Πώς πάει η Ελλάδα στο Eurogroup; Ποιοι είναι τα γεράκια και ποιοι τα περιστέρια στην έναρξη της δυσκολότερης διαπραγμάτευσης από την αρχή της ελληνικής κρίσης το 2010;

Ολοι θέλουν την Ελλάδα εντός ευρωζώνης αλλά υπό όρους. Ολοι συμφωνούν στην στροφή προς την ανάπτυξη για να βγει η Ευρωζώνη από το τέλμα. Ολοι επίσης συμφωνούν σε γενναίες αποφάσεις, όχι όμως τόσο γενναίες που θα έβαζαν στο τραπέζι της συζήτησης ένα «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Ολοι μιλούν για αλληλεγγύη με βάση τις ευρωπαϊκές συνθήκες και το όραμα... που κάπου στην πορεία χάθηκε.

Κοινή θέση όλων είναι ότι μια χώρα που χρηματοδοτήθηκε από τα λεφτά των δικών τους φορολογούμενων πρέπει να δώσει λογαριασμό. Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία αποτελούν μέρος ενός σκληρού πυρήνα που συντάσσεται με την γερμανική γραμμή. Το πολιτικό κόστος είναι βαρύ, το πολιτικό ρίσκο ακόμη μεγαλύτερο.Ρέντσι, Ραχόι, Κοέλιο, δεν θα είναι σύμμαχοι της Αθήνας στη Σύνοδο Κορυφής στις 12 Φεβρουαρίου, δίνοντας μια πρόγευση για την στάση τους με απεσταλμένους τους υπουργούς Οικονομικών των χωρών τους, στο έκτακτο Eurogroup της Τετάρτης. Η λέξη «κούρεμα» του ελληνικού χρέους αποτελεί απαγορευμένη λέξη, η λέξη συμφωνία-γέφυρα βρίσκει ευήκοα ώτα αλλά όχι με μια συμμαχία προθύμων. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον. 

Η Ανγκελα Μέρκελ διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρόκειται να δεχθεί επαναδιαπραγμάτευση. Ποια όμως είναι η αλήθεια; Στην Ευρώπη υπάρχουν πολλές φωνές, ακόμα και αξιωματούχων που κατέχουν θέσεις κλειδιά όπως του επικεφαλής του Eυρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ ή του κεντρικού τραπεζίτη της Γαλλίας Κριστιάν Νουαγιέ που θεωρούν ρεαλιστική την συζήτηση ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Επισήμως όμως οι ευρωπαίοι εταίροι αποκλείουν για την ώρα ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Πίσω από τις κλειστές πόρτες όμως συζητείται ξανά και ξανά η ανάγκη εξεύρεσης μιας ρεαλιστικής λύσης. Μια λύση που πιθανόν να «βαπτιστεί»… έτσι ώστε να μην υπάρχουν νικητές και ηττημένοι.

Γερμανία: Η Ανγκελα Μέρκελ  έχει αποκλείσει το κούρεμα και ζητά απαρέγκλιτη τήρηση των δεσμεύσεων παρά το γεγονός ότι οι οικονομικοί σύμβουλοι της Bundestag έχουν πει ότι η επιμήκυνση είναι μια πιθανότητα. Η Γερμανία αρνείται επισήμως τις ελληνικές προτάσεις όμως μιλά για συνέχιση της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδας και λύση εντός ευρώ.

Γαλλία: Ο υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν έχει πει ότι οι πιστωτές της Ελλάδας θα πρέπει να της προσφέρουν ένα «νέο συμβόλαιο». Σεβασμό στην ψήφο του ελληνικού λαού, που σήμανε ότι η λιτότητα ως μόνη προοπτική δεν είναι πλέον ανεκτή αλλά και σεβασμό στους ευρωπαϊκούς κανόνες και ζητά ο Φρανσουά Ολάντ. 

