Η γεωπολιτική αποσταθεροποίηση στην ευρύτερη περιοχή της NA Μεσογείου αποτελεί τη μόνη παράμετρο που μπορεί να ενισχύσει την ελληνική κρουαζιέρα βραχυπρόθεσμα.

Οι ανεπαρκείς λιμενικές υποδομές, αρχής γενομένης από τον Πειραιά, και η απουσία συγκροτημένου εθνικού σχεδίου ανάπτυξης του κλάδου -ειδικά στο home porting- αποστερεί από την εθνική οικονομία σημαντικά δυνητικά οφέλη, τόσο σε συνάλλαγμα και καταναλωτική δαπάνη όσο και σε θέσεις εργασίας και δημόσια έσοδα.

Αυτό προκύπτει αβίαστα από τα στοιχεία που δείχνουν πως, ενώ η χώρα είναι τρίτη στην Ευρώπη όσον αφορά τον συνολικό αριθμό των επιβατών κρουαζιέρας, είναι μόλις 8η όσον αφορά τα συνολικά έσοδα που εισπράττει από τους επιβάτες. Με μερίδιο 14,1% βρίσκεται πολύ κοντά στη 2η Ισπανία που ελέγχει το 16,9%. Ομως τα συνολικά έσοδα κατά την τελευταία χρήση (2014) ήταν μόλις 506 εκατ. ευρώ, όταν η Ισπανία εισέπραξε άνω του 1,2 δισ. ευρώ. Η Ιταλία που διατηρεί την πρωτοκαθεδρία της ευρωπαϊκής αγοράς, με μερίδιο 21,3%, έβαλε στα ταμεία της 4,6 δισ. ευρώ.

Τα δεδομένα αυτά προκύπτουν από την ετήσια έκθεση «Contribution of Cruise Tourism to the Economies of Europe 2015 Edition» του Διεθνούς Οργανισμού Κρουαζιέρας (Cruise Lines International Association ή CLIA).Και δημιουργούν εύλογη αντίφαση με την ωραιοποιημένη εικόνα των υπερσύγχρονων μεγάλων κρουαζιερόπλοιων που καταφθάνουν στα λιμάνια του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης και των ελληνικών νησιών, η οποία προβάλλεται συχνά για λόγους δημοσίων σχέσεων και επικοινωνίας.

Η αλήθεια είναι ότι η βιομηχανία της κρουαζιέρας στην Ελλάδα βαίνει μειούμενη από το 2011 και μετά, τόσο σε επίπεδο επιβατών όσο και σε επίπεδο εσόδων. Το 2014 τα έσοδα εμφανίζουν, σύμφωνα με την CLIA, υποχώρηση 11,8% και οι θέσεις εργασίας στον κλάδο προσμετρούνται σε μόλις 10.136. Πολλοί υποστηρίζουν πως τα δεδομένα του 2011 ήταν ιδιαίτερα θετικά εξαιτίας του οφέλους που αποκόμισε η χώρα από τα γεγονότα σε χώρες όπως η Λιβύη, η Αλγερία και η Αίγυπτος. Και έχουν σε μεγάλο βαθμό δίκιο, σημειώνουν οικονομικοί παρατηρητές, οι οποίοι προσθέτουν όμως ότι η θετική αυτή στρέβλωση απέκρυψε την ανάγκη για αναβάθμιση των υποδομών και βελτίωση του συνολικού προϊόντος. Παράλληλα αποδίδουν στις αλλεπάλληλες αναβολές της ιδιωτικοποίησης του ΟΛΠ αλλά και του ΟΛΘ την επενδυτική στασιμότητα σε υποδομές και υπηρεσίες. Πρόσθετα ζητήματα όπως ακριβά σε ορισμένες περιπτώσεις τιμολόγια υπηρεσιών επιβαρύνουν περαιτέρω την εικόνα, αναφέρουν παράγοντες ξένων εταιρειών.

