Σύμφωνα με την απόφαση του κ. Τσακαλώτου οι νέες αλλαγές στο καθεστώς των περιορισμών της κίνησης κεφαλαίων είναι οι εξής:

1) Επιτρέπεται ειδικώς η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από πιστωτικά ιδρύματα έως του ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ ανά κωδικό πελάτη (Customer ID) και ανά ημερολογιακό μήνα, μέχρι μηνιαίου ορίου σε ευρώ για το σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων, το οποίο θα ορίζει και θα κατανέμει ανά πιστωτικό ίδρυμα με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.»

2) Επιτρέπεται η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τα εποπτευόμενα από την Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύματα πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσώπων αυτών, καθώς και από ιδρύματα πληρωμών άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. που παρέχουν νομίμως μέσω αντιπροσώπων τους στην Ελλάδα ή μέσω της εταιρείας Ελληνικά Ταχυδρομεία Α.Ε., υπηρεσίες εμβασμάτων (money remittance) έως του ποσού των 1.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο/πληρωτή ανά ημερολογιακό μήνα, και μέχρι μηνιαίου ορίου σε ευρώ για το σύνολο των ανωτέρω παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών, το οποίο θα ορίζει και θα κατανέμει ανά πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Το όριο ανά πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών, τον ακριβή τρόπο υπολογισμού του οποίου ορίζει με απόφαση της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, νοείται ως το υπόλοιπο που προκύπτει σε μηνιαία βάση κατόπιν συμψηφισμού των εισερχομένων (προς την Ελλάδα) με τα εξερχόμενα (προς το εξωτερικό) εμβάσματα που έχουν διενεργηθεί μέσω του παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών

3) Απαγορεύεται: α) να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί και να προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους, εφόσον με το ως άνω άνοιγμα λογαριασμού ή προσθήκη συνδικαιούχου δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID), και β) να ενεργοποιούνται αδρανείς λογαριασμοί.

4) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού μέσω της δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (Customer ID) και για τις ακόλουθες συναλλαγές, η αναγκαιότητα των οποίων πρέπει να τεκμηριώνεται εγγράφως από τον αρμόδιο φορέα και με την προϋπόθεση υποβολής υπεύθυνης δήλωσης από τον αιτούντα ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός μέσω του οποίου αυτές μπορούν να διενεργηθούν: εξυπηρέτηση νομικών προσώπων, όπως και ατομικών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, που δεν διαθέτουν λογαριασμό εξυπηρέτησης της δραστηριότητας τους σε κανένα πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα.

5) Επιτρέπεται η μεταφορά του λογαριασμού διαχείρισης μισθοδοσίας ενός εργοδότη από ένα πιστωτικό ίδρυμα σε άλλο, στο οποίο αυτός ήδη τηρεί λογαριασμό, και το, συνεπεία της μεταφοράς αυτής, άνοιγμα λογαριασμών μισθοδοσίας των εργαζόμενων στο τελευταίο πιστωτικό ίδρυμα. Οι εργαζόμενοι στην περίπτωση αυτή θα έχουν δικαίωμα ανάληψης μετρητών από το ένα από τα δύο πιστωτικά ιδρύματα, εκτός εάν κωδικοί πελάτη (customer id) προϋπήρχαν και στα δύο πιστωτικά ιδρύματα. Ο καθορισμός του πιστωτικού ιδρύματος, από το οποίο ο εργαζόμενος θα έχει δικαίωμα ανάληψης μετρητών, βάσει του κωδικού πελάτη (customer id), γίνεται με υπεύθυνη δήλωση του. Η ανωτέρω δήλωση κατατίθεται και στα δύο πιστωτικά ιδρύματα.»

6) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού όψεως ή καταθέσεως ή η προσθήκη συνδικαιούχου σε υφιστάμενο λογαριασμό, σε πρόσωπα που φέρουν την ιδιότητα του φοιτητή ή σπουδαστή, εφόσον ο τόπος σπουδών είναι διαφορετικός από τον μέχρι τώρα τόπο μόνιμης κατοικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός στο όνομά τους με την ιδιότητα του δικαιούχου ή συνδικαιούχου. Για την πιστοποίηση της φοιτητικής και σπουδαστικής ιδιότητας, απαιτείται βεβαίωση εγγραφής στο τρέχον εξάμηνο από Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πανεπιστημιακής ή Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, Κολλέγιο, Κέντρο Ελευθέρων Σπουδών, Κέντρο Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης ή σχολή επαγγελματικής κατάρτισης ή μαθητείας.

7) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού όψεως ή καταθέσεως σε φοιτητές ή σπουδαστές που, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2015-2016, συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών-σπουδαστών ERASMUS και η ύπαρξη λογαριασμού αποτελεί προϋπόθεση για την καταβολή της προβλεπόμενης αποζημίωσης, εφόσον δεν υπάρχει άλλος διαθέσιμος λογαριασμός του οποίου είναι δικαιούχοι ή συνδικαιούχοι. Για την πιστοποίηση της συμμετοχής των προαναφερόμενων φοιτητών ή σπουδαστών στα εν λόγω προγράμματα απαιτείται η σχετική βεβαίωση της σχολής φοίτησης.

8) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού για την καταβολή παροχών υγείας και επιδοτήσεων από δημόσιους φορείς, υπό την προϋπόθεση ότι ο λογαριασμός θα τροφοδοτείται μόνο από το φορέα που παρείχε την έγγραφη τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα ανοίγματος λογαριασμού στη συγκεκριμένη τράπεζα.

9) Απαγορεύεται η πρόωρη εξόφληση ποσοστού άνω του 50% του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στις 11/3/2016. Εξαιρούνται του περιορισμού του προηγούμενου εδαφίου: α) η αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό, β) η αποπληρωμή μέσω χορήγησης νέου δανείου, με σκοπό την αναδιάρθρωση, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του νέου δανείου είναι ίσο τουλάχιστον με το ποσό του ανεξόφλητου κεφαλαίου του αρχικού δανείου, και γ) η αποπληρωμή στεγαστικού δανείου με σκοπό την πώληση του ακινήτου, το οποίο, προς εξασφάλιση του δανείου, βαρύνεται με εμπράγματη ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση ότι το αίτημα για την εξόφληση του δανείου συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του πωλητή ότι θα προσκομίσει στο πιστωτικό ίδρυμα το συμβόλαιο της αγοραπωλησίας του ακινήτου το αργότερο εντός μηνός από την κατά τα ανωτέρω πρόωρη εξόφληση του δανείου. Τυχόν απαιτούμενες λεπτομέρειες σχετικά με την ακολουθούμενη διαδικασία και τους επιμέρους, ειδικότερους όρους εφαρμογής του προηγούμενου εδαφίου δύναται να καθορίζει με απόφαση της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.

10) Επιτρέπεται η πρόωρη, μερική ή πλήρης, λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων.

11) Επιτρέπονται συναλλαγές νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, που δεν υπερβαίνουν τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, η καθεμία, ανά πελάτη, ανά ημέρα, κατόπιν προσκόμισης των σχετικών τιμολογίων και λοιπών παραστατικών και δικαιολογητικών, τα οποία θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από υπεύθυνη δήλωση με την οποία τα ανωτέρω πρόσωπα δηλώνουν ότι τα ως άνω προσκομισθέντα έγγραφα είναι γνήσια και δεν έχουν προσκομισθεί σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα. Οι ως άνω συναλλαγές θα διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο των καταστημάτων των πιστωτικών ιδρυμάτων, με πίστωση του λογαριασμού του αντισυμβαλλομένου και θα υπολογίζονται εντός του εβδομαδιαίου ορίου που ορίζεται από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών για κάθε πιστωτικό ίδρυμα.

Νέα σημαντική χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών βρίσκεται προ των πυλών.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, άμεσα αναμένεται η δημοσίευση απόφασης με την οποία θα επιτρέπεται ελεύθερα το «σπάσιμο» προθεσμιακών καταθέσεων, καθώς επίσης και η δυνατότητα αποπληρωμής δανείων. Οι δύο αυτές κινήσεις δεν θα είναι αλληλένδετες, δηλαδή το «σπάσιμο» προθεσμιακής κατάθεσης δεν θα επιτρέπεται με σκοπό την αποπληρωμή δανείου, αλλά θα λειτουργούν η καθεμία αυτόνομα. Στο πλαίσιο αυτό, το «σπάσιμο» προθεσμιακής κατάθεσης θα επιτραπεί χωρίς καμία προϋπόθεση. Παράλληλα, θα δοθεί η δυνατότητα αποπληρωμής δανείων, μέχρι του 50% του συνολικού τους υπολοίπου.

