«Κεντρικό ρόλο» διαδραματίζει η Ελλάδα στον διάλογο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, σύμφωνα με την γερμανική κυβέρνηση, καθώς το κεντρικό ζήτημα είναι ο καλύτερος έλεγχος των ελληνοτουρκικών συνόρων.

«Χωρίς την Ελλάδα δεν γίνεται», δήλωσε γερμανός κυβερνητικός αξιωματούχος ενόψει της Συνόδου Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας και διευκρίνισε ότι το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ δεν περιλαμβάνει κοινές περιπολίες της ελληνικής με την τουρκική Ακτοφυλακή. Εμφανίστηκε δε αισιόδοξος για την επιτυχή κατάληξη της Συνόδου.

«Επειδή το θέμα είναι ο καλύτερος έλεγχος των ελληνοτουρκικών συνόρων, η Ελλάδα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο. Συζητήσαμε εντατικά με τον Έλληνα Πρωθυπουργό για όλα αυτά τα θέματα. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να δει κανείς και ότι στη συνολική διαδικασία ήταν σημαντικό το γεγονός, ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός ήταν στην Τουρκία και συζήτησε με την ηγεσία της Τουρκίας. Εκεί υπήρχε βεβαίως μια διμερής ατζέντα, αλλά και αυτή η ατζέντα (σ.σ. εννοεί την προσφυγική κρίση). Αυτό ήταν υποστηρικτικά σημαντικό. Χωρίς την Ελλάδα δεν γίνεται - και κανένας δεν θέλει και να το κάνει και ενάντια στην ελληνική βούληση» ανέφερε ο κυβερνητικός αξιωματούχος της Γερμανίας και συνέχισε: «Η Ελλάδα διαδραματίζει σε αυτό εποικοδομητικό ρόλο και έχει η ίδια μεγάλο συμφέρον να διασφαλίσει τα ίδια τα σύνορά της και να θέσει την διαδικασία υπό έλεγχο. Με τους σημερινούς αριθμούς, αυτό είναι πολύ δύσκολο και πιστεύω έχουμε πολύ σχετικά συμφέροντα και συνεργαζόμαστε στενά με την Ελλάδα».

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν θα πραγματοποιηθούν κοινές περιπολίες των Λιμενικών Σωμάτων της Ελλάδας και της Τουρκίας στο Αιγαίο, παρέπεμψε στην ελληνική κυβέρνηση και τόνισε: «Το εάν η Ελλάδα θέλει να κάνει περιπολίες με την Τουρκία, είναι απόφαση της Ελλάδας, σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί στοιχείο του Σχεδίου Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στοιχείο του Σχεδίου Δράσης είναι η ενίσχυση της συνεργασίας στα σύνορα. Για αυτό δεν χρειαζόμαστε οπωσδήποτε κοινές περιπολίες. Η θαλάσσια περιοχή δεν είναι τόσο μεγάλη ώστε να μην μπορεί να επιβλεφθεί. Η επιχείρηση «Ποσειδών», η οποία βρίσκεται εκεί, μπορεί να δει ακριβώς ποια σκάφη βρίσκονται πού, και αντίστοιχα γνωρίζει ασφαλώς και η Τουρκία ποια σκάφη βρίσκονται πού. Επομένως, το θέμα δεν είναι οι κοινές περιπολίες, αλλά η από κοινού φύλαξη των συνόρων και σε αυτό υπάρχουν πολλές δυνατότητες. Αυτές έχουν συζητηθεί με την Τουρκία και γίνεται επεξεργασία τους».

