Κολλημένοι με τον ΕΝΦΙΑ τουλάχιστον μέχρι το 2021 θα παραμείνουν περίπου 6,5 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, καθώς μετά το… προσύμφωνο της Μάλτας δημοσιονομικά περιθώρια είτε για αντικατάστασή του από τον φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας είτε για σημαντική μείωση του συνολικού ποσού που θα βεβαιωθεί δεν υπάρχουν.

Όλοι οι προϋπολογισμοί των επόμενων τεσσάρων ετών –από το 2017 μέχρι και το 2020- θα περιλαμβάνουν τη βεβαίωση τουλάχιστον 3,2 δις. ευρώ από τον ΕΝΦΙΑ ενώ στην καλύτερη περίπτωση για τους ιδιοκτήτες, θα υπάρξει μια μικρή ελάφρυνση της τάξεως των 200 εκατ. ευρώ το 2020.

Η ευρύτατη φορολογική βάση επιβολής του φόρου και τα υψηλά ποσοστά εισπραξιμότητας έκαναν του δανειστές να επιμείνουν μέχρι τελευταία στιγμή στη διατήρηση του ΕΝΦΙΑ και τελικά να περάσουν τη θέση τους καθώς και η φοραπαλλαγή που αναμένεται να ενσωματωθεί στο «καλό πακέτο» του 2020, ουσιαστικά θα έχει μόνο συμβολικό χαρακτήρα.

Από το νέο έτος, η Ελλάδα μπαίνει σε μια δύσκολη τριετία κατά την οποία θα πρέπει να επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ. Προηγούμενο στα ελληνικά χρονικά δεν υπάρχει οπότε οι δανειστές δεν ήθελαν να πειραχτεί ένα από τα πιο αντιλαϊκά μεν αλλά και ταυτόχρονα πιο αποδοτικά μέτρα που έχουν θεσπιστεί ποτέ. Κάθε χρόνο αποστέλλονται περισσότερα από έξι εκατομμύρια ειδοποιητήρια γεγονός που καταδεικνύει την ευρύτατη φορολογική βάση υπολογισμού του φόρου.

Από την άλλη, η εισπραξιμότητα του ΕΝΦΙΑ έφτασε στο τέλος του 2016 στο 74,12% το οποίο μεταφράζεται σε είσπραξη 2,845 δις. ευρώ με το ποσό της βεβαίωσης να διαμορφώνεται στα 3,838 δις. ευρώ (σ.σ με τον ετήσιο ΕΝΦΙΑ, βεβαιώνονται περίπου 3,2 δις. ευρώ τον χρόνο, ωστόσο το 2016 οι ιδιοκτήτες χρεώθηκαν και με δύο δόσεις από τον ΕΝΦΙΑ του 2015). Τέτοιο ποσοστό εισπραξιμότητας δεν έχει ούτε ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων με τον σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται μόλις στο 68,62%.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία εκκαθάρισης του περυσινού ΕΝΦΙΑ, σε σύνολο 6,39 εκατομμυρίων εκκαθαριστικών, τα 5,958 εκατομμύρια (ποσοστό άνω του 93%) επιβαρύνονται με λιγότερα από 1000 ευρώ τον χρόνο. Σε αυτούς τους ιδιοκτήτες, βεβαιώθηκαν φόροι 1,6 δις. ευρώ δηλαδή περίπου το 60% του συνολικού ποσού που βεβαιώθηκε στα φυσικά πρόσωπα. Πάνω από 1000 ευρώ κατ’ άτομο, πληρώνουν 432 χιλιάδες ιδιοκτήτες οι οποίοι όμως πληρώνουν 1,1 δις. ευρώ. Όπως φαίνεται, οποιαδήποτε προσπάθεια να μεταφερθούν βάρη από τους πολλούς στους λίγους, θα οδηγούσε σε περαιτέρω αύξηση του κατά κεφαλή φόρου των «πλουσιότερων» (σ.σ ο μέσος φόρος διαμορφώνεται στα 2535 ευρώ για τους έχοντες τη μεγαλύτερη ιδιοκτησία) κάτι όμως που θα έθετε σε κίνδυνο τον συντελεστή εισπραξιμότητας του φόρου.

