Για τον προσδιορισμό των διαθέσιμων εκτάσεων, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) σκάναρε όλο τον θαλάσσιο χώρο, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Προ των πυλών βρίσκεται η έναρξη της δημόσιας διαβούλευσης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (με τη «δεξαμενή» όλων των υποψήφιων περιοχών για ανάπτυξη έργων έως το 2050), καθώς και της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για αυτές τις εκτάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εν λόγω περιοχές μπορούν να φιλοξενήσουν συνολικά μονάδες περί τα 12-15 Γιγαβάτ, ώστε η αξιοποίηση του αιολικού δυναμικού των ελληνικών θαλασσών να συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη του στόχου για κλιματική ουδετερότητα μέχρι τα μέσα του αιώνα.

Για τον προσδιορισμό των διαθέσιμων εκτάσεων, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) σκάναρε όλο τον θαλάσσιο χώρο, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (όπως τα υπουργεία Άμυνας, Εξωτερικών και Τουρισμού). Σκοπός ήταν να εντοπιστούν εκείνες οι περιοχές που είναι «ελεύθερες» από περιβαλλοντικούς περιορισμούς και περιορισμούς για λόγους εθνικής ασφάλειας, στις οποίες επίσης η ανάπτυξη πάρκων δεν θα δημιουργούσε παρενέργειες σε υφιστάμενες δραστηριότητες (π.χ. ακτοπλοΐα, αλιεία, τουρισμός).

Το Εθνικό Πρόγραμμα και η ΣΜΠΕ έχουν κατατεθεί στο ΥΠΕΝ από την ΕΔΕΥΕΠ, με συνέπεια η δημόσια διαβούλευση να σχεδιάζεται να ξεκινήσει άμεσα – ακόμη και μέσα στον Οκτώβριο. Το επόμενο βήμα θα είναι η έγκριση του Εθνικού Προγράμματος (μέσω ΚΥΑ) και της ΣΜΠΕ, κατοχυρώνοντας έτσι θεσμικά αυτή τη «δεξαμενή» δυνητικών περιοχών για ανάπτυξη πάρκων.

Από αυτή τη «δεξαμενή», στη συνέχεια, θα προχωρήσει η προετοιμασία των θαλάσσιων περιοχών που έχουν προκριθεί για τα πρώτα offshore, έως το 2030. Η επιλογή τους έγινε από την ΕΔΕΥΕΠ με γνώμονα τις προβλέπεις του ΕΣΕΚ για το τέλος της 10ετίας, σύμφωνα με το οποίο έως τότε θα έχουν δρομολογηθεί πάρκα συνολικής ισχύος 1,9 Γιγαβάτ.

Oι περιορισμοί του ΓΕΕΘΑ έχουν μειώσει την έκταση των υποψήφιων περιοχών, περιορίσει τα όρια των θαλάσσιων ζωνών ή «κόψει» για εθνικούς λόγους κάποια τμήματα στα όρια των έξι ναυτικών μιλίων. Ως συνέπεια, αναθεωρήθηκε ο αρχικός σχεδιασμός για το πρώτο κύμα έργων, με την πρόκριση περισσότερων (και μικρότερων) περιοχών, έναντι των λιγότερων, αλλά μεγαλύτερων που προβλεπόταν σε πρώτη φάση. Ως συνέπεια, οι θαλάσσιες ζώνες για το χαρτοφυλάκιο των 1,9 Γιγαβάτ θα ξεπερνά τις 6 περιοχές, φτάνοντας ακόμη και τις 7 με 8.

Αξίζει να σημειωθεί πως για τη διασφάλιση των έργων, το ΥΠΕΝ σχεδιάζει παράλληλα να δεσμευθεί ανάλογη δυναμικότητα στο σύστημα μεταφοράς, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να μην υπάρχει διαθέσιμος ηλεκτρικός «χώρος», όταν ολοκληρωθεί το πρώτο «κύμα» offshore. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόθεση είναι να δεσμευθούν για αυτό τον σκοπό 2 Γιγαβάτ.

Για τις περιοχές που έχουν επιλεγεί για το αρχικό «κύμα» πάρκων, μετά την έγκριση του Εθνικού Προγράμματος και της ΣΜΠΕ, θα πραγματοποιηθούν τεχνικές μελέτες για την ακριβή χωροθέτηση των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ), και των θαλάσσιων «οικοπέδων» εντός των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης, όπου θα μπορούν να εγκατασταθούν πάρκα.

