Περαιτέρω χαλάρωση των capital controls όσον αφορά τόσο στη μηνιαία ανάληψη μετρητών από τα ATM των τραπεζών και στο άνοιγμα καταθετικών λογαριασμών, όσο και για τις επιχειρήσεις, προβλέπει απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση:

* Από την 1η Σεπτεμβρίου εφέτος, μετρητά που δεν θα έχουν αναληφθεί κάποια ημέρα ή κάποιες ημέρες θα μπορούν να αναληφθούν σωρευτικά έως του ποσού των 1.800 ευρώ ανά ημερολογιακό μήνα. Δηλαδή, από τη συγκεκριμένη ημερομηνία θα επιτρέπεται η ανάληψη από κάθε τραπεζικό λογαριασμό ποσού 1.800 ευρώ, ακόμη και εφάπαξ μέσα σε έναν μήνα. Με τα ισχύοντα έως σήμερα, προβλέπεται η δυνατότητα ανάληψης ποσών έως 840 ευρώ ανά 14 ημέρες, ήτοι 1.680 ευρώ ανά 28 ημέρες.

* Επιτρέπεται από την 1η Σεπτεμβρίου:

– το άνοιγμα λογαριασμού μισθοδοσίας από εργαζόμενο σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα εκτός αυτού στο οποίο ήδη τηρεί λογαριασμό, εφόσον ο νέος εργοδότης του καταβάλλει τη μισθοδοσία σε διαφορετικό πιστωτικό ίδρυμα από αυτό στο οποίο τηρεί λογαριασμό ο εργαζόμενος.

– το άνοιγμα λογαριασμού από φυσικό πρόσωπο, προκειμένου να κατατεθεί σε αυτόν το τίμημα ωρίμανσης από ασφαλιστήριο συμβόλαιο ή αποζημίωση από ασφαλιστική εταιρεία, εφόσον δεν τηρεί ήδη λογαριασμό σε πιστωτικό ίδρυμα.

– το άνοιγμα ειδικού, χωρίς δικαίωμα ανάληψης, ακατάσχετου επαγγελματικού τραπεζικού λογαριασμού των υπαλλήλων ηλεκτρονικού πλειστηριασμού, σύμφωνα με τις διατάξεις των αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση των παρ. 13 και 15 του άρθρου 959Α του Κ.Πολ.Δ. Από τον λογαριασμό αυτόν δεν επιτρέπεται εκτέλεση μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό, εκτός των περιπτώσεων υποχρέωσης επιστροφής της εγγύησης των υποψηφίων πλειοδοτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 της αριθμ. 41756 οικ/26.5.2017 απόφασης του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Β΄1884), όπως εκάστοτε ισχύει, εφόσον η εγγύηση προήλθε με μεταφορά κεφαλαίων από το εξωτερικό.

– σε εταιρείες που έχουν τη μορφή νομικού προσώπου και τηρούν απλογραφικό ή διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, το άνοιγμα λογαριασμού, όψεως ή καταθετικού, σε πιστωτικό ίδρυμα μέσω της δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (Customer ID), ανεξαρτήτως της ύπαρξης άλλου διαθέσιμου λογαριασμού του οποίου είναι δικαιούχοι.

– το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού, εφόσον δεν τηρείται ήδη άλλος τραπεζικός λογαριασμός, από όσους είναι επαγγελματίες αγρότες υπό την έννοια του ν. 3874/2010.

Επιπλέον, από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο ναυτιλιακών εταιρειών δύναται από την 1η Σεπτεμβρίου να μεταφέρεται στο εξωτερικό για τις ανάγκες του πλοίου («cash-to master») συγκεκριμένο ποσό μετρητών ως ανώτατο όριο, με την προσκόμιση δικαιολογητικών στην αρμόδια τελωνειακή αρχή. Τα δικαιολογητικά αυτά θα οριστούν με απόφαση της Επιτροπής Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.

Πέραν των ανωτέρω, επιτρέπεται (πάντα από την 1η Σεπτεμβρίου) η πραγματοποίηση ανάληψης μετρητών έως του ποσοστού 50% συνολικά, από χρηματικά ποσά τα οποία, μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2017, μεταφέρονται από την αλλοδαπή με μεταφορά πίστωσης σε υφιστάμενους λογαριασμούς που τηρούνται σε πιστωτικό ίδρυμα στην Ελλάδα, με διαδικασία οριζόμενη από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Θέμα χρόνου είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, η χαλάρωση των capital controls για τις επιχειρήσεις, ώστε να επιταχυνθεί η οικονομία και να διευκολυνθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα.

