Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι φορολογούμενοι, αναφορικά με τις γονικές παροχές και δωρεές
Έναν χρηστικό οδηγό 15 ερωτήσεων – απαντήσεων που θα πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι φορολογούμενοι για να μη βρεθούν αντιμέτωποι εκ των υστέρων με την επιβολή πρόσθετων φόρων, παρουσιάζουν τα «ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».
Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ παρέχεται μία φορά και αφορά οποιασδήποτε φύσεως περιουσία με δωρεοδόχους μόνο τα πρόσωπα της Α’ κατηγορίας.
Αναλυτικά ο οδηγός για γονικές παροχές και δωρεές
1 Ποιοι δικαιούνται το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ;
Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ αφορά γονικές παροχές και δωρεές οποιασδήποτε φύσεως περιουσίας (κινητής, ακίνητης, απαίτησης) με δωρεοδόχους μόνο τα πρόσωπα της Α’ κατηγορίας (σύζυγο, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς) και στις χρηματικές γονικές παροχές ή χρηματικές δωρεές προς τα ανωτέρω πρόσωπα, εφόσον αυτές αποδεικνύονται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
2 Το αφορολόγητο όριο εφαρμόζεται κάθε φορά που πραγματοποιείται μια γονική παροχή;
Οχι. Στις γονικές παροχές και δωρεές συνυπολογίζονται οι γονικές παροχές και δωρεές μεταξύ των ιδίων προσώπων που έχουν γίνει από την 1-10-2021 και ο φόρος υπολογίζεται μετά την αφαίρεση συνολικά (εφάπαξ) 800.000 ευρώ γι’ αυτές. Δηλαδή, το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ παρέχεται μία φορά, ανεξάρτητα αν αυτό συμπληρωθεί με μία ή περισσότερες γονικές παροχές ή δωρεές από 1-10-2021.
Παράδειγμα. Ο Α μεταβιβάζει με γονική παροχή στο τέκνο του Β το 2016 εταιρικά μερίδια μιας ΟΕ αξίας 50.000 ευρώ, την 30-8-2021 ένα ακίνητο αντικειμενικής αξίας 230.000 ευρώ και την 2-10-2021 μεταφέρει από ατομικό του λογαριασμό σε τραπεζικό λογαριασμό του τέκνου του χρηματικό ποσό ύψους 600.000 ευρώ. Για τη δωρεά του χρηματικού ποσού δεν θα επιβληθεί φόρος, αφού δεν συνυπολογίζονται οι γονικές παροχές και δωρεές του Α προς τον Β που έχουν γίνει πριν από την 1-10-2021. Αν στο ίδιο παράδειγμα ο Α μεταβιβάσει στον Β με δωρεά την 3-1-2022 και ένα οικόπεδο αξίας 250.000 ευρώ, τότε για τον υπολογισμό του φόρου δωρεάς θα συνυπολογιστεί μόνο η δωρεά του χρηματικού ποσού ύψους 600.000 ευρώ (250.000+600.000=850.000) και θα προκύψει φόρος επί του ποσού που υπερβαίνει το αφορολόγητο ποσό των 800.000 ευρώ (850.000- 800.000=50.000) ήτοι 50.000 x 10% = 5.000 ευρώ.
3 Το αφορολόγητο όριο ισχύει και για χρηματικές γονικές παροχές με μετρητά, από χρήματα που βγαίνουν από το στρώμα;
Οχι. Οι χρηματικές γονικές παροχές και οι χρηματικές δωρεές με δωρεοδόχους πρόσωπα της Α’ κατηγορίας διενεργούνται αποκλειστικά με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Χρηματικές γονικές παροχές με μετρητά, δηλαδή χρήματα από το στρώμα ή το σεντούκι κ.λπ., φορολογούνται με αυτοτελή συντελεστή 10%, χωρίς αφορολόγητο όριο.
4 Ισχύουν οι μειώσεις φόρου λόγω αναπηρίας;
Η μείωση του φόρου κατά ποσοστό 10% λόγω αναπηρίας εφαρμόζεται στις γονικές παροχές και δωρεές προς τα πρόσωπα της Α’ κατηγορίας. Αν στο ίδιο πρόσωπο συντρέχουν οι προϋποθέσεις μείωσης του φόρου λόγω αναπηρίας και απαλλαγής πρώτης κατοικίας, οφείλεται ο μικρότερος φόρος μεταξύ των δύο.