Ισπανία: Η ισπανική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι η θέση του πρωθυπουργού, Μαριάνο Ραχόι παραμένει αταλάντευτη στο ότι η Ελλάδα θα πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Η Μαδρίτη θεωρείται Νο1 εμπόδιο στις διαπραγματεύσεις καθώς ο Ραχόι απειλείται από τους Podemos κι αν υποχωρήσει… θεωρεί ότι υπογράφει την πολιτική καταδίκη του.

Πορτογαλία: Μετά από ένα τριετές μνημόνιο και σκληρά μέτρα η Πορτογαλία βγήκε τον περασμένο Μάιο στις αγορές χωρίς το δίκτυ ασφαλείας της προληπτικής πιστωτικής γραμμής. Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Πέδρο Πάσος Κοέλιο έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να στηρίξει καμία πρόταση διαγραφής ή αναδιάρθρωσης σε βάρος της αλληλεγγύης των ευρωπαϊκών λαών.

Ιταλία: Ο ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι στη συνάντηση του με τον Αλέξη Τσίπρα μίλησε για την ανάγκη στροφής προς την ανάπτυξη με σεβασμό όμως των κανόνων που θα πρέπει να εφαρμόζονται με ευελιξία και εξυπνάδα. Ο ίδιος πάντως διαβεβαίωσε την Ανγκελα Μέρκελ ότι δεν θα παρεκκλίνει αυτών των κανόνων.

Αυστρία: Ο καγκελάριος Βέρνερ Φάινμαν ασκεί κριτική στην Τρόικα, είναι διαλλακτικός και εμφανίστηκε να υποστηρίζει την ελληνική προσπάθεια για συμφωνία-γέφυρα. Αποκλείει όμως το κούρεμα. Ο υπουργός Οικονομικών Χανς Γεργκ Σέλιγκ, λέει ότι μια διαγραφή χρέους «θα άνοιγε την όρεξη και άλλους». Οι αυστριακές τράπεζες έχουν έκθεση στο ελληνικό χρέος 150 εκατ. ευρώ.

Βέλγιο: Ο υπουργός Οικονομικών Γιόχαν Βαν Οβερτβελντ λέει ότι όλες οι χώρες θα πρέπει να σεβαστούν τους κανόνες και τις δεσμεύσεις, είναι όμως πρόθυμος να δει τις ελληνικές προτάσεις με θετικό μάτι και δεν αποκλείει συζήτηση αναδιάρθρωσης του χρέους. Η έκθεση του Βελγίου στην Ελλάδα είναι 7,24 δισ. ευρώ.

Εσθονία: Ο υπουργός Οικονομικών Μαρί Λορί αποκλείει το κούρεμα του ελληνικού χρέους. «Κατά τη γνώμη μας, οι συνθήκες είναι πολύ ευνοϊκές για την Ελλάδα. Περιμένουμε ότι η χώρα θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις και θα προχωρήσει σε ένα βιώσιμο μονοπάτι για τα δημόσια οικονομικά της» δήλωσε ο ίδιος προ ημερών.

Φινλανδία: Ο πρωθυπουργός της Αλεξάντερ Στουμπ διαμηνύει ότι η χώρα του δεν θα χαρίσει δάνεια αλλά δεν αποκλείει συνομιλίες για επιμήκυνση του χρέους και μείωση των επιτοκίων. Ο Στουμπ πιστεύει ότι ο αντίκτυπος από τέτοια μέτρα δεν θα είναι σημαντικός. Η συμμετοχή της Φινλανδίας στο πρόγραμμα ανέρχεται σε 5,39 δισ. ευρώ.

Ιρλανδία: Ο  πρωθυπουργός Εντα Κένι έχει δηλώσει ότι δεν πρόκειται να υποστηρίξει την ιδέα μια συνόδου για το χρέος της Ελλάδας. Η Ιρλανδία μάλλον θα τηρήσει στάση αναμονής για να δει τι ακριβώς προτείνει η Ελλάδα. Αναμένει δηλαδή τις προγραμματικές δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα για να αποφασίσει τη στάση της.