Τα συγκεκριμένα μέτρα χαλάρωσης αναμένεται να ακολουθηθούν και από άλλα, με μεγαλύτερη σημασία για την αγορά, με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Ειδικότερα, στην παρούσα φάση συζητείται ο χαρακτηρισμός ως «νέου χρήματος» για όσες καταθέσεις θα γίνονται από επιχειρήσεις, αλλά και από ιδιώτες ούτως ώστε αυτές να μπορούν να διακινούνται ελεύθερα. Αυτό σημαίνει ότι για τις καταθέσεις αυτές, ο καταθέτης θα μπορεί να κάνει ανάληψη για όποιο ποσό θέλει και χωρίς να υπόκειται στον περιορισμό των 420 ευρώ εβδομαδιαίως. Γενικότερα, πάντως, στα υπό διαπραγμάτευση μέτρα χαλάρωσης δεν βρίσκεται ακόμη η αύξηση του εβδομαδιαίου ορίου ανάληψης, καθώς δεν έχει διαπιστωθεί κάποια σχετική ανάγκη.

Ο χαρακτηρισμός ως «νέο χρήμα» με το παράλληλο προνόμιο της ελεύθερης διακίνησης, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικός τόσο για την επιστροφή καταθέσεων στις τράπεζες, όσο και για την τόνωση της αγοράς. Όπως επισημαίνουν τραπεζίτες στο Capital.gr, επιχειρήσεις και δη εισαγωγικού – εξαγωγικού χαρακτήρα, σήμερα δεν καταθέτουν στις τράπεζες τις εισπράξεις τους ακριβώς διότι δεν θέλουν να δεσμεύσουν τα χρήματά τους και να μην μπορούν να τα χρησιμοποιούν ελεύθερα.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι συζητήσεις για τον χαρακτηρισμό καταθέσεων ως «νέο χρήμα» έχουν γίνει για ποσά μέχρι 20.000 – 30.000 ευρώ. Ωστόσο, μπορεί το πλαφόν να είναι τελικώς υψηλότερο ή να μην υπάρξει περιορισμός στο ύψος των νέων καταθέσεων που θα έρθουν στις τράπεζες και οι οποίες θα αφορούν τόσο επιχειρήσεις, όσο και νοικοκυριά.

Σημειώνεται ότι κατά τις πρόσφατες παρουσιάσεις των αποτελεσμάτων των τραπεζών στους ξένους αναλυτές, εκτιμήθηκε ότι φέτος, με τη χαλάρωση των capital controls, θα μπορούσαν να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα καταθέσεις 7 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι στο διάστημα Δεκεμβρίου 2014 – Ιουλίου 2015 (29/6 η επιβολή των capital controls), από το τραπεζικό σύστημα έφυγαν καταθέσεις της τάξεως των 40 δισ. ευρώ (160,285 δισ. ευρώ οι καταθέσεις τον Δεκέμβριο 2014 και 120,833 δισ. ευρώ τον Ιούλιο 2015). Από την επιβολή των capital controls μέχρι τον Ιανουάριο 2016 (τελευταία επίσημα στοιχεία), οι καταθέσεις έχουν ενισχυθεί στα 122,228 δισ. ευρώ.
Το μέτρο του χαρακτηρισμού καταθέσεων ως new money αναμένεται να επιτραπεί μόλις ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, η οποία όπως έχουν αναφέρει πολλές φορές, τόσο η ΤτΕ όσο και τραπεζίτες, θα ανάψει το «πράσινο φως» για την επιτάχυνση των διαδικασιών χαλάρωσης, και τελικώς άρσης, των περιορισμών στο τραπεζικό σύστημα και στην κίνηση κεφαλαίων.

capital.gr

Δύο νέα μέτρα προωθούνται στη διεθνή οικονομία, τα αρνητικά επιτόκια και η κατάργηση των συναλλαγών με μετρητά. Πρόκειται για μέτρα που στοχεύουν κυρίως σε βελτίωση της οικονομίας, ή σε υποστήριξη των τραπεζών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων;

Πριν μερικά χρόνια, η πιθανότητα μια τράπεζα να χρεώνει τους πελάτες της για να καταθέτουν τα χρήματα τους, θα ακουγόταν σαν παρατραβηγμένο σενάριο. Όμως σήμερα τα αρνητικά επιτόκια είναι πραγματικότητα και πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ξεκάθαρα ότι ένα νέο, ακόμα πιο ριζοσπαστικό, σχέδιο προωθείται: η κατάργηση των μετρητών.