5 Τι ισχύει για χρηματικές γονικές παροχές και δωρεές που πραγματοποιήθηκαν με μεταφορά σε τραπεζικό λογαριασμό, αλλά δεν έχει συνυποβληθεί με τη δήλωση το αποδεικτικό της τράπεζας;
Για αρχικές δηλώσεις φόρου γονικής παροχής/δωρεάς που έχουν υποβληθεί μετά την 1η Οκτωβρίου 2021, για την απόδειξη της μεταφοράς του ποσού της χρηματικής γονικής παροχής/δωρεάς σε τραπεζικό λογαριασμό αναγράφονται στο σώμα της δήλωσης φόρου γονικής παροχής/δωρεάς οι αριθμοί IBAN των τραπεζικών λογαριασμών, μεταξύ των οποίων έγινε η μεταφορά των χρημάτων καθώς και το πιστωτικό ίδρυμα και επισυνάπτεται το αποδεικτικό μεταφοράς από το πιστωτικό ίδρυμα. Σε περίπτωση μη επισύναψης του ανωτέρω δικαιολογητικού (ακόμη και αν αναγράφονται τα στοιχεία των τραπεζικών λογαριασμών στο σώμα της δήλωσης) ο φορολογούμενος καλείται από το Τμήμα Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους φορολογουμένους για την υποβολή αυτού εντός 5 εργάσιμων ημερών. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας αυτής, ο φόρος υπολογίζεται με αυτοτελή συντελεστή 10% (χωρίς το αφορολόγητο ποσό των 800.000 ευρώ).
6 Εάν το δικαιολογητικό από την τράπεζα προσκομισθεί μετά την υποβολή της δήλωσης;
Εφόσον το σχετικό δικαιολογητικό προσκομισθεί μεταγενέστερα και διαπιστωθεί ότι το δικαιολογητικό με το οποίο αποδεικνύεται η μεταφορά του χρηματικού ποσού πράγματι έχει ημερομηνία προγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της δήλωσης, ακυρώνεται ή τροποποιείται η πράξη προσδιορισμού φόρου και ο φόρος υπολογίζεται με βάση το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ. Εφόσον το δικαιολογητικό έχει ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της δήλωσης, θεωρείται νέα γονική παροχή/δωρεά. Υπενθυμίζεται ότι, όταν για τη γονική παροχή/δωρεά δεν συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο, η προθεσμία υποβολής της δήλωσης είναι εξάμηνη και αρχίζει από τη σύσταση της γονικής παροχής/δωρεάς (παράδοση των χρημάτων), δηλαδή από τη μεταφορά των χρηματικών ποσών μέσω των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
7 Μπορώ να μεταφέρω χρήματα από το δικό μου τραπεζικό λογαριασμό σε κοινό λογαριασμό στον οποίο δικαιούχοι είμαστε εγώ και το παιδί μου;
Ναι. Ως μεταφορά μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων λογίζεται και η μεταφορά χρηματικού ποσού από ατομικό λογαριασμό του γονέα/δωρητή ή κοινό λογαριασμό αυτού με το τέκνο/δωρεοδόχο ή τρίτο πρόσωπο σε ατομικό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου ή σε άλλο κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τον ίδιο τον παρέχοντα/δωρητή ή τρίτο πρόσωπο. Το ίδιο ισχύει και για την έκδοση επιταγής. Ως ημερομηνία γονικής παροχής/δωρεάς θεωρείται η ημερομηνία κατάθεσης της επιταγής στον τραπεζικό αυτό λογαριασμό.
8 Τον Ιούλιο του 2022 δώρισα χρήματα στον πατέρα μου με ανάληψη του χρηματικού ποσού από τον δικό μου λογαριασμό και κατάθεση στη συνέχεια του ίδιου ποσού στον λογαριασμό του πατέρα μου. Χάνω το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ;
Οχι. Μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων συνιστά και η ανάληψη χρηματικού ποσού από ατομικό ή κοινό τραπεζικό λογαριασμό του γονέα/δωρητή και η κατάθεση του ίδιου ποσού εντός 3 εργάσιμων ημερών σε λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου ή σε κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τον ίδιο τον γονέα/δωρητή ή τρίτο πρόσωπο, εφόσον η γονική παροχή ή δωρεά του χρηματικού ποσού (δηλαδή η ανάληψη και η κατάθεση του ίδιου χρηματικού ποσού) πραγματοποιήθηκε από την 1-10-2021 μέχρι και την 9-9-2022. Η προθεσμία των 3 εργάσιμων ημερών αρχίζει από την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την ημέρα κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η ανάληψη του χρηματικού ποσού από ατομικό ή κοινό τραπεζικό λογαριασμό του γονέα/δωρητή. Στις περιπτώσεις γονικών παροχών/δωρεών, για τις οποίες υπολογίστηκε ο φόρος αυτοτελώς με συντελεστή 10% (χωρίς αφορολόγητο ποσό), πραγματοποιείται νέα εκκαθάριση του φόρου μετά από αίτηση του φορολογουμένου με τη συνυποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών που αποδεικνύουν τη συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων.)
