Το έγγραφο διαβιβάστηκε σε ερώτηση που είχε καταθέσει ο αείμνηστος Ευάγγελος Μπασιάκος, στα τέλη του 2016, με την οποία ζητούσε να ενημερωθεί σχετικώς.

Όπως προκύπτει από το έγγραφο του υπουργού Δικαιοσύνης, που δημοσιεύει σήμερα το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι αιτήσεις αποποίησης κληρονομιών διαμορφώθηκαν ως εξής: το 2013 ανήλθαν σε 29.199, το 2014 σε 41.388, το 2015 σε 45.628 και το 2016 σε 54.422.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΤΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ

newsit.gr

Με γεωμετρική πρόοδο αυξάνονται τα τελευταία χρόνια οι περιπτώσεις αποποίησης κληρονομιάς, καθώς χιλιάδες πολίτες δεν επιθυμούν να περάσει στην κατοχή τους ένα ακίνητο το οποίο συνοδεύεται από επιβαρύνσεις λόγω της ολοένα αυξανόμενης φορολόγησης.

Η εποχή του «εισοδηματία» έχει παρέλθει προ πολλού, με το real estate να μπαίνει στο στόχαστρο των τελευταίων κυβερνήσεων και τα ακίνητα να μετατρέπονται σε πηγή εσόδων για τα κρατικά ταμεία.

Τα ειρηνοδικεία σε πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας κατακλύζονται καθημερινά από ανθρώπους που καταθέτουν αίτηση αποποίησης κληρονομιάς, χαρίζοντας ουσιαστικά στο Δημόσιο το ακίνητό τους​
Παράγοντες της αγοράς επισημαίνουν ότι έχει διαμορφωθεί ένα κίνημα «Δεν κληρονομώ» -κατάσταση εκ διαμέτρου αντίθετη με ό,τι ίσχυε πριν από το 2000, όταν η κληρονομιά γινόταν άμεσα αποδεκτή από τους συγγενείς. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις επιβαρύνσεις που υπάρχουν πλέον, με τον ΕΝΦΙΑ να «καίει» αρκετούς ιδιοκτήτες, τα ειρηνοδικεία σε πολλές περιοχές της ελληνικής επικράτειας κατακλύζονται καθημερινά από ανθρώπους που καταθέτουν αίτηση αποποίησης κληρονομιάς, χαρίζοντας ουσιαστικά στο Δημόσιο το ακίνητό τους.

Μόνο στην Αττική κατατίθενται περίπου 200 αιτήσεις την εβδομάδα, σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Έθνος» -εξέλιξη που μεταφράζεται σε 10.000-12.000 τον χρόνο, την ώρα που στη Θεσσαλονίκη ο αριθμός διαμορφώνεται σε 5.000 ακίνητα και στην Πάτρα σε 1.600. Η κατακόρυφη πτώση στην αξία των ακινήτων αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες που συντελούν στην παγίωση της υφιστάμενης κατάστασης.

Το ευεργέτημα της απογραφής

Συμβολαιογράφοι και δικηγόροι, πάντως, συμβουλεύουν όσους πολίτες κληρονομούν ένα ακίνητο να προχωρήσουν στην αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής.

Σύμφωνα με αυτήν, ο κληρονόμος έχει το δικαίωμα μέσα σε τέσσερις μήνες από τη στιγμή που του γνωστοποιήθηκε η κληρονομιά να προβεί σε αποδοχή με το ευεργέτημα της απογραφής περιορίζοντας την ευθύνη του για τις υποχρεώσεις αυτής μέχρι το ενεργητικό της, δηλαδή μέχρι τη συνολική αξία της κληρονομιάς.

Το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να εναρμονιστεί με την απόφαση του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου (υπόθεση C-244/15, παράβαση 2012/2134), σύμφωνα με την οποία εκδόθηκε καταδικαστική απόφαση σε βάρος της Ελληνικής Δημοκρατίας με ημερομηνία 26-5-2016, η οποία αναφέρει  ότι η Ελλάδα, θεσπίζοντας και διατηρώντας σε ισχύ νομοθεσία προβλέπουσα απαλλαγή από το φόρο κληρονομιάς για την πρώτη κατοικία,

η οποία εφαρμόζεται μόνο στους υπηκόους των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατοίκους Ελλάδας, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 63 ΣΛΕΕ και από το άρθρο 40 της Συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) της 2ας Μαΐου 1992, που απαγορεύουν τον περιορισμό της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων.

Η Ελλάδα διαφωνεί με το σκεπτικό της ως άνω απόφασης, δεδομένου -κυρίως- ότι η συγκεκριμένη απαλλαγή θεσπίστηκε από το νόμο ως κοινωνική παροχή, άρρηκτα συνδεδεμένη με τον τόπο κατοικίας, στον οποίο αποκτά ο δοκιμαζόμενος από το θάνατο του συζύγου ή γονέως την πρώτη του κατοικία (για το λόγο αυτό άλλωστε όλες οι προϋποθέσεις χορήγησής της συνδέονται με τον τόπο μόνιμης κατοικίας). Λόγω δε και της αναγκαστικής αιτία θανάτου διαδοχής δεν τίθεται θέμα ελευθερίας επενδύσεων στον τομέα των κληρονομιών, οπότε δεν θεωρούμε ότι θίγεται η ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων με τη μη χορήγηση απαλλαγής στους μη κατοίκους Ελλάδος (οι οποίοι στην πληθώρα των περιπτώσεων κληρονομούν εξοχικές κατοικίες στην Ελλάδα και όχι την πρώτη τους κατοικία, που βρίσκεται -προφανώς- στη χώρα της πραγματικής κατοικίας τους).

Μετά την έκδοση της απόφασης του Δ.Ε.Ε. ωστόσο και ενόψει των επαπειλούμενων κυρώσεων, η Ελλάδα εξετάζει την τροποποίηση της διάταξης του άρθρου 26, διευρύνοντάς τη αναγκαστικά, ώστε στους δικαιούχους της απαλλαγής να συμπεριληφθούν τόσο οι πολίτες κρατών μελών της Ε.Ε. που δεν κατοικούν στην Ελλάδα -συνεπώς και οι Έλληνες κάτοικοι άλλων κρατών μελών- όσο και οι πολίτες των κρατών μελών του Ε.Ο.Χ. 

Τα ανωτέρω προκύπτουν από έγγραφη απάντηση που έδωσε το υπουργείο Οικονομικών στη Βουλή, μετά από σχετικό ερώτημα βουλευτή.