Σε ό,τι αφορά το εάν θα μπορούσαν να εγκατασταθούν Hotspots στην Τουρκία, η ίδια κυβερνητική πηγή επισήμανε ότι «αυτό βεβαίως εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την Τουρκία» - ενώ ερωτηθείσα αν η κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις θα απασχολήσει την Σύνοδο Κορυφής, εξήγησε ότι το ζήτημα δεν αφορά τη Σύνοδο και πρόσθεσε ότι δεν πρόκειται για διάλογο επί της πολιτικής για την ασφάλεια, αλλά για διάλογο επί θεμάτων οικονομικής και μεταναστευτικής πολιτικής, όπως αναφέρει και ο Πρόεδρος του Συμβουλίου στην επιστολή πρόσκλησής του προς τους Αρχηγούς Κρατών και Κυβερνήσεων.
Απαντώντας σε ερώτηση αν το Κυπριακό θα απασχολήσει την Σύνοδο της Κυριακής, καθώς θα βρίσκονται στις Βρυξέλλες δύο εκ των βασικών «παικτών», το κυβερνητικό στέλεχος διευκρίνισε ότι το Κυπριακό δεν είναι θέμα για μια Σύνοδο Κορυφής, αλλά βεβαίως πάντα γίνεται αναφορά στο θέμα της Κύπρου στον συνολικό διάλογο με την Τουρκία. «Εμείς πάντως αναφερόμαστε στο θέμα τακτικά, και είναι σαφές σε όλους μας ότι μια πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για την επανένωση της Κύπρου, θα έδινε στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας μια εντελώς νέα δυναμική. Οι εργασίες πάνω σε αυτό συνεχίζονται εντατικά. Η εκτίμησή μας είναι, ότι η κατάσταση αυτή τη στιγμή είναι περισσότερα υποσχόμενη από ό,τι εδώ και παρά πολλά χρόνια. Αλλά δεν έχουμε φτάσει στο σημείο ώστε να μπορούμε να πούμε: «τώρα έγιναν όλα». Χρειάζεται ακόμη περαιτέρω πρόοδος και γίνεται έντονη συζήτηση με την Τουρκία για αυτό» ανέφερε ο Γερμανός αξιωματούχος.

Σε ό,τι αφορά την προοπτική να ανοίξουν κάποια από τα Κεφάλαια της ενταξιακής διαπραγμάτευσης της Τουρκίας με την ΕΕ, ο ίδιος τόνισε: «Βεβαίως υπάρχει η πρόθεση να εργαστούμε πάνω σε περαιτέρω Κεφάλαια. Υπάρχουν εκεί γνωστά προβλήματα σε διάφορα Κεφάλαια, αλλά το άνοιγμα Κεφαλαίων δεν λειτουργεί με το πάτημα ενός κουμπιού, αλλά υπάρχει προεργασία για τα λεγόμενα ‘κριτήρια αξιολόγησης' («benchmarks») που πρέπει να δημιουργηθούν - και πάνω σε αυτό γίνεται η εργασία στο α' τρίμηνο. Αυτό εξαρτάται έπειτα, και από άλλες πολιτικές εξελίξεις. Είναι σαφές στον καθένα αυτό, αλλά η προεργασία διεξάγεται ήδη ώστε, αν έχουμε επιτυχία σε άλλα πεδία πολιτικής, να μπορέσουμε τότε πιθανώς να ανοίξουμε γρήγορα τα Κεφάλαια».

Σε κάθε περίπτωση, η γερμανική κυβέρνηση εμφανίστηκε αισιόδοξη για επιτυχή έκβαση της Συνόδου Κορυφής, ενώ περιμένει ότι οι διαπραγματεύσεις για την κοινή δήλωση θα έχουν ολοκληρωθεί πριν από την έναρξή της και ότι «τότε θα μπορεί να γίνει μια πολιτική συζήτηση για το πώς θα οικοδομήσουμε την περαιτέρω συνεργασία μας».

imerisia.gr

Το «αυθαίρετο» φιλτράρισμα από ορισμένες χώρες των μεταναστών και των προσφύγων που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη αντίκειται «στις αρχές της ΕΕ», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, αναφερόμενος κυρίως στην κατάσταση που επικρατεί στην Ειδομένη.

Εδώ και μία εβδομάδα, εκατοντάδες πρόσφυγες διαφόρων εθνικοτήτων, υπήκοοι του Ιράν, της Σομαλίας, του Πακιστάν, του Μπαγκλαντές κ.ά., είναι αποκλεισμένοι στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ, καθώς η κυβέρνηση των Σκοπίων επιτρέπει τη διέλευση μόνο σε υπηκόους της Συρίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν.

Την Πέμπτη περίπου 200 μετανάστες προσπάθησαν να περάσουν διά της βίας στην ΠΓΔΜ, κόβοντας τα συρματοπλέγματα και πετώντας πέτρες και άλλα αντικείμενα εναντίον αστυνομικών της ΠΓΔΜ.