9 Η μεταφορά χρηματικού ποσού μέσω τραπεζών αφορά και λογαριασμούς σε τράπεζες στο εξωτερικό;
Ναι. Στην περίπτωση που προσκομίζεται δικαιολογητικό από πιστωτικό ίδρυμα αλλοδαπής δεν απαιτείται επίσημη μετάφρασή του στην ελληνική γλώσσα, εκτός κι αν δεν προκύπτει σαφώς από το περιεχόμενό του η ταυτότητα των συναλλασσομένων προσώπων και η μεταφορά του χρηματικού ποσού.
10 Τον Φεβρουάριο του 2022 δώρισα 15.000 ευρώ στη μητέρα μου με μεταφορά του ποσού στον λογαριασμό της. Η μητέρα μου με γονική παροχή μετέφερε τα χρήματα στον λογαριασμό του αδελφού μου. Στην περίπτωση αυτή ισχύει το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ;
Στις περιπτώσεις διαδοχικών δωρεών μεταξύ προσώπων της Α’ κατηγορίας, με συνέπεια εν τέλει να λαμβάνει χώρα δωρεά μεταξύ προσώπων που δεν ανήκουν στην κατηγορία αυτή (π.χ. δωρεά από τέκνο σε γονέα και εν συνεχεία δωρεά από αυτόν τον γονέα σε άλλο τέκνο), η Εφορία διερευνά τις πραγματικές συνθήκες και τη σκοπιμότητα των δωρεών αυτών, καθώς και το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ αυτών, για να διαπιστωθεί αν τίθεται θέμα καταστρατήγησης των ευνοϊκών διατάξεων. Στις περιπτώσεις που αποδεικνύεται ότι ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α’ κατηγορία δικαιούχων και ότι οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς τον σκοπό αυτό, τότε επιβάλλεται φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο όριο. Κρίσιμο είναι το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών. Εάν αυτό είναι σύντομο, ενδεικτικά όχι μεγαλύτερο των έξι μηνών, προκύπτει ισχυρή ένδειξη ότι, καταρχήν, οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς τον σκοπό αυτό και, εφόσον ο σκοπός καταστρατήγησης τεκμηριώνεται και από τα υπόλοιπα στοιχεία και πραγματικά περιστατικά, επιβάλλεται εις βάρος του τελευταίου (πραγματικού) δωρεοδόχου φόρος δωρεών, ως η δωρεά να είχε πραγματοποιηθεί απευθείας από τον πραγματικό δωρητή προς τον τελικό δικαιούχο αυτής.
11 Η κόρη μου πρόκειται να αγοράσει μια κατοικία και θέλω να τη βοηθήσω με χρηματική γονική παροχή. Μπορώ να μεταφέρω τα χρήματα από τον δικό μου λογαριασμό κατευθείαν στον λογαριασμό του κατασκευαστή;
Ναι. Σε περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού από λογαριασμό του γονέα/δωρητή σε λογαριασμό του εργολάβου/κατασκευαστή/πωλητή, η οποία δύναται να γίνει και με έκδοση τραπεζικής επιταγής, για την καταβολή του τιμήματος αγοράς ακινήτου από το τέκνο/δωρεοδόχο, πρόκειται για γονική παροχή/δωρεά μεταξύ προσώπων της Α’ κατηγορίας και ο υπολογισμός του φόρου γίνεται με την ευνοϊκή ρύθμιση (αφορολόγητο ποσό 800.000 ευρώ και 10% για το υπερβάλλον), καθώς, αν και η μεταφορά γίνεται μεταξύ τρίτων προσώπων, μεσολαβεί η γονική παροχή/δωρεά προς το τέκνο/δωρεοδόχο, ο οποίος είναι και ο αγοραστής/υπόχρεος για την καταβολή του τιμήματος. Στην περίπτωση αυτή, εφόσον η καταβολή του τιμήματος αγοράς ακινήτου από το τέκνο/δωρεοδόχο με τον τρόπο αυτόν προκύπτει από το συμβολαιογραφικό έγγραφο ή από άλλη συμφωνία των μερών, προσκομίζεται και το σχετικό έγγραφο με την υποβολή της δήλωσης γονικής παροχής/δωρεάς.
12 Ισχύει το ίδιο και για την αγορά αυτοκινήτου;
Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού στον πωλητή για την αγορά οχήματος από το τέκνο/δωρεοδόχο, εφόσον προσκομίζεται η άδεια κυκλοφορίας στο όνομα του τελευταίου καθώς και στην περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού σε τραπεζικό λογαριασμό εταιρείας για την αύξηση κεφαλαίου αυτής, εφόσον προσκομίζονται στοιχεία ότι αυτή πραγματοποιήθηκε και ολόκληρο το μεταφερόμενο ποσό διατέθηκε για την προσαύξηση του ποσοστού συμμετοχής του τέκνου/δωρεοδόχου στην εταιρεία.