Και όλα αυτά σε ένα διεθνές περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από την ωριμότητα της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής αγοράς, τη συνεχή ισχυροποίηση της αμερικανικής αγοράς, που παραμένει μακράν η μεγαλύτερη, και τη ραγδαία αναπτυσσόμενη ασιατική. Τα στοιχεία για την ελληνική κρουαζιέρα κατά το πρώτο εξάμηνο της τρέχουσας χρήσης από την Τράπεζα της Ελλάδος δεν δείχνουν βελτίωση σε σχέση με την περυσινή χρονιά. Οι συνολικές εισπράξεις από ξένους επιβάτες παρέμειναν αμετάβλητες στα επίπεδα των 154 εκατ. ευρώ, όσες δηλαδή και το πρώτο εξάμηνο του 2014. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι αυξήθηκαν οι αφίξεις κρουαζιερόπλοιων σε ελληνικά λιμάνια κατά 15% περίπου. Και αυτό, διότι οι αριθμοί των επιβαινόντων σε αυτά τα πλοία παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητοι, ενώ αντιθέτως μειώθηκαν οι διανυκτερεύσεις τους εκτός κρουαζιερόπλοιων. Κάτι που μαρτυρά το πρόβλημα ότι η Ελλάδα παραμένει προορισμός διερχομένων και όχι κέντρο home porting.

Μια κάποια αισιοδοξία πάντως δίνουν τα τελευταία στοιχεία από τον Πειραιά. Ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς δηλώνει πως τα μεγέθη έχουν βελτιωθεί στο εννεάμηνο. Χαρακτηρίζει «ιδιαίτερα αυξημένη την κίνηση των home porting επιβατών» και επικαλούμενος τα προσωρινά στοιχεία του εννεαμήνου μιλάει για 16% αύξηση σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα του 2014. Εξέλιξη, που πολλοί πάντως αποδίδουν στην κλιμάκωση της έντασης στην Τουρκία λόγω πολιτικής αβεβαιότητας και των γεγονότων στη Συρία που αναδρομολόγησε πλοία από την απέναντι πλευρά.

Αισιοδοξούν στον ΟΛΠ

Το νέο management του ΟΛΠ περιμένει αυξημένη κίνηση το επόμενο έτος. Ωστόσο αυτή η προσδοκία βασίζεται σε περιστασιακές συνθήκες που πλήττουν τις γύρω αγορές και ειδικά την Τουρκία. Ο ΟΛΠ δηλώνει πως «από το φετινό καλοκαίρι μεγάλες εταιρείες κρουαζιέρας επανασχεδίασαν τα δρομολόγιά τους αυξάνοντας τις αποβιβάσεις – επιβιβάσεις στο λιμάνι του Πειραιά αντί του λιμανιού της Κωνσταντινούπολης, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και το 2016». Οπως μάλιστα αναφέρει σε πρόσφατη συνάντηση στελεχών της εισηγμένης με εκπροσώπους της Carnival Cruise, οριστικοποιήθηκαν οι λεπτομέρειες για τις προσεγγίσεις του νεότευκτου κρουαζιερόπλοιου «Carnival Vista» για το καλοκαίρι του 2016. Ομως αυτό δεν είναι παρά ένα μόνον πλοίο, που από μόνο του δεν μπορεί να αλλάξει ριζικά την εικόνα. Οι δυνατότητες που έχει ο Πειραιάς να φιλοξενήσει τέτοιου μεγέθους πλοία είναι πεπερασμένη από τις υποδομές του λιμανιού καθώς η πολυδιαφημισμένη εδώ και τρία χρόνια επένδυση για την κατασκευή νέων προβλητών παραμένει στο σημείο εκκίνησης. Η επικείμενη ιδιωτικοποίηση αποτελεί έναν από τους λόγους που η αγορά εκτιμά πως δεν επέτρεψε την προώθηση αυτών των σχεδίων, αφού ο νέος βασικός μέτοχος θα κληθεί να αναπτύξει την κρουαζιέρα στο πλαίσιο των δεσμεύσεων που θα αναλάβει. Οι προσφορές των υποψηφίων επενδυτών για την εξαγορά του πλειοψηφικού πακέτου του ΟΛΠ θα αξιολογηθούν άλλωστε και από τα business plans που θα υποβάλουν.

Στάσιμο το πρώτο εξάμηνο για την ελληνική αγορά

Οι παραγγελίες για νέα μεγάλα κρουαζιερόπλοια σε ναυπηγεία ανά τον κόσμο είναι αυτή την περίοδο οι περισσότερες στην Ιστορία, σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Clarkson’s Research. Περισσότερα από 40 μεγάλα κρουαζιερόπλοια με μέση χωρητικότητα 3.200 επιβατών ναυπηγούνται ή θα ναυπηγηθούν και θα παραδοθούν τα επόμενα λίγα χρόνια. Λίγα από αυτά θα έλθουν στην Ανατολική Μεσόγειο. Τα περισσότερα εκτιμάται ότι θα κατευθυνθούν στην κυρίαρχη αγορά της Αμερικής αλλά και στην αναδυομένη ασιατική.

