H γερμανική εφημερίδα Handelsblatt φιλοξενεί τις απόψεις Γερμανών ιστορικών αναφορικά με το θέμα των αποζημιώσεων καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα δεν έχει ποτέ παραιτηθεί των αξιώσεών της κι ότι είναι καιρός το θέμα να ρυθμιστεί.

Το βασικό στοιχείο που επικαλείται η εφημερίδα είναι ένα έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών με τίτλο: «Οικονομική Διαχείριση της Ελλάδας κατά την γερμανική κατοχή» με κωδικό R27320. Αναφέρεται στο αναγκαστικό δάνειο, το οποίο η ναζιστική Γερμανία πήρε από την ΤτΕ ΕΛΛ -1,48% προκειμένου να καλύψει το «κόστος της κατοχής». Σύμφωνα με τον Hagen Fleischer, ειδικό εδώ και πολλά χρόνια στα θέματα των ελληνογερμανικών σχέσεων, αυτό «το γερμανικό χρέος δεν έχει αποπληρωθεί».

Ο ιστορικός Hans Günter Hockerts από το Μόναχο, ο οποίος έχει ασχοληθεί εκτεταμένα με το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων μετά το 1945, αναφέρει ότι «οι πιστώσεις πρέπει να αποπληρώνονται και η συμφωνία του Λονδίνου το 1953 δεν αναφέρθηκε σε αυτήν την κατηγορία αξιώσεων.» Έτσι, η αξίωση της Ελλάδας σχετικά με το αναγκαστικό δάνειο έχει τις πιο μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας. Προτείνει γι’ αυτό το σκοπό την ίδρυση ενός ελληνογερμανικού ταμείου, όπου αφενός δε θα αναγνωρίζονται περαιτέρω αξιώσεις της Ελλάδας, αφετέρου όμως θα δείχνει ότι η Γερμανία αναγνωρίζει μια ηθική υποχρέωση.

Άλλωστε το θέμα του αναγκαστικού δανείου είναι μια ειδική περίπτωση. Γνωμάτευση της επιστημονικής υπηρεσίας της γερμανικής βουλής εξέφραζε αμφιβολίες για το κατά πόσο το θέμα μπορεί πραγματικά να θεωρείται λήξαν ως προς την οικονομική πλευρά.

Η κυβέρνηση Μέρκελ αντιθέτως θεωρεί ότι το θέμα έχει τελειώσει με τη συνθήκη 2+4 (Ανατολική/Δυτική Γερμανία, Σοβιετική Ένωση, ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία), το 1990. Τότε όμως επρόκειτο για μία Συμφωνία, η οποία απλώς γνωστοποιήθηκε στα υπόλοιπα έθνη και, σύμφωνα με ειδικούς, δεν έχει ισχύ στο διεθνές δίκαιο. Ο Andreas Fischer-Lescano, ειδικός στο διεθνές δίκαιο από τη Βρέμη, βρίσκει την επιχειρηματολογία της γερμανικής κυβέρνησης νομικά απαράδεκτη και την απόρριψη των ελληνικών αιτημάτων από πλευράς γερμανικής κυβέρνησης «ντροπιαστική». «Με μια αμείλικτη σκληρότητα κάνουμε μια απόλυτη πολιτική τετελεσμένων, προκειμένου να μη δημιουργηθούν δεδικασμένα», δηλώνει στην εφημερίδα.

Η Hsndelsblatt αναφέρεται τέλος στην εκπομπή ZDF-Magazin του καναλιού της γερμανικής τηλεόρασης ZDF, η οποία προέβαλε πρόσφατα ένα έγγραφο που αποδεικνύει ότι η Αθήνα δεν ανακάλυψε το ζήτημα των αποζημιώσεων στην αρχή της κρίσης, όπως θα ήθελε να πιστεύουμε η κ. Μέρκελ. Σε μία ρηματική διακοίνωση του 1995 προς το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, υπάρχει η έκφραση: «Η Ελλάδα δεν έχει παραιτηθεί από τις αξιώσεις της για αποζημιώσεις και επανορθώσεις για τις βλάβες που υπέστη κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».