Στη συνέχεια θα υποβληθεί η ΜΠΚΕ για κάθε τεχνική μελέτη, ενώ αμέσως μετά θα εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα για τις Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης που πρόκειται να παραχωρηθούν. Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, θα ανοίξει ο δρόμος ώστε να δοθούν άδειες έρευνας για κάθε ΠΟΑΥΑΠ, στους επενδυτές που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον να αναπτύξουν έργα σε αυτήν.

Πάντως, μία ιδέα που βρίσκεται στο τραπέζι για να συρρικνωθούν οι χρόνοι έως τις παραχωρήσεις, είναι οι έρευνες να πραγματοποιηθούν από την πολιτεία. Έτσι, αντί να πραγματοποιήσει μετρήσεις κάθε «μνηστήρας» ανεξάρτητα, είναι πιθανό οι μελέτες να παραγγελθούν από την ΕΔΕΥΕΠ για κάθε ΠΟΑΥΑΠ και να αγοράζονται από κάθε επενδυτή που ενδιαφέρεται να συμμετάσχει στους διαγωνισμού για τη συγκεκριμένη Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης.

Πηγή news247.gr

Ακόμη και 7 ή και 8 περιοχές μπορεί τελικά να περιλαμβάνει η πρώτη φάση ανάπτυξης των θαλάσσιων αιολικών πάρκων, έναντι των 5 ή 6 που ήταν οι αρχικές προθέσεις, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες.

Η μετάθεση για αρχές Σεπτεμβρίου της κατάθεσης στο ΥΠΕΝ του εθνικού σχεδίου για τα offshore, μαζί με την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, σε συνδυασμό με τους αναγκαστικούς περιορισμούς για λόγους εθνικής ασφάλειας, δίνουν χώρο σε νέα σενάρια, προκειμένου η πρώτη φάση, να συμπεριλάβει όσο το δυνατόν περισσότερες περιοχές και να σταλεί ισχυρό σήμα στους επενδυτές. Το ίδιο μπορεί να ισχύσει και για το σύνολο των περιοχών του «Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων».

Το σκεπτικό, μετά και τους περιορισμούς για λόγους εθνικής άμυνας είναι πολλές, αλλά μικρότερες περιοχές, έναντι των λιγότερων, αλλά μεγαλύτερων του αρχικού σχεδιασμού. Και εφόσον η «φάση 1» απαρτίζεται από επτά με οκτώ περιοχές, τότε προφανώς και το συνολικό πρόγραμμα θα μπορούσε να έχει όχι πάνω από 10, όπως ήθελαν οι αρχικές εκτιμήσεις, αλλά ένα πολλαπλάσιο αριθμό, προκειμένου η Ελλάδα να καλύψει όσο αυτό είναι δυνατόν το χαμένο έδαφος.

Η κατεύθυνση από την πολιτική ηγεσία είναι ότι μπορεί οι περιορισμοί του ΓΕΕΘΑ να έχουν μειώσει την έκταση των προτεινόμενων περιοχών, περιορίσει τα όρια των θαλάσσιων ζωνών ή «κόψει» για εθνικούς λόγους κάποια τμήματα στα όρια των έξι ναυτικών μιλίων, ωστόσο η «φάση 1» πρέπει να περιλαμβάνει μια πλειάδα θαλάσσιων πολυγώνων, πανελλαδικά. Από τα ανατολικά της Εύβοιας μέχρι τις Κυκλάδες και από την Κρήτη έως τα Δωδεκάνησα, χωρίς τα σημεία αυτά να είναι τα ίδια με εκείνα του αρχικού σχεδιασμού. Και πέρα από τα πιλοτικά έργα, ο στόχος είναι να προκηρυχθούν ανταγωνιστικές διαδικασίες για έργα συνολικής ισχύος 2 GW μέχρι το 2030. Έτσι μόνο θα διατηρηθεί ισχυρό και θα ενισχυθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον.

Τα μικρότερα πάντως θαλάσσια οικόπεδα μεταφράζονται και σε μικρότερα έργα, όχι όπως εκείνα που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια στην Βόρεια Θάλασσα και την Βαλτική. Αυτό με την σειρά του καθιστά ακόμη πιο απαιτητική την δουλειά για τους επενδυτές, οι οποίοι θα πρέπει να τεκμηριώσουν από τις μελέτες κόστους – οφέλους την οικονομικότητα των προτεινόμενων έργων.