Plan A: Από την ποσοτική χαλάρωση στα αρνητικά επιτόκια

Η ποσοτική χαλάρωση, η χρηματοδότηση τραπεζών από τις κεντρικές τράπεζες με κρατικά κονδύλια, εφαρμόζεται για αρκετά χρόνια σε πολλές χώρες. Όμως δεν έχει καταφέρει να επιβραδύνει την κατολίσθηση της παγκόσμιας οικονομίας.

Σε μια πρόσφατη επισκόπηση των τραπεζικών δανείων, η ΕΚΤ ερώτησε διάφορες μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες εάν χρησιμοποίησαν τα χρήματα που τους έδωσε (μέσω της ποσοτικής χαλάρωσης) για να υποστηρίξουν νοικοκυριά και μη χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Περίπου 5% των τραπεζών απάντησαν «σημαντικά», 10% «λίγο» και 85% «καθόλου». Συνεπώς ένα συντριπτικό ποσοστό των χρημάτων της ΕΚΤ, δηλαδή των φορολογουμένων, υποστήριξε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αντί να βοηθήσει την ανάπτυξη της οικονομίας.

Καθότι η ποσοτική χαλάρωση απέτυχε, νέες στρατηγικές «ανάκαμψης» εφαρμόστηκαν στη συνέχεια: πρώτα τα μηδαμινά και μετά τα αρνητικά επιτόκια. Μέσω της πολιτικής αρνητικών επιτοκίων (Negative Interest Rate Policy), οι καταθέσεις εταιρειών σε μια τράπεζα μειώνονται, αντί να αυξάνονται, με το πέρασμα του χρόνου. Ο κύριος στόχος ήταν η ενθάρρυνση εταιρειών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να επενδύσουν στην οικονομία, αντί να βλέπουν τα κεφάλαια τους να μειώνονται με την πάροδο του χρόνου. Για παράδειγμα, μία κατάθεση με επιτόκιο -1% σε 5 χρόνια θα έχει χάσει το 5% της αξίας της.

Πολλές τράπεζες έχουν ήδη υιοθετήσει τέτοια πολιτική: η ΕΚΤ (-0,3%), και διάφορες ιδιωτικές ή κρατικές τράπεζες της Σουηδίας (-0,5% μέχρι –1.25%), Ελβετίας (-0,75%), Δανίας (-0,65%) και Ιαπωνίας (-0,1%). Όλο και περισσότερες κεντρικές τράπεζες, όπως το Federal Reserve των ΗΠΑ, σκέπτονται να επιβάλλουν αρνητικά επιτόκια στις καταθέσεις.

Οικονομική πολιτική υπό κατάρρευση

Όμως σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ ούτε τα αρνητικά επιτόκια συνέβαλαν στην ανάπτυξη ή βελτίωση της διεθνούς οικονομίας, από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν – πριν ενάμιση χρόνο – μέχρι σήμερα. Αντίθετα, τα περισσότερα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι το «μαγείρεμα» των επιτοκίων μάλλον έχει επιδεινώσει την κατάσταση της οικονομίας.

Τουλάχιστον οι τράπεζες που εφαρμόζουν αυτή την πολιτική θα έπρεπε να επωφεληθούν, καθότι τα αρνητικά επιτόκια μειώνουν τις υποχρεώσεις τους προς τους καταθέτες. Όμως το «Plan A» μάλλον δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα κέρδη για τις τράπεζες, γιατί αρκετές από αυτές, όπως η γερμανική Commerzbank και η δανέζικη Danske Bank, παραπονέθηκαν ότι τα κέρδη τους από καταθέσεις μειώθηκαν λόγω της επιβολής των αρνητικών επιτοκίων.