13 Η Εφορία θα με ελέγξει για την προέλευση των χρημάτων που δώρισα;
Η δυνατότητα του γονέα/δωρητή να πραγματοποιήσει χρηματική γονική παροχή/δωρεά προς το τέκνο/δωρεοδόχο δεν ελέγχεται κατά το στάδιο της υποβολής της δήλωσης. Δηλαδή δεν υπάρχει υποχρέωση συνυποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος παρελθόντων ετών κ.λπ.. Το πόθεν έσχες του δωρητή ερευνάται κατά τον έλεγχο της δήλωσης.
14 Η μητέρα μου μου έδωσε 30.000 ευρώ καταθέτοντας το ποσό της γονικής παροχής σε τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο δικαιούχοι είμαι εγώ και μια φίλη μου. Κινδυνεύω να πληρώσω φόρο;
Στην περίπτωση που πραγματοποιήθηκε μεταφορά χρηματικού ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο, η αποδεδειγμένη «χρήση» του χρηματικού ποσού της γονικής παροχής/δωρεάς από το τέκνο/δωρεοδόχο και όχι από το τρίτο πρόσωπο αποτελεί αντικείμενο ελέγχου. Στην περίπτωση που αποδεικνύεται η «χρήση» του χρηματικού ποσού από το τρίτο πρόσωπο, επιβάλλεται αναλόγως ο οικείος φόρος δωρεάς.
15 Τι ισχύει στις περιπτώσεις συμβολαίων γονικής παροχής/δωρεάς ακινήτων που συντάχθηκαν μετά την 1-10-2021, αλλά είχε υποβληθεί η δήλωση και είχε επιβληθεί φόρος πριν από την ημερομηνία αυτή;
Πραγματοποιείται νέα εκκαθάριση του φόρου μετά από αίτηση του φορολογουμένου με τη συνυποβολή του μεταβιβαστικού συμβολαίου.
Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν έχουν πραγματοποιηθεί μέσω τραπεζών ή μέσω χρήματος που δεν έχει δηλωθεί
Σε μαζικούς ελέγχους των αφορολόγητων χρηματικών γονικών παροχών αλλά και των δωρεών χρηματικών ποσών που εμφανίζουν στη φορολογική δήλωσή τους οι φορολογούμενοι για να «ξεφουσκώσουν» το εκκαθαριστικό σχεδιάζει να προχωρήσει η εφορία.
Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν η δωρεά έχει πραγματοποιηθεί μέσω τραπεζών ή μέσω χρήματος που δεν έχει δηλωθεί. Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι κάποιοι ξέχασαν να συνυποβάλουν το παραστατικό μεταφοράς χρημάτων θα κληθούν να το πράξουν, ενώ οι υπόλοιποι θα κληθούν να πληρώσουν φόρο 10% και ενδεχομένως να έχουν πρόσθετες κυρώσεις, δεδομένου ότι θα πρέπει να αποδείξουν την προέλευση των χρημάτων.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα προχωρήσει στους ακόλουθους ελέγχους και διασταυρώσεις:
1. Σε φορολογούμενους που προχωρούν σε γονικές παροχές χρηματικών ποσών μέχρι 800.000 ευρώ. Από την 1η Οκτωβρίου 2021 που ενεργοποιήθηκε το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ για γονικές παροχές και δωρεές σε συγγενείς της α’ κατηγορίας (γονείς, παιδιά, σύζυγοι, παππούδες, γιαγιάδες, εγγόνια) χιλιάδες φορολογούμενοι έσπευσαν να υποβάλουν δηλώσεις, δωρίζοντας στα παιδιά τους, τα εγγόνια τους ή τους γονείς τους χρηματικά ποσά, χωρίς να πληρώσουν ούτε ένα ευρώ φόρο.
Οι εφοριακοί θα αναζητήσουν τώρα:
Τους φορολογούμενους που υπέβαλαν στη Δ.Ο.Υ. με e-mail τη δήλωση χρηματικής γονικής παροχής χωρίς να φαίνεται ότι η μεταβίβασις των χρημάτων έχει πραγματοποιηθεί μέσω τραπεζικών λογαριασμών. Όσοι δεν έχουν συνυποβάλει με τη δήλωση το παραστατικό της τραπεζας που αποδεικνύει ότι η μεταφορά των χρημάτων έγινε μέσω τραπεζικού λογαριασμού θα κληθούν να το προσκομίσουν. Στις περιπτώσεις που θα αποδειχθεί ότι η μεταβίβαση των χρημάτων δεν έχει γίνει μέσω τραπεζικού λογαριασμού αλλά με μετρητά που υπήρχαν στα … σεντούκια τότε οι φορολογούμενοι θα έρθουν αντιμέτωποι με την επιβολή φόρου 10% από το πρώτο ευρώ.