Τα πάντα είναι ανοικτά, ακόμη κατατίθενται προτάσεις, και το εθνικό σχέδιο θα παραμένει υπό διαμόρφωση μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου, οπότε και θα κατατεθεί στο ΥΠΕΝ, προκειμένου από το βήμα της 87ης ΔΕΘ ο πρωθυπουργός να προβεί σε ανακοινώσεις, όπως είχε αναφέρει κατά την συνάντηση του προ μερικών εβδομάδων στην Μεσογείων, με τον Θόδωρο Σκυλακάκη.

Το εθνικό πλάνο θα βγει σε δημόσια διαβούλευση μαζί με την ΣΜΠΕ, στην οποία θα περιγράφεται η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και των εν γένει οικοσυστημάτων, με έμφαση στη βιωσιμότητα της θαλάσσιας χλωρίδας, πανίδας και ορνιθοπανίδας, καθώς και του πολιτιστικού και κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος, η εθνική ασφάλεια, η κατά προτεραιότητα ενεργειακή εξασφάλιση των νησιών και η ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών.

Η κατεύθυνση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει πολύ ισχυρό αιολικό δυναμικό – ένα από τα καλύτερα της Ευρώπης – και ακόμα και μετά την υιοθέτηση των πολύ αυστηρών κριτηρίων που έθεσε η κυβέρνηση, με γνώμονα τη διασφάλιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των ορίων που σχετίζονται με την εθνική άμυνα, δημιουργείται ένα εθνικό πρόγραμμα που διαθέτει τα εχέγγυα για να «ξεκλειδώσει» μία ακόμα πράσινη πηγή ενέργειας. Και να φέρει ακόμα πιο κοντά την χώρα στο στόχο της πράσινης μετάβασης, με τους πλέον ευνοϊκούς όρους για το περιβάλλον και τους πολίτες της χώρας.

Βέβαια, πέραν της υπαρκτής πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης, υπάρχουν κάποια σημεία προβληματισμού από τους επενδυτές και ειδικά αυτά που αφορούν την δυναμικότητα των δικτύων. Η διασύνδεση των νησιών προχωράει από τον ΑΔΜΗΕ με ταχείς ρυθμούς και αυτό είναι αναμφίβολα θετικό βήμα, λέει η αγορά.

Χρειάζεται ωστόσο παράλληλα με το εθνικό πρόγραμμα και τα προτεινόμενα χρονοδιαγράμματα να προχωρήσει ταχύτερα και ο σχεδιασμός για τις επεκτάσεις του δικτύου του Διαχειριστή, εκεί όπου απαιτείται. Και εδώ αποτελεί μονόδρομο η ανάγκη στενής συνεργασίας μεταξύ των επενδυτών, των διαχειριστών των δικτύων και των ρυθμιστικών αρχών.

Επίσης, το πλήρες δυναμικό της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα θα ξεκλειδώσει μόνο με την εφαρμογή ακόμη πιο σωστού σχεδιασμού, καλύτερων εκτιμήσεων για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και αξιοποίησης των βέλτιστων τεχνολογικών εξελίξεων, με έμφαση στις πλωτές ανεμογεννήτριες. Στο συγκεκριμένο τομέα οι εξελίξεις είναι ραγδαίες, η τεχνολογία προχωράει προς την πλήρη της ωρίμανση, ενώ πολλά έργα εμπορικής κλίμακας θα κάνουν την εμφάνισής τους ως το 2030. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, τότε αναμένεται να κάνει την εμφάνισή του και το πρώτο θαλάσσιο αιολικό πάρκο στην Ελλάδα.

Πηγή creta24.gr

Η Κρήτη και συγκεκριμένα η θαλάσσια έκταση από τη Σητεία έως τον Ξηρόκαμπο, στις βόρειες ακτές του ανατολικού άκρου του νησιού και ανατολικά της Ιεράπετρας, το Βόρειο Αιγαίο μεταξύ Λήμνου και Αγ. Ευστρατίου, τα Δωδεκάνησα στον άξονα Ικαρίας – Πάτμου – Λέρου και οι Κυκλάδες είναι οι περιοχές όπου θα εγκατασταθούν τα πρώτα υπεράκτια αιολικά πάρκα στην Ελλάδα, πέραν της οριοθετημένης ζώνης της θαλάσσιας περιοχής της Αλεξανδρούπολης ως «Περιοχής Πρώτης Επιλογής ΑΠΕ» που θα φιλοξενήσει πιλοτικά έργα συνολικής ισχύος 600 MW μέσω ενός ειδικού καθεστώτος ανάπτυξης που θεσμοθετήθηκε με νομοθετική ρύθμιση προ διμήνου.