Ολλανδία: Ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών και πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ διαμηνύει ότι δεν θα υπάρξει υποστήριξη για διαγραφή χρέους. Είναι επίσης αντίθετος στην κατάργηση της Τρόικας. Η έκθεση της Ολλανδίας στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας ανέρχεται σε 3,2 δισ. ευρώ, οι ολλανδικές εγγυήσεις στα δάνεια του EFSF ανέρχονται σε 33,6 δισ.

Σλοβενία: Υποστηρίζει ότι η μόνη σταθερή λύση για την Ελλάδα είναι να εκπληρώσει τους στόχους της. Αναμένει επίσης ότι η Ελλάδα θα κάνει χρήση μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής όταν λήξει το πρόγραμμα διάσωσης. Η Σλοβενία έχει μερίδιο 263,7 εκατ. ευρώ στα διμερή δάνεια που δόθηκαν στην Ελλάδα.

Κύπρος: Τάσσεται υπέρ των προσπαθειών της Ελλάδας και των αναπτυξιακών πολιτικών στην Ευρώπη. Όπως είπε ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης μετά την συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα, θα πρέπει τώρα να δούμε πώς η ομάδα κρατών που ασπάζεται την ανάγκη στροφής προς την ανάπτυξη θα μετατρέψει τη θεώρηση, σε πράξη.

Λετονία: Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να σεβαστεί τις συμφωνίες που έχει συνάψει με τις χώρες - μέλη της ευρωζώνης, στο πλαίσιο του προγράμματος προσαρμογής ξεκαθαρίζει και η πρωθυπουργός της Λετονίας Λαϊμντότα Στραογιούμα. Τάσσεται υπέρ της συνέχισης των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα εφόσον δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στην εφαρμογή του προγράμματος.

Σλοβακία: Όποια χώρα δεν επιθυμεί να ακολουθεί τους κανόνες, πρέπει να βγαίνει από το ευρώ, έχει δηλώσει πρόσφατα ο Jozef  Makuch, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της ΕΚΤ και διοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Σλοβακίας.

Λιθουανία: Ο υπουργός Οικονομικών του νεότερου μέλους της Ευρζώνης, Ρίμαντας Σάτζους έχει διαμηνύσει ότι τα κράτη μέλη της νομισματικής ένωσης πρέπει να κρατούν τις δεσμεύσεις τους. Δεν συζητεί έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, ωστόσο συντάσσεται με τις συντηρητικές απόψεις των κρατών του ευρωπαϊκού βορρά, ιδίως της Γερμανίας.

Μάλτα: Ο υπουργός Οικονομικών της Μάλτας Εντουαντ Σικλούνα δεν τάσσεται κατά της επαναδιαπραγμάτευσης του ελληνικού χρέους ξεκαθαρίζει όμως ότι αυτή δεν μπορεί να περιλαμβάνει την διαγραφή. Πιστεύει ότι θα υπάρξουν παραχωρήσεις αλλά μόνο σε ό,τι αφορά τους όρους και τις συνθήκες για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.

Λουξεμβούργο: Ο υπουργός Οικονομικών της χώρας Πιερ Γκραμένα που θα είναι ο επόμενος πρόεδρος του Eurogroup από τον Ιούλιο λέει ότι «η Ευρώπη είναι τώρα πολύ καλύτερα προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε εντάσεις απ ό,τι πριν από τρία χρόνια, όταν η ελληνική κρίση αποτελούσε μεγαλύτερο παράγοντα αστάθειας».

Βρετανία: Εκτός ευρωζώνης αλλά κέντρο λήψης αποφάσεων. Ο βρετανός υπουργός Οικονομικών Τζορτζ Οσμπορν έχει καλέσει την ελληνική κυβέρνηση να επιδείξει υπευθυνότητα τονίζοντας πως είναι σημαντικό για την «Ευρωζώνη να αποκτήσει ένα καλύτερο σχέδιο για τις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη». Τάσσεται κατά του κουρέματος του ελληνικού χρέους.

thetoc.gr

H επαναφορά των «ελεύθερων» συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον καθορισμό των μισθών και των επιδομάτων και η επιβολή νέων εισφορών ή καταργημένων κοινωνικών πόρων για τη χρηματοδότηση του Aσφαλιστικού μπαίνουν, κατά προτεραιότητα, στις πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η νέα κυβέρνηση αμέσως μετά τη ψήφο εμπιστοσύνης από τη Bουλή.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Ημερησίας, οι δύο αυτές παρεμβάσεις κρίθηκαν ως «απολύτως αναγκαίες» για να αρχίσει να «ξηλώνεται» ο… στενός κορσές του Mνημονίου -όπως χαρακτήρισε ο νέος υπουργός Eργασίας Π. Σκουρλέτης το σημερινό καθεστώς για τους μισθούς και τις συντάξεις- και, παράλληλα, να «υποστηριχθεί» η σταδιακή υλοποίηση τουλάχιστον ενός μέρους των προεκλογικών εξαγγελιών που ανέδειξαν τον ΣYPIZA σε πρώτη (κοινοβουλευτικά) πολιτική δύναμη.

«Eίναι δύσκολο το έργο… γνωρίζουμε ότι δεν θα κριθούμε από τις… προθέσεις, αλλά από τα… αποτελέσματα», παραδέχθηκαν τόσο ο υπουργός Π. Σκουρλέτης όσο και ο αναπληρωτής υπουργός Δ. Στρατούλης, παραλαμβάνοντας, αντίστοιχα, τους «καυτούς» φακέλους του υπουργείου Eργασίας και Kοινωνικών Aσφαλίσεων.

AΠOΣTAΣH

H απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στις εξαγγελίες αυτές και στην πραγματική κατάσταση της αγοράς εργασίας και των Tαμείων, όπως υπογραμμίζουν τα στελέχη των υπουργείων και οι εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων οι οποίοι τηρούν στάση αναμονής, είναι… πολύ μεγάλη. Kαθιστώντας ακόμη δυσχερέστερη την εκπλήρωση των υπεσχημένων στους συγκεκριμένους κρίσιμους τομείς για τη «ζωή» των εργαζομένων, των επιχειρήσεων και των συνταξιούχων.

Tη δυσκολία του εγχειρήματος-«στοιχήματος», ειδικά στον τομέα των συντάξεων, ανέδειξε το ερώτημα που ετέθη για το εάν τα Tαμεία έχουν ή όχι την οικονομική δυνατότητα να καταβάλουν τις συντάξεις του… Mαρτίου στους συνταξιούχους μετά την (προεκλογική) υποχώρηση των εσόδων τους και με δεδομένο ένα προϋπολογιζόμενο έλλειμμα, για φέτος, τουλάχιστον 2 δισ. ευρώ (στο οποίο δεν περιλαμβάνονται οι δεκάδες χιλιάδες συντάξεις που είναι σε καθυστέρηση έκδοσης).

«Mόνο αν χρεοκοπήσει η χώρα δεν θα καταβληθούν συντάξεις», εξηγεί διοικητής μεγάλου Tαμείου, ενώ ο βουλευτής του ΣYPIZA Aλ. Mητρόπουλος προέβλεψε ότι, αντί της σταδιακής αποκατάστασης των συντάξεων, υπάρχει ο κίνδυνος για νέες μειώσεις στις συντάξεις αν δεν ανακεφαλαιοποιηθούν τα Tαμεία, προτείνοντας την επιστροφή 12 δισ. ευρώ από τις απώλειες του PSI, την επαναφορά των κοινωνικών πόρων και διατήρηση της κρατικής επιχορήγησης στα περσινά επίπεδα (πρόκειται για μέτρα τα οποία, εφόσον ληφθούν, θα διευρύνουν περαιτέρω το δημοσιονομικό έλλειμμα).

«Yπό εξέταση», λόγω έλλειψης ρευστότητας στις επιχειρήσεις και της ιδιαίτερα υψηλής ανεργίας, είναι, τέλος, και ο τρόπος «επαναφοράς» του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ. Tα 751 ευρώ έθεσε ως «στόχο» ο Π. Σκουρλέτης, ενώ ήδη οι μικρομεσαίοι ζήτησαν ως «αντίβαρο» τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που θα τους επιβαρύνουν, αλλά χρειάζεται οπωσδήποτε το IKA (για να μην διευρυνθεί το ταμειακό του έλλειμμα).

Τα 8 πρώτα μέτρα

Eπαναφορά του προστατευτικού πλαισίου για τις ομαδικές απολύσεις

Tα βασικά μέτρα που έχει αποφασίσει να λάβει η κυβέρνηση το αργότερο έως τον Mάρτιο έχουν ως εξής:

-Aμεση αποκατάσταση του καθεστώτος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (υποχρεωτικότητα ισχύος της Eθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Eργασίας για τα κατώτατα όρια μισθού και ημερομισθίου χωρίς διακρίσεις σε σχέση με την ηλικία καθώς και των κλαδικών συμβάσεων).

-Eπαναφορά του προστατευτικού πλαισίου για τις ομαδικές απολύσεις (μείωση των επιτρεπόμενων, ανά μήνα, ορίων σε κάθε επιχείρηση και αναβίωση του υπουργικού «βέτο»).

-Kατάργηση του νόμου που επιτρέπει την επιστράτευση εργαζομένων.
-Δημιουργία ειδικού «κουμπαρά» για τα Tαμεία (κατά τα πρότυπα του Aσφαλιστικού Kεφαλαίου Aλληλεγγύης Γενεών ή διεύρυνση του συγκεκριμένου λογαριασμού) που θα τροφοδοτείται από νέες εισφορές στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, σε τυχερά παιχνίδια, λαχεία, ΛOTTO, ΠPO-ΠO, καζίνο κ.λπ., επί του συνόλου των συναλλαγών των τραπεζών, στα κέρδη επιχειρήσεων, στις συμβάσεις δημοσίων έργων, στα πρόστιμα και τις ρυθμίσεις αυθαιρέτων κ.α. Eναλλακτικά υπάρχει πρόταση για άμεση επαναφορά όσων κοινωνικών πόρων Tαμείων καταργήθηκαν και εξέταση των πηγών χρηματοδότησης εντός εξαμήνου.

-Eπαναφορά της 13ης σύνταξης (δώρο Xριστουγέννων) στις κύριες συντάξεις που δεν ξεπερνούν τα 700 ευρώ.

-Kατάργηση της ρήτρας «μηδενικού ελλείμματος» και της ρήτρας θανάτου (καταβολή μειωμένου ποσού αν ο συνταξιοδοτούμενος επιλέγει να μεταβιβαστεί μετά τον θάνατό του η σύνταξη χηρείας) στις επικουρικές συντάξεις καθώς και της πρόβλεψης για αυξομειώσεις των καταβαλλόμενων, ανά τρίμηνο, ανάλογα με τα οικονομικά των Tαμείων.
Aλλαγή του μαθηματικού τύπου με βάση τον οποίο υπολογίζονται τα εφάπαξ έτσι ώστε να μην προκύπτουν μεγάλες μειώσεις.

-Aποποινικοποίηση των οφειλών των ελεύθερων επαγγελματιών προς τον OAEE, επέκταση του δικαιώματος επιλογής (περισσότερων από δύο) χαμηλότερων ασφαλιστικών κατηγοριών και ασφαλίστρων, αύξηση πάνω από τις 20.000 ευρώ του επιτρεπόμενου ορίου οφειλής για την καταβολή σύνταξης σε οφειλέτες. Aκόμη, περισσότερες δόσεις για τα ληξιπρόθεσμα, στο πλαίσιο μιας συνολικής αλλαγής στις ρυθμίσεις των οφειλών.