Επιπλέον, η οικονομική πολιτική των κρατικών τραπεζών δεν έχει καταφέρει να χαλιναγωγήσει τις αγορές. Πολλές διεθνείς τράπεζες έχουν τεράστια «ανοίγματα» σε επισφαλή παράγωγα και ομόλογα. Περίπου 30% των κρατικών ομολόγων παγκοσμίως (αξίας 7 τρις. δολαρίων) έχουν σήμερα «αρνητικές» αποδόσεις, δηλαδή οι κάτοχοι τους (κυρίως τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα) πρόκειται να πάρουν λιγότερα χρήματα στη λήξη των ομολόγων από όσα πλήρωσαν για να τα αγοράσουν. Η πρόσφατη πτώση της Deutsche Bank αποτελεί τυπικό παράδειγμα των αναμενόμενων εξελίξεων. Οι προειδοποιήσεις για ένα επερχόμενο κραχ των αγορών πολλαπλασιάζονται.

Ποια διέξοδος απομένει; Η δέσμευση του χρήματος που δεν βρίσκεται υπό τον άμεσο έλεγχο των τραπεζών, μέσω της κατάργησης των μετρητών. Ίσως η δήλωση του συν-διευθύνοντα σύμβουλου της Deutsche Bank στο Νταβός ότι «σε 10 χρόνια μάλλον δεν θα υπάρχουν μετρητά» δεν έγινε άσκοπα.

Plan B: Συναλλαγές χωρίς μετρητά

Και πράγματι, ένα «Plan B» άρχισε να προωθείται πρόσφατα: η κατάργηση των μετρητών για κάθε είδους συναλλαγές.

Όπως συνηθίζεται κάθε φορά που προετοιμάζεται ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο, το πρώτο βήμα έγινε με μία ομοβροντία από «ειδικούς» που παρουσίασαν το εν λόγω σχέδιο ως αναγκαίο και αναπόφευκτο. Οι αρχι-οικονομολόγοι της Τράπεζας της Αγγλίας και του ομίλου Citigroup, ο Γερμανός «γκουρού» οικονομολόγος Peter Bofinger, και στελέχη τραπεζών της Δανίας, Σουηδίας, και Νορβηγίας, και πολλοί άλλοι, επιχειρηματολόγησαν υπέρ της κατάργησης των συναλλαγών με μετρητά.

Ορισμένα από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται υπέρ της κατάργησης των συναλλαγών με μετρητά είναι εύλογα: η καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, και της φοροδιαφυγής. Οι συναλλαγές και οι πληρωμές θα γίνονται ευκολότερα και ταχύτερα. Όμως οι επιπτώσεις της κατάργησης των μετρητών αναφέρονται ελάχιστα ή καθόλου.

Capital controls με άλλο όνομα

Πρώτον, η κατάργηση των συναλλαγών με μετρητά θα διευκολύνει την επιβολή οικονομικών μέτρων. Οι Financial Times σχολίασαν το θέμα με τη χαρακτηριστική τους αμφίσημη ειλικρίνεια: «η ύπαρξη μετρητών περιορίζει την ικανότητα των κεντρικών τραπεζών να ενισχύσουν μια οικονομία που είναι σε ύφεση». Χωρίς μετρητά, σε μια μελλοντική κρίση δεν θα χρειάζονται capital controls, καθότι θα είναι έμφυτα μέσα στο τραπεζικό σύστημα. Μια αλλαγή οικονομικής πολιτικής θα μπορεί να εφαρμοστεί αυτόματα, ψηφιακά, χωρίς ουρές στις τράπεζες και στα ΑΤΜ. Το σύνολο των χρηματικών αποθεμάτων θα βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο των κρατικών τραπεζών και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί προς εξυπηρέτηση όποιας οικονομικής πολιτικής επιλέξουν.

Δεύτερον, σε μια οικονομία χωρίς μετρητά, η ποσότητα του «ψηφιακού» χρήματος μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί αυθαίρετα οποιαδήποτε στιγμή. Οι κατασχέσεις καταθέσεων και τα bail-in μάλλον περιττεύουν όταν ισοδύναμα μέτρα μπορούν να επιβληθούν μέσω περιορισμών της διακίνησης και της διαθεσιμότητας του χρήματος: «πάγωμα» των καταθέσεων και αρνητικά επιτόκια είναι δύο πιθανές μέθοδοι σε περίπτωση που καταργηθεί η δυνατότητα απόσυρσης μετρητών από τις τράπεζες. Στέλεχος της Morgan Stanley αποκάλυψε ότι στο πρόσφατο φόρουμ στο Νταβός αναφέρθηκε η δυνατότητα επιβολής μεγαλύτερων αρνητικών επιτοκίων ως ένας στόχος της κατάργησης συναλλαγών με μετρητά.