Σύμφωνα με την Clarkson’s, η βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη της κρουαζιέρας είναι στενά συνδεδεμένη με τις αυξομειώσεις των δυτικών οικονομιών, με την Κίνα να παίζει όμως ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο.

Η μεγάλη πρόκληση που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εταιρείες είναι να δώσουν στη νέα αυτή επενδυτική φάση στέρεη βάση, καθώς άλλες δύο φορές, από το 2000 και μετά, καταγράφηκε απότομη αύξηση στις παραγγελίες κρουαζιερόπλοιων -συνολικά άνω των 100.000 κλινών- και ακολούθησε απότομη πτώση λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης των δυτικών οικονομιών (Ευρώπη και Β. Αμερική).

Η ισχυρή σύνδεση των συγκεκριμένων αγορών-κλειδιών για την κρουαζιέρα έγκειται στο γεγονός ότι παραμένουν οι βασικές ήπειροι προέλευσης των επιβατών. Μόνο το 2014 οι επιβάτες που προέρχονταν από τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη αντιπροσώπευαν το 55% και 29% της παγκόσμιας αγοράς των 22 εκατομμυρίων.

Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Κινέζοι τουρίστες επέλεξαν για πρώτη φορά την κρουαζιέρα ως μέσο διακοπών, ενώ το 2014 ο αριθμός των κρουαζιερόπλοιων που είχαν ως έδρα κινεζικά λιμάνια αυξήθηκε κατά 9% και ανήλθαν σε απόλυτο αριθμό τα 366, ενώ ακόμα 100 κρουαζιερόπλοια έφτασαν σε κάποιο κινεζικό λιμάνι κατά τη διάρκεια του χρόνου, αύξηση της τάξης του 41%. Εταιρείες κρουαζιέρας πιστεύουν ότι μπορούν να πετύχουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση στη ζήτηση των υπηρεσιών τους στην κινεζική αγορά, καθώς ακόμα δεν έχουν έρθει σε επαφή με τη συντριπτική πλειονότητα των μεσαίων στρωμάτων της χώρας, γεγονός που δίνει τεράστιες προοπτικές για τις επόμενες χρονιές.

Τα μεγέθη της ελληνικής αγοράς πάντως δεν είναι ευκαταφρόνητα. Το πρόβλημα είναι μήπως χάσει την ευκαιρία να πολλαπλασιάσει τα έσοδά της και να ενισχύσει περαιτέρω την ελληνική οικονομία και την απασχόληση. H Τράπεζα της Ελλάδος διεξάγει τα τελευταία τέσσερα χρόνια ειδική έρευνα στον τομέα της κρουαζιέρας. Ακολουθώντας μια συγκεκριμένη πια μεθοδολογία από τον Ιανουάριο έως και τον Ιούνιο φέτος, συγκέντρωσε λεπτομερή στοιχεία από 16 ελληνικούς λιμένες, τα οποία κάλυψαν το 84,4% των συνολικών αφίξεων κρουαζιερόπλοιων στη χώρα. Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα, κατά το πρώτο εξάμηνο της φετινής χρονιάς καταγράφηκαν 1.490 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων έναντι 1.289 αφίξεων το αντίστοιχο διάστημα του 2014, με 1.626.000 εξόδους επιβατών έναντι 1.599.000 την αντίστοιχη περίοδο του 2014. Από την έρευνα προέκυψε ότι το 91,6% των επισκεπτών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν 1,9 στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, όσες και τον Ιανουάριο-Ιούνιο 2014. Οχι δηλαδή home port επισκέπτες.

Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου του 2015, οι συνολικές εισπράξεις από ταξιδιώτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 0,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014 και ανήλθαν στα 154,8 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 19,5 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονταν στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Ερευνα Συνόρων, καθώς αφορούσαν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 135,3 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.

Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 41,5% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι της Σαντορίνης με 13,3% και 9,7% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 86,4% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 82,7% των συνολικών αφίξεων επιβατών.

Οι συνολικοί επισκέπτες κρουαζιέρας στο εξάμηνο εκτιμώνται από την Τράπεζα της Ελλάδος σε 843 χιλ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2014, ενώ οι συνολικές διανυκτερεύσεις που πραγματοποίησαν αυτοί οι επισκέπτες εκτός κρουαζιερόπλοιων εκτιμώνται σε 1.212 χιλ., μειωμένες κατά 5,3% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Σημειώνεται ότι οι διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιου παρουσίασαν πτωτική τάση.

