Το μέγεθος της απουσίας σχεδίου υποδοχής και διαχείρισης του κύματος των προσφύγων στα νησιά του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, με αποτέλεσμα τις μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις στη δημόσια διοίκηση αλλά και τον τουρισμό, αποκαλύπτει έκθεση του υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού.
Την έρευνα παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες ο υπηρεσιακός υπουργός Ν. Χριστοδουλάκης και σύμφωνα με αυτή, ήδη το κόστος των δήμων και των περιφερειών των νησιών για τη φιλοξενία, τη δημιουργία προσωρινών καταυλισμών, τις αμοιβές του εποχικού προσωπικού, την καθαριότητα, την απώλεια εσόδων από δημοτικά τέλη κ.λπ. αγγίζει τα 3,7 εκατ. ευρώ.
Αλλά και στην οικονομία των νησιών, αξίζει να αναφερθεί ότι η Κως εκτιμά από τις ακυρώσεις κρατήσεων και την απώλεια τουριστικών δαπανών περί τα 18 εκατ. ευρώ. Κως, Λέσβος, Χίος και Σάμος, είναι τα νησιά που πλήττονται περισσότερο οικονομικά. Αναλυτικά οι επιπτώσεις, όπως περιγράφονται στην έκθεση, είναι:
1 Ακυρώσεις διανυκτερεύσεων σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και λοιπά καταλύματα: Για την περίπτωση της Κω οι εν λόγω ακυρώσεις ανέρχονται περίπου στις 178.000 (120.000 από Tour Operators και 58.000 από μεμονωμένους πελάτες) αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση ακυρώσεων κατά 400%, σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2014. Σημαντικές ακυρώσεις διανυκτερεύσεων καταγράφονται στη Λέρο και στη Λέσβο που αγγίζουν το 30%.
2 Συρρίκνωση της τουριστικής περιόδου: Σε αρκετά τουριστικά καταλύματα καταγράφεται η τάση διακοπής της λειτουργίας τους, τουλάχιστον κατά δύο μήνες νωρίτερα, συγκριτικά με την προηγούμενη τουριστική περίοδο. Στην περίπτωση της Λέσβου, η μείωση της τουριστικής κίνησης για τον μήνα Αύγουστο εκτιμάται στο 4%.
3 Απώλειες στον κύκλο εργασιών: Αποτέλεσμα των δύο προαναφερόμενων επιπτώσεων είναι η μείωση της μέσης κατά κεφαλήν δαπάνης ανά διανυκτέρευση. Στην περίπτωση της Κω εκτιμάται ότι οι εν λόγω απώλειες ξεπερνούν τα 7 εκατ. ευρώ, οι οποίες και θα επιφέρουν περαιτέρω συνέπειες στην ευρύτερη οικονομική δραστηριότητα.
4 Μειωμένος ρυθμός κρατήσεων για την τρέχουσα περίοδο και προκρατήσεων για το 2016: Στην περίπτωση της Κω, ο εν λόγω ρυθμός κρατήσεων εμφανίζεται μειωμένος από 40% έως 58% σε σχέση με το 2014, ενώ ο ρυθμός προκρατήσεων παρουσιάζει μείωση της τάξης του 60%, κυρίως από την αγορά της Μ. Βρετανίας (1.650 ακυρώσεις έως τα τέλη Αυγούστου 2015) σε σχέση με την περσινή περίοδο. Παράλληλα, κατά το διάστημα των τελευταίων τριών εβδομάδων του Αυγούστου διαπιστώθηκε αρνητική εξέλιξη στην πορεία των κρατήσεων από τη γερμανική (μεμονωμένοι τουρίστες) και ιταλική αγορά, καθώς επίσης και από την τσεχική αγορά προς τα νησιά Λέσβο και Κω.
5 Ακυρώσεις συνεδρίων και προσεγγίσεων κρουαζιερόπλοιων: Στην περίπτωση της Λέσβου πρόσφατα ακυρώθηκαν πέντε αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, ενώ αναμένεται η ακύρωση άλλων δύο μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2015, συνολικού δυναμικού περί τους 6.000 επιβαίνοντες, ενώ κάτι ανάλογο παρατηρείται και στην περίπτωση της Κω. Ενδεικτικά, για την περίπτωση της Λέσβου, η εκτίμηση για την απώλεια στην περιοχή ανέρχεται στις 180.000 ευρώ, καθώς αντιστοιχεί ένα ποσό καταναλωτικής δαπάνης 30 ευρώ ανά επιβάτη.