Επιπλέον, εάν όλες οι συναλλαγές γίνονται υποχρεωτικά χωρίς μετρητά, οι τράπεζες θα έχουν πλήρη έλεγχο της διακίνησης χρήματος και συνεπώς τη δυνατότητα να εισπράττουν προμήθεια για κάθε συναλλαγή.

Ποιοι θα επωφεληθούν;

Η κατάργηση των μετρητών μπορεί να θεωρηθεί ως μια αναπόφευκτη «πρόοδος» στην εποχή της ψηφιακής οικονομίας. Και η είσοδος στην Ευρωζώνη θεωρήθηκε πρόοδος. Το κύριο θέμα είναι ποιοι ελέγχουν και κατευθύνουν τέτοιες «προόδους».

Σήμερα οι πολίτες είναι ήδη έρμαια της επιβαλλόμενης οικονομικής πολιτικής. Εάν επιβληθεί η κατάργηση των μετρητών, θα είναι ακόμα πιο εκτεθειμένοι στα καπρίτσια της οικονομικής ολιγαρχίας που ελέγχει το τραπεζικό σύστημα.

Η πρόεδρος του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ εξέφρασε πρόσφατα τη γνώμη ότι η χρήση ψηφιακών νομισμάτων (αντί μετρητών) θα είναι εξαιρετικά επωφελής. Οι μέχρι σήμερα εξελίξεις δείχνουν ότι κάτι τέτοιο θα είναι σίγουρα επωφελές για την κάλυψη της φούσκας των τραπεζών, και ότι όσοι πρεσβεύουν πως μπορεί να επέλθει ανάπτυξη μέσω του παρόντος χρηματοπιστωτικού συστήματος εθελοτυφλούν ή κοροϊδεύουν.

Μιχάλης Γιαννεσκής – tvxs.gr

Τι αλλάζει στα capital controls

Φεβρουάριος 09, 2016

Αν και το εβδομαδιαίο όριο ανάληψης των 420 ευρώ μένει αμετάβλητο, καθώς η αβεβαιότητα στην οικονομία καθιστά απαγορευτική στην παρούσα φάση κάθε σκέψη για αύξηση, ωστόσο το ΥΠΟΙΚ σκέφτεται να προχωρήσει σε μικρές αλλαγές, κυρίως διορθωτικού χαρακτήρα.

Οι αλλαγές που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών και οι οποίες θα ανακοινωθούν τις προσεχείς ημέρες, και εφόσον λάβουν την τελική έγκριση της ΕΚΤ, σύμφωνα με την Καθημερινή, θα αφορούν:

Στη δυνατότητα μερικής αποπληρωμής δανείου. Σήμερα η δυνατότητα αυτή απαγορεύεται, εκτός και αν τα χρήματα προέρχονται από το εξωτερικό, και στις τράπεζες πληθαίνουν τα αιτήματα που ζητούν να δοθεί η σχετική δυνατότητα και από χρήματα του εσωτερικού.
Στην αύξηση του ορίου για τη μεταφορά, μέσω τραπεζών ή μέσω ιδρυμάτων, πληρωμών κεφαλαίων στο εξωτερικό από φυσικά πρόσωπα, χωρίς δικαιολογητικά, από τα 500 στα 1.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι το όριο για μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό για λόγους υγείας ή εξαιρετικούς κοινωνικούς λόγους, με την κατάθεση των σχετικών δικαιολογητικών, παραμένει στα 2.000 ευρώ, ενώ στα 2.000 ευρώ ή στο ισόποσο σε ξένο νόμισμα παραμένει και το όριο μεταφοράς χαρτονομισμάτων για ταξίδι στο εξωτερικό.
Στην αύξηση του ορίου για πρόωρη λήξη των προθεσμιακών, που σήμερα περιορίζεται στα 1.800 ευρώ, εάν πρόκειται για την κάλυψη εξόδων διαβίωσης, ενώ για μεγαλύτερα ποσά επιτρέπεται μόνο εάν πρόκειται να πληρωθούν οφειλές προς το Δημόσιο, ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις τράπεζες, νοσήλια, δίδακτρα, προμηθευτές, εργαζόμενοι ή συντάξεις.
Στη δυνατότητα ανοίγματος λογαριασμών, προκειμένου να καταβάλλονται προνοιακά επιδόματα και να εξυπηρετηθούν κοινωνικές ανάγκες.
thetoc.gr

Η απάντηση στις «ταραχώδεις» χρηματοπιστωτικές αγορές μπορεί να είναι μία δόση ανορθόδοξης σκέψεις, σημειώνει η Wall Street Journal σε δημοσίευμα σύμφωνα με το οποίο τα capital controls «κερδίζουν» έδαφος.