Αυτές τις θαλάσσιες ζώνες και πιθανότατα και την περιοχή ανατολικά της Εύβοιας περιλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων που θα διασφαλίσει για τους επενδυτές όσο το δυνατόν καθαρότερες από άποψη περιορισμών περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων.

Η αρμόδια αρχή ΕΔΕΥΕΠ (Eλληνική Διαχειριστική Αρχή Υδρογονανθράκων) βρίσκεται στο τελικό στάδιο οριστικοποίησης του εθνικού προγράμματος με τις θαλάσσιες ζώνες όπου θα αναπτυχθούν τα πρώτα 2.000-2.500 MW υπεράκτιων αιολικών πάρκων, το προσχέδιο του οποίου αναμένεται να καταθέσει στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μέχρι τα τέλη Mαΐου.

Το προσχέδιο θα περιλαμβάνει τις παραπάνω περιοχές ως δυνητικές για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων και αφού εγκριθεί με ΚΥΑ από τα συνολικά εννέα εμπλεκόμενα υπουργεία, θα προχωρήσει η ακριβής οριοθέτηση των περιοχών οργανωμένης ανάπτυξης καθώς και των θαλάσσιων «οικοπέδων» εντός της κάθε οργανωμένης περιοχής που θα παραχωρηθούν στους επενδυτές μέσω διαγωνισμών. Η διαδικασία λόγω των εθνικών εκλογών εκτιμάται ότι θα καθυστερήσει από δύο εβδομάδες έως και δύο μήνες, σε περίπτωση που υπάρξει δεύτερος γύρος για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Η επιλογή των περιοχών προέκυψε στη βάση της αξιολόγησης μιας σειράς κριτηρίων (περιβαλλοντικά, χωροταξικά, οικονομικά, κοινωνικά και γεωπολιτικά) και έπειτα από μια συνεχή διαβούλευση με τα υπουργεία και τις εμπλεκόμενες αρχές αδειοδότησης (υπουργεία Αμυνας, Ναυτιλίας, Πολιτισμού, Εξωτερικών, Υπηρεσίες Αεροπορίας, Διεύθυνση Αλιείας, Διεύθυνση Περιβάλλοντος κ.λπ.), ώστε να αποφευχθούν εκ των προτέρων περιορισμοί που μπορεί να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις.

Το πρώτο κριτήριο για την επιλογή των καταλληλότερων περιοχών ήταν το αιολικό δυναμικό, αφού η ένταση των ανέμων καθορίζει και τον βαθμό απόδοσης των επενδύσεων και την τιμή της παραγόμενης ενέργειας. Στη συνέχεια η ΕΔΕΥΕΠ έλαβε υπόψη της τις δυνατότητες απορρόφησης της παραγόμενης ισχύος από το δίκτυο.

Ο Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) έχει εγκαίρως παραδώσει ακριβή στοιχεία για τη δυναμικότητα του δικτύου και τις δυνατότητες απορρόφησης πρόσθετης ισχύος σε καθένα από τα συμπλέγματα του Βορείου Αιγαίου, των Δωδεκανήσων, της Κρήτης και των Κυκλάδων. Με την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων το δίκτυο θα μπορεί να καλύψει ισχύ 2.000-2.500 MW που προβλέπει το εθνικό σχέδιο για τα υπεράκτια αιολικά έως το 2030. Αυτό που επισημάνθηκε ωστόσο και στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε προχθές μεταξύ ΑΔΜΗΕ, ΕΔΕΥΕΠ, που έχει εκ του νόμου την αρμοδιότητα της διαχείρισης των έργων, και της ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ενωση Αιολικής Ενέργειας), είναι ότι θα πρέπει αφενός να υπάρξει κάποιου είδους παρέμβαση για τη διάθεση αυτής της δυναμικότητας αποκλειστικά σε υπεράκτια έργα και αφετέρου να τεθούν όρια για τη δέσμευσή της από έργα που πράγματι θα υλοποιηθούν, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο της δέσμευσης ηλεκτρικού χώρου από βαλτωμένα έργα, που παρατηρείται με τα χερσαία αιολικά και τα φωτοβολταϊκά.

Γεωπολιτικά κριτήρια, όπως για παράδειγμα τα έξι μίλια στις περιοχές του Αιγαίου και της Κρήτης, περιορίζουν σημαντικά το εύρος των ζωνών ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών στις συγκεκριμένες περιοχές, ενώ ο τουρισμός βάζει, αντίστοιχα, περιορισμούς στα όρια των θαλάσσιων ζωνών στις Κυκλάδες, που εμφανίζουν το πιο πλούσιο αιολικό δυναμικό. Πολλά ως προς τις πραγματικές δυνατότητες αξιοποίησης του θαλάσσιου αιολικού δυναμικού της χώρας θα κριθούν και από τη δημόσια διαβούλευση που θα ακολουθήσει με τοπικές κοινωνίες και φορείς. Πάντως, οι επικεφαλής των διοικήσεων των τριών οργανισμών που έχουν κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση του εθνικού σχεδιασμού για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα (ΕΔΕΥΕΠ, ΑΔΜΗΕ και ΕΛΕΤΑΕΝ) επιβεβαίωσαν σε συνάντηση που είχαν χθες τη στενή συνεργασία τους για την ταχεία προώθηση των έργων.

Σε θέση μάχης Ελληνες και ξένοι επενδυτές
Ο πρώτος κύκλος δημοπράτησης θαλασσίων οικοπέδων για την εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων θα αφορά έργα ελάχιστης ισχύος 200-250 MW. To όριο, σύμφωνα με πληροφορίες, τίθεται στη βάση της μέγιστης δυνατής αποδοτικότητας των έργων και της διασφάλισης χαμηλής τιμής της παραγόμενης ενέργειας για τους καταναλωτές, αφού τα έργα θα λάβουν λειτουργική ενίσχυση για 20 χρόνια.

Αυτό σημαίνει ότι σε πρώτη φάση και βάσει της δημοπράτησης συνολικής ισχύος 2.000-2.500 MW μέχρι το 2030 που προβλέπει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), στις ελληνικές θάλασσες θα εγκατασταθούν μάξιμουμ γύρω στα 10-12 αιολικά πάρκα. Ενας αριθμός εξ αυτών θα είναι πλωτά αιολικά με κατώτατο όριο ισχύος τα 200 MW και ένας αριθμός υπεράκτια αιολικά σταθερής έδρασης με κατώτατο όριο ισχύος τα 250 MW.

Η νέα αγορά που ανοίγει είναι αντικείμενο διεκδίκησης ισχυρών ξένων εταιρειών που κατέχουν τεχνογνωσία και έχουν συμμαχήσει με εγχώριους ενεργειακούς ομίλους. Ο νόμος βάζει υψηλά τον πήχυ των κριτηρίων τεχνικής και οικονομικής επάρκειας για τους επενδυτές.

Αιτήσεις για την έκδοση άδειας ερευνών υπεράκτιων αιολικών πάρκων μπορούν να υποβάλουν εταιρείες που έχουν αποδεδειγμένη ή δάνεια εμπειρία τα τελευταία 10 χρόνια στην ανάπτυξη και λειτουργία αντίστοιχων έργων, ισχύος τουλάχιστον 100 MW. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών του φυσικού προσώπου ή των μετόχων που υποβάλλουν το αίτημα για χορήγ ηση αδειών θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος από 2 δισ. ευρώ.