6 Ακυρώσεις πτήσεων από το εξωτερικό: Στην περίπτωση της Κω παρατηρούνται συνεχείς ακυρώσεις πτήσεων από προορισμούς, όπως η Ιταλία και το Ισραήλ, ενώ αντίστοιχη είναι και η εικόνα στην περίπτωση της Λέσβου.
Οι υποχρεώσεις της Ελλάδας προς το σύστημα πληρωμών της Ευρωζώνης, Target 2, έφθασαν στο τέλος του Ιουλίου στο υψηλότερο επίπεδο από το 2012, καθώς οι φόβοι ότι η Ελλάδα θα εξαναγκαζόταν να φύγει από την Ευρωζώνη προκάλεσε εκροές κεφαλαίων από τη χώρα.
Η Τράπεζα της Ελλάδος είχε καθαρές υποχρεώσεις ύψους 106,13 δισεκ. ευρώ έναντι της ΕΚΤ στο τέλος Ιουλίου, σύμφωνα με στοιχεία του συστήματος πληρωμών Target 2 που ανακοίνωσε σήμερα για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Το σύστημα Target 2 διευκολύνει τις πληρωμές μεταξύ των τραπεζών των χωρών της Ευρωζώνης, προωθώντας αυτές μέσω του λογαριασμού που έχει κάθε κεντρική τράπεζα στην ΕΚΤ. Τα παραπάνω στοιχεία σημαίνουν ότι οι πληρωμές από τις ελληνικές τράπεζες προς ιδρύματα άλλων χωρών της Ευρωζώνης υπερέβησαν τις πληρωμές στην αντίθετη κατεύθυνση (από τις τράπεζες της Ευρωζώνης προς τις ελληνικές τράπεζες) κατά 106,13 δισεκ. ευρώ.
Οι καθαρές υποχρεώσεις της Ελλάδας έφθασαν τα 107,7 δισεκ. ευρώ –το υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2012– στα τέλη Ιουνίου, όταν η ελληνική κυβέρνηση επέβαλε τους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls).
Οι διασυνοριακές ανισορροπίες πληρωμών αυξήθηκαν κατά την περίοδο 2010-2012, καθώς ο ιδιωτικός τομέας απέσυρε κεφάλαια και οι τράπεζες προσέφευγαν στην ΕΚΤ για χρηματοδότηση, επειδή σταμάτησαν να τους δανείζουν οι τράπεζες ισχυρότερων οικονομιών.
Οι καθαρές υποχρεώσεις της Ιταλίας και της Ισπανίας μειώθηκαν από τα υψηλά του 2012, ενώ οι ελληνικές αυξάνονταν και πάλι από τα τέλη του 2014, μαζί με την πολιτική αβεβαιότητα στη χώρα.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Με τον χρόνο να είναι ο μεγαλύτερος αντίπαλος της νέας κυβέρνησης, το νέο οικονομικό επιτελείο πρέπει να «τρέξει» για να προλάβει τις προθεσμίες και τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το νέο Μνημόνιο.
Η ατζέντα με τις μνημονιακές υποχρεώσεις είναι αρκετά μεγάλη και εκτείνεται από τις αλλαγές σε Ασφαλιστικό, φορολογικό και τους φόρους στα ακίνητα μέχρι τα κόκκινα δάνεια, τις μεταρρυθμίσεις, το άνοιγμα αγορών και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Η πρώτη ουσιαστική δοκιμασία έρχεται εντός της εβδομάδας καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να συνεδριάσει το EuroWorkingGroup όπου θα τεθεί επί τάπητος το μενού των προαπαιτούμενων για την εκταμίευση των 3 δισ. ευρώ. Αφού «κλειδώσουν» τα προαπαιτούμενα, αρχίζουν τα δύσκολα για τη νέα κυβέρνηση και ανοίγει ο δρόμος για την επάνοδο της τρόικας στην Αθήνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι επικεφαλής των δανειστών θα πρέπει να αναμένονται στην Αθήνα περί τα μέσα Οκτωβρίου για την πρώτη αξιολόγηση του νέου προγράμματος. Στις πρώτες προτεραιότητες του νέου οικονομικού επιτελείου είναι:
1 Η μεταφορά 3.500 υποθέσεων του ΣΔΟΕ και 500 εργαζόμενοι στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.