Εν μέσω οικονομικής αναταραχές, οι άνθρωποι που λαμβάνουν τις αποφάσεις τάσσονται πλέον υπέρ μίας τακτικής που κάποτε αποτελούσε το ανάθεμα για όλες πλην των οικονομιών με την πλέον κακή διαχείριση: τα capital controls.

Στα τέλη Ιανουαρίου ο Χαρουχίκο Κουρόντα, επικεφαλής της Τράπεζας της Ιαπωνίας, φάνηκε να αποκλείνει από τον συνήθη τρόπο σκέψης, όταν πρότεινε ότι η Κίνα θα μπορούσε να επωφεληθεί από αυστηρότερους ελέγχους κεφαλαίων. Τόσο η Ινδία όσο και η Νιγηρία αυστηροποίησαν τους όρους πρόσβασης των πολιτών τους σε ξένο νόμισμα τα τελευταία χρόνια, πασχίζοντας να περιορίσουν τις εκροές κεφαλαίων.

«Η γενική αντίληψη ήταν ότι το απελευθερωμένο κεφάλαιο είναι πάντα καλό και τα capital controls σχεδόν πάντα κάτι κακό», αναφέρει ο Ολιβιέ Μπλανσάρ, ο οποίος διετέλεσε επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ από το 2008 έως πέρυσι. «Εχω δει αυτό το σκεπτικό να αλλάζει, εν μέρει γιατί ήταν λανθασμένο αλλά και επειδή ήταν συγκεκριμένα λανθασμένο μέσα στην κρίση», συμπλήρωσε.

Την Πέμπτη, σε ομιλία της στο Μέριλαντ, η Κριστίν Λαγκάρντ επικαλέστηκε μία «αυξανόμενη αναγνώριση ότι η βραχυπρόθεσμη φύση και η εγγενής αστάθεια των παγκόσμιων ροών κεφαλαίου είναι προβληματικές». Οπως ανέφερε, οι αναδυόμενες αγορές και χώρες σαν τις ΗΠΑ, που είναι οι μεγαλύτερες πηγές της διεθνούς ροής κεφαλαίου, θα πρέπει να εξετάσουν νέες ρυθμίσεις και φορολογικές πολιτικές, που θα μειώνουν τις βραχυπρόθεσμες ροές χρέους και θα τονώνουν τις πιο μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε μετοχές.

Η σημερινή υποστήριξη για τα capital controls βασίζεται στην αλλαγή πορείας του ΔΝΤ πριν από μισή δεκαετία, σημειώνει η Wall Street Journal. Αφού επί μακρόν προέτρεπε τις χώρες να απελευθερώσουν την κίνηση κεφαλαίων, το Ταμείο αιφνιδίασε τις αγορές εγκρίνοντας, ή ακόμη και προτείνοντας, τη χρήση των ελέγχων σε κάποιες περιπτώσεις προκειμένου να επιβραδυνθούν οι αποσταθεροποιητικές ροές επενδύσεων.

Το Ταμείο εν μέρει επηρεάστηκε από τα μαθήματα της οικονομικής κρίσης, όταν επλήγησαν σοβαρά κάποιες προηγούμενες οικονομίες που ήταν απολύτως ανοιχτές στις παγκόσμιες ροές κεφαλαίου. Η Ισλανδία και η Ισπανία βίωσαν βαθιά ύφεση όταν «εξατμίστηκαν» οι ξένες επενδύσεις, που είχαν οδηγήσει σε «έκρηξη» των οικονομιών τους.

Παρόμοια μαθήματα αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης στην ευρωζώνη. Η Ελλάδα και η Κύπρος, αντιμέτωπες με ξαφνικές εκροές εξαιτίας του φόβου κατάρρευσης των τραπεζών, επέβαλαν αυστηρούς περιορισμούς, ώστε στις μεταφορές χρημάτων, υπενθυμίζει το δημοσίευμα.

