Το ένα τρίτο των εξοικονομήσεων που έχουν ως στόχο να φέρουν οι αλλαγές στο ασφαλιστικό και τη φορολογία θα πρέπει να δαπανηθούν φέτος στη διαχείριση του προσφυγικού προβλήματος.
Αυτό ουσιαστικά προκύπτει απ' την εμπιστευτική έκθεση που υπέβαλε η ΤτΕ στην ΕΚΤ τον περασμένο Δεκέμβριο σε μία πρώτη αποτίμηση για τις δημοσιονομικές απαιτήσεις και κινδύνους που υπάρχουν για τη χώρα μας.
Σύμφωνα με αυτή το 2016 θα χρειαστούν 600 εκατ. ευρώ, τα οποία εν πολλοίς θα προκύψουν απ' τον κρατικό προϋπολογισμό με δεδομένο ότι τα κονδύλια από την ΕΕ παραμένουν ασαφή καθώς τα 474 εκατ. ευρώ που έχουν δεσμευθεί αφορούν την επταετία 2014-2020!
Τα βασικά σημεία στα οποία εστιάζει η έκθεση είναι: το κόστος για τις χώρες διέλευσης που εκτιμάται πως έχει υποτιμηθεί, οι επιπτώσεις στον πληθωρισμό σε επίπεδο ευρωζώνης, τα πιθανά μακροπρόθεσμα οφέλη με «κλειδιά» την αγορά εργασίας και την κοινωνική ενσωμάτωση και η πιθανότατα μη αναγκαστικά θετική επίδραση στους «μηχανισμούς προσαρμογής».
Σύμφωνα με την ΤτΕ το δημοσιονομικό κόστος για τις χώρες διέλευσης μπορεί να καταλήξει να είναι υψηλότερο του αρχικά αναμενόμενου τη στιγμή μάλιστα που η αυξανόμενες μεταναστευτικέ ροές «έρχονται» σε μια περίοδο που η χώρα αντιμετωπίζει μεγάλες οικονομικές και δημοσιονομικές προκλήσεις ενώ εξαιτίας αυτών υπάρχουν και σημαντικοί περιορισμοί σε διοικητικό επίπεδο.
Το υψηλότερο κόστος προκύπτει από τις αυξημένες ανάγκες ανταπόκρισης σε επιμέρους ζητήματα ενώ ένας αριθμός προσφύγων αναμένεται να παραμείνει στην Ελλάδα, αυξάνοντας το δημοσιονομικό κόστος για τη στέγαση και διατροφή τους, τη λήψη ιατρικών προμηθειών κλπ.
Έτσι, σύμφωνα με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, το εκτιμώμενο κόστος δημοσίων δαπανών για το 2016 ανέρχεται περίπου – και αυτό με συντηρητικές εκτιμήσεις- στο 0,3% του ΑΕΠ (δηλ. περίπου 600 εκατ. ευρώ)
Μόνο δε το κόστος έρευνας και διάσωσης ανέρχεται στο 26% του συνολικού του προϋπολογισμού
Επιπτώσεις σε κλάδους της οικονομίας και την τοπική κοινωνία:
Ένας ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός προσφύγων διήλθε από λίγα μόνο ελληνικά νησιά, τα οποία ως συνέπεια η τοπική οικονομία να υποστεί μία σημαντικά διαταραχή κυρίως στον τομέα του τουρισμού.
Το αρνητικό αυτό σοκ είναι πιθανό να «διατηρηθεί» τουλάχιστον και το 2016, καθώς η επιδείνωση της εμπιστοσύνης επηρεάζει αρνητικά την κατανάλωση και τις επενδύσεις.
Υπάρχουν συνολικά αρνητικές δευτερογενείς συνέπειες για τον τουρισμό και σε άλλες περιοχές.
Καταγράφηκαν ακυρώσεις στις περιοχές όπου το πρόβλημα είναι πιο οξύ τη στιγμή που μέχρι την έξαρση του φαινομένου είχε παρατηρηθεί σημαντική αύξηση. Συγκεκριμένα είχε καταγραφεί αύξηση κατά 400% στις κρατήσεις στην Κω, στην Λέσβο και στη Λέρο κατά 30%. Τουριστικοί πράκτορες αναφέρουν αρνητικές επιπτώσεις για τον τουρισμό το 2016 σε όλη την Ελλάδα ενώ οι προ-κρατήσεις για το 2016 φαίνεται να έχουν μειωθεί κατά 60% στην Κω.
Επίσης υπάρχει αρνητικό αντίκτυπο στο εμπόριο λόγω διαταραχών στη διασυνοριακή κυκλοφορία των εμπορευμάτων.
Παρατηρείται αβεβαιότητα στην τοπική οικονομική δραστηριότητα που δύναται να «διώξει» επενδύσεις
Η συνέχιση της παρούσας κρίσης ή ακόμη χειρότερα μια πιθανή επιδείνωσή της προσθέτει νέους παράγοντες κινδύνου στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας
Ποιες όμως είναι μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις σύμφωνα με διεθνή ινστιτούτα:
Βραχυπρόθεσμα: υψηλότερο ΑΕΠ (λόγω της αύξησης των κρατικών δαπανών), υψηλότερο πληθωρισμό (επίδραση της ζήτησης).
Μακροπρόθεσμα: υψηλότερη προσφορά εργασίας, χαμηλότερο πληθωρισμό και θετική επίδραση στα συνταξιοδοτικά συστήματα και τα δημοσιονομικά
Ωστόσο, οι ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό σε χώρες όπως η Γερμανία τείνουν να είναι μεγάλες για εξειδικευμένο προσωπικό (μηχανικού, ιατρούς κα). Η απορρόφηση των προσφύγων στην αγορά εργασίας θα εξαρτηθεί από τις «διαθέσιμες» δεξιότητες. Σημειώνεται πως στο παρελθόν οι εισροή εργατικού δυναμικού έχει οδηγήσει σε μείωση του των μισθών των ανειδίκευτων εργατών.
Επίσης, όπως τονίζεται στην έκθεση η ελληνική εμπειρία δείχνει ότι οι δαπάνες για τις χώρες διέλευσης έχουν υποτιμηθεί ενώ τα μακροχρόνια οφέλη εξαρτώνται καθοριστικά από τη συμμετοχή των προσφύγων στο εργατικό δυναμικό. «Η δεξιότητες των προσφύγων είναι κρίσιμης σημασίας για τη “δυναμική” των μισθών...».
Newmoney.gr
Πολύ άσχημα τα μαντάτα που φτάνουν από τους tour operator, ειδικά για τα νησιά του Αιγαίου που αναμένεται και φέτος να δεχθούν το μεγαλύτερο φορτίο των προσφυγικών ροών, με τους επιχειρηματίες του τουρισμού να προετοιμάζονται ξανά για ένα εξαιρετικά δύσκολο καλοκαίρι.
Όπως αναφέρει μάλιστα στο Capital.gr η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων της Κω Κωνσταντίνα Σβύνου, η πτώση στην ζήτηση για κρατήσεις στα ξενοδοχεία του νησιού, που πέρσι πλήγηκε περισσότερο από την εισροή προσφύγων και μεταναστών, φθάνει ακόμη και το 40%, ενώ μεγάλη είναι η μείωση που παρατηρείται και για τις τρεις μεγάλες αγορές (Γερμανία, Αγγλία και Ολλανδία).
Ιδιαίτερα έντονη είναι η ανησυχία στους τουριστικούς φορείς των νησιών του Αιγαίου για την εικόνα που έχουν οι ελληνικοί προορισμοί στις ξένες αγορές, καθώς η αρνητική πορεία των προκρατήσεων δείχνει πως οι τουρίστες εμφανίζονται ακόμη πολύ επιφυλακτικοί στο να κλείσουν το πακέτο διακοπών τους. Και ενώ οι ξενοδόχοι σε προορισμούς όπως η Κως, η Λέσβος, η Σάμος και η Ρόδος, όπου και εκεί τα νούμερα των προκρατήσεων είναι αρνητικά, έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους στις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, οι εκτιμήσεις λένε πως οι αφίξεις τελικά θα έχουν αρνητικό πρόσημο. Είναι δε ενδεικτικό, πως ενώ πέρσι η Κως, μετά από μια πολύ καλή χρονιά για τον ελληνικό τουρισμό, ανέμενε αύξηση κρατήσεων κατά 20%, η σεζόν έκλεισε τελικά με πτώση 4%.
Χαρακτηριστικά είναι και τα αποτελέσματα της μελέτης που εκπόνησε η Censuswide για το SETE Intelligence, σύμφωνα με την οποία το προσφυγικό ζήτημα επηρεάζει την εικόνα σχεδόν του 40% των μελλοντικών επισκεπτών της χώρας μας, σημαντικά υψηλότερο από Ισπανία και Ιταλία, χαμηλότερο όμως από Τουρκία που βλέπει τεράστια βουτιά στις κρατήσεις μετά την πρόσφατη επίθεση στην Κωνσταντινούπολη.
Η έρευνα δείχνει επίσης μεταξύ άλλων πως το 73% -80% των ερωτηθέντων θεωρούν την Ελλάδα ασφαλή προορισμό, ποσοστό οριακά χαμηλότερο από της Ισπανίας και Ιταλίας, σημαντικά όμως υψηλότερο από το αντίστοιχο της Γαλλίας και σχεδόν διπλάσιο από της Τουρκίας.
Φορείς της τουριστικής αγοράς σημειώνουν ωστόσο πως όσο δεν υπάρχει ακόμη εκ μέρους της Κυβέρνησης σαφής λύση για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, ειδικά κατά την τουριστική σεζόν, τότε οι κρατήσεις θα συνεχίζουν να κινούνται πτωτικά. Από την άλλη όμως, όπως εξηγούν, υπάρχει ο φόβος από τους μόνιμους κατοίκους των νησιών πως τα κέντρα καταγραφής των προσφύγων και των μεταναστών θα εξελιχθούν σε κέντρα μόνιμης παραμονής, γεγονός που θέτει ένα ακόμη εμπόδιο στην προσπάθεια για αποκατάσταση της εικόνας των προορισμών.
Τι θα σημάνει για τους επιχειρηματίες του τουρισμού το να συνεχιστεί η πτώση στις κρατήσεις; Όπως τονίζουν, αν και αυτή η τουριστική σεζόν εξελιχθεί αρνητικά, τότε τίθεται σε κίνδυνο η επιβίωση πολλών ξενοδοχειακών μονάδων, όχι μόνο των μικρών αλλά και των πολλών αστέρων, που ήδη βρίσκονται στο κόκκινο λόγω αυξημένων δανειακών και φορολογικών υποχρεώσεων. Σε περίπτωση μάλιστα που από τον Ιούνιο καταργηθεί ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου (9% και 13%), τότε η επιβάρυνση των μονάδων θα είναι ακόμη δυσκολότερη. Πάντως, υπάρχει μια πιθανότητα να δοθεί μια μικρή παράταση μέχρι το τέλος του χρόνου στην αύξηση του ΦΠΑ στους προορισμούς που δέχονται τις προσφυγικές ροές, όμως ακόμη δεν υπάρχει σαφής δέσμευση εκ μέρους της Κυβέρνησης.
Στο ίδιο πλαίσιο, και η μελέτη του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων καταλήγει στο συμπέρασμα πως είναι απαραίτητο η Κυβέρνηση και η τοπική αυτοδιοίκηση να λύσουν άμεσα και αποτελεσματικά τις προκλήσεις του προσφυγικού ζητήματος και να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς την υποδοχή, απογραφή και διαχείριση των προσφυγικών ροών. «Πρέπει με κάθε μέσο να εξασφαλιστεί ότι δεν θα διακυβευθεί η συμμετοχή της χώρας στην συνθήκη Σένγκεν, δεν θα αλλοιωθεί η καθημερινότητα των τοπικών κοινωνιών, δεν θα πληγεί η οικονομία και η απασχόληση και δεν θα επηρεαστεί η λειτουργία των τουριστικών επιχειρήσεων και η ποιότητα των προσφερόμενων τουριστικών υπηρεσιών” καταλήγει η μελέτη.
capital.gr
Μέτρα για τα νησιά του Αιγαίου, ζητούν οι Έλληνες ευρωβουλευτές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την περιφερειακή πολιτική και τα κριτήρια χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών νησιών.
Συγκεκριμένα οι ευρωβουλευτές ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ψήφισμα που υιοθέτησαν την Πέμπτη, να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των μόνιμων μειονεκτημάτων που αντιμετωπίζουν τα ευρωπαϊκά νησιά. Το κείμενο επισημαίνει επίσης τις μοναδικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν λόγω των αυξημένων μεταναστευτικών ροών οι νότιες νησιωτικές περιοχές της Ευρώπης και ζητά συνέχιση των ειδικών φορολογικών ρυθμίσεων για τα νησιά, "ιδίως των κρατών που υπάγονται σε προγράμματα οικονομικής προσαρμογής".
Οι ευρωβουλευτές απαριθμούν στο ψήφισμά τους τις ενέργειες στις οποίες χρειάζεται να προβεί η Επιτροπή για να αντιμετωπίσει τη μοναδική και ευάλωτη κατάσταση των νησιωτικών περιοχών της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, το ψήφισμα, καλεί την Επιτροπή:
• να δημιουργήσει, με βάση το άρθρο 174 της ΣΛΕΕ, το οποίο αναγνωρίζει τα μόνιμα μειονεκτήματα των νησιωτικών περιφερειών, μια ομοιογενή ομάδα αποτελούμενη από όλες τις νησιωτικές περιοχές
• να λάβει υπόψη, εκτός από το ΑΕΠ, και άλλους στατιστικούς δείκτες που να αντικατοπτρίζουν την οικονομική και κοινωνική τρωτότητα ως αποτέλεσμα των φυσικών μόνιμων μειονεκτημάτων
• να εκπονήσει μία εις βάθος μελέτη/ανάλυση σχετικά με τα επιπλέον έξοδα που συνεπάγεται η ζωή σε νησιωτικές περιοχές, σε ό, τι αφορά το σύστημα μεταφορών, τον ενεργειακό εφοδιασμό και την πρόσβαση σε αγορές
• να καταρτίσει ένα "στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ για τα νησιά" με προοπτική τη διασύνδεση των μέσων και εργαλείων που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό εδαφικό αντίκτυπο
• να υποβάλει ανακοίνωση σχετικά με την "Ατζέντα για Νησιά της ΕΕ" και στη συνέχεια μια Λευκή Βίβλο για την παρακολούθηση της ανάπτυξης των νησιών
Συνέχιση των ειδικών φορολογικών ρυθμίσεων
Το ΕΚ τονίζει τη σημασία που έχουν οι ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις για τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες (σύμφωνα με την οδηγία του Συμβουλίου αριθ. 2006/112/ΕΚ, έχουν χορηγηθεί σε ορισμένα ευρωπαϊκά νησιά ειδικές φορολογικές ρυθμίσεις ως αντιστάθμισμα στα μόνιμα φυσικά-γεωγραφικά και δημογραφικά τους μειονεκτήματα), και ζητεί "οι ρυθμίσεις αυτές να συνεχίσουν να υφίστανται, ιδίως σε εκείνα τα κράτη μέλη που υπάγονται σε προγράμματα οικονομικής προσαρμογής".