«Οι αυθαίρετες ενέργειες ορισμένων χωριών, η κατασκευή φρακτών οι οποίοι εμποδίζουν την κυκλοφορία αυτών των ανθρώπων, δεν συνάδει με τις αρχές της Ευρώπης» είπε ο κ. Τόσκας.

«Δεν μπορούμε να σταματήσουμε τους ανθρώπους που φθάνουν υπό δύσκολες συνθήκες διά θαλάσσης (σ.σ. από τις τουρκικές ακτές) στα ελληνικά νησιά» σημείωσε ο ίδιος.

Για τον κ. Τόσκα το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά, «επιλύνοντας τα προβλήματα στις χώρες (κοντά στις) εμπόλεμες ζώνες, που προκαλούν τη μεταναστευτική ροή».

Ο Νίκος Τόσκας κάλεσε την ΕΕ να «αποφασίσει με συλλογικό τρόπο ποιος μπορεί να έρχεται στην Ευρώπη» και δήλωσε ότι διαφωνεί με «το κλείσιμο των συνόρων».

Ακόμη, ο κ. Τόσκας τόνισε ότι η Ελλάδα «δεν μπορεί να αντέξει όλους τους πρόσφυγες, περιλαμβανομένων αυτών που δεν έρχονται από εμπόλεμες ζώνες».

«Συμφωνώ να επαναπροωθούνται οι μετανάστες στις χώρες που δεν βρίσκονται σε πόλεμο», αλλά προηγουμένως θα πρέπει να έχουν συναφθεί συμφωνίες με τις χώρες προέλευσής τους ώστε να μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο» πρόσθεσε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Με αποκλεισμό από τη ζώνη Σένγκεν θα απειλήσουν την Ελλάδα υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι πιστεύουν ότι αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να πείσουν τη χώρα να «συμμορφωθεί» και να ζητήσει τη βοήθεια της ευρωπαϊκής υπηρεσίας προστασίας συνόρων Frontex.

Αυτό ισχυρίζεται άρθρο της βρετανικής εφημερίδας Financial Times, που τονίζει ταυτόχρονα, ότι ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανησυχούν πως η Ελλάδα και η Ιταλία δεν θα εφαρμόσουν κανόνες που θα δημιουργήσουν μια «ζώνη προστασίας» της ΕΕ από τους μετανάστες.

«Η Ελλάδα είναι η “Αχχίλειος πτέρνα” της ζώνης του Σένγκεν και το αναμφισβήτητα το λιγότερο ικανό μέλος της ΕΕ. Οποιαδήποτε χώρα θα δυσκολευόταν να αντιμετωπίσει την εισροή μεταναστών που δέχονται τα νησιά της από τη γειτονική Τουρκία. Αλλά η αδυναμία της να κλείσει τα σύνορά της ή να καταγράψει επαρκώς τους αιτούντες άσυλο μετατρέπει σε παρωδία την αρχή ότι η πρώτη χώρα εισόδου είναι και αυτή που είναι υπεύθυνη για την τύχη του εκάστοτε μετανάστη. Αντί για αυτό, η Αθήνα τείνει να επιτρέπει στους μετανάστες να συνεχίζουν το ταξίδι τους για να γίνουν το πρόβλημα κάποιου άλλου» γράφει χαρακτηριστικά η εφημερίδα.

«Αυτή η παράλειψη καθήκοντος είναι και ο βασικός λόγος που η Συνθήκη Σένγκεν έχει αρχίσει να διαλύεται» φέρεται να δήλωσε στην εφημερίδα, ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος που επιχειρεί να αντιμετωπίσει την κρίση.

