Μικροί σεφ, ελάτε να ζυμώσουμε και να δημιουργήσουμε την Κυρά Σαρακοστή, το Σάββατο 19 Μαρτίου στις 6.00 μ.μ. στο Πολύκεντρο Ν.Θαλασσινού.

Ελάτε να μάθουμε για την Κυρά Σαρακοστή, να κατασκευάσουμε, να ζωγραφίσουμε και να μεταμορφωθούμε σε μαγειρούληδες.

«Την Κυρά Σαρακοστή που είναι έθιμο παλιό, οι γιαγιάδες μας την φτιάχνουν με αλεύρι και νερό»

Είσοδος Ελεύθερη

Υπέροχο νηστίσιμο τσουρέκι για όσους θα νηστέψουν όλη τη Σαρακοστή!

Υλικά συνταγής (για ένα μεγάλο τσουρέκι):
1 κύβο (40 γραμμ.) νωπή μαγιά
1 κ.σ. ζάχαρη
¼ φλ. χλιαρό νερό
2/3 φλ. ζάχαρη
1 φλ. φρ. χυμό πορτοκαλιού
½ φλ. φυτικό μαγειρικό λίπος
1 κ.γλ. μαχλέπι
½ κ.γλ. μαστίχα
4 ½ φλ. αλεύρι 70% για τσουρέκι

Για τη γέμιση:
Τριμμένη σοκολάτα
Ξύσμα πορτοκαλιού
2 κ.σ. ζάχαρη
½ κ.γλ. κανέλα

Εκτέλεση:
Για να πιάσουμε την μαγιά:
Θρυμματίζουμε την νωπή μαγιά σε μπωλάκι. Την ταΐζουμε με ζάχαρη και προσθέτουμε το νερό. Διαλύουμε με κουταλάκι.
Σκεπάζουμε καλά με μεμβράνη και αφήνουμε να ενεργοποιηθεί η μαγιά, να κάνει φυσαλίδες στην επιφάνεια, λιώνουμε το φυτικό μαγειρικό λίπος και το αφήνουμε να γίνει χλιαρό.
Βάζουμε στον κάδο του μίξερ την ζάχαρη, το φυτικό μαγειρικό λίπος, τον χυμό, το μαχλέπι, την μαστίχα και την ενεργοποιημένη μαγιά. Τα ανακατεύουμε και προσθέτουμε το αλεύρι. Ζυμώνουμε για 5’ δυνατά. Η ζύμη πρέπει να είναι απαλή και αφράτη και βουτυράτη.
Την βάζουμε σε μπωλ. Την σκεπάζουμε καλά και την αφήνουμε να σταθεί και να τριπλασιαστεί σε όγκο για 1 ώρα και 30 λεπτά σε θερμοκρασία δωματίου.
Την ξεφουσκώνουμε. Την χωρίζουμε σε 3 κομμάτια. Ανοίγουμε το κάθε κομμάτι σε φύλλο 40Χ15 και πασπαλίζουμε γέμιση. Την κάνουμε ρολό και το στρίβουμε. Φτιάχνουμε και τα άλλα 2 φυτίλια. Τα πλέκουμε. Φυλακίζουμε τις ενώσεις από κάτω, στις άκρες. Το βάζουμε σε λαμαρίνα στρωμένη με λαδόκολλα και το σκεπάζουμε και το αφήνουμε, καλύτερα μέσα στον φούρνο, να μην ξεραίνεται, για περίπου 1 ώρα να διπλασιαστεί σε όγκο.
Το ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στον αέρα στους 160ο C για 35’ περίπου, να ροδίσει και να φουσκώσει. Μόλις το βγάλουμε αλείφουμε με λίγο φυτικό μαγειρικό λίπος να γυαλίζει ή το βουτάμε σε κουβερτούρα.

argiro.gr

Δύο εορταστικές εποχές, δυο αντιθετικές διατάσεις της καθημερινότητας αλλά και της ανθρώπινης φύσης

Το Καρναβάλι με τους ξέφρενους εορτασμούς τελείωσε και ήρθε η σειρά της Σαρακοστής, της περιόδου της εγκράτειας και της αυτογνωσίας που, κατά τη Χριστιανική θρησκεία, οδηγεί στη λύτρωση και την Ανάσταση. Είναι ο επίλογος των βακχικών εορτών της Αποκριάς που ξεκινούν την Τσικνοπέμπτη κι ολοκληρώνονται την Καθαρά Δευτέρα.