Εκείνους που δώρισαν χρηματικά ποσά τα οποία όμως δεν δικαιολογούνται από τα εισοδήματά τους. Τα ποσά που δωρίζονται θεωρούνται τεκμήρια για τους γονείς και σε περίπτωση που δεν δικαιούνται από εισοδήματα ή έσοδα τους τότε οι γονείς θα φορολογηθούν για τα χρήματα που δωρίζουν.
2. Σε φορολογούμενους που δηλώνουν στην εφορία ότι έχουν πραγματοποιήσει δωρεές σε διαφόρους φορείς, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου (ιερούς ναούς, κοινωφελή ιδρύματα κλπ). Δειγματοληπτικοί έλεγχοι έχουν δείξει ότι είναι αρκετοί εκείνοι οι φορολογούμενοι που εμφανίζουν εικονικές δωρεές προκειμένου να γλιτώσουν φόρο εισοδήματος.
Το ποσό του φόρου εισοδήματος μειώνεται κατά 10% ή 20%, επί των ποσών δωρεών προς τους φορείς, εφόσον οι δωρεές υπερβαίνουν τα 100 ευρώ ενώ το συνολικό ποσό των δωρεών δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% του φορολογητέου εισοδήματος.
Στο επίκεντρο των ελέγχων ευρίσκονται φορολογικές δηλώσεις με δωρεές μεγάλων χρηματικών ποσών αλλά και μικρότερα ποσά με πολλούς αποδέκτες.
Οι φορολογούμενοι που θα κληθούν να περάσουν από την εφορία θα πρέπει να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά με τα οποία αποδεικνύεται η καταβολή του ποσού των δωρεών χρηματικών ποσών. Οι δωρεές χρηματικών ποσών χρησιμοποιούνται διαχρονικά για την κάλυψη των τεκμηρίων, για όσους έχουν πρόβλημα και μάλιστα παρά τη φορολογία τους έως και την 30η Σεπτεμβρίου με 10%.
Πηγή imerisia.gr
Γιατί γίνονται ακριβότερες οι γονικές παροχές από το επόμενο έτος αφού είναι αφορολόγητες; Είναι ένα από βασικά ερωτήματα που υποβάλλουν τις τελευταίες εβδομάδες οι ιδιοκτήτες ακινήτων και η απάντηση είναι πάντοτε η ίδια. Φόρος στις γονικές παροχές ούτε τώρα επιβάλλεται ούτε θα επιβάλλεται από την 1/1/2022 καθώς η αξία θα καλύπτεται -εκτός και αν μιλάμε για ακίνητα πολύ μεγάλης αξίας- από το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ.
Αυτό που θα αυξηθεί όμως είναι τα έξοδα μεταβίβασης ενώ στον συνολικό λογαριασμό θα προστεθεί και το έξοδο της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτηρίου. Πόσα χρήματα μπορεί να είναι αυτά; Από αρκετές εκατοντάδες μέχρι και πολλές χιλιάδες ευρώ καθώς όλα εξαρτώνται από την αξία του ακινήτου. Πώς θα μάθει κανείς αν πρέπει να σπεύσει τώρα στον συμβολαιογράφο ή όχι;
Το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι να μάθει τι ακριβώς συμβαίνει με την αντικειμενική αξία του ακινήτου στην περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο ενδιαφέροντος. Ο πιο εύκολος τρόπος είναι μέσα από τον ηλεκτρονικό μηχανισμό της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Στην ιστοσελίδα https://maps.gsis.gr/valuemaps/ θα αναγράψετε τη διεύθυνση και θα μάθετε ποια είναι η τιμή ζώνης μέχρι το τέλος του χρόνου και ποια θα είναι από την επόμενη χρονιά. Πατώντας το κουμπί 2018 θα δείτε τις σημερινές τιμές ζώνης (σ.σ το 2018 είναι το τελευταίο έτος κατά το οποίο έγινε αναθεώρηση) ενώ πατώντας το 2021 θα δείτε τις τιμές που θα ισχύουν από το 2022 και μετά.