Νησιά εκτεθειμένα σε μεταναστευτικές ροές
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογραμμίζει ότι τα νησιά της ΕΕ αποτελούν επίσης περιφερειακές περιοχές που βρίσκονται στα εξωτερικά της σύνορα. Οι νότιες περιοχές και τα νησιά της Μεσογείου είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα στις αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές. Οι ευρωβουλευτές ζητούν να υπάρξει μια πανευρωπαϊκή προσέγγιση "που θα πρέπει να περιλαμβάνει αφενός στήριξη από την ίδια την ΕΕ και αφετέρου μια κοινή προσπάθεια από όλα τα κράτη μέλη".
ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Μέτρα για τα νησιά του Αγαίου, ζήτησαν οι Έλληνες στις παρεμβάσεις τους στη συζήτηση που έγινε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Στρασβούργο, για την περιφερειακή πολιτική και τα κριτήρια χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών νησιών, ενώπιον της Επιτρόπου Κορίνας Κρέτσου.
Παίρνοντας τον λόγο ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, αντιπρόεδρος του ΕΚ Δημήτρης Παπαδημούλης, και απευθυνόμενος στην Επίτροπο, υπογράμμισε ότι το άρθρο 174 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ «παραμένει κενό γράμμα» στην εφαρμογή πολιτικών ενίσχυσης της Συνοχής στις νησιωτικές περιοχές. «Η Κομισιόν πρέπει να κάνει περισσότερα για τα νησιά της Ευρώπης και ιδιαίτερα για τα νησιά του Αιγαίου», είπε ο ευρωβουλευτής.
«Αυτά τα νησιά είναι χώροι σημαντικού τουριστικού ενδιαφέροντος, με μεγάλα ελλείμματα υποδομών για τους κατοίκους, με τεράστιο κόστος μεταφορών και παράλληλα, εμπροσθοφυλακή της Ευρώπης στην αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος», προσέθεσε ο κ. Παπαδημούλης και κατέληξε: «Εκείνο που χρειάζεται είναι έργα και όχι μόνο λόγια».
«Τα ελληνικά νησιά πληρώνουν τις συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών και των πολιτικών της λιτότητας», δήλωσε από μέρους του, ο ευρωβουλευτής της Λαϊκής Ενότητας Νίκος Χουντής. Και αυτό γιατί καταργήθηκαν τα ειδικά φορολογικά καθεστώτα, όπως μειωμένος ΦΠΑ, εξήγησε, που λαμβάνονται σε άλλα ευρωπαϊκά νησιά προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ιδιαιτερότητες που είναι γνωστό πως έχουν τα νησιά.
Ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ αναφέρθηκε, επίσης, στο «ξεπούλημα» των αεροδρομίων σε ιδιωτικά και ξένα συμφέροντα, «με συνέπεια να αμφισβητείται εάν θα μπορέσει να επέλθει μείωση του κόστους, πράγμα κρίσιμο για τις μεταφορές», ενώ επισήμανε τις συνέπειες της πολύπλευρης προσφυγικής κρίσης, που υφίστανται τα νησιά του Αιγαίου καθώς και «την ανύπαρκτη ευρωπαϊκή πολιτική αλληλεγγύης».
Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, ο κ. Χουντής έθεσε ερωτήματα σχετικά με τη λήψη ειδικών μέτρων για την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών «στα ελληνικά νησιά που δέχονται το μεγαλύτερο προσφυγικό βάρος».