Σημείο «συνάντησής» τους, η Καθαρά Δευτέρα, η πρώτη μέρα της μεγάλης Τεσσαρακοστής, η ημέρα που πήρε το όνομά της από τους Χριστιανούς και σηματοδοτεί μια περίοδο νηστείας η οποία διαρκεί 40 μέρες  - όσες δηλαδή και οι ημέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο - και εορτάζεται 48 ημέρες πριν από την Κυριακή του Πάσχα.

Από παλιά η Καθαρή Δευτέρα, πέρασε στην συνείδηση του λαού, σαν μέρα καθαρμού. Οι βυζαντινοί, την Καθαρή Δευτέρα την ονόμαζαν Απόθεση -Απόδοση, και τελούσαν δρώμενα. Τραγουδούσαν σχετικά άσματα, από τα οποία έχουν σωθεί μικρά μέρη μέχρι στις μέρες μας. «Ίδε το έαρ το καλόν πάλιν επανατέλλει, φέρον υγείαν και χαρά και την ευημερίαν».

Από που προέρχονται τα κούλουμα;

Κούλουμα ονομάζεται η καθαροδευτεριάτικη έξοδος στην εξοχή και το πέταγμα του αετού συνοδεία βεβαίως νηστίσιμων εδεσμάτων.

Ετυμολογικά για την λέξη «Κούλουμα» υπάρχουν πολλές εκδοχές ως προς την προέλευση και τη ερμηνεία. Ο πατέρας της ελληνικής λαογραφίας, Νικόλαος Πολίτης, υποστηρίζει ότι η λέξη προέρχεται από το λατινικό «cuuiulus», που σημαίνει αφθονία, αλλά και τέλος. Μπορεί τα κούλουμα να έχουν τις ρίζες τους στην Αθήνα και να γιορτάζονται κυρίως στο Λόφο του Φιλοπάππου, γιορτάζονται, όμως, και σε όλη την Ελλάδα με έθιμα που είναι άγνωστα στους περισσότερους.

Κούλουμα: Τα (άγνωστα) έθιμα

Βόνιτσα, το έθιμο του «Αχυρένιου Γληγοράκη»

Ο Γληγοράκης λέγεται ότι ήταν ψαράς και απαρνήθηκε τη θάλασσα ψάχνοντας τη μοίρα του στη στεριά. Οι σημερινοί ψαράδες της Βόνιτσας καταδικάζουν αυτήν του την πράξη και κάθε τέτοια μέρα τον τιμωρούν. Φτιάχνοντας λοιπόν έναν αχυρένιο ψαρά, τον δένουν σ’ ένα γάιδαρο και τον γυρνούν σε όλο το χωριό. Όσο περνά η μέρα στήνουν μεγάλο γλέντι με τραγούδι και χορό και στη συνέχεια ρίχνουν τον καημένο τον Γληγοράκη σε μια βάρκα που φλέγεται στ’ ανοιχτά.

Ο «Βλάχικος Γάμος» της Θήβας

Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1830 και έχει να κάνει με τα προξενιά που γίνονταν τότε. Σήμερα πραγματοποιείται παραδοσιακά με το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης η οποία στην πραγματικότητα είναι άνδρας! Παράλληλα όλοι οι παρευρισκόμενοι γιορτάζουν τα Κούλουμα με σατιρικά τραγούδια και πολύ χορό.

Το έθιμο των Μουντζούρηδων στον Πολύσιτο της Βιστωνίδας.

Εδώ η προετοιμασία ξεκινά από την προηγούμενη μέρα με την παρασκευή της παραδοσιακής Λαγάνας και το βράσιμο της φασολάδας από τις γυναίκες του χωριού, για να προσφέρουν στους επισκέπτες τους την επόμενη μέρα. Τους επισκέπτες τους περιμένει μια έκπληξη, αφού τους υποδέχονται δύο μεταμφιεσμένοι οι οποίοι προσπαθούν να τους μουντζουρώσουν με την καπνιά από το καζάνι που έβραζε η φασολάδα έτσι ώστε όλοι να γιορτάσουν την Καθαρή Δευτέρα μασκαρεμένοι!

Το έθιμο του «Αγά» στα Μεστά της Χίου.

Το έθιμο του Αγά έχει ρίζες από την Τουρκοκρατία και μέχρι σήμερα είναι το ίδιο διασκεδαστικό την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας. Ο Αγάς εισβάλει στο χωριό με τη συνοδεία του και παίρνει θέση στην κεντρική πλατεία. Εκεί μαζεύεται ο κόσμος όπου “δικάζεται” για διάφορα παραπτώματα που του καταλογίζονται και πληρώνει το ανάλογο πρόστιμο! Από αυτή τη διαδικασία δε γλιτώνει κανείς από τους παρευρισκόμενους. Τα χρήματα που μαζεύονται από τα υποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουν στο ταμείο του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού. Ένα πρωτότυπο έθιμο με πολύ χιούμορ και κοινωφελές έργο παράλληλα.

