Είναι πολλοί επτά μήνες για να ζητήσει κάποιος συγγνώμη; Από ότι φαίνεται, μάλλον όχι.

Όταν τον περασμένο Νοέμβριο, ο Ταγίπ Ερντογάν εξαπέλυε μύδρους εναντίον του Βλαντιμίρ Πούτιν, μετά την κατάρριψη του ρωσικού Σουχόι από τουρκικά μαχητικά κοντά στα σύνορα με τη Συρία, λίγοι ήταν εκείνοι που μπορούσαν να φανταστούν ότι μερικούς μήνες αργότερα ο τούρκος πρόεδρος θα προχωρούσε σε μια τόσο εντυπωσιακή κίνηση όσο η αποστολή μιας απολογητικής επιστολής προς τον ρώσο ομόλογό του.

Τι μεσολάβησε; Και γιατί ο τούρκος ηγέτης, ο οποίος δεν φημίζεται για τα αυτοκριτικά του χαρίσματα ή για την ευκολία του να παραδέχεται έναν λανθασμένο χειρισμό, αποφάσισε να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τη Ρωσία, αναλαμβάνοντας την ευθύνη και το βάρος αυτής της διαδικασίας;

Οι σοβαρές συνέπειες που είχαν οι ρωσικές κυρώσεις στην τουρκική οικονομία αλλά και η αυξανόμενη διεθνής και περιφερειακή απομόνωση της Άγκυρας φαίνεται ότι έκαναν τον Ερντογάν να αλλάξει, τουλάχιστον για την ώρα, προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική της γείτονος.

Πώς το Κρεμλίνο εγκλώβισε την Άγκυρα

Τα βασικά μέτρα που έλαβε η ρωσική κυβέρνηση μετά την κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους είχαν να κάνουν με την επιβολή κυρώσεων προς την Άγκυρα στον εμπορικό, τον κατασκευαστικό και τον τουριστικό τομέα. Στον εμπορικό τομέα, η Μόσχα προχώρησε στην απαγόρευση των εισαγωγών τουρκικών προϊόντων, κάτι που έπληξε σοβαρά τις τουρκικές εξαγωγές που σε μεγάλο μέρος βασίζονταν στο εμπόριο με τη Ρωσία. Ιδιαιτέρως σκληρές ήταν οι συνέπειες και στον τομέα του τουρισμού. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του τουρκικού υπουργείου Τουρισμού, οι ρώσοι τουρίστες μειώθηκαν κατά 90% τον μήνα Μάιο σε σχέση με πέρυσι, ενώ ο συνολικός τουρισμός στη χώρα σημείωσε πτώση 35% σε σύγκριση με την καλοκαιρινή περίοδο του 2015. Ακόμη, το Κρεμλίνο απαγόρευσε σε ρωσικές κατασκευαστικές εταιρίες να πραγματοποιούν εργασίες στην Τουρκία. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης, οι ρωσικές κυρώσεις θα στοιχίσουν στην ανάπτυξη της Τουρκίας από 0,3 έως 0,7% του ΑΕΠ.

Την ίδια στιγμή, η Ρωσία «πάγωσε» μια σειρά από κοινά σχέδια των δύο χωρών στον τομέα της ενέργειας με σημαντικότερο βεβαίως το πρότζεκτ του Turkish Stream, επιφέροντας ένα ακόμη πλήγμα όχι μόνο στην οικονομία αλλά και στη γεωπολιτική ισχύ της Άγκυρας. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι το Κρεμλίνο δεν προχώρησε σε παύση της παροχής φυσικού αερίου προς την Τουρκία, καθώς η τελευταία αποτελεί έναν από τους βασικούς «πελάτες» της.

Όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά πολλοί αναλυτές, ένα από τα κεντρικά στοιχεία της ρωσικής στρατηγικής ήταν η επιβολή κυρώσεων που όχι μόνο θα έπλητταν την Άγκυρα αλλά και θα ωφελούσαν την εσωτερική οικονομία της Ρωσίας. Κοντολογίς, το Κρεμλίνο χρησιμοποίησε ένα μέρος των κυρώσεων για να τονώσει την εσωτερική του οικονομία. Και τα κατάφερε. Το εμπάργκο στα τουρκικά αγροτικά προϊόντα οδήγησε σε αύξηση της ζήτησης και ενίσχυση του ρωσικού αγροτικού τομέα, ενώ οι κυρώσεις στον τουριστικό τομέα ευνόησαν προορισμούς στο εσωτερικό, ενισχύοντας τη ρωσική οικονομία.

Εν τω μεταξύ, στον στρατιωτικό τομέα, η Μόσχα ενίσχυσε τη θέση της στο μέτωπο της Συρίας και ειδικότερα σε κρίσιμες περιοχές κοντά στα σύνορα με την Τουρκία κοντά στην Αττάλεια, εξουδετερώνοντας τις ομάδες των Τουρκμένων που δρούσαν στην περιοχή. Κατέστησε έτσι ιδιαίτερα δυσχερή την όποια εμπλοκή της Άγκυρας στη Συρία κατά του καθεστώτος και ενίσχυσε τις δυνάμεις του Άσαντ.

Η αβάσταχτη μοναξιά της διεθνούς απομόνωσης

Εκτός από την επιδείνωση της οικονομίας, τους τελευταίους επτά μήνες συνέβησαν και πολλά άλλα στην Τουρκία. Η αναζωπύρωση του κουρδικού μετώπου στο εσωτερικό, η νέα ένταση στις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ενδεχόμενο κατάρρευσης της συμφωνίας για το προσφυγικό, η αναγκαστική απομάκρυνση του Αχμέτ Νταβούτογλου από την πρωθυπουργία, οι σφοδρές επιθέσεις κατά της Ευρώπης από την τουρκική ηγεσία και οι νέες τρομοκρατικές επιθέσεις συνθέτουν το πολύπλοκο μωσαϊκό που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο Ταγίπ Ερντογάν.

Κατά τη διάρκεια αυτή της ταραχώδους περιόδου, ο τούρκος πρόεδρος φαίνεται πως κατάλαβε ότι η διεθνής απομόνωση στην οποία οδήγησε τη χώρα με την απρόβλεπτη και αυταρχική συμπεριφορά του υπονομεύει σοβαρά το στρατηγικό σχέδιο να διαδραματίσει η Άγκυρα έναν κεντρικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή. Ένας τέτοιος κεντρικός ρόλος προϋποθέτει τη διατήρηση και ενίσχυση των σχέσεων με όλους τους βασικούς παίκτες που προσδιορίζουν την ισορροπία δυνάμεων στην Μέση Ανατολή.

Μια τέτοια συνειδητοποίηση φαίνεται να βρίσκεται πίσω από την άλλη μεγάλη διπλωματική εξέλιξη των ημερών, την αποκατάσταση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ, μετά τα γεγονότα που σημειώθηκαν ανοιχτά της Γάζας πριν από έξι χρόνια. Η εξέλιξη αυτή θα επιτρέψει στην Άγκυρα να έχει κάποιο λόγο στο ενεργειακό παιχνίδι που «θα στηθεί» την Ανατολική Μεσόγειο, βασικός παίκτης του οποίου είναι το Ισραήλ, αλλά και να αποκτήσει έναν ακόμη πάροχο φυσικού αερίου πλην της Ρωσίας, από την οποία συνεχίζει να προμηθεύεται το 55% των αναγκών της.

Το 2010, ο Ερντογάν επέλεξε τους υψηλούς τόνους και τις λεκτικές επιθέσεις ενάντια στο Ισραήλ σε μια προσπάθεια να εμφανιστεί ως εκφραστής του μουσουλμανικού κόσμου και να διαδραματίσει έναν κεντρικό ρόλο στην πολύπαθη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Αν και η στρατηγική του τούρκου προέδρου μένει η ίδια, τα μέσα για την επίτευξή της φαίνεται πως είναι πλέον διαφορετικά. Για αυτό και σπεύδει να κλείσει τους «ανοιχτούς λογαριασμούς» τόσο με τον Βλαντιμίρ Πούτιν όσο και με τον Βενιαμίν Νετανιάχου.

thetoc.gr

«Χαμένο» φαίνεται να είναι πλέον το στοίχημα της Ελλάδας με την ρωσική αγορά, καθώς μετά τις τελευταίες εξελίξεις με την άρση των κυρώσεων της Ρωσικής Κυβέρνησης κατά της Τουρκίας, ανοίγει και πάλι ο δρόμος προς την γείτονα για τους Ρώσους τουρίστες, για τους οποίους θα είναι και πάλι ο πρώτος προορισμός για τις φετινές διακοπές τους.

Μόλις χτες, 1η Ιουλίου, ο Σύνδεσμος Tour Operators της Ρωσίας (ATOR), ανακοίνωσε ότι το μέσο κόστος των ταξιδιών προς την Τουρκία για μια εβδομάδα χαλάρωσης στο ξενοδοχείο με το πρόγραμμα «all inclusive» σε αυτή τη σεζόν, θα ανέλθει σε όχι παραπάνω από 30 χιλιάδες ρούβλια (422 EURO) –τιμή πολύ χαμηλότερη αυτή τη σεζόν από ό,τι στο παρελθόν.
Με δηλώσεις του στην «δημοκρατική», ο πρόεδρος του Ρωσικού Τουρ Οπερέιτορ ‘ΤΕΖ ΤΟΥΡ’ στην Ελλάδα, κ. Δημήτρης Χαριτίδης, εμφανίσθηκε ιδιαίτερα επιφυλακτικός για την έκβαση της φετινής τουριστικής περιόδου σχετικά με την Ρωσική αγορά:
«Πρόκειται για μια πολύ κακή εξέλιξη. Τα τελευταία γεγονότα σε πολιτικό επίπεδο βρήκαν πολλούς Τουρ Οπερέιτορ απροετοίμαστους, διότι μέχρι τώρα είχαν κάνει τον προγραμματισμό τους χωρίς να έχουν συμπεριλάβει την Τουρκία. Παρά το γεγονός πως η Ελλάδα παραμένει αγαπημένος προορισμός των Ρώσων για τις διακοπές τους, από την στιγμή που ανοίγει και πάλι ο δρόμος προς την Τουρκία, θα κατευθυνθούν προς τα εκεί. Πάντως, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Ρωσίας, εκδηλώνεται μια δυσαρέσκεια των Ρώσων για τους χειρισμούς του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς δείχνει ότι τους εξέπληξε πόσο γρήγορα άλλαξε γνώμη και ξέχασε το επεισόδιο με την κατάρριψη του αεροπλάνου. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα επιλέξουν και πάλι την Τουρκία, διότι είναι πολύ ελκυστική. Δίνει πολύ φτηνά πακέτα, δεν απαιτεί έκδοση βίζας και έχει πολύ ‘επιθετική’ πολιτική σε προβολή και διαφήμιση. Ήδη Τούρκοι Τουρ Οπερέιτορς ετοιμάζονται για μεγάλο άνοιγμα προς την ρωσική αγορά, πουλώντας πολύ φτηνά.

«Καταλαβαίνετε ότι με 600 ευρώ μπορεί να πάει ένα ζευγάρι για μία εβδομάδα σε πεντάστερα ξενοδοχεία. Όσον αφορά την Ελλάδα, φοβόμαστε για ακυρώσεις ή για επιβράδυνση στις κρατήσεις και πωλήσεις θέσεων για το επόμενο δίμηνο. Τα αεροπλάνα από την Ρωσία έχουν αυτή την περίοδο 25-30% πληρότητες ενώ κανείς δεν ξέρει τι να περιμένουμε μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Ήδη εντός δύο ημερών από την ανακοίνωση της ρωσικής κυβέρνησης, σημειώνεται μια ‘επιβράδυνση’ στις κρατήσεις –αν και είναι ακόμη πολύ νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα. Η Κρήτη και η Ρόδος στηρίζονταν φέτος στις κρατήσεις ‘Last Minute’και ίσως εκεί να έχουμε πρόβλημα. Μπορεί να ομαλοποιήθηκε η κατάσταση με την έκδοση της βίζας αλλά προέκυψε άλλο πρόβλημα. Από την στιγμή που ανοίγει ξανά η αγορά της Τουρκίας, υπάρχει πρόβλημα. Εκεί που περιμέναμε 850.000 Ρώσους, θα πρέπει να αρκεστούμε σε μικρότερα νούμερα, μάλλον….», λέει ο πρόεδρος του ΤΕΖ ΤΟUR.
Ο κ. Χαριτίδης υπογράμμισε ότι υπάρχουν και άλλες παράμετροι που θα σηματοδοτήσουν τις εξελίξεις, αφού κάποιοι Τουρ Οπερέιτορς τελικώς θα είναι σε θέση να καλύψουν τις θέσεις των αεροσκαφών προς άλλες χώρες: «Το προϊόν που προσφέρει η Τουρκία είναι κάτι που το γνωρίζει ο Ρώσος τουρίστας. Η επόμενη εβδομάδα θα είναι καθοριστική για το δίμηνο που θα ακολουθήσει. Δεν ξέρω πόσο θα καταφέρει η Ελλάδα να κερδίσει τελικώς από αυτή την υπόθεση, διότι με αυτά τα δεδομένα που αλλάζουν συνεχώς, το 2017 θα έχουμε πτώση….»

Τα τρομοκρατικά χτυπήματα πάντως με τελευταία την επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, δεν φαίνεται να πτοούν τους Ρώσους να επισκεφτούν τουρκικά θέρετρα στο εγγύς μέλλον μετά την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών.

Σε αυτό παίζει ιδιαίτερο ρόλο η ‘επιθετική’ πολιτική της Ρωσικής κυβέρνησης μέσα από τα ΜΜΕ καθώς οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Τουρισμού, έχουν ήδη ξεκινήσει μια δυναμική καμπάνια υπέρ της τουρκικής αγοράς, ενώ μόλις χτες, η γραμματέας Τύπου της Ρωσικής Ένωσης Τουριστικής Βιομηχανίας κα Τουρίνα, δήλωσε ότι ταξιδιωτικά πρακτορεία δέχονται μεγάλο αριθμό τηλεφωνικών κλήσεων από Ρώσους, που ενδιαφέρονται για διακοπές στην Τουρκία.

Σύμφωνα με την κα Τουρίνα, υπάρχουν πτήσεις τσάρτερ από τη Μόσχα, Αγία Πετρούπολη, ενδεχομένως, από άλλες πόλεις για την Τουρκία με στόχο να καλυφθεί η ζήτηση που έχει ξεκινήσει.
Οι τιμές σε σχέση με άλλες χώρες της Μεσογείου είναι πάρα πολύ καλές και τα πακέτα είναι πολύ φτηνά για τους Ρώσους τουρίστες, που αντιμετωπίζουν οικονομική κρίση στην χώρα τους.
Σύμφωνα με τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, το 30-40% του συνόλου των δυνητικών πελατών γι αυτό το καλοκαίρι δεν έχει επιλέξει ακόμη προορισμό γιατί δεν βρήκε τον κατάλληλο, που θα αντικαταστήσει την Τουρκία. Εάν ανοίξει η Τουρκία, οι πράκτορες τονίζουν ότι μέσα σε 10 ημέρες θα μπορέσουν να δρομολογήσουν προγράμματα.

Η εκτίμηση είναι ότι το πακέτο διακοπών στην Τουρκία φέτος για τους Ρώσους θα είναι φτηνότερο κατά 30-40% σε σχέση με την Ελλάδα, την Κύπρο και άλλους προορισμούς.
Ειδικά για τα νησιά μας, τα πράγματα χειροτερεύουν καθώς έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τις συνεχείς αυξήσεις στην φορολογία.
Όσο για το φόβο τρομοκρατικού χτυπήματος, οι πράκτορες τονίζουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι το ενδεχόμενο αυτό μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα.

Υπενθυμίζεται ότι την Πέμπτη ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε διάταγμα που αίρει την απαγόρευση ταξιδιών των Ρώσων στην Τουρκία, ενώ μόλις χτες, στο Σότσι πραγματοποιήθηκε συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας και της Τουρκίας, Σεργκέι Λαβρόφ και Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε μια προσπάθεια εξομάλυνσης των διμερών σχέσεων.

Πηγή:www.dimokratiki.gr

Σε άλλες περιόδους είναι βέβαιο ότι θα είχαμε ήδη ζήσει μια ακόμη ελληνοτουρκική κρίση. Το πρώτο εξάμηνο του 2016 η Τουρκία έκανε και συνεχίζει να κάνει ότι μπορεί για να την προκαλέσει. Την έχουμε αποφύγει μόνο επειδή η Αθήνα ορθώς κάνει από την πλευρά της ότι μπορεί για να την αποφύγει. Οι πιλοτοι μας κάνουν την δουλειά τους όπως ακριβώς πρέπει, αναχαιτίζουν τους Τούρκους, αλλά ταυτόχρονα επιδεικνύουν και την ψυχραιμία που τους χαρακτηρίζει ως επαγγελματίες. Η Άγκυρα θέλει κρίση, εμείς δεν έχουμε κανένα λόγο να της την …προσφέρουμε. Αν θέλει ας την προκαλέσει.

Οι αριθμοί των προκλήσεων στον ενέριο χώρο του Αιγαίου δεν είναι αυτό που κυρίως προβληματίζει το ΥΠΕΘΑ και το ΓΕΕΘΑ. Είναι τα “ποιοτικά χαρακτηριστικά” των προκλήσεων που βάζουν σε σκέψεις τους επιτελείς.

Στο πρώτο εξάμηνο του 2016 έχουμε:

α. Αριθμός υπερτπήσεων 2016: 36 (είναι ο μεγαλύτερος τα τελευταία 7 έτη (το 2009 κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα είχαμε 28 υπερπτήσεις).

β. Η προχθεσινή υπέρπτηση στο Αγαθονήσι είναι η 3η εντός του 2016, ενώ στους Ανθρωποφάγους είναι η 5η και στο Μακρονήσι η 2η.

Οι Ανθρωποφάγοι “ανέβηκαν” στην δεύτερη θέση όσον αφορά τις υπερπτήσεις, πίσω από τις ΟΙΝΟΥΣΣΕΣ όπου από τις αρχές του έτους έχουν καταγραφεί 21 υπέρπτήσεις!

γ. Όσον αφορά τις εμπλοκές φτάσαμε αισίως τις 35 για το τρέχον έτος και μπαίνοντας στον Ιούλιο που κρίνεται ως “θερμός” μήνας σε αυτό τον τομέα, αφού τον Ιούλιο του 2015 καταγράφηκαν 10 εμπλοκές.

Όλα αυτά δεν μπορεί παρά να μας ανησυχούν. Ο Ερντογάν δείχνει μια σπουδή να κλείσει όλα τα ανοιχτά μέτωπα που ο ίδιος άνοιξε, με Ρωσία, Ισραήλ και Αίγυπτο. Δεν μπορεί να είναι ο μοναδικός λόγος ότι θέλει να επικεντρώσει στα ζητήματα του Αιγαίου. Αλλά σίγουρα είναι από τους πρώτους λόγους στη λίστα του.

militaire.gr