Η εφημερίδα καταλήγει: Ο καιρός έχει πλέον έρθει για να εργαστούμε προς μία λύση που θα αποδέχονται και οι δύο πλευρές. Οι αξιώσεις κατά της άλλης κατοχικής δύναμης, της Ιταλίας, ρυθμίστηκαν ήδη από το 1947. Οι αξιώσεις κατά της Γερμανίας είναι ακόμη ανοιχτό θέμα.

Έκκληση στην Ελλάδα και στη Γερμανία να σταματήσουν τον πόλεμο των λέξεων προτού οι σχέσεις τους πληγούν ανεπανόρθωτα κάνει στην πρώτη της σελίδα η διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού Spiegel.

«Κατηγορίες, απειλές και κοροϊδία: Οι τόνοι μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας ανεβαίνουν όλο και περισσότερο», γράφει το περιοδικό.

Αυτό κάνει τους συμβιβασμούς όλο και δυσκολότερους και δημιουργεί όλο και περισσότερα πάθη μεταξύ των δύο λαών. Ακόμα κι αν ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρεται σε παρεξηγήσεις που θα μπορούσαν να λυθούν και η Άγκελα Μέρκελ βάζει τον εκπρόσωπό της να μιλήσει για φιλία και συνεργασία με την Ελλάδα, κάθε μέρα που περνά τα πράγματα χειροτερεύουν, σύμφωνα με τους τρεις αρθρογράφους που συνυπογράφουν το δημοσίευμα.

«O πόλεμος των λέξεων κλιμακώνεται και οι συνέπειες είναι απρόβλεπτες, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά. Επιτέλους σταματήστε!», σημειώνουν.

Στη συνέχεια οι αρθρογράφοι εξηγούν τους λόγους του προβλήματος. Πολλές από τις ρητορικές επιθέσεις είναι, όπως αναφέρουν, για εσωτερικούς λόγους. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποσχεθεί πολλά και δε γίνεται να πραγματοποιηθούν όλα. Γι’ αυτό ο Τσίπρας θέλει να δείξει ότι τουλάχιστον παλεύει και ότι δεν αφήνει το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες να του υπαγορεύσουν τι θα κάνει.

Από την άλλη, η γερμανική κυβέρνηση δε θέλει η Ελλάδα να ορίσει πότε θα τελειώσει η πορεία των προγραμμάτων σωτηρίας. Και η προθυμία των συντηρητικών κυβερνητικών κομμάτων CDU/CSU να στείλουν περισσότερα δισεκατομμύρια στη χώρα όλο και μειώνεται. Έτσι, ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε βάζει τον Έλληνα ομόλογό του «στη θέση του» για να δείξει στους δικούς του ανθρώπους ότι δε χαρίζει τίποτα στους Έλληνες.

Όμως αυτή η άλλοτε υπολογισμένη κλιμάκωση έχει φτάσει πλέον εκτός ελέγχου. Ποτέ οι υποθέσεις για Grexit ή για Graccident δε γίνονταν τόσο ανοικτά όσο τώρα. Και ποτέ η δυσπιστία ανάμεσα στις κυβερνήσεις Ελλάδας και Γερμανίας δεν ήταν τόσο βαθιά όσο σήμερα.

Το ίδιο συμβαίνει και με τον πληθυσμό: Σύμφωνα με γκάλοπ της γερμανικής κρατικής τηλεόρασης περίπου οι μισοί Γερμανοί πολίτες βλέπουν τη σχέση τους με τους ανθρώπους στην Ελλάδα επιβαρυμένη και μία έρευνα του ZDF έδειξε ότι τώρα πια μόνο η μειοψηφία των Γερμανών επιθυμεί την Ελλάδα στο Ευρώ.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον γίνεται όλο και δυσκολότερο να φτάσουμε σε λογικές λύσεις στο δράμα του χρέους. Και ο κίνδυνος είναι μεγάλος οι σχέσεις μεταξύ των χωρών να υποστούν διαρκή βλάβη. Είναι λοιπόν ώρα να υπάρξει ένας λεκτικός αφοπλισμός – κι από τις δύο μεριές.