Η Ελβετία, στο μεταξύ, πασχίζει να διατηρήσει ισορροπημένη την οικονομία της, εν μέσω μαζικών εισροών. Αυτές, ασκούν ανοδικές πιέσεις στο ελβετικό φράγκο. Ενα ισχυρότερο νόμισμα πιέζει προς τα κάτω τις τιμές, που πέφτουν σχεδόν για τέσσερα χρόνια, γεγονός που δυσκολεύει περισσότερο την Τράπεζα της Ελβετίας να αποκρούσει τον πληθωρισμό. Ενα ισχυρό φράγκο, συνεχίζει το δημοσίευμα πλήττει και τους Ελβετούς εξαγωγείς, κάνοντας τα προϊόντα τους λιγότερο ανταγωνιστικά στις παγκόσμιες αγορές.

Τα capital controls έχουν μεγάλα μειονεκτήματα. Πρώτα από όλα, κάνει δύσκολη την προσέλκυση επενδύσεων, καθώς οι επενδυτές φοβούνται ότι δεν θα είναι εύκολο να πάρουν πίσω τα χρήματά τους. Επίσης, είναι δύσκολη η άρση τους. Μετά από την κατάρρευσή της το 2008, η Ισλανδία επέβαλε ελέγχους κεφαλαίων που βοήθησαν τη συγκράτηση των τεράστιων εκροών, αλλά έπληξαν τις επενδύσεις και τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων της χώρας. Επτά χρόνια αργότερα, η χώρα μόλις αρχίζει περιορίζει τα capital controls.

Ομως, κερδίζει έδαφος η ιδέα ότι είναι απαραίτητοι οι περιορισμοί στη ροή του χρήματος. Η Ελεν Ρέι, οικονομολόγος στο London Business School, σε μελέτη της το 2013 επέμεινε ότι ο ταραχώδης παγκόσμιος οικονομικός κύκλος έδειξε ότι οι χώρες που ελπίζουν να ελέγξουν τη νομισματική πολιτική τους, δεν θα έπρεπε να έχουν ούτε σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία, ούτε ελεύθερη ροή κεφαλαίου.

Η άποψη αυτή εξαπλώνεται. Ο Μπενουά Κέρέ, μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αναφέρθηκε σε αυτή την μελέτη σε δύο ομιλίες του πέρυσι. Τον περασμένο Νοέμβριο ανέφερε ότι τα capital controls είναι και πάλι μέρος της συζήτησης.

Μέρος αυτής της αλλαγής είναι ήδη εμφανής. Στην Πολωνία για παράδειγμα, έχει ουσιαστικά σταματήσει η χορήγηση δανείων σε ξένο νόμισμα. Πολλοί Πολωνοί είχαν συνάψει δάνεια σε ελβετικό φράγκο και επλήγησαν σφοδρά από την ανατίμηση του νομίσματος πριν από ένα χρόνο, κάνοντας τα δάνειά τους πιο ακριβά.

Η αυξανόμενη έμφαση σε τέτοια «μακροπροληπτικά» μέτρα για τον περιορισμό της χρηματοπιστωτικής αστάθειας μπορούν να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα με τα capital controls, αναφέρει ο Μπλανσάρ.

«Αν απαγορεύσεις σε κάποιον στη χώρα σου να δανειστεί σε άλλο νόμισμα, είναι μακροπροληπτική. Αλλά σταματώντας μία ξένη τράπεζα να δανείζει στη χώρα σου είναι capital controls», τόνισε.

Η συζήτηση αυτή έχει προκύψει και εξαιτίας της Κίνας. Στο παρελθόν, οι φορείς χάραξης πολιτικής σε χώρες υψηλού εισοδήματος θα ισχυρίζονταν ότι οι διακυμάνσεις στις ροές κεφαλαίων θα τάραζαν τις αναδυόμενες αγορές. Ομως τώρα που οι διακυμάνσεις πλήτουν τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, το πώς θα απαντήσει η Κίνα είναι ένα πρόβλημα που αφορά και τον υπόλοιπο πλανήτη.

Πρόσφατα, το Πεκίνο επέβαλε κάποιους επιπλέον ελέγχους προσπαθώντας να σταματήσει την τεράστια εκροή κεφαλαίων από την Κίνα. Μεταξύ άλλων, περιορίστηκε η δυνατότητα των ξένων εταιρειών στην Κίνα να επαναπατρίσουν τα κέρδη τους.

ferriesingreece2

kalimnos

sportpanic03

 

 

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot