Με το τρέχον οικονομικο-κοινωνικό κλίμα στη χώρα μας, η πρώτη πανελλαδική απόφαση (τακτικής διαδικασίας), η οποία δικαιώνει δανειολήπτη έναντι πιστωτικού ιδρύματος, κάνοντας λόγο για παραβίαση του Κώδικα Δεοντολογίας των Τραπεζών (ΚΔΤ), λειτουργεί ως «χαραμάδα» αισιοδοξίας για τους πολίτες με χρέη στο… κόκκινο.

Η υπόθεση
Η απόφαση αφορά σε κατασκευαστική εταιρία που συνήψε χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) ακινήτου με τράπεζα προς απόκτηση επαγγελματικής στέγης και επειδή δυσκολεύτηκε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της, το πιστωτικό ίδρυμα προχώρησε σε αναγκαστική εκτέλεση και έξωση. Το δικαστήριο αποφάνθηκε υπέρ του οφειλέτη, κρίνοντας πως η τράπεζα δεν έλαβε υπόψη την οικονομική του δυσχέρεια και κατ’ επέκταση δεν του πρότεινε λύση για τη ρύθμιση των χρεών του.

Ειδικότερα, το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών έκρινε πως το πιστωτικό ίδρυμα λειτούργησε καταχρηστικά κατά παράβαση των κανόνων του ΚΔΤ, των αρχών της καλής πίστης και των χρηστών συναλλακτικών ηθών.

Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, η τράπεζα, εκτός των άλλων υποχρεώσεών της στο πλαίσιο εφαρμογής του ΚΔΤ, οφείλει να καταβάλλει κάθε εύλογη προσπάθεια για να συνεργαστεί με το δανειολήπτη, καθ’ όλη τη διάρκεια της αξιολόγησής του. Κι αυτό προκειμένου να προσδιορίσει με ακρίβεια την ικανότητά του για αποπληρωμή του χρέους και να καταλήξουν στην κατάλληλη λύση. Πρόσθετα, επισημαίνεται ότι η τήρηση των διαδικασιών του Κώδικα δεν θα πρέπει να γίνεται προσχηματικά αλλά ουσιαστικά. Συνεπώς, η «κατάλληλη» πρόταση που η ίδια υποβάλλει ή η αξιολόγηση της αντιπρότασης του οφειλέτη θα πρέπει να λαμβάνει χώρα αιτιολογημένα και τεκμηριωμένα.

Το χρονικό
Ο «Ε.Τ.» παρουσιάζει, σήμερα, το χρονικό της πρώτης δικαστικής απόφασης υπέρ δανειολήπτη με παραβίαση του ΚΔΤ:

* Το 2007, εύρωστη κατασκευαστική εταιρία συνήψε με πιστωτικό ίδρυμα χρηματοδοτική μίσθωση, η οποία αφορούσε σε ακίνητο στο Σύνταγμα, που αποτέλεσε την επιχειρηματική έδρα της.

* Το 2011 αντιμετώπισε προβλήματα ρευστότητας λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης που έπληξε τη χώρα και ιδιαίτερα τον κλάδο των κατασκευών. Για τη διευκόλυνσή της ζήτησε να τροποποιηθεί το αρχικό πρόγραμμα αποπληρωμής των υποχρεώσεών της. Πράγματι υπήρξε τροποποίηση την ίδια χρονιά, ενώ ακολούθησε ακόμη μία το 2014.

* Το 2016 η εταιρία, δεδομένης της βαθύτερης, πλέον, οικονομικής κρίσης, αδυνατούσε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Γι’ αυτόν το λόγο πρότεινε μία βιώσιμη λύση που περιλάμβανε μείωση επιτοκίου και περίοδο χάριτος 12 μηνών.