Εν αναμονή του πρώτου διαγωνισμού παραχωρήσεων, που βάσει του σχεδιασμού τοποθετείται το 2027, έχουν συγκροτηθεί τα πρώτα επιχειρηματικά σχήματα μεταξύ Ελλήνων και ξένων επενδυτών. Συμφωνίες έχουν υπογράψει η γερμανική RWE με τη HELLENiQ ENERGY, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με την Ocean Winds (κοινοπραξία της πορτογαλικής EDPR και της γαλλικής Engie), η Mytilineos με τη δανέζικη Copenhagen Offshore Partners, η Motor Oil με την Abu Dhabi Future Energy Company (Masdar) και η Iντρακάτ με την Parkwind. Εταίρο αναζητεί και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η οποία βρίσκεται σε συζητήσεις με τρεις ξένες εταιρείες και τις πληροφορίες να τη φέρουν πιο κοντά στη γαλλική Total Eren. Ισχυρό εξακολουθεί να είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, και το ενδιαφέρον της νορβηγικής Equinor, η οποία όμως μέχρι σήμερα δεν έχει έρθει σε συμφωνία με κάποια ελληνική εταιρεία. Στην «κούρσα» πάντως προπορεύεται ο όμιλος Κοπελούζου, ο οποίος θα κατασκευάσει το πρώτο πιλοτικό αιολικό πάρκο στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης εντός της πρώτης «go-to area» στην Ελλάδα, δηλαδή εντός οριοθετημένης περιοχής, όπως προβλέπει η εργαλειοθήκη REPowerEU της Κομισιόν, στην οποία τα έργα ΑΠΕ προχωρούν με διαδικασίες ταχείας αδειοδότησης. Ο όμιλος Κοπελούζου έχει διασφαλίσει άδεια παραγωγής για θαλάσσιο πάρκο ισχύος 216 MW από το 2012 στην υπεράκτια περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Το έργο έχει χαρακτηριστεί πιλοτικό με νόμο και θα προχωρήσει εκτός διαγωνιστικής διαδικασίας. Μάλιστα τις προηγούμενες ημέρες στάλθηκε στην Κομισιόν η επιστολή προ-κοινοποίησης του έργου που απαιτεί η κοινοτική νομοθεσία για την έγκρισή του. Πληροφορίες φέρουν τον όμιλο Κοπελούζου να βρίσκεται σε συζητήσεις με δύο ελληνικές εταιρείες για συμμετοχή στην ανάπτυξη του έργου. Η νέα αγορά των υπεράκτιων αιολικών σε πρώτη φάση εκτιμάται ότι θα κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους 6,3 δισ. ευρώ έως το τέλος της δεκαετίας.

Πηγή kathimerini.gr

Τι προβλέπει το σχέδιο νόμου του υπουργείου για τα υπεράκτια αιολικά – Κυκλάδες, Βόρειο Αιγαίο, Αλεξανδρούπολη, Εύβοια, Κρήτη και Κάρπαθος οι ιδανικές περιοχές – Επενδύσεις ύψους 6 δισ.

Θαλάσσια αιολικά με σταθερή βάση, εντός του βυθού της θάλασσας συνολικής ισχύος 8 έως 9 GW και σε περιοχές από τη Βόρεια Εύβοια έως την Αλεξανδρούπολη μέσω Σκύρου και Λήμνου, μπορεί να φιλοξενήσει η χώρα μας σύμφωνα με το σχεδιασμό του ΥΠΕΝ για τα υπεράκτια αιολικά.

Σε ότι αφορά τα πλωτά αιολικά, δυνητικά προβλέπεται ότι μπορούν να φιλοξενηθούν σε βάθη από 60 έως 250 μέτρα, έργα συνολικής ισχύος 35 έως 40 GW.

Οι περιοχές που προκρίνονται να φιλοξενήσουν αντίστοιχες εγκαταστάσεις εκτείνονται στις Κυκλάδες, στο Βόρειο Αιγαίο (μεταξύ Λήμνου και Αγ. Ευστρατίου), στα Δωδεκάνησα (στον άξονα Ικαρίας – Πάτμου – Λέρου) καθώς και μεταξύ Κρήτης και Καρπάθου. Σε κάποιες από αυτές υπάρχουν ήδη άδειες που με βάση το σχέδιο νόμου διατηρούνται σε ισχύ.

Σύμφωνα με την παρουσίαση του σχεδίου νόμου που έγινε πρόσφατα στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, τα κριτήρια για τον καθορισμό των ευρύτερων περιοχών περιλαμβάνουν το αιολικό δυναμικό (σχετικά υψηλό, ιδίως στο Αιγαίο), τα κύματα (που είναι χαμηλότερα, κυρίως σε σχέση με τη Βόρεια Θάλασσα), τη σεισμική δραστηριότητα, την απότομη κλίση πυθμένα και τα μεγάλα βάθη κοντά στις ακτές, τις γεωπολιτικές συνθήκες καθώς και το εγκεκριμένο δεκαετές πρόγραμμα διασύνδεσης του ΑΔΜΗΕ.

Ο κ. Σκρέκας παρουσιάζοντας τον βηματισμό του υπουργείου, δήλωσε ότι το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης των θαλάσσιων αιολικών έχει ολοκληρωθεί και μέσα στον επόμενο μήνα θα ολοκληρωθεί και η Εθνική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), η οποία θα εγκριθεί με Κοινή Υπουργική Απόφαση.