Χρειάζεται σε κάθε περίπτωση υπουργική απόφαση, η οποία θα πρέπει να είναι προσεκτικά διατυπωμένη και να περιλαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερες ρυθμίσεις επιστροφής πιο κοντά στην κανονικότητα.
Οι κυβερνητικοί παράγοντες, όμως, που έχουν την ευθύνη της χώρας συντάσσονται με την ΤτΕ

Η Τράπεζα της Ελλάδος, που έχει κυρίαρχο λόγο, συμφωνεί με τη μείωση των ελέγχων στη διακίνηση κεφαλαίων από τις επιχειρήσεις, όμως υπό όρους και διευκρινίσεις.

Διαφωνεί, ωστόσο, στην επέκταση των διευκολύνσεων στα φυσικά πρόσωπα, καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος νέας μεγάλης εκροής καταθέσεων από τις τράπεζες, τουλάχιστον τους πρώτους μήνες.

Στελέχη της κυβέρνησης αλλά και του κομματικού μηχανισμού του ΣΥΡΙΖΑ πιέζουν για μείωση, έως και άρση, των capital controls στους ιδιώτες.

Στη σκέψη τους ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις στην οικονομία και τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, και επικεντρώνουν μόνο στα όποια πολιτικά οφέλη.

Οι κυβερνητικοί παράγοντες, όμως, που έχουν την ευθύνη της χώρας συντάσσονται με την ΤτΕ, αντιλαμβανόμενοι ότι πρέπει πρώτα να διασφαλιστεί η συνεχής και ομαλή επιστροφή των καταθέσεων.
Οι τελευταίες ελαφρύνσεις στο καθεστώς των κεφαλαιακών περιορισμών έγιναν στις 22 Ιουλίου 2016
Η αύξηση των καταθέσεων στις τράπεζες μήνα με τον μήνα θα φέρνει πιο κοντά τον περιορισμό στην κίνηση κεφαλαίων για τους πολίτες, οι οποίοι ουσιαστικά ενδιαφέρονται μόνο για το σκέλος των αναλήψεων.

Υπάρχουν σκέψεις το όριο ανάληψης ανά εβδομάδα να αυξηθεί κατά 30 ευρώ και διαμορφωθεί στα 450 ευρώ.

Άλλη πιο συντηρητική πρόταση θέλει το συνολικό ποσό που δικαιούται ο καθένας σήμερα να μπορεί να το πάρει με μια πράξη ανάληψης μία φορά τον μήνα. Να μπορεί να πάρει από τα γκισέ 1.680 ευρώ, μία φορά τον μήνα.

Σημειώνεται ότι οι τελευταίες ελαφρύνσεις στο καθεστώς των κεφαλαιακών περιορισμών έγιναν στις 22 Ιουλίου 2016, όταν μεταξύ άλλων αυξήθηκε το ανώτατο όριο ανάληψης μετρητών στα 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες, ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα, αυξήθηκε στο 30% (από 10%) το όριο αναλήψεων για κεφάλαια που έχουν εισαχθεί από το εξωτερικό μετά την εφαρμογή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, επιτράπηκε η ανάληψη του συνόλου (100%) των κεφαλαίων που κατατέθηκαν σε μετρητά μετά την 22α/7/2016 από φυσικά ή νομικά πρόσωπα, και καταργήθηκε ο περιορισμός της πρόωρης, μερικής ή ολικής, αποπληρωμής δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα.

Τι μπορεί να περιλαμβάνει η χαλάρωση για τις επιχειρήσεις

Το πρώτο και κύριο που μπορεί να χαλαρώσει είναι το άνοιγμα νέων λογαριασμών, και κατά δεύτερο λόγο η αύξηση των ορίων εισαγωγών. Ειδικά για την αύξηση των ορίων στις εισαγωγές είχε προταθεί η αύξηση του ημερήσιου πλαφόν των 10.000 ευρώ στα 20.000 ή και 30.000 ευρώ, με την προσκόμιση τιμολογίου και υπεύθυνης δήλωσης, σε μία και μόνο επίσκεψη στην τράπεζα.

Εξετάζεται, ακόμη, η αύξηση του ορίου ανάληψης μετρητών στο 60%, από 30% που ισχύει σήμερα, για ποσά που πιστώνονται σε λογαριασμούς δικαιούχων στις ελληνικές τράπεζες από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του εξωτερικού. Η κίνηση αυτή εκτιμάται ότι θα συμβάλλει έστω και λίγο στον «επαναπατρισμό» κεφαλαίων, που σήμερα δεν είναι καθόλου ικανοποιητικός.

Ο οδικός χάρτης

Η διαδικασία χαλάρωσης περιγράφεται στον οδικό χάρτη που δημοσίευσαν η ΤτΕ και το Υπουργείο Οικονομικών. Για να πραγματοποιηθούν τα επόμενα βήματα χαλάρωσης, θα πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια:

Α) οι μεταβολές του πλαισίου θα πρέπει να είναι άρτια σχεδιασμένες, ώστε η χαλάρωση των περιορισμών να γίνει με τρόπο που θα βελτιώνει τη λειτουργία της οικονομίας, χωρίς να υπονομεύεται η αποτελεσματικότητα των περιορισμών, που θα παραμένουν σε ισχύ ως προς τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας

Β) οι μεταβολές θα πρέπει να γίνουν σταδιακά και προσεκτικά, προκειμένου να αποφευχθούν οπισθοδρομήσεις και βάσει συγκεκριμένων προϋποθέσεων, και όχι προκαθορισμένου χρονοδιαγράμματος, ώστε να μπορούν να αξιολογηθούν επαρκώς οι επιδράσεις των προηγούμενων μέτρων χαλάρωσης και οι συνθήκες που επικρατούν στο μεσοδιάστημα

Γ) οι μεταβολές θα πρέπει να πραγματοποιούνται στη βάση συναίνεσης, λαμβάνοντας υπ' όψιν παραμέτρους, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη και ο ηθικός κίνδυνος, με σκοπό την προστασία της εμπιστοσύνης και την υποστήριξη της στρατηγικής για την άρση των περιορισμών

Δ)ο αντίκτυπος των μεταβολών του πλαισίου στην οικονομία θα πρέπει να αξιολογείται προσεκτικά - σκοπός των μεταβολών θα πρέπει να είναι η βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, η προώθηση της επιχειρηματικότητας, η διευκόλυνση νέων επενδύσεων, περιλαμβανομένων των ξένων επενδύσεων, και η στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης

Ε) οι μεταβολές θα πρέπει να περιορίζουν τη γραφειοκρατία και το σχετικό με αυτή κόστος στον αναγκαίο βαθμό

ΣΤ) η συμμόρφωση, τόσο των τραπεζών όσο και των συναλλασσόμενων, με τους εναπομένοντες περιορισμούς πρέπει να παρακολουθείται στενά, προκειμένου να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητά τους.

zougla.gr

Προς χαλάρωση των capital controls, καθώς το μόνο που απομένει είναι η δημοσίευση της σχετικής υπουργικής απόφασης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει ήδη αποστείλει την εισήγησή του στον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο για τις επικείμενες αλλαγές, οι οποίες θα αφορούν αποκλειστικά επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, οι τροποποιήσεις στους περιορισμούς θα διευκολύνουν τις επιχειρήσεις για άνοιγμα νέων λογαριασμών, ενώ θα αυξηθούν και τα όρια για την εκτέλεση εισαγωγών.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε συνέχεια της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης, της εκταμίευσης των δόσεων οικονομικής στήριξης του ελληνικού δημοσίου, αλλά και της εξόδου στις αγορές.
Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη που έχει σχεδιάσει η Τράπεζα της Ελλάδος από κοινού με το υπουργείο Οικονομικών, τα επόμενα βήματα θα γίνουν προσεκτικά και σταδιακά, ανάλογα με τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Η ταχύτητα χαλάρωσης των περιορισμών θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από την αποκατάσταση της πρόσβασης Δημοσίου και τραπεζών στις αγορές, την επιστροφή των καταθέσεων και την ολοκλήρωση του τρίτου μνημονίου.
Τα μέτρα για ιδιώτες
Παρά τις πιέσεις των τραπεζικών διοικήσεων για παρεμβάσεις στους συναλλακτικούς κανόνες των ιδιωτών, δεν αναμένεται τουλάχιστον στην παρούσα φάση κάποια αλλαγή.
Μεταξύ των αιτημάτων των τραπεζών περιλαμβάνονται η δυνατότητα σωρευτικής ανάληψης ως και 2.000 ευρώ κατά τη διάρκεια ενός ημερολογιακού μήνα, το άνοιγμα λογαριασμού και η προσθήκη συνδικαιούχων ακόμη κι αν δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη, η αύξηση στο 60% του ποσοστού των εμβασμάτων από το εξωτερικό που μπορεί να αναληφθεί σε φυσική μορφή και ο διπλασιασμός του ορίου ελεύθερης αποστολής χρημάτων στο εξωτερικό, στις 2.000 ευρώ.
Ωστόσο, οι τροποποιήσεις αυτές προϋποθέτουν μεταξύ άλλων την αύξηση της καταθετικής βάσης επί αρκετό χρονικό διάστημα, με ταυτόχρονη πτώση της αξίας των τραπεζογραμματίων σε κυκλοφορία. Κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί ακόμη.
Ο κ. Στουρνάρας θα επιδιώξει την όσο το δυνατόν ταχύτερη άρση των περιορισμών, χωρίς ωστόσο να διακινδυνεύσει τη χρηματοπιστωτική ευστάθεια.
Οι όποιες αλλαγές θα γίνουν με τρόπο που να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος μιας οπισθοδρόμησης. Στο πλαίσιο αυτό, η Τράπεζα της Ελλάδος και οι θεσμοί θα επανεξετάσουν την κατάσταση στα τέλη του 2017 και θα κινηθούν αναλόγως.
ΒΗΜΑ

Τη δυνατότητα άμεσης χαλάρωσης των capital controls και σημαντικής ενίσχυσης των καταθέσεων θα επιτρέψει η έξοδος του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές.

Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο capital.gr, η επιστροφή της χώρας στις αγορές ύστερα από αποκλεισμό τριών ετών θα έχει ως αποτέλεσμα σημαντική ενίσχυση της εμπιστοσύνης, επιτρέποντας τόσο την επιστροφή καταθέσεων όσο και την περαιτέρω ελάφρυνση των κεφαλαιακών περιορισμών.

Η τελευταία αποτελεί ζητούμενο και από την ίδια την ΕΚΤ, η οποία προσβλέπει επίσης στη διαμόρφωση θετικού κλίματος από την επιστροφή του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές, ούτως ώστε να δοθεί ένα ισχυρό μήνυμα για την αποκατάσταση εμπιστοσύνης που θα επιτρέψει χαλάρωση των capital controls.

Πρόκειται για μια παράμετρο που έρχεται να προστεθεί στο κλίμα που διαμορφώνεται για την έξοδο του Δημοσίου στις αγορές σε σύντομο χρόνο, παρά τα όποια διλήμματα, και η οποία ενισχύεται από την αυξανόμενη «όρεξη» των διεθνών επενδυτών για το ελληνικό ρίσκο.

Εφόσον, λοιπόν, πραγματοποιηθεί η έξοδος στις αγορές το προσεχές διάστημα και πριν από την έναρξη της τρίτης αξιολόγησης, οι τραπεζίτες αναμένουν ότι η ΤτΕ θα μπορεί να κάνει άμεσα αποδεκτό το σύνολο των προτάσεών τους για τη χαλάρωση των περιορισμών. Η τελευταία έχει επισημάνει ότι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος που θα πρέπει να αποτυπωθεί στην επιστροφή των καταθέσεων, η συνεπής υλοποίηση του προγράμματος προσαρμογής και η σταδιακή αποκατάσταση της πρόσβασης των ελληνικών τραπεζών και του Δημοσίου στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές θα κρίνουν προοδευτικά το τέλος του καθεστώτος των κεφαλαιακών περιορισμών.

Τα μέτωπα της ελάφρυνσης

Σημειώνεται ότι, πριν μπει στο «κάδρο» το ενδεχόμενο εξόδου του ελληνικού Δημοσίου στις αγορές, οι τραπεζίτες ανέμεναν μόνο μικρή ελάφρυνση των περιορισμών για τις επιχειρήσεις, χρονικά μετά την εκταμίευση της δόσης για την πληρωμή των υποχρεώσεων της χώρας τον Ιούλιο. Εφόσον όμως πραγματοποιηθεί η έξοδος στις αγορές, τότε θεωρούν βέβαιη τη χαλάρωση των περιορισμών στα εξής μέτωπα:

– Αύξησης του ορίου ανάληψης μετρητών στο 60%, από 30% που ισχύει σήμερα, από ποσά που πιστώνονται σε λογαριασμούς δικαιούχων στις ελληνικές τράπεζες από τράπεζες του εξωτερικού.

– Αύξησης του εβδομαδιαίου ορίου ανάληψης μετρητών στα 450, από 420 σήμερα. Ειδικότερα, αναμένουν να τροποποιηθεί ο περιορισμός που ισχύει σήμερα για αναλήψεις 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες και να επιτραπεί σωρευτική ανάληψη έως 1.800 ευρώ μέσα σε διάστημα ενός ημερολογιακού μήνα.

– Ανάληψης μετρητών μέχρι του 10% του πιστωτικού ορίου λογαριασμού που συνδέεται με την «Κάρτα του Αγρότη».

– Προσθήκης συνδικαιούχων σε υφιστάμενους λογαριασμούς ακόμα και στην περίπτωση που δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID) από την τράπεζα, καθώς επίσης ενεργοποίησης αδρανών λογαριασμών. Οι τράπεζες έχουν προτείνει να επιτραπεί και το άνοιγμα λογαριασμού για ανήλικους δικαιούχους, αν ο ίδιος ή οι γονείς του δεν έχουν ήδη λογαριασμό σε τράπεζα με έδρα στην Ελλάδα. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο ανήλικος να μπορεί να μπει στον λογαριασμό ως συνδικαιούχος.

– Μεγαλύτερης ευελιξίας για τις εγκρίσεις και μεταφορές κεφαλαίων από φυσικά και νομικά πρόσωπα στο εξωτερικό, στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων. Ειδικότερα, να διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο καταστημάτων των τραπεζών συναλλαγές προς το εξωτερικό που δεν υπερβαίνουν τα 30.000 ευρώ η καθεμία, ανά πελάτη και ανά ημέρα. Οι συναλλαγές αυτές θα μπορούν να διεκπεραιώνονται και μέσω Ιnternet banking, με πίστωση του λογαριασμού του αντισυμβαλλομένου, και θα υπολογίζονται στο εβδομαδιαίο όριο που θέτει η Επιτροπή Έγκρισης Συναλλαγών για κάθε τράπεζα.

Σημειώνεται ότι οι τελευταίες ελαφρύνσεις στο καθεστώς των κεφαλαιακών περιορισμών έγιναν στις 22 Ιουλίου 2016, όταν:

– Αυξήθηκε το ανώτατο όριο ανάληψης μετρητών στα 840 ευρώ ανά δύο εβδομάδες, ανά καταθέτη και ανά πιστωτικό ίδρυμα.

– Αυξήθηκε στο 30%, από 10%, το όριο αναλήψεων για κεφάλαια που έχουν εισαχθεί από το εξωτερικό μετά την εφαρμογή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.

– Επιτράπηκε η ανάληψη του συνόλου (100%) των κεφαλαίων που κατατέθηκαν σε μετρητά μετά τις 22/7/2016 από φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

– Καταργήθηκε ο περιορισμός της πρόωρης, μερικής ή ολικής, αποπληρωμής δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα.

Επιστροφή καταθέσεων από το εξωτερικό

Φθίνει η αποταμίευση των νοικοκυριών

Οι τραπεζίτες διαπιστώνουν το τελευταίο διάστημα ενίσχυση στην τάση επιστροφής καταθέσεων από το εξωτερικό.

Σημειώνεται ότι η τάση αύξησης των καταθέσεων που σημειώθηκε το 2016, ειδικά μετά τη χαλάρωση των κεφαλαιακών περιορισμών τον περασμένο Ιούλιο, αντιστράφηκε μερικώς τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2017. Μεταξύ Ιουνίου 2015 (επιβολή capital controls) και Απριλίου 2017, οι καταθέσεις αυξήθηκαν συνολικά κατά 4,9 δισ. ευρώ. Σε αυτή την αύξηση, η άνοδος του υπολοίπου των καταθέσεων της γενικής κυβέρνησης συνέβαλε κατά 2,9 δισ. ευρώ, ενώ η σωρευτική καθαρή εισροή καταθέσεων από μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (η οποία οδήγησε σε άνοδο του υπολοίπου αυτών των καταθέσεων κατά 33%) συνέβαλε κατά 4,2 δισ. ευρώ. Αντιθέτως, οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 1 δισ. ευρώ (-0,9%).

capital.gr