* Λίγες ημέρες αργότερα εξασφάλισε την αποπληρωμή των μισθωμάτων μέσω τρίτου ενοικιαστή (υπομισθωτή φερεγγυότατου). Παρότι ο χρηματοδοτικός φορέας δέχτηκε την υπομίσθωση τρίτου, απαίτησε την καταβολή όλων των ληξιπρόθεσμων οφειλών εκ μέρους της εταιρίας, ασχέτως αν γνώριζε ότι ήταν αδύνατη η καταβολή τους.

* Δέκα ημέρες αργότερα ο χρηματοδοτικός φορέας κατήγγειλε τη σύμβαση και εκκίνησε διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης… πετώντας έξω την εταιρία από το ακίνητο.

* Η λύση δόθηκε μέσω της δικαστικής οδού. Το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών ακύρωσε τον τίτλο εκτέλεσης και διέταξε την επαναφορά του ακινήτου στην κατασκευαστική. Συγκεκριμένα έκρινε πως η τελευταία δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της διότι είχαν καταστεί ιδιαίτερα επαχθείς και το συμφωνηθέν αντάλλαγμα καταχρηστικά υπέρμετρο σε σχέση με την αντιπαροχή. Πρόσθετα, στην απόφαση του Πρωτοδικείου αναφέρεται πως ο χρηματοδοτικός φορέας, αν και είχε υποχρέωση ως πιστωτικό ίδρυμα με την κοινωνική, οικονομική και πολιτική σημασία που αυτό συνεπάγεται και υπαγόμενο σε υποχρεωτικούς κανόνες δεοντολογίας ως προς τη διευθέτηση καθυστέρησης των οφειλών αλλά και τους κανόνες της καλής πίστης και των χρηστών ηθών, δεν προέβη ούτε σε κατάλληλη λύση ρύθμισης ούτε σε κατάλληλη πρόταση οριστικής διευθέτησης και απέρριψε την πρόταση της εταιρίας χωρίς τεκμηρίωση και χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητές της.

Αξιολόγηση βάσει κριτήριων
«Επρόκειτο για μια εξαιρετική δικαστική απόφαση που προσεγγίζει αρτιότατα νομικά και ουσιαστικά τον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών», δήλωσε στον «Ε.Τ.» η δικηγόρος Αριάδνη Νούκα που χειρίστηκε την υπόθεση. Σύμφωνα με την ίδια:

«Ο Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών εισάγει ρητά και επιτακτικά δεσμευτικούς κανόνες συμπεριφοράς των τραπεζών. Αυτές και κάθε χρηματοδοτικός φορέας υποχρεούται σε θέσπιση και τήρηση της τυπικής διαδικασίας του Κώδικα και, οπωσδήποτε, σε υποβολή τεκμηριωμένης πρότασης ή ενδελεχούς καλόπιστης εξέτασης της υποβληθείσης προς αυτές προτάσεως. Στόχο αποτελεί η εξεύρεση “κατάλληλης” ρύθμισης, βάσει αξιολόγησης εκ μέρους των πιστωτικών ιδρυμάτων, που στηρίζεται σε καθορισμένα κριτήρια και διαδικασίες, λαμβάνοντας υπ’ όψιν το ελάχιστο επίπεδο των ευλογών δαπανών διαβίωσης και τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητες του δανειολήπτη».

«Η μη τήρηση ή η προσχηματική τήρηση του Κώδικα εκ μέρους των τραπεζών και των λοιπών χρηματοδοτικών φορέων συνιστούν καταχρηστική συμπεριφορά που επιφέρει σοβαρότατες νομικές συνέπειες», κατέληξε η κ. Νούκα.

Αντίστοιχα για μη μισθωτούς το χρονικό διάστημα ασφάλισης αυξάνεται από τους δύο, στους τρεις μήνες.

Η τροπολογία που κατέθεσε χθες το υπουργείο Εργασίας, προσδριορίζει την σχετική αύξηση, που επιδρά ανάλογα για την ύπαρξη ιατροφαρμακευτικής κάλυψης στους ασφαλισμένους και στα άμεσα εξαρτώμενα μέλη των οικογενειών τους.

Ουσιαστικά