Για τον χωροταξικό σχεδιασμό των υπεράκτιων αιολικών, πρέπει αρχικά να γίνει ο προσδιορισμός του Εθνικού Θαλάσσιου Χώρου, θα ακολουθήσει ο καθορισμός ευρύτερων περιοχών (ΠΟΑΥΑΠ) με την εφαρμογή ειδικών κριτηρίων, διαδικασία που θα ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η σύνταξη ΣΜΠΕ ανά περιοχή με στόχο να έχουν εγκριθεί όλες με Προεδρικό Διάταγμα μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023. Το τελευταίο στάδιο είναι ο καθορισμός Περιοχών Υπεράκτιων Έργων (πολυγώνων) εντός κάθε ευρύτερης περιοχής. Αυτά τα πολύγωνα είτε θα εγκριθούν μέσω του Προεδρικού Διατάγματος που προαναφέρθηκε, είτε με μεταγενέστερες υπουργικές αποφάσεις του ΥΠΕΝ.

Το υπουργείο προβλέπει ότι το δημόσιο θα επιλέγει τις περιοχές για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών, τις οποίες θα ωριμάζει (χωροταξικό, κ.λπ.) μέχρι ενός σημείου και στη συνέχεια θα τις παραδίδει στους επενδυτές για ολοκλήρωση των έργων.

Τα θαλάσσια «οικόπεδα» θα έχουν επιλεγεί, με βάση το χρονοδιάγραμμα που παρουσίασε ο κ. Σκρέκας στο υπουργικό συμβούλιο, στο τρίτο τρίμηνο του 2022, ενώ η αρχική χωροταξική ωρίμανση θα έχει ολοκληρωθεί στο πρώτο τρίμηνο του 2023 ώστε μέσα στο δεύτερο τρίμηνο της ίδιας χρονιάς να γίνει η παραχώρηση σε επενδυτές (μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας) για περαιτέρω ανάπτυξη και ωρίμανση.

Κομβικός θα είναι και ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ για την σύνδεση. Οι επενδυτές θα αναλάβουν την τελική ωρίμανση (μελέτες, μετρήσεις, άδειες, κ.α.) με στόχο να την έχουν ολοκληρώσει στο τέλος του 2025 ώστε στο πρώτο τρίμηνο του 2026 τα ώριμα σχέδια να διαγωνιστούν για την τιμή της παραγόμενης ενέργειας σε διαδικασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ).

Με απόφαση της ΡΑΕ θα κατανέμεται και το κόστος διασύνδεσης ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ (που ανακτά μέσω των Χρεώσεων Χρήσης Συστήματος) και τον επενδυτή.

Το σχέδιο νόμου για τα θαλάσσια αιολικά θα προβλέπει και αντισταθμιστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες. Έτσι, ποσοστό του Ανταλλάγματος Παραχώρησης θα είναι εκ του νόμου δεσμευμένο για απόδοση στους δήμους, σε τοπικούς αλιείς και τουριστικές επιχειρήσεις, ενώ θα προβλέπεται και δυνατότητα του παραχωρησιούχου να υποβάλει δεσμευτική πρόταση για κοινωφελή έργα στις τοπικές κοινωνίες.

Η κυβέρνηση σχεδιάζει περίπου 2 GW έργα από θαλάσσια αιολικά πάρκα, τα οποία θα απαιτήσουν επενδύσεις συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ.

Πηγή newmoney.gr

Ισχυρό momentum καταγράφεται στην παρούσα φάση για την δημιουργία του ρυθμιστικού πλαισίου που θα επιτρέψει την ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα, με δεδομένο το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον που έχει ήδη εκδηλωθεί από ξένους και ελληνικούς ομίλους, αλλά και την αυξημένη έμφαση που δίνεται σε επίπεδο ΕΕ για τον εν λόγω κλάδο.

Στο φόντο αυτό, το σχέδιο νομοθετικής ρύθμισης που έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση η Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) για τα Θαλάσσια Αιολικά Πάρκα συζητείται σήμερα σε διαδικτυακή εκδήλωση με τη συμμετοχή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, των εμπλεκόμενων αρχών και φορέων (ΡΑΕ, ΑΔΜΗΕ, ΔΑΠΕΕΠ) και εταιρειών όπως η νορβηγική Equinor, η ισπανική Iberdrola, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η ΔΕΗ Ανανεώσιμες, η Blue Float και ο όμιλος Κοπελούζου.