Στο άρθρο 174 της Συνθήκης αναφέρθηκε και ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς. Υπογράμμισε ότι το άρθρο «αναγνωρίζει ότι οι νησιωτικές περιοχές στο σύνολό τους αντιμετωπίζουν μόνιμα μειονεκτήματα που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής». Τόνισε ότι τα μειονεκτήματα αυτά έχουν σχέση με τη δημογραφική τους κατάσταση, αλλά και τη φυσική θέση των νησιών, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν προβλήματα ανταγωνιστικότητας αλλά και κοινωνικής συνοχής.
«Στην Ελλάδα τα νησιά αποδείχθηκαν ιδιαίτερα ευάλωτα στην οικονομική κρίση», είπε ο κ. Μαριάς. Κατήγγειλε το γεγονός ότι η τρόικα αντί να στηρίξει τα ελληνικά νησιά, κατάργησε το ειδικό φορολογικό καθεστώς των νησιών του Αιγαίου και αύξησε τον ΦΠΑ από το 13% στο 23%. Παράλληλα έκανε και αυτός αναφορά στο «ξεπούλημα των πιο σημαντικών νησιωτικών, περιφερειακών αεροδρομίων» και επισήμανε το τεράστιο βάρος από τις προσφυγικές ροές.
«Η έλευση αυτού του τεράστιου αριθμού προσφύγων και η έλλειψη υποδομών δημιουργούν κοινωνικά προβλήματα, ενώ έχουν συγχρόνως πλήξει την τουριστική εικόνα των νησιών. Απαιτούνται λοιπόν μέτρα συγκεκριμένα για τα νησιά του Αιγαίου και μείωση του ΦΠΑ τουλάχιστον στο 13%», υπογράμμισε ο κ. Μαριάς.
Η ευρωπαϊκή υπηρεσία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, Frontex, ανακοίνωσε την Πέμπτη μέσω twitter, ότι οι συνοριοφύλακες στα ελληνικά νησιά (συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού στα σκάφη περιπολίας) αυξήθηκαν στους 750.
Ειδικότερα, η Frontex επισημαίνει ότι 237 συνοριοφύλακες συνδράμουν την Ελλάδα στην καταγραφή και δακτυλοσκόπηση των μεταναστών, ενώ άλλοι 28 κάνουν έλεγχο για πλαστά έγγραφα.
Απαραίτητη η συνεργασία με την τοπική κοινωνία για τα Κέντρα Ταυτοποίησης και τη διαφύλαξη της εικόνας του Ελληνικού Τουρισμού
Το υπουργείο Τουρισμού, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την θερινή τουριστική περίοδο και με προτεραιότητα στη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ταυτίζεται απόλυτα με τον κεντρικό σχεδιασμό της κυβέρνησης, σχετικά με την πολιτική και επιχειρησιακή διαχείριση του μεταναστευτικού και προσφυγικού ζητήματος.
Διαμορφώνοντας την τουριστική προβολή της χώρας, η ηγεσία του Υπουργείου βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους touroperators του εξωτερικού για την εξέλιξη της τουριστικής κίνησης στα νησιά του Αιγαίου που δέχονται το μεταναστευτικό και προσφυγικό ρεύμα, και πληροφορεί για τις έγκαιρες και συντονισμένες δράσεις της ελληνικής κυβέρνησης εντός των προβλεπομένων προθεσμιών.
Τα κέντρα ταυτοποίησης αποτελούν εγγύηση για την τουριστική κίνηση και η έγκαιρη δημιουργία τους θωρακίζει την εικόνα ασφάλειας του ελληνικού προορισμού. Τα κέντρα θα είναι ελεγχόμενα και μακριά από τους χώρους τουριστικού ενδιαφέροντος.
Για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού αυτού, κρίνεται απαραίτητο οι τοπικές αρχές, οι τοπικοί φορείς και οι τοπικές κοινωνίες να συνεργαστούν, προκειμένου να διαφυλάξουμε την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό και να εξασφαλίσουμε την ομαλή και απρόσκοπτη εξέλιξη της τουριστικής κίνησης το 2016.
Γραφείο Τύπου
Υπουργείου Τουρισμού