Είναι προφανές ότι αν στην περιοχή σας δεν υπάρχει αύξηση στην τιμή ζώνης ή αν υπάρχει μείωση, δεν έχετε κανέναν λόγο να σπεύσετε. Εκτός ίσως από την έκδοση της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου κάτι όμως που σε βάθος χρόνου, θα υποχρεωθούν όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων να πράξουν. Αν πάλι εντοπίσετε σημαντική αύξηση στην τιμή ζώνης (υπάρχουν περιοχές στις οποίες η τιμή ζώνης μπορεί να αυξηθεί ακόμη και κατά 70-80%), τότε το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι η επίσκεψη στον συμβολαιογράφο.
Στο ερώτημα αν υπάρχει πλέον χρόνος να εξυπηρετηθείτε, η απάντηση είναι εξαρτάται από την παράταση που θα ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών αλλά και το είδος της παράτασης.
Τα έξοδα από την αναπροσαρμογή στις αντικειμενικές
Για παράδειγμα, θα παρατείνει την ημέρα ενεργοποίησης των νέων αντικειμενικών αξιών μόνο για όσους κάνουν τη δήλωση στην εφορία έως το τέλος του χρόνου ή συνολικά για όλους; Η απάντηση θα έρθει τις επόμενες ημέρες με την σχετική νομοθετική ρύθμιση. Μέχρι τότε, όσοι βλέπουν τα έξοδα να αυξάνονται αισθητά λόγω της αναπροσαρμογής της αντικειμενικής αξίας, καλό είναι να γνωρίζουν τι έχουν να αντιμετωπίσουν από πλευράς εξόδων.
1. Τα συμβολαιογραφικά έξοδα υπολογίζονται με έναν αντίστροφα προοδευτικό συντελεστή καθώς όσο μικρότερη είναι η αξία του ακινήτου, τόσο μεγαλύτερος είναι ο συντελεστής. Ξεκινάει από το 0,8% για ακίνητα έως και 120.000 ευρώ, πέφτει στο 0,7% για ακίνητα έως 380.000 ευρώ και από εκεί και πέρα μειώνεται ακόμη περισσότερο για να πέσει έως και το 0,1% (για ακίνητα όμως άνω των 20 εκατ. ευρώ).
2. Τα έξοδα του υποθηκοφυλακείου, επίσης υπολογίζονται με έναν συντελεστή της τάξεως του 0,9%. Προσοχή όμως και στα συμβολαιογραφικά και στα έξοδα υποθηκοφυλακείου, επιβάλλεται ΦΠΑ 24%. Ως εκ τούτου, είναι καλό να υπολογίζεται (χοντρικά) ένα ποσοστό εξόδων της τάξεως του 2% επί της αντικειμενικής αξίας.
Ακίνητα
Αν υποτεθεί λοιπόν ότι το ακίνητο που θέλετε να κάνετε γονική παροχή έχει αξία 100.000 ευρώ και μετά την αύξηση της τιμής ζώνης θα φτάσει στα 150.000, τότε τα έξοδα μεταβίβασης είναι σήμερα 2077 ευρώ και θα φτάσουν στα 2929 ευρώ. Με την έκδοση όμως της ηλεκτρονικής ταυτότητας, μιλάμε για μια πρόσθετη επιβάρυνση 800 ευρώ οπότε τα συνολικά έξοδα από τα 2077 ευρώ θα φτάσουν στα 3700 ευρώ.
Η επικείμενη ενεργοποίηση των νέων αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η υποχρεωτική έκδοση της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτηρίου για όλα τα ακίνητα που πρόκειται να μεταβιβαστούν με οποιονδήποτε τρόπο (ή να μπουν στο πρόγραμμα εξοικονομώ) αλλά και η επιβολή υψηλών προστίμων μετά την Πρωτοχρονιά σε όσους δεν δηλώσουν τα "ξεχασμένα" τετραγωνικά στους δήμους, δημιουργούν ήδη συνωστισμό στα συμβολαιογραφικά γραφεία.
Τα παράπονα πολλά για την καθυστέρηση έκδοση των απαιτούμενων δικαιολογητικών: τα πιστοποιητικά Τέλους Ακίνητης Περιουσίας, καθυστερούν για εβδομάδες, το ίδιο και τα απαιτούμενα έγγραφα από τα Κτηματολόγια. Έτσι, ενώ το ενδιαφέρον για μεταβιβάσεις είναι μεγάλο, οι καθυστερήσεις μέχρι να φτάσουμε στην υπογραφή των συμβολαίων είναι τεράστια.
Συμβολαιογράφοι και ιδιοκτήτες ακινήτων ζητούν παράταση
Συμβολαιογράφοι και ιδιοκτήτες ακινήτων, ζητούν ήδη παράταση ειδικά σε ότι αφορά στην προθεσμία ενεργοποίησης των νέων αντικειμενικών αξιών. Στο υπουργείο Οικονομικών δεν βρίσκουν και τόσο… καλή την ιδέα καθώς οι νέες αντικειμενικές αξίες συνδέονται με τον νέο ΕΝΦΙΑ.