Μεταξύ άλλων, η πρόταση που κατατέθηκε επιχειρεί να απαντήσει σε πέντε βασικά ερωτήματα:

1. Πώς διασφαλίζεται το δικαίωμα ανάπτυξης και υλοποίησης του έργου σε μια θαλάσσια έκταση.

2. Ποιος φορέας θα έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό, την μελέτη και την αδειοδότηση του Θαλάσσιου Αιολικού Πάρκου

3. Ποιος φορέας θα έχει την ευθύνη για το σχεδιασμό, τη μελέτη και την αδειοδότηση του έργου σύνδεσης στο Ηλεκτρικό Δίκτυο

4. Πώς διασφαλίζεται το δικαίωμα σύνδεσης στο δίκτυο.

5. Πώς καθορίζεται ο τρόπος αποζημίωσης της παραγόμενης ενέργειας.

Η μελέτη που τέθηκε σε διαβούλευση προέκρινε μια διαφανή διαγωνιστική διαδικασία με ποσοτικά κριτήρια για την επιλογή των φορέων υλοποίησης των Θαλάσσιων Αιολικών Πάρκων, τη δέσμευση της σύνδεσης στο δίκτυο και το ύψος της αποζημίωσης. Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα έχουν την ευθύνη για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη των project, ενώ ο ΑΔΜΗΕ θα έχει την ευθύνη σχεδιασμού και ανάπτυξης των αναγκαίων μεγάλων έργων στο Σύστημα Μεταφοράς προκειμένου να δημιουργηθεί ο κατάλληλος ηλεκτρικός χώρος.

Κρίσιμο ζήτημα για την ανάπτυξη των θαλάσσιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα είναι προφανώς η χωροθέτησή τους. Ελλείψει ολοκληρωμένου Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού προτείνεται να προηγηθεί -εν είδει μεταβατικού σχεδίου- η κατάρτιση ενός Ειδικού Πλαισίου Όρων Ανάπτυξης Θαλάσσιων Αιολικών Πάρκων, με εφαρμογή της υφιστάμενης χωροταξικής νομοθεσίας και την εξέταση περιβαλλοντικών κριτηρίων, αναπτυξιακών κριτηρίων (συμβατότητα των πάρκων με άλλες δραστηριότητες όπως ο τουρισμός, η αλιεία, η ναυσιπλοΐα) καθώς και θεμάτων εθνικής άμυνας. Τα ειδικά αυτά πλαίσια θα πρέπει να υποβληθούν σε Στρατηγική Περιβαλλοντική Εκτίμηση.

Η διεθνής εμπειρία

Στην Ευρώπη, τα θεσμικά πλαίσια ανάπτυξης Θαλάσσιων Αιολικών Πάρκων μπορεί να ομαδοποιηθούν σε τρεις κατηγορίες:

• Το πολύ ανοιχτό – αποκεντρωμένο μοντέλο, όπως αυτό που εφαρμόζεται στη Μεγάλη Βρετανία, όπου το κράτος έχει το ρόλο του ρυθμιστή αλλά τα διοικητικά βάρη και τους όλους τους κινδύνους τους φέρουν από πολύ νωρίς οι επενδυτές.

• Το συγκεντρωτικό μοντέλο, όπως ισχύει στο Βέλγιο, τη Δανία ή την Ολλανδία. όπου τα διοικητικά βάρη και τους σχετικούς κινδύνους φέρει το κράτος.

• Το ενδιάμεσο μοντέλο είναι αυτό που εφαρμόζουν χώρες όπως η Γαλλία, όπου τα βάρη και οι κίνδυνοι μοιράζονται.

Μεταξύ αυτών των εναλλακτικών λύσεων θα πρέπει να κινηθεί η Ελλάδα, και να δημιουργήσει το δικό της μοντέλο, ώστε να «βάλει στην πρίζα» τα offshore αιολικά και να αξιοποιήσει το δεδηλωμένο επενδυτικό ενδιαφέρον. Και πολύ περισσότερο καθώς οι σχετικές επενδύσεις εμπεριέχουν υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία καθώς ενεργοποιούν σειρά κλάδων (βιομηχανία καλωδίων, ναυπηγεία, λιμάνια, βιομηχανία κλπ.).

Πηγή: moneyreview.gr