Το «ξάρτυσμα» στον Πόρο

Στον Πόρο συναντάμε το «ξάρτυσμα», το καθάρισμα δηλαδή των μαγειρικών σκευών από τα λίπη και τα υπολείμματα από το φαγοπότι της αποκριάς.

Ο Μπέης στην Αλεξανδρούπολη

Στην Αλεξανδρούπολη, ένας κάτοικος μεταμφιέζεται σε Μπέη και περιδιαβαίνει την πόλη μοιράζοντας ευχές για το καλό.

Ο χορός των Παπάδων στην Κέρκυρα

Σε πολλά χωριά της Κέρκυρας αναβιώνει ο παραδοσιακός χορός των Παπάδων. Το χορό σέρνουν πρώτοι οι παπάδες και ακολουθούν οι γέροντες του χωριού.

Το «δικαστήριο» στην Κάρπαθο

Στο Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων στην Κάρπαθο ανταλλάσσονται απρεπείς χειρονομίες μεταξύ των θεατών, και γι’ αυτό οδηγούνται στο «δικαστήριο» από τους Τζαφιέδες (χωροφύλακες), προς απονομή δικαιοσύνης από τους σεβάσμιους του νησιού.

Αγροτικό καρναβάλι στη Νέδουσα

Η αναβίωση ενός αγροτικού καρναβαλιού στη Νέδουσα, στη νότια Πελοπόννησο, όπου οι επισκέπτες συμμετέχουν ενεργά σε ένα αρχαίο τελετουργικό για ευημερία και γονιμότητα.

Και τα γνωστότερα:

Το «γαϊτανάκι»

Σε όλη σχεδόν την Ελλάδα –και σε διάφορες παραλλαγές– το χορευτικό δρώμενο, το λεγόμενο Γαϊτανάκι, έθιμο που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, ξεσηκώνει μικρούς και μεγάλους.

Τα αλευρομουτζουρώματα στο Γαλαξίδι

Το έθιμο του αλευρομουτζουρώματος συναντάμε στο Γαλαξίδι, με τους καρναβαλιστές να χορεύουν κυκλωτούς χορούς αλευρωμένοι και μουτζουρωμένοι!

Του Κουτρούλη ο Γάμος στη Μεθώνη

Η αναβίωση ενός πραγματικού γάμου που άφησε εποχή κατά τον 14ο αιώνα– συντελείται κάθε Καθαροδευτέρα με έντονη σατυρική διάθεση και πειράγματα για τη νύφη.

Το φαγοπότι της Καθαράς Δευτέρας έχει ήδη ξεκινήσει στα περισσότερα ελληνικά σπίτια.

Ο ταραμάς, ο χαλβάς, τα θαλασσινά και τα όσπρια είναι μερικά από τα φαγητά που θα βρει κανείς σε ένα παραδοσιακό τραπέζι. Πρωταγωνιστικό ρόλο βέβαια έχει κι η λαγάνα η οποία σηματοδοτεί την έναρξη της νηστείας της Μεγάλης Σαρακοστής.

Η λαγάνα είναι αζύμωτο ψωμί, δηλαδή παρασκευάζεται χωρίς προζύμι και το όνομα της προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό “λάγανον”. Το όνομα αυτό αναφέρεται σε πολλά κείμενα της αρχαιότητας όπως οι Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη, όπου αναφέρεται η φράση λαγάνα πέττετται δηλαδή λαγάνες γίνονται.

Κατά την παράδοση η λαγάνα παρομοιάζεται με τον άρτο που κατανάλωσαν οι Ισραηλίτες κατά την έξοδό τους από την Αίγυπτο, από τότε και μέχρι τη στιγμή που ο Χριστός ευλόγησε τον ένζυμο άρτο. Έτσι οι πιστοί, τρώνε την Καθαρά Δευτέρα λαγάνα προκειμένου να θυμούνται αυτό το γεγονός.

Ιδιαίτερα οι ψαράδες είνια πανέτοιμοι να υποδεχθούν το τριήμερο, αφού στους πάγκους τους υπάρχει μεγάλη ποικιλία θαλασσινών και οστρακοειδών.

Όσον αφορά την κίνηση και τις τιμές, σύμφωνα με τους πωλητές δεν υπάρχει κάποια αύξηση. Οι τιμές θα κυμαίνονται όσο και τις προηγούμενες ημέρες