2 Η αύξηση ΦΠΑ στα νησιά και τα ξενοδοχεία. Εντός του Σεπτεμβρίου θα πρέπει να υπογραφεί η σχετική απόφαση, στην οποία θα καθορίζονται τα πρώτα νησιά που θα χάσουν την έκπτωση στο ΦΠΑ από την 1η Οκτωβρίου. Όσα νησιά δεν υποστούν την αύξηση του ΦΠΑ τώρα, θα την υποστούν τον Ιούνιο (2η ομάδα αυξήσεων) ενώ το ευνοϊκό καθεστώς θα έχει πλέον καταργηθεί από το τέλος του 2016. Επίσης από την 1η Οκτωβρίου αυξάνεται ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία από 6% στο 13%.
3 Κατάθεση προσχεδίου προϋπολογισμού 2016 τη Δευτέρα 5 Οκτωβρίου, ενώ την ίδια ημέρα ο υπουργός Οικονομικών θα συμμετέχει στην τακτική συνεδρίαση του Eurogroup, όπου αναμένεται να εξεταστούν: το πρόγραμμα, το χρονοδιάγραμμα και οι όροι της αξιολόγησης, τα μέτρα και το ύψος της δόσης. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν εξετάζει τη σύνταξη αναθεωρημένου - συμπληρωματικού Προϋπολογισμού για το 2015, καθώς οι αλλαγές στα φετινά δημοσιονομικά μεγέθη θα αποτυπωθούν στο προσχέδιο Προϋπολογισμού 2016 και στο Mεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής της περιόδου 2016-2019 που θα ακολουθήσει. Οι φόροι που θα πρέπει να συγκεντρωθούν μέσα στο 2016 πρέπει να είναι αυξημένοι τουλάχιστον κατά 2,5 δισ. ευρώ, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος που συμφωνήθηκε με τους δανειστές για πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του AEΠ το 2016, ποσοστό που μεταφράζεται σε 900 εκατομμύρια ευρώ, έναντι ελλείμματος 0,25% ή 450 εκατομμύρια ευρώ που έχει τεθεί για το 2015.
4 Αλλαγές στη ρύθμιση των 100 δόσεων: Δύο θα είναι οι βασικές αλλαγές:
Η αύξηση του επιτοκίου με το οποίο θα επιβαρύνεται η κάθε δόση. Όσοι χρωστούν πάνω από 5.000 ευρώ, θα επιβαρυνθούν με επιτόκιο 5%, από 3% που είναι μέχρι τώρα.
Με κριτήρια (εισοδηματικά, περιουσιακά κ.λπ.) που θα καθορίσει η ΓΓΔΕ, θα κριθεί ποιοι θα συνεχίσουν να αποπληρώνουν την οφειλή τους με τον σημερινό αριθμό δόσεων και ποιοι θα υποχρεωθούν σε μείωση, άρα και σε καταβολή μεγαλύτερων ποσών ανά μήνα.
5 Είσπραξη του ΕΝΦΙΑ του 2015: Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, θα πρέπει να αναρτήσει στο Taxisnet μέχρι τις 26 Οκτωβρίου τα νέα ειδοποιητήρια για την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Η πρώτη δόση θα πρέπει να πληρωθεί μέχρι το τέλος Οκτωβρίου και η πέμπτη και τελευταία δόση μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2016.
6 Μείωση επιδότησης στο πετρέλαιο θέρμανσης: Το μνημόνιο ορίζει ότι θα πρέπει μειωθεί κατά 50% η δαπάνη για την επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης ήτοι κατά τουλάχιστον 120-130 εκατ. ευρώ.
7 Αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο. Οι αγρότες θα προμηθεύονται το πετρέλαιο κίνησης ακριβότερα κατά 14 λεπτά το λίτρο τουλάχιστον.
8 Αυτόματες κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών. Από την 1η Οκτωβρίου θα τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο που προβλέπει αυτόματες κατασχέσεις τραπεζικών καταθέσεων, μετά από διασταύρωση στοιχείων καταθετών και ληξιπρόθεσμων οφειλετών με χρέη άνω των 70.000 ευρώ. Θα ακολουθήσει η δημοσιοποίηση μαύρης λίστας φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη.
9 Αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος. Δύσκολα διαχειρίσιμες άλλωστε κρίνονται και οι αποφάσεις που θα κληθεί να λάβει εντός του Οκτωβρίου και να εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση αναφορικά με τη νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, περιλαμβανομένων των αλλαγών για τους αγρότες.
Η Αθήνα θα πρέπει να τηρήσει τα συμφωνηθέντα, όπως έχουν διαμηνύσει οι δανειστές, καθώς χωρίς την εφαρμογή τους δεν πρόκειται να δοθεί χρηματοδότηση. Τυχόν καθυστερήσεις στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων θα σημάνει αυτόματα και καθυστέρηση στην εκταμίευση της δόσης των 3 δισ. ευρώ.
Έως το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει είναι έτοιμο το «πακέτο» με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με πρώτο στο μενού να είναι το Ασφαλιστικό. Οι θεσμοί δείχνουν αποφασισμένοι στην υιοθέτηση μέτρων και κανόνων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
Ημερομηνίες- σταθμοί
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 1
Κατάργηση της έκπτωσης 30% του ΦΠΑ στην πρώτη ομάδα νησιών του Αιγαίου και αύξηση του ΦΠΑ από 6% σε 13% στα ξενοδοχεία.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 5
Κατάθεση στη Βουλή του προσχεδίου προϋπολογισμού του 2016.
Τακτική συνεδρίαση Eurogroup
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ β' 15ήμερο
Επάνοδος της τρόικας στην Αθήνα για την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος.
imerisia.gr
Πόσο κοστίζει πραγματικά η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους; Το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου συμπεραίνει ότι η παράταση της διάρκειας των δανείων και μείωση των επιτοκίων οδηγούν σε κρυφό «κούρεμα» αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Οπως γράφει η DW, η Ελλάδα καταβάλλει ήδη πολύ χαμηλούς τόκους για τα δάνεια που έχει λάβει, ενώ η αποπληρωμή του δανείου θα ξεκινήσει μετά το 2020. Στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος στήριξης, μάλιστα, γίνεται λόγος για νέα παράταση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων κατά 20 ή και 30 έτη.
Οικονομολόγοι από το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία του Κιέλου υπολόγισαν πόσο ακριβώς κοστίζει ο τρόπος αυτός ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
«Η ελάφρυνση του χρέους, που προκαλεί τόσο έντονες δημόσιες συζητήσεις, συντελείται ήδη», αναφέρουν στην έκθεσή τους οι οικονομολόγοι». Βάσει των εκτιμήσεων των ειδικών, η σημερινή αξία των δανείων υποχωρεί στο ήμισυ επί της ονομαστικής αξίας.
Έμμεσο «κούρεμα» σχεδόν 100 δισ. ευρώ
Στην υπόθεση εργασίας τους οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιo ύψους 5% (το ίδιο χρησιμοποιεί στους υπολογισμούς της και η Παγκόσμια Τράπεζα) και ένα μέσο επιτόκιο δανεισμού της Ελλάδας που καθόλη της διάρκεια εξυπηρέτησης των δανείων κυμαίνεται στο 1,5%.
Με αυτά τα δεδομένα η παρούσα αξία του οφειλόμενου ποσού των δανείων ονομαστικής αξίας 184 δισ. ευρώ υποχωρεί σε μόλις 87 δισ. ευρώ. Όπως σημειώνουν οι οικονομολόγοι, δεδομένου ότι οι χώρες της ευρωζώνης έχουν απορρίψει το ενδεχόμενο ενός ονομαστικού κουρέματος του χρέους και καθότι τα επιτόκια δεν επιδέχονται περαιτέρω μείωση χωρίς αυτό να συνεπάγεται άμεσες απώλειες για τους πιστωτές, έπεσε στο τραπέζι η πρόταση περί νέας παράτασης του χρόνου αποπληρωμής των δανείων. Μια νέα παράταση κατά 20 ή και 30 έτη, όπως προτάθηκε πρόσφατα από το ΔΝΤ, θα οδηγούσε -στη βάση των ίδιων υπολογισμών- σε περαιτέρω μείωση της παρούσας αξίας των προς αποπληρωμή δανείων στα 43 δισ. ευρώ (παράταση κατά 20 έτη) ή στα 30 δισ. ευρώ (παράταση κατά 30 έτη) αντίστοιχα.
Μηδενική υπό όρους η αξία του τρίτου δανείου
Στη βάση του ίδιου μοντέλου υπολογισμών, η αξία του νέου, τρίτου πακέτου στήριξης ύψους 86 δισ. ευρώ υποχωρεί στα 59 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με άλλη, τροποποιημένη υπόθεση εργασίας, η αξία του νέου δανείου θα μπορούσε να υποχωρήσει στο μηδέν. Στο μοντέλο αυτό οι οικονομολόγοι υπολογίζουν με ένα προεξοφλητικό επιτόκιο ύψους 7%, το οποίο μειώνει την παρούσα αξία των προς αποπληρωμή δανείων στα 8 δισ. ευρώ. Εάν συνυπολογιστεί σε αυτό η επιστροφή στην Ελλάδα εσόδων ύψους 7,7 δισ. ευρώ που θα εισπράξει η ευρωζώνη μέχρι το 2018 από παλαιότερα προγράμματα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, η αξία του δανείου στο πλαίσιο του τρίτου πακέτου βοήθειας θα ήταν ουσιαστικά μηδενική.
Όπως αναφέρει ο συντάκτης της έκθεσης Στέφαν Κόοτς: «Μπορεί από τη δημοσιονομική σκοπιά των δανειστών ένα άμεσο κούρεμα του χρέους και η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και παράταση της ωρίμανσης να εμφανίζονται ως οικονομικά ισοδύναμα μέτρα. Σε αντίθεση με ένα απευθείας κούρεμα, το οποίο θα επέτρεπε στην Ελλάδα να αναχρηματοδοτηθεί άμεσα από τις αγορές, μέσω μιας έμμεσης ελάφρυνσης του χρέους (χαλάρωση των όρων που αφορούν στην καταβολή τοκοχρεολυσίων) η χώρα παραμένει σε μια παρατεταμένη φάση αφερεγγυότητας. Αυτό δίνει στις πιστώτριες χώρες τη δυνατότητα να διατηρήσουν τις πιέσεις για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως αυτό να εγγυάται την επιτυχία της μεταρρυθμιστικής πολιτικής».
Πήρε μια μικρή ανάσα η αγορά του νησιού
«Ανάσα» στην αγορά έδωσαν χθες οι 7.307 επισκέπτες «της μιας ημέρας» που αφίχθησαν στη Ρόδο με τα κρουαζιερόπλοια «Celestyal Odyssey», «Celebrity Reflection», «Celestyal Olympia», «Louis Cristal» και «Celebrity Constellation».
Εκατοντάδες τουρίστες πλημμύρισαν από νωρίς το πρωί το κέντρο της πόλεως και τη Μεσαιωνική Πόλη. Αρκετοί πραγματοποίησαν εκδρομές με τουριστικά λεωφορεία για να θαυμάσουν τα αξιοθέατα της Ρόδου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τμήματος Ασφαλείας Λιμένα με το κρουαζιερόπλοιο «Celebrity Reflection» αφίχθησαν 3.029 επισκέπτες της μιας ημέρας, με το «Celestyal Olympia» 1.276, με το «Louis Cristal» 810, με το « Celebrity Constellation» 2.182 και με το «Celestyal Odyssey» 688.
«Διανύουμε το Σεπτέμβριο, αλλά ο θαλάσσιος τουρισμός εξελίσσεται πολύ καλά για τη Ρόδο. Τα στοιχεία μας δείχνουν πως αφίχθησαν στη Ρόδο 7.307 τουρίστες «της μιας ημέρας». Αν υπολογίσουμε και τους 3. 000 εργαζόμενους στα κρουαζιερόπλοια τότε θα πρέπει να μιλήσουμε για 10.000 επισκέπτες στο νησί», δήλωσε ο προϊστάμενος του τμήματος ασφαλείας λιμένα κ. Παναγιώτης Ντόκος.
Σε ερώτηση αν θα σημειώσουν αύξηση οι αφίξεις τουριστών «της μιας ημέρας» και τον Οκτώβριο, ο κ. Ντόκος δήλωσε πως η κίνηση θα εξελιχθεί πολύ καλά.
«Έχουν προγραμματιστεί αρκετοί κατάπλοι τόσο τον Οκτώβριο όσο και το Νοέμβριο. Πιστεύω πως η κίνηση θα εξελιχθεί φέτος πολύ καλά για τη Ρόδο. Δεν θα σημειώσουν μείωση οι αφίξεις των τουριστών της μιας ημέρας», δήλωσε ο κ. Παναγιώτης Ντόκος.
Να σημειωθεί πως για το Νοέμβριο έχουν προγραμματιστεί 12 κατάπλοι κρουαζιεροπλοίων στο τουριστικό λιμάνι της Ρόδου.
Από την διοίκηση της εταιρείας ΜSC έχει επίσης ανακοινωθεί πως θα πραγματοποιηθούν κατάπλοι και κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου.
Αυτό, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της εταιρείας κ. Νίκος Ψυλλάκης θα δώσει ανάσα στις επιχειρήσεις που βρέθηκαν και φέτος σε πολύ δύσκολη θέση.
«Οι κατάπλοι που έχουν ήδη προγραμματιστεί από την εταιρεία MSC θα λειτουργήσουν θετικά για την τοπική οικονομία», τόνισε ο κ. Ψυλλάκης.