Φαίνεται όμως ότι ήδη υπάρχει εναλλακτική λύση στο τραπέζι. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθεί παράταση μόνο για την υπογραφή των συμβολαίων (και μάλιστα για δύο ή τρεις μήνες) αρκεί να έχει υποβληθεί η δήλωση μεταβίβασης (είτε αφορά σε γονική παροχή είτε σε αγοραπωλησία) στην Δ.Ο.Υ. (σ.σ ειδικά για τις αγοραπωλησίες η δήλωση υποβάλλεται και ηλεκτρονικά). Αυτό θα δώσει και ένα μεγάλο χρονικό παράθυρο προκειμένου να συγκεντρωθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά καθώς τα πιστοποιητικά ΤΑΠ ή άλλα δικαιολογητικά, είναι απαραίτητα για την υπογραφή των συμβολαίων και την τελική κατάθεση της μεταβίβασης στο κτηματολόγιο ή στο υποθηκοφυλακείο, όχι όμως και για την υποβολή της δήλωσης στη Δ.Ο.Υ.
Οι πιθανότητες να ανοίξει το συγκεκριμένο "παράθυρο" για φθηνές αγορές και γονικές παροχές και μετά την 1/1/2022 είναι πολλές. Άλλωστε και στην κυβέρνηση δεν θέλουν να μπλοκάρουν το κύμα αυξημένης ζήτησης που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας και της απόφασης για μηδενισμό του φόρου γονικών παροχών μέχρι τα επίπεδα των 800.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας.
Προσοχή προς αποφυγή παρεξηγήσεων: οι γονικές παροχές είναι αφορολόγητες μέχρι τα 800.000 ευρώ δεν είναι όμως και δωρεάν. Τα έξοδα μεταβίβασης όπως και οι αμοιβές των συμβολαιογράφων πρέπει να πληρωθούν κανονικά και φτάνουν να αντιστοιχούν ακόμη και στο 2% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Γι’ αυτό προσοχή: ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές που θα επέλθει μεγάλη αύξηση των αντικειμενικών αξιών, θα πρέπει να σπεύσουν να κάνουν τη δήλωση μεταβίβασης πριν από την 1/1/2022
Με κατεπείγουσα εγκύκλιο που εξέδωσε ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή προς τις Εφορίες αποσαφηνίζεται το νέο πλαίσιο για τις αφορολόγητες γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων, χρηματικών ποσών, μετοχών, ομολόγων και εταιρικών μεριδίων μέχρι του ποσού των 800.000 ευρώ.
Βέβαια για την πλήρη ενεργοποίηση του μέτρου απαιτούνται και άλλες εγκύκλιοι που σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη ετοιμάζει η Ανεξάρτητη Αρχή.
Με βάση πάντως την εκδοθείσα εγκύκλιο που εξειδικεύει την νομοθεσία από την 1η Οκτωβρίου ισχύει αφορολόγητο 800.000 ευρώ για μεταβιβάσεις σε παιδιά κι εγγόνια, συζύγους ή συντρόφους με σύμφωνο συμβίωσης, χρημάτων, ακινήτων, ομολόγων και μετοχών. ια τους συζύγους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.
Υπενθυμίζεται ότι το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ ισχύει ανά γονέα κτλ και ανά παιδί ή εγγόνι, κάτι που οδηγεί σε εκτόξευση των αφορολόγητων ορίων, Έτσι σε μια τριμελή οικογένεια ο πατέρας θα μπορεί να μεταβιβάσει ακίνητο αξίας έως 800.000 ευρώ στο παιδί χωρίς την καταβολή φόρου ενώ το ίδιο μπορεί να κάνει και η μητέρα για δικό της ακίνητο και έτσι το αφορολόγητο όριο στη συγκεκριμένη περίπτωση ανέρχεται σε 1.600.000 ευρώ .
Εφόσον η αξία των γονικών δωρεών ή παροχών υπερβαίνει τις 800.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% στο υπερβάλλον ποσό. Έτσι για αξία 900.000 ευρώ ο φόρος ανέρχεται σε 10.000 ευρώ (100.000Χ10%)
Σημειώνεται ότι η προηγούμενη κλίμακα γονικών παροχών, δωρεών, κληρονομιών για συγγενείς πρώτου βαθμού προέβλεπε αφορολόγητο 150.000 ευρώ και στη συνέχεια φόρο με συντελεστή 1% για τα επόμενα 150.000 ευρώ, 5% για το τμήμα από 300.000 έως 600.000 ευρώ και 10% για αξία άνω των 600.000 ευρώ.
Για τις κληρονομιές δεν υπάρχει καμία αλλαγή και εξακολουθούν να φορολογούνται με συντελεστές που κυμαίνονται από 1,5% έως και 10% ανάλογα με την αξία της περιουσίας με απαλλαγή για τις πρώτες 150.000 ευρώ.
Οι ελαφρύνσεις που προκύπτουν με το νέο φορολογικό καθεστώς είναι σημαντικές καθώς ανάλογα με την αξία των περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται με γονικές παροχές και δωρεές ανέρχονται σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ.
Για παράδειγμα
1. Για γονέα που μεταβιβάζει στο παιδί του πρώτη κατοικία αξίας 300.000 ευρώ ο φόρος είναι μηδενικός ενώ θα πλήρωνε 1.000 ευρώ.
2. Γονέας μεταβιβάσει στο παιδί του ακίνητο αξίας 600.000 ευρώ. Δεν θα πληρώσει ούτε ένα ευρώ φόρο ενώ με το προηγούμενο καθεστώς θα πλήρωνε 16.500 ευρώ
3. Γονέας που «δωρίζει» στο παιδί του 200.000 ευρώ απαλλάσσεται από το φόρο ενώ θα επιβαρύνονταν με 20.000 ευρώ
4. Για μεταβίβαση πρώτης κατοικίας αξίας 800.000 ευρώ από παππού σε εγγονό δεν προκύπτει καθόλου φόρος έναντι 36.000 ευρώ με το προηγούμενο καθεστώς
Το «Πόθεν έσχες»
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται όμως, καθώς όσοι άνουν γονικές παροχές η δωρεές θα πρέπει δικαιολογούν με «πόθεν έσχες» τα ποσά που μεταβιβάζουν, δηλαδή να έχουν δικαιολογήσει την ύπαρξή τους με νόμιμα μέσα. Επίσης τα παιδιά θα αντιμετωπίζουν νέα δεδομένα με τα τεκμήρια διαβίωσης. Ετσι σε περίπτωση απόκτησης κατοικίας το ισχύον νομοθετικό καθεστώς προβλέπει ότι με βάση την αντικειμενική αξία και τα τετραγωνικά της κατοικίας η εφορία υπολογίζει ένα ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα.
Όσοι, πάντως, δεν θα καταφέρουν να δικαιολογήσουν το «πόθεν έσχες» και όσοι δεν θα καταφέρουν να καλύψουν το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες (πρώτη ή και δευτερεύουσες) που τους έγραψαν οι γονείς, οι σύζυγοι ή οι παππούδες και γιαγιάδες θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή έξτρα φόρου που φθάνει ακόμη και 44%.
Η διαδικασία
Οι φορολογούμενοι που θα κάνουν γονικές παροχές η δωρεές χρηματικών ποσών ή ακίνητης περιουσίας στα παιδιά τους, τους συζύγους, τους γονείς ή στα εγγόνια τους θα υποβάλουν σχετική δήλωση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. αναγράφοντας τον δικό τους ΑΦΜ καθώς και τον ΑΦΜ του αποδέκτη. Αν πρόκειται για χρηματικό ποσό η εφορία θα ψάχνει μέσα από τις δηλώσεις αυτού που έκανε τη γονική παροχή η δωρεά εάν από το εισόδημα παρελθουσών χρήσεων, ή από το προϊόν πώλησης περιουσιακών στοιχείων στο παρελθόν καλύπτεται το ποσό της γονικής παροχής σε χρήμα και σε περίπτωση μη κάλυψης θα επιβάλλει πρόσθετό φόρο εισοδήματος. Από την πλευρά του το παιδί θα μπορεί να επικαλεστεί τη δωρεά για να δικαιολογήσει μελλοντικές δαπάνες για αγορές περιουσιακών στοιχείων. Αν πρόκειται για ακίνητο αυτός που το αποκτά θα πρέπει με τα εισοδήματα που θα δηλώνει στην εφορία να καλύπτει το τεκμήριο διαβίωσης
Να σημειωθεί ότι η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τις φορολογικές αρχές, ακόμη και αν οι οφειλές αυτές έχουν υπαχθεί σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής οι οποίες εξυπηρετούνται κανονικά, δεν επιτρέπει την λήψη φορολογικής ενημερότητας, πράγμα που ουσιαστικά «μπλοκάρει» τις διαδικασίες των μεταβιβάσεων. Η μόνη λύση για αυτούς τους φορολογούμενους είναι η διασφάλιση των οφειλών με το να βάλουν σε υποθήκη ένα ή περισσότερα ακίνητά τους.
Πηγή: Reporter.gr