ΕΘΝΟΣ

Εν μέσω έντονου παρασκηνίου, δεκάδων προτάσεων και αντιπροτάσεων, συχνά αντικρουόμενων, που ενίοτε προκαλούν εντάσεις, μυστικές και επίσημες υπηρεσίες όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης

έχουν κληθεί να αναβαθμίσουν σε όλα τα επίπεδα τη συνεργασία τους για να προληφθούν πιθανά νέα χτυπήματα. Πολλές συμφωνίες δεν εφαρμόζονται, άλλες είναι υπό αναθεώρηση, οι διαφωνίες και οι εκνευρισμοί είναι οφθαλμοφανείς και, ενώ το κλίμα ανησυχίας εντείνεται, η Ε.Ε. είναι προφανές ότι προσπαθεί με επείγουσες διαδικασίες να γίνει αποτελεσματική.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η Ελλάδα, παρά τις εντατικές προσπάθειες που έχει καταβάλει για τη λειτουργία των κέντρων ταυτοποίησης και για την αναδιανομή των προσφύγων, βλέπει ότι τίποτα δεν λειτουργεί. Μέχρι τα μέσα της προηγούμενης εβδομάδας είχαν προωθηθεί 187 πρόσφυγες από τις 160.000 που προβλέπει η συμφωνία μετεγκατάστασης. Εμπειρη διπλωματική πηγή έκανε λόγο για κατάρρευση των αποφάσεων που λαμβάνονται θεσμικά στην Ε.Ε., καθώς η Συνθήκη Σένγκεν βάλλεται από πολλές πλευρές, το Δουβλίνο ΙΙ και ΙΙΙ θα αναθεωρηθούν, οι ανατολικές χώρες είναι πολύ εχθρικές στη συνολική προσφυγική πολιτική της Ε.Ε., η αλληλεγγύη και η συνοχή είναι υπό αμφισβήτηση (ενδεικτικά, την Παρασκευή σε έκτακτο συμβούλιο υπουργών της Ε.Ε. αποφασίσθηκε η επιβολή αυστηρών ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα, ακόμα και για τους Ευρωπαίους πολίτες, με ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω αυστηροποίησης της συνθήκης).

Η «αποβολή»

Για τη Συνθήκη Σένγκεν, αρχικώς φωτιές άναψε δημοσίευμα της βρετανικής Daily Mail, την περασμένη Πέμπτη, σύμφωνα με το οποίο η ζώνη Σένγκεν θα αλλάξει με την αποβολή της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Ιταλίας και θα δημιουργηθεί μια μικρότερη ζώνη με τη συμμετοχή του Βελγίου, της Γαλλίας, της Γερμανίας, του Λουξεμβούργου και της Ολλανδίας. Διπλωματικές πηγές, που ρωτήθηκαν σχετικά, έκαναν λόγο για «προσβολή της Ε.Ε.», καθώς η Σένγκεν είναι μια ιστορική κατάσταση που αν διαλυθεί, θα προκληθεί τεράστια κρίση στην Ε.Ε. Οι ίδιες πηγές απέδιδαν τα δημοσιεύματα αυτά στην κρίση που όντως διέρχονται οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, σε πιέσεις που θα ενταθούν προς την Ελλάδα και τις άλλες χώρες για μεγαλύτερες επιδόσεις στο προσφυγικό και στον τομέα της ασφάλειας, αλλά μέχρις εκεί.

Την ίδια στιγμή εντείνονται και οι πιέσεις των ΗΠΑ προς την Αθήνα για την τήρηση των κανόνων ασφαλείας που προβλέπει το Πρόγραμμα Κατάργησης Θεωρήσεων (Visa Waiver Program), γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα επιστρέψει η έκδοση βίζας για τους Ελληνες που επισκέπτονται τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σημειώνεται ότι από τα τέλη του 2014 η Ελλάδα βρίσκεται σε καθεστώς ελέγχου με στόχο την ενίσχυση των κριτηρίων ασφαλείας και, υπό το πρίσμα αυτό, Αμερικανοί αξιωματούχοι αναμένεται να επισκεφθούν υπουργεία και αρμόδιους φορείς στην Αθήνα τον Δεκέμβριο για να εξετάσουν επιτόπου αν συντρέχουν λόγοι επαναφοράς της βίζας ή όχι. Οι πιέσεις στον τομέα της ασφάλειας, με έμφαση τα δημόσια έγγραφα (διαβατήρια, ταυτότητες και άλλα έγγραφα), θα είναι ασφυκτικές.

