. Η παρούσα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας θέλει να δει και να επεξεργαστεί αυτά τα κριτήρια για να προβεί στις απαραίτητες κινήσεις», αναφέρει ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ.

Η καλύτερη διαχείριση των περιστατικών, πάντως, αναμένεται να ξεκινήσει με την εφαρμογή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Οι υπεύθυνοι των ΜΕΘ δεν θα ενημερώνουν τηλεφωνικά το ΕΚΑΒ, αλλά μέσω της πλατφόρμας και θα υπάρχει σε πραγματικό χρόνο εικόνα για τις κενές θέσεις εντατικής νοσηλείας. Το ΕΚΑΒ θα έχει έτσι μία πλήρη εικόνα τόσο της ζήτησης (λίστα αναμονής) όσο και της διαθεσιμότητας των κλινών ΜΕΘ. Το σύστημα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, αναμένεται να λειτουργήσει από τον Ιανουάριο πιλοτικά και για ένα τρίμηνο σε τρία νοσοκομεία της Αττικής: Σε ένα μεγάλο νοσοκομείο, ένα μεσαίο και ένα μικρότερο. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα αναμένεται να είναι σε πλήρη εφαρμογή από την 1η Απριλίου, με τον χρόνο αυτό να επιλέγεται, μεταξύ άλλων, καθώς δεν έχουν τοποθετηθεί ακόμη οι νέοι διοικητές στα νοσοκομεία.

Ενέργειες ψηφιοποίησης πραγματοποιούνται συνολικά για τις υπηρεσίες Υγείας. Πρόσφατα, το προεδρείο του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) είχε συνάντηση με τον υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη και τον γενικό γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων, Δημοσθένη Αναγνωστόπουλο, συζητώντας την επιτάχυνση των διαδικασιών για την υλοποίηση των μεγάλων έργων πληροφορικής στον τομέα της Υγείας.

Η εξέλιξη και προώθηση του ηλεκτρονικού φακέλου των ασθενών είναι από τα πρώτα βήματα που γίνονται και στοχεύει να διευκολύνει τόσο τη θεραπευτική διαδικασία όσο και την επιστημονική εργασία του ιατρικού κλάδου. Πρόκειται για ένα καινοτόμο σύστημα στο πεδίο της ηλεκτρονικής Υγείας, το οποίο θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, δημογραφικά και επιδημιολογικά δεδομένα. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα διαχρονικής παρακολούθησης της πορείας υγείας του ασθενή, της ποιοτικής παροχής υπηρεσιών Υγείας στον πολίτη, της εξατομικευμένης ιατρικής ενώ παράλληλα καθίσταται αποτελεσματικότερη η διαχείριση των διαθέσιμων πόρων.

«Εθνική ιατρική βάση»

Όπως αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο πρόεδρος του ΠΙΣ, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, από τους άμεσους στόχους είναι η διασύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων που υπάρχουν στα νοσοκομεία για καλύτερη πληροφόρηση και καλύτερο έλεγχο όλων των στοιχείων, είτε είναι οικονομικά είτε αφορούν σε ιατρικές πράξεις, εισιτήρια, εξιτήρια κ.ά.

«Επιθυμούμε, επίσης, να φτιάξουμε μια εθνική ιατρική βάση δεδομένων (national health database) που θα περιλαμβάνει οτιδήποτε σχετικό με ιατρικά δεδομένα της Ελλάδας. Τέτοια βάση δεδομένων υπάρχει μόνο σε δύο ευρωπαϊκές χώρες, την Αυστρία και τη Φινλανδία. Στόχος είναι να έχουν αποκλειστική πρόσβαση γιατροί και ασθενείς. Να δώσω ένα παράδειγμα: Η ομάδα αίματος είναι μία και μοναδική και δεν αλλάζει κατά τη διάρκεια ζωής ενός ανθρώπου. Και όμως τα νοσοκομεία κάνουν διαρκώς εξέταση για προσδιορισμό της ομάδας αίματος, πριν από κάθε επέμβαση που χρειάζεται να κάνει κάποιος. Εάν υπήρχε καταχωρισμένη σε έγκυρο σύστημα δεν θα χρειαζόταν να ξαναμπούν οι γιατροί στη διαδικασία να προσδιορίσουν την ομάδα αίματος», επισημαίνει ο κ. Εξαδάκτυλος.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής