Βόμβα στα θεμέλια του νόμου Κατρούγκαλου, που είναι ο επανυπολογισμός και οι μειώσεις ως 18% σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, έρχεται να βάλει η απόφαση 1/2018 του Ειδικού Δικαστηρίου του άρθρου 88 παρ. 2 του Συντάγματος (λεγόμενου και «Μισθοδικείου») που ακυρώνει τον επανυπολογισμό των συντάξεων, το πλαφόν των 2.000 και 3.000 ευρώ και τις μειώσεις σε άθροισμα συντάξεων πάνω από 1.000 ευρώ για τους δικαστικούς λειτουργούς της χώρας.
Ολόκληρη την επίσημη και πλήρη απόφαση 48 σελίδων του Μισθοδικείου αποκαλύπτει σήμερα ο Ελεύθερος Τύπος.
Τα όσα αναφέρει είναι σταθμός διότι για πρώτη φορά καταγράφεται θέμα αντισυνταγματικότητας στον επανυπολογισμό συντάξεων που εισήγαγε για όλους τους συνταξιούχους ο νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου).
Οι ανώτατοι δικαστές με αυτήν τους την απόφαση ρίχνουν μια πρώτη «προειδοποιητική βολή» για την ενδεχόμενη ακύρωση του επανυπολογισμού των συντάξεων και των μειώσεων που θα προκαλέσουν σχεδόν στο 90% των συνταξιούχων.
Πιλότος
Η απόφαση του Μισθοδικείου μπορεί να αποδειχθεί πιλότος και για τις προσφυγές συνταξιούχων στο ΣτΕ που αναμένεται να εκδώσει τη δική του απόφαση μετά το Πάσχα για το αν είναι συνταγματικός ή όχι ο επανυπολογσμός των κύριων και επικουρικών συντάξεων αλλά και οι μειώσεις επικουρικών για συντάξεις που είναι πάνω από τα 1.300 ευρώ.
Ψάχνουν λύση
Στο οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει συναγερμός. Αν το ΣτΕ βαδίσει στα «χνάρια» του Μισθοδικείου και βγάλει αντισυνταγματικό το νόμο Κατρούγκαλου (επανυπολογισμός-μειώσεις επικουρικών), τότε εκείνο που εξετάζεται είναι να ξανατεθούν από τα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών στο τραπέζι με τους δανειστές, οι μειώσεις στις συντάξεις ως 18% που έχουν προγραμματιστεί για τον Δεκέμβριο του 2018. Η τρόικα έχει ήδη ξεκαθαρίσει ότι θέλει περικοπές που να είναι σύμφωνες με το Σύνταγμα και να μην προσκρούουν σε δικαστικές αποφάσεις. Αυτό όμως μπορεί να προκαλέσει και αντίθετα αποτελέσματα, δηλαδή άλλου είδους μειώσεις, που θα φέρνουν όμως το 1,8 δισ. ευρώ ετησίως για το οποίο η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί με το τρίτο Μνημόνιο.
Η υπόθεση
Οι δικαστές κρίνοντας εν προκειμένω την αγωγή συνταξιούχου δικαστικού λειτουργού λένε ότι τόσο ο επανυπολογισμός συντάξεων του άρθρου 14 ν. 4387 αλλά και το πλαφόν (μείωση) συντάξεων του άρθρου 13, στις 2.000 και 3.000 ευρώ, είναι αντισυνταγματικά, διότι πλήττουν περαιτέρω το εισόδημα των συνταξιούχων δικαστικών λειτουργών και επιπρόσθετα διότι δεν ελήφθησαν υπόψη οι ειδικές διατάξεις του Συντάγματος που ορίζουν ότι οι αποδοχές και συντάξεις των δικαστικών ορίζονται από ειδικό νόμο που δεν υφίσταται στη δική τους περίπτωση.
Η αγωγή ασκήθηκε με αξίωση αποζημίωσης-επιστροφής ποσού 35.522,76 ευρώ επειδή το ποσό που κόπηκε λόγω επιβολής πλαφόν (στις 2.000 ευρώ μικτά) προήρχετο από την προηγούμενη μείωση του ν. 4093. Η περικοπή που επήλθε με το πλαφόν του νόμου Κατρούγκαλου θα επιστραφεί μεν από 1ης/1/2019, αφού όμως προηγηθεί ο επανυπολογισμός του άρθρου 14. Δηλαδή, το ποσό που κόπηκε με το πλαφόν θα επιστραφεί όχι στην παλιά σύνταξη, αλλά στη σύνταξη που θα έχει ο δικαστικός μετά τον επανυπολογισμό της με το άρθρο 14 του νόμου Κατρούγκαλου.
Η απόφαση στην πράξη ακυρώνει για τον εν λόγω συνταξιούχο τις μειώσεις του ν. 4093/2012, ακυρώνει τον επανυπολογισμό του άρθρου 14 του νόμου Κατρούγκαλου και ακυρώνει και το καθορισθέν πλαφόν του άρθρου 13.
Ιδού τι αναφέρει το επίμαχο απόσπασμα: «Επειδή οι διατάξεις του άρθρου πρώτου παρ. Β υποπαρ. Β.3 του ν. 4093/2012, οι οποίες ελήφθησαν υπόψη και για τον επανυπολογισμό των συντάξεων των δικαστικών λειτουργών κατά το άρθρο 14 του ν. 4387/2016, και του άρθρου 13 του εν λόγω ν. 4387/2016 αντίκεινται στο Σύνταγμα, μη νομίμως υπολογίσθηκε κατ’ εφαρμογή των διατάξεων αυτών η σύνταξη του ενάγοντος κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα από 1ης.12.2015 έως 30.11.2017».
Πρώτη φορά
Είναι η πρώτη φορά που σε μια απόφαση ανωτάτου δικαστηρίου τίθεται θέμα αντισυνταγματικότητας στο άρθρο 14 του νόμου Κατρούγκαλου για τον επανυπολογισμό των συντάξεων. Oι δύο μειοψηφικές θέσεις στη συνεδρίαση του Μισθοδικείου έκριναν «δικαιολογημένες» τις μειώσεις του ν. 4093 στους δικαστικούς, πλην όμως συμφώνησαν ότι «η ρύθμιση του άρθρου 13 του ν. 4387/2016» για το πλαφόν των 2.000 ευρώ «αντίκειται στη διάταξη του άρθρου 26, όπως και στις διατάξεις 87 παρ. 1 και 88 παρ. 2 του Συντάγματος».
Προς το παρόν το υπουργείο Εργασίας μετρά τα αναδρομικά που θα καταβάλει για τις παράνομες μειώσεις. Στις επικουρικές το ποσό είναι μεταξύ 53 και 57 εκατ. ευρώ, ενώ για τις παράνομες μειώσεις του ν. 4093 επί του παλιού και όχι του νέου μετά την 1η/6/2016 αθροίσματος συντάξεων τηρούν στάση αναμονής.