Τα περίπου 200 εκατομμύρια ευρώ που ενέταξε η κυβέρνηση στο πακέτο των θετικών μέτρων του 2020, επαρκούν μόνο και μόνο για να απαλλαγούν από κάθε φορολογική επιβάρυνση οι ιδιοκτήτες που πληρώνουν αυτή τη στιγμή έως και 170-180 ευρώ κατ’ άτομο. Ήδη, ο πρωθυπουργός έχει εξαγγείλει ότι δεν θα πληρώνουν ΕΝΦΙΑ όσοι δηλώνουν ετήσια εισοδήματα έως και 9000 ευρώ τον χρόνο. Με δεδομένη τη «φτωχοποίηση» της χώρας που έχει ως αποτέλεσμα τη διεύρυνση του αριθμού των φορολογουμένων που δηλώνουν εισοδήματα κάτω από αυτό το όριο, ακόμη και αυτή η μικρή ελάφρυνση κοστίζει δημοσιονομικά περίπου 80-100 εκατ. ευρώ. Ακόμη και αυτό το μέτρο, αναμένεται να μετατεθεί για το 2020 εκτός και αν η κυβέρνηση αποφασίσει να εντάξει από φέτος στον συμπληρωματικό φόρο ακινήτων τα αγροτεμάχια μέτρο που μπορεί να αποφέρει έως και 200 εκατ. ευρώ.

thetoc.gr

Χιλιάδες επιχειρήσεις μένουν εκτός του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, λόγω των αυστηρών κριτηρίων που έχουν τεθεί για την υπαγωγή στις ευνοϊκές ρυθμίσεις. Παράλληλα, ανοικτά παραμένουν σημαντικά θέματα του νέου πλαισίου, για τα οποία εκκρεμεί η συμφωνία με τους δανειστές.

Οι σοβαρές εκκρεμότητες που υπάρχουν απειλούν να προκαλέσουν νέες καθυστερήσεις τις οποίες δεν μπορεί να αντέξει η αγορά. Χιλιάδες εταιρείες βρίσκονται σε «πυρίκαυστη ζώνη» λόγω των υπέρογκων οφειλών τους και την αδυναμία να αναπτυχθούν ή ακόμη και να επιβιώσουν. Την ίδια στιγμή τα «κόκκινα» δάνεια αυξάνονται διαρκώς απειλώντας να τινάξουν στον αέρα τις τράπεζες, καθώς η προσδοκία για ευνοϊκές ρυθμίσεις και «κουρέματα» έχει οδηγήσει σε άτυπη στάση πληρωμών.

Σ’ αυτό το σκηνικό ο κίνδυνος που επικρέμαται είναι να μπει λουκέτο σε χιλιάδες επιχειρήσεις με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους εργαζόμενους αλλά και την ελληνική οικονομία. Και για τον λόγο αυτό γίνεται αγώνας δρόμου προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια και να ξεκινήσουν μαζικές ρυθμίσεις.

Όπως εκείνο που προβλέπει ότι για να ενταχθεί μια επιχείρηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό απαιτείται να έχει τουλάχιστον μία κερδοφόρα χρήση κατά την τελευταία τριετία, «κριτήριο που δυσχεραίνει απίστευτα την ένταξη επιχειρήσεων, καθώς η τελευταία τριετία ήταν εξαιρετικά δυσμενής για το επιχειρείν λόγω της οικονομικής κρίσης», σχολιάζει ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ.Τα προσκόμματα
Σε ό,τι αφορά τους όρους και τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για τη συμμετοχή στον εξωδικαστικό μηχανισμό είναι ενδεικτικές οι επισημάνσεις που κάνει ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας Κωνσταντίνος Μίχαλος επί συγκεκριμένων άρθρων.

Άλλο ένα κριτήριο που αποτελεί εμπόδιο για την υπαγωγή επιχειρήσεων στο νέο πλαίσιο είναι αυτό που προβλέπει ότι αν ο οφειλέτης έχει κάνει ρύθμιση αυτή θα πρέπει να έχει γίνει μετά την 1η Ιουλίου του 2016. Σύμφωνα με τον κ. Μίχαλο επίσης αυτή καθιστά «απαγορευτική την ένταξη επιχειρήσεων, διότι η συντριπτική πλειονότητα αυτών έχουν δύο, τρεις ή και περισσότερες ρυθμίσεις την παραπάνω ημερομηνία».

Ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ επίσης εκφράζει την αντίθεσή του σε έναν άλλο όρο υπαγωγής. Πρόκειται για εκείνον που προβλέπει ότι δεν μπορεί μία επιχείρηση να υπαχθεί στο νόμο αν το 85% των συνολικών οφειλών της ανήκει σε έναν πιστωτή. Όπως σχολιάζει «θέτει προσκόμματα στην ένταξη σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων, διότι είναι σύνηθες μια επιχείρηση μικρή ή μεσαία να διατηρεί τον δανεισμό της σε έναν μόνο πιστωτικό φορέα».

Τέσσερα ανοικτά μέτωπα
Την ίδια στιγμή τέσσερα ζητήματα παραμένουν ανοικτά προς διαπραγμάτευση με τους θεσμούς αν και βρίσκονται στο νομοσχέδιο του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης των επιχειρηματικών οφειλών.

Παρά το ότι το σχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης βγήκε σε δημόσια διαβούλευση, ωστόσο χωρίς συμφωνία βρίσκονται κρίσιμες διατάξεις οι οποίες καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία του φιλόδοξου πλαισίου για την αναδιάρθρωση χρεών.

1 Το πρώτο μεγάλο αγκάθι για το οποίο υπάρχει διαφωνία μεταξύ του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης και των δανειστών είναι το είδος των χρεών προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία που θα μπορούν να διαγράφονται. Το νομοσχέδιο του υπουργείου εξαιρεί από το κούρεμα βασικών οφειλών που προέρχονται από τη μη απόδοση ΦΠΑ, παρακρατούμενους φόρους και ποσά από καταπτώσεις εγγυήσεων, οι οποίες χορηγήθηκαν σε δάνεια με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, αλλά και ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένων.

- Οι θεσμοί δεν συμφωνούν με αυτή τη διάταξη και απαιτούν στο «πακέτο» των διαγραφών επιχειρηματικών χρεών να μπαίνουν και όλοι οι παρακρατούμενοι φόροι και εισφορές. Πληροφορίες θέλουν την ίδια θέση να έχουν και οι τράπεζες, προκειμένου να μην επωμίζονται εκείνες το μεγαλύτερο κόστος από τις αναδιαρθρώσεις των οφειλών.

2 Το δεύτερο αγκάθι στις συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών είναι το ελάχιστο όριο των ληξιπρόθεσμων οφειλών που έχει τεθεί ως προϋπόθεση για την υπαγωγή στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Αυτό προσδιορίστηκε στα 20.000 ευρώ. Δηλαδή, αίτηση για συμμετοχή στις διαδικασίες μπορούν να καταθέσουν επιχειρήσεις που έχουν χρέη άνω των 20.000 ευρώ.

- Οι δανειστές είχαν προτείνει αυτό το όριο να είναι στα 50.000 ευρώ. Έτσι, ώστε ο εξωδικαστικός μηχανισμός να είναι πιο «σφικτός» στις προϋποθέσεις συμμετοχής αλλά και να αφορά μόνο μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες αν διασωθούν θα προκαλέσουν μεγαλύτερο θετικό αντίκτυπο στην οικονομία και την κοινωνία.

3 Το τρίτο ανοικτό θέμα του εξωδικαστικού μηχανισμού είναι ο όρος που έχει μπει σε σχέση με το χρόνο δημιουργίας των χρεών, προκειμένου οι επιχειρήσεις - οφειλέτες να υπαχθούν στις διαδικασίες. Το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης αναφέρει ότι μπορούν να συμμετέχουν επιχειρήσεις με χρέη τα οποία γεννήθηκαν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2016.

- Οι θεσμοί θέλουν αυτή η ημερομηνία να μεταφερθεί πιο πίσω. Έτσι, όμως, μένουν εκτός χιλιάδες επιχειρήσεις.

4 Το τέταρτο «αγκάθι» έχει να κάνει με μία ακόμη ημερομηνία. Αυτή αφορά τη διάρκεια του εξωδικαστικού μηχανισμού. Το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης δίνει λήξη στις 31 Δεκεμβρίου του 2018.

- Οι δανειστές θέλουν να τελειώσει νωρίτερα.

Τα τέσσερα αυτά ανοικτά θέματα και ιδίως εκείνο των χρεών προς το δημόσιο, συζητούνται ανάμεσα στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και τους εκπροσώπους των δανειστών για τουλάχιστον έξι μήνες.

Πηγές της διαπραγμάτευσης, αναφέρουν ότι είναι πολύ εύκολο να κλείσουν τα δύο τελευταία ζητήματα με αμοιβαίες υποχωρήσεις, ενώ τα δύο πρώτα θα απαιτήσουν πολιτική απόφαση.

Πάντως πέραν των πιέσεων που ασκούνται από τους δανειστές για τα προαναφερόμενα θέματα, ενστάσεις διατυπώνονται και από τους επιχειρηματίες για άλλες διατάξεις, σύμφωνα με τους οποίους, αυτές αφήνουν εκτός του εξωδικαστικού μηχανισμού χιλιάδες εταιρείες.