Παράλληλα και σε πρώτη φάση, αμέσως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι, εξελίσσεται μια νέα προσπάθεια, εν μέσω πιέσεων, για σκλήρυνση του μηχανισμού ταυτοποίησης στα κέντρα υποδοχής, πράγμα που σημαίνει ότι στη συνέχεια η μετεγκατάσταση θα είναι μια πολύ πιο δύσκολη υπόθεση. Δηλαδή, θα είναι δύσκολο να φύγουν ακόμη και όσοι ταυτοποιούνται, γιατί παρασκηνιακά οι Ευρωπαίοι διαμηνύουν ότι θα δέχονται πρόσφυγες μόνο αν εκτιμούν ότι δεν αποτελούν κίνδυνο για την εσωτερική τους ασφάλεια. Αυτό είναι το νέο στοιχείο που προτάσσουν δυνάμεις ασφαλείας ευρωπαϊκών χωρών στην προσπάθειά τους να ελέγξουν όσο το δυνατόν περισσότερους στο ευρωπαϊκό έδαφος.

Παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός έχει θέσει τα θέματα αυτά σε ξένους συνομιλητές του, στην πράξη δεν υπάρχει καμία ουσιαστική ανταπόκριση, ενώ είναι σαφές ότι δεν υπάρχει μια αποδοτική ευρωπαϊκή πολιτική, καθώς στο σύνολό τους οι διαδικασίες μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης είναι στον αέρα.

Η τριμερής

Η πρόταση για τριμερή συνάντηση Ελλάδας, Τουρκίας και Γερμανίας επιδόθηκε στον πρωθυπουργό από τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα στις 29 Οκτωβρίου, αλλά διπλωματικοί παράγοντες τη θεωρούν λάθος, καθώς έτσι θα θεσμοθετηθεί σχεδόν η ευθύνη των τριών χωρών, με την Ελλάδα να είναι ο αδύνατος κρίκος. Οι ίδιοι διπλωμάτες θεωρούν ότι η τριμερής μπορεί να εξελιχθεί σε μια μορφή γερμανικής επιδιαιτησίας, κάτι που ίσως ούτε το Βερολίνο θέλει, καθώς μπορεί να προκύψουν εντάσεις που, αντί να διευκολύνουν τη συνεργασία Ελλάδας – Τουρκίας στο προσφυγικό, θα τη δυσχεράνουν.

Πηγές της κυβέρνησης σημείωναν στην «Κ» ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν θα γίνει τριμερής αν πρώτα δεν αποδώσουν η Ελληνοτουρκική Επιτροπή για την παράνομη διακίνηση στο Αιγαίο και η συνεργασία Γερμανίας – Τουρκίας που αποφασίστηκε κατά την επίσκεψη της κ. Μέρκελ στην Αγκυρα. Ολα αυτά θα αποσαφηνιστούν σε κάποιο βαθμό στη σύνοδο Ε.Ε. – Τουρκίας στις 29 Νοεμβρίου.

Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι η Αθήνα βρίσκεται σε μόνιμη συνεννόηση με τη Λευκωσία όσον αφορά τη στάση που θα τηρήσουν στο θέμα του ανοίγματος νέων κεφαλαίων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Τουρκίας – Ε.Ε. Αμεσα όμως, η Γαλλία, η Αγγλία και άλλες χώρες ζητούν επίσπευση των αποφάσεων του 2013 για τα «έξυπνα σύνορα», τη δημιουργία δηλαδή μιας βάσης δεδομένων που θα παρακολουθεί την πορεία κάποιου που εισέρχεται σε ευρωπαϊκό έδαφος μέχρι την αποχώρησή του. Τότε είχαν εκδηλωθεί πολλές αντιδράσεις από οργανώσεις και κόμματα στην Ευρώπη, γιατί το σύστημα αυτό εκτιμάται ότι θα παραβιάζει προσωπικά δεδομένα, αλλά στις νέες συνθήκες οι αντιδράσεις αμβλύνονται.

Επίσης αναμένεται να επισπευσθούν οι διαδικασίες για τη δημιουργία ευρωπαϊκής ακτοφυλακής, αλλά στην Αθήνα αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, διπλωμάτες και εμπειρογνώμονες κάνουν λόγο για «ευφάνταστα» σενάρια που απέχουν πολύ από το να συμφωνηθούν και κυρίως να λειτουργήσουν στην πράξη.

Καθημερινή