Α. Επισκεπτόμαστε την χερσόνησο της Αλικαρνασσού κάθε χρόνο και παρακολουθούμε τις αλλαγές που γίνονται στον χώρο (κάτι που φαίνεται εύκολα) και στην κοινωνία (με προφανείς τις μεγάλες σχηματισμού γνώμης).

Ο χώρος της χερσονήσου, τόσο όμοιος με τον δικό μας νησιωτικό, τραυματίζεται από την εμπορευματοποίηση της γης που οδήγησε σε χωρίς σχέδιο επεκτάσεις και την υπερδομηση. Γίνονται όμως προσπάθειες και τα καταφέρνουν να ανανεώνουν ένα τμήμα της πρόσοψης των οικισμών με χαμηλής κυκλοφορίας δρόμους, με πεζοδρόμους, με πράσινο, με υπαίθριες τοποθετήσεις γλυπτών, με καθαριότητα και καλλωπισμό (παρτέρια γεμάτα πολύχρωμα λουλούδια) με εκθέσεις τέχνης και εγκαταστάσεις αναψυχής.
Η εκτός σχεδίου περιοχή έχει κατακλυστεί από 5-στερα ξενοδοχεία  με υψηλή οργάνωση υπηρεσιών, με άνεση  και χλιδή.  Πως αντιμετωπίζετε το all inclusive; Δεν το αντιμετωπίζουμε! Ζητούμε να τεθούν εκτός αυτού του συστήματος τα κάτω των 4 αστέρων ξενοδοχεία, μας λένε (μάλλον ακίνδυνη στόχευση). Εκτίμηση μας είναι oτι σώζει την μικρομεσαία τάξη του πλήθους των ελευθέρων επαγγελματιών ο μεγάλος εσωτερικός τουρισμός και η εξοχική κατοικία.

Β. Στο δημαρχείο Bodrum υπάρχει φρούρηση από την αστυνομία και τηρείται  πρωτόκολλο εισόδου.  Εσωτερικά εντυπωσιάζει η μινιμαλιστική μοντέρνα οργάνωση, επίπλωση και διακόσμηση όπου ξεχωρίζουν οι αμφορείς ευρήματα ή αντίγραφα ενάλιας αρχαιολογίας (το Μουσείο Ενάλιας αρχαιολογίας στο Κάστρο του Α. Πέτρου θεωρείται από τα καλύτερα στον κόσμο). Το γραφείο Δημάρχου στον α όροφο απλό και λιτό δεν παραπέμπει καθόλου στην πλούσια διακοσμητική τέχνη της ανατολής και μόνο η τεράστια αφίσα του Κεμάλ Ατατούρκ και οι μεγάλες εθνικές σημαίες πίσω από τον  κ. Δήμαρχο σηματοδοτούν την πολιτιστική-πολιτική ταυτότητα του χώρου.  Σε απόσταση περίπου 4 χιλιόμετρων από το Δημαρχείο, στο κέντρο πολιτισμού (που είναι ένας μεγάλος συνεδριακός χώρος με αμφιθέατρο) γίνονται οι συνεδριάσεις του 31-μελούς δημοτικού συμβούλιου (150.000 δημότες). Στις συνεδριάσεις καλούνται οι δημότες με e-mail και μέσω των εφημερίδων και γίνονται συνήθως γίνονται με γεμάτη την αίθουσα των 500 ατόμων. Υπάρχουν 3 δημοτικές παρατάξεις που αντιστοιχούν στα 3 μεγάλα κόμματα: η παράταξη του Δημάρχου κ. Μ. Kocadon - Κεμαλικό ρεπουμπλικανικό κόμμα CHP (μέλος της σοσιαλιστικής διεθνούς), η μείζων μειοψηφία - εθνικιστικό κόμμα MHP (υπερ-δεξιό κόμμα κάτι σαν το ΛΑΟΣ) και η ελάσσων μειοψηφία που αντιστοιχεί στο κεντροδεξιό κόμμα AKP του κ. Ερτογάν. Υπάρχουν οξύτητες στις συνεδριάσεις; Ναι! Πολλές φορές ξεπερνούν τα καθιερωμένα!

Οι δημοτικές κοινότητες έχουν πρόεδρο και τοπικό συμβούλιο, αλλά όπως μας λέει ο πρόεδρος οικισμού Καντίκαλε (Παξιμάδι) Athan Suzer: ‘’είμαστε μόνο για να παίρνουμε τηλέφωνο στον δήμο’’. Το είπε μάλιστα πιο σαρκαστικά: ‘’Είμαστε οι ρουφιάνοι της Δημοτικής αρχής’’ ! Επισκεφτήκαμε μια μονάδα βιολογικού καθαρισμού πνιγμένη στις βοκαμβίλιες. Οι εγκαταστάσεις είναι καινούργιες, περιποιημένες και φαίνεται ότι λειτουργούν καλά. Περάσαμε από το Ορτακεντ (Επισκοπή για τους  Ρωμιούς-χριστιανούς κατοίκους του),  το Γιαχσί (Χλωρό) και φράσαμε στο Καντίκαλε (Παξιμάδι) σταματώντας στην εκκλησία της Πάνω Παναγιάς που πρόσφατα αναστηλώθηκε. Είναι μια σταυροθολιακή μονόχωρη εκκλησία του 1870, ίδιας ναοδομίας με την Κοίμηση της Θεοτόκου και την Αγία Τριάδα Αντιμαχειας και τον Ασώματο στο Ασφενδιού. Το 2011 η εκκλησία ήταν υπό κατάρρευση (φωτογραφίες). Ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας μας είπε ότι η αναστήλωση έγινε με την επίβλεψη της Αρχαιολογικής υπηρεσίας, κόστισε 100.000 ευρώ με εξ ημισείας δαπάνης κράτους και κοινότητας  (η καμπάνα που θα αναρτηθεί στο καμπαναριό του αγοράστηκε από την Αδελφότητα των Κώων Μουσουλμάνων). ‘’Δεν αρκεί που συντηρήσαμε τον ναό. Θέλουμε να λειτουργεί! Θέλουμε να εξυπηρετήσει τους 1000 περίπου χριστιανούς της Αλικαρνασσού!’’ Από συνδρομές φίλων του ναού χρηματοδοτείται τώρα η αγορά του ξυλογλύπτου τέμπλου και των εικόνων του. Έχουν ζητήσει από το Πατριαρχείο βοήθεια και συνεργασία και  ‘’θυρανοιξια’’ και περιμένουν απάντηση (που αργεί). ‘’Πριν λίγες μέρες χρειαστήκαμε ορθόδοξο Παπά για μια κηδεία ορθόδοξης Ρωσίδας που ήταν εδώ παντρεμένη. Μόνο Ληθουριανος Ιερέας από την Σμύρνη αποδέχθηκε το αίτημα μας και τέλεσε την κηδεία παρουσία πλήθους συγχωριανών μας’’. Σεμνός ικέτης του Θεού, Υπηρέτης του Λαού της Κω ο Μητροπολίτης μας: ‘’Ψαλλεί κύριον τον Θεόν ημών,  Εκ νυκτός έργων εσκοτισμένοις πλάνης, ιλασμόν ημιν Χριστέ έλθοις πορίζων, …ευχερή τε την τρίβων, καθ’ ην ανατρέχοντες εύρημεν κλέος’’.

Γ. Η Τουρκία είναι μια πολυπληθής και αχανής χώρα με ένα μωσαϊκό εθνοτήτων στο οποίο βεβαίως η τουρκική εθνική και μουσουλμανική ταυτότητα είναι η αδιαμφισβήτητα κυρίαρχη. Σήμερα με τις οικονομικές και πολιτικές αλλαγές, το άνοιγμα στην αγορά, η εκτεταμένη πανεπιστημιακή εκπαίδευση, τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας, η υποχώρηση του ελεγχου και καταναγκασμού που επέβαλλε το στρατιωτικό-αστυνομικό ελέω Κεμαλισμού κατεστημένο,  σε συνδυασμό με την έξαρση του τυφλού μουσουλμανικού φανατισμού (φονταμενταλισμός με αποκορύφωμα την σκοταδιστική ISYS) παρατηρείται ένας θρησκευτικός σκεπτικισμός και υπάρχει άνθηση της αναζήτησης ταυτότητας. Ψάχνουν στοιχεία προέλευσης σε βυζαντινά και αλλοεθνή φύλα  και αρκετοί επαναπροσεγγίζουν τον χριστιανισμό.  Η αναστήλωση των βυζαντινών ναών στα μικρασιατικά παράλια δεν είναι προϊόν μόνο της οικονομίας της αγοράς και του τουρισμού. Βαθύτατες διεργασίες συντελούνται σε επίπεδο ιδεολογίας και πολιτικής που ανοίγουν ένα νέο χώρο επικοινωνίας .
Οι  σχέσεις φιλίας και συνεργασίας είναι μια αμφίδρομη διαδικασία που μπορεί να αμβλύνει ιστορικές αντιθέσεις και να δημιουργήσει έδαφος κατανόησης και αλληλεγγύης που να πατεί στο έδαφος της σημερινής σκληρής πραγματικότητας.

Δ. Η σύντομη επίσκεψη  απέδειξε ότι υπάρχει θετική διάθεση. Σύντομα ήρθε η πρόταση συνεταιρισμού παραγωγής τοπικών προϊόντων που τον χειμώνα περιηγείται όλους τους οικισμούς του Δήμου Αλικαρνασσού, να συμπεριλάβει την γειτονική πόλη της Κω  στον κατάλογο των εκθέσεων-εκδηλώσεων του. Είδομεν!

Νίκος Μυλωνάς
Το κείμενο αυτό μεταφράστηκε από την Νιαζέ Παιζάνογλου και στάλθηκε στο ε μαιλ του κ. Μ. Kocadon