Σύμφωνα με την Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας, το μεγαλύτερο έκτακτο πρόβλημα που ανέκυψε φέτος για την ελληνική κρουαζιέρα δεν ήταν τα capital controls αλλά οι αυξημένες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Το πρόβλημα με τους μετανάστες ήταν και είναι το πιο σοβαρό θέμα για τον τουρισμό στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων.

Καθημερινή

Έντυπη

Το μεγάλο come back της νήσου Κω στη Γερμανική αγορά σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο Το ελληνικό νησί που πρωταγωνίστησε μαζί με την Λέσβο στο προσφυγικό σήριαλ όλο το καλοκαίρι είδε τις κρατήσεις από την Γερμανία να αυξάνουν τον Σεπτέμβριο κατά 102% μετά από μία πτώση κατά 14% τον Αύγουστο, σύμφωνα με τον γερμανικό τουριστικό πάροχο Traveltainment.

Τον ίδιο μήνα αύξηση κατά 26% σημείωσαν και οι αφίξεις στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, σαν συνέχεια μία αύξησης κατά 16% τον Αύγουστο. Στην Τουρκία η Antalya, επανήλθε επίσης στα ίδια επίπεδα με πέρυσι την ίδια περίοδο μετά από μία πτώση κατά 12% τον Αύγουστο στις κρατήσεις, ενώ η Σμύρνη γνώρισε μία αύξηση 10%.

Στην Ισπανία τα αεροδρόμια είχαν φτωχή κίνηση καθώς η Palma μειώθηκε κτα΄3% μετά από μία επίσης πτώση 4% τον Αύγουστο, η Fuerteventura -7%, η Las Palmas -4%, Tenerife South -20% και η Arrecife -23%.
bluebirds.gr

Αν πράγματι, κατά το κοινώς λεγόμενο, η τελευταία ανάμνηση ενός τουρίστα φεύγοντας είναι το αεροδρόμιο, τότε χιλιάδες έφυγαν απογοητευμένοι και έξαλλοι από τη χώρα μας αυτό το καλοκαίρι.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα αεροδρόμια τεσσάρων ελληνικών νησιών, σε Σαντορίνη, Ρόδο, Ηράκλειο και Κέρκυρα, μπήκαν στα δέκα χειρότερα της Ευρώπης.

Πρόκειται για την ετήσια κατάταξη των αεροδρομίων που κάνει η ιστοσελίδα Sleepinginairports.net, με βάση την έρευνα που κάνει ανάμεσα σε περισσότερους από 10.000 τουρίστες. Κάθε αεροδρόμιο αξιολογείται σε τέσσερις κατηγορίες: άνεση, ευκολίες, καθαριότητα και εξυπηρέτηση πελατών. Ενα «τεστ» στο οποίο φαίνεται να αποτυγχάνουν παταγωδώς τα τέσσερα προαναφερόμενα περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας, αλλά στον αντίποδα το «Ελ. Βενιζέλος» ψηφίστηκε από τους τουρίστες ως το έβδομο καλύτερο της Ευρώπης.

Τα παράπονα των τουριστών

Ιδιαίτερα απογοητευτικά είναι φέτος τα σχόλια όσων βρέθηκαν στη Σαντορίνη, τη Ρόδο, το Ηράκλειο και την Κέρκυρα, μέσω αεροπλάνου. Στο αεροδρόμιο της Σαντορίνης, που ψηφίστηκε το δεύτερο χειρότερο της Ευρώπης, υπάρχει εμφανής έλλειψη θέσεων για την αναμονή και εστιατορίων, όπως και ελλείψεις στην ασφάλεια, παρατηρούν οι επιβάτες. Μάλιστα, πολλοί προτείνουν να κατεδαφιστεί το αεροδρόμιο και να χτιστεί ένα νέο στη θέση του!

Τρίτο χειρότερο στην Ευρώπη είναι, σύμφωνα με τους τουρίστες, το αεροδρόμιο της Ρόδου, από το οποίο οι επιβάτες φεύγουν έξαλλοι εξαιτίας των ατελείωτων ουρών για κάθε υπηρεσία, από το check-in, μέχρι τον έλεγχο ασφαλείας και τα καταστήματα. Επίσης, υπάρχουν σημαντικά παράπονα για την καθαριότητα και την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι τουαλέτες, όπως και το γεγονός ότι δεν μπορούν να αγοράσουν πουθενά μέσα στο αεροδρόμιο ούτε ένα σνακ!

Αμέσως επόμενο σε αυτή τη «μαύρη» λίστα είναι το αεροδρόμιο της Ηρακλείου, με τους τουρίστες να αναρωτιούνται γιατί παρότι είναι τόσο πολυσύχναστο, διαθέτει μόλις ένα μηχάνημα για τον έλεγχο. Μάλιστα πολλοί συνιστούν να μην ταξιδεύει κανείς σε αυτό τον προορισμό τους καλοκαιρινούς μήνες!

Ούτε και το αεροδρόμιο της Κέρκυρας ενθουσιάζει τους ξένους όμως, οι οποίοι το ψήφισαν ως το έβδομο χειρότερο στην Ευρώπη. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι το αεροδρόμιο είναι μικρό και με λίγες άβολες θέσεις για εκείνους που περιμένουν να επιβιβαστούν, αλλά και στις τεράστιες ουρές για τον έλεγχο ασφαλείας. Μάλιστα, πολλοί διαμαρτύρονται ότι το προσωπικό δεν ενδιαφέρεται διόλου να βοηθήσει τους ταξιδιώτες.

Υμνοι για το «Ελ. Βενιζέλος»

Τουλάχιστον, όσοι ταξιδεύουν από και προς την Αθήνα αεροπορικώς, έχουν να πουν τα καλύτερα για το «Ελ. Βενιζέλος», κατατάσσοντας το αεροδρόμιο στην έβδομη θέση της λίστας με τα καλύτερα της Ευρώπης. Οι τουρίστες εκθειάζουν την καθαριότητα, τις θέσεις που υπάρχουν για τον κόσμο, όπως και το εξυπηρετικό και ευχάριστο προσωπικό. Αν και, σημειώνουν, η δωρεάν σύνδεση στο ίντερνετ προσφέρεται μόνο για μία ώρα, υπάρχουν αρκετοί διαθέσιμοι υπολογιστές διαρκώς, ενώ θετική εντύπωση τους αφήνει και η δωρεάν έκθεση ελλαδικών και βυζαντινών έργων τέχνης, στο αεροδρόμιο. Βέβαια, έχουν να επισημάνουν ότι οι επιλογές για ψώνια και φαγητό είναι ελαφρώς… δίχως έμπνευση, όπως σημειώνουν.

Η λίστα με τα 10 χειρότερα αεροδρόμια της Ευρώπης, στην οποία η Ελλάδα έχει την τιμητική της

1. Beauvais-Tille, Παρίσι

2. Σαντορίνη

3. Ρόδος

4. Ηράκλειο

5. Σένεφελντ, Βερολίνο

6. Κέρκυρα

7. Τσιαμπίνο, Ρώμη

8 Βρυξέλλες

9. Μπέργκαμο

10. Λούτον, Λονδίνο

Τουλάχιστον υπάρχει ελληνική εκπροσώπηση και στην πρώτη δεκάδα της λίστας με τα καλύτερα αεροδρόμια της Ευρώπης, όπου το «Ελ. Βενιζέλος» βρίσκεται στην έβδομη θέση.

1. Μόναχο
2. Ελσίνκι
3. Ζυρίχη
4. Πόρτο
5. Ταλίν
6. Αμστερνταμ
7. Αθήνα
8. Στοκχόλμη
9. Βιέννη
10 Βαρσοβία

Επιπλέον, η ιστοσελίδα έχει κάνει τη λίστα και με τα καλύτερα και χειρότερα αεροδρόμια στον κόσμο. Αναλυτικά:

Τα χειρότερα στον κόσμο
1. Πορτ Χαρκούρτ, Νιγηρία
2. Τζέντα, Σαουδική Αραβία
3. Κατμαντού, Νεπάλ
4. Τασκένδη, Ουζμπεκιστάν
5. Καράκας, Βενεζουέλα
6. Πορτ ο πρενς, Αϊτή
7. Καμπούλ, Αφγανιστάν
8. Χο Τσι Μινχ, Βιετνάμ
9. Ισλαμαμπάντ, Πακιστάν
10. Beauvais-Tille, Παρίσι, Γαλλία

Τα καλύτερα στον κόσμο
1. Σιγκαπούρη
2. Σεούλ, Νότια Κορέα
3. Χανέντα, Τόκιο, Ιαπωνία
4. Ταϊπέι, Ταϊβάν
5. Χονγκ Κονγκ
6. Μόναχο, Γερμανία
7. Ελσίνκι, Φινλανδία
8. Βανκούβερ, Καναδάς
9. Κουάλα Λουμπούρ, Μαλαισία
10. Ζυρίχη, Ελβετία

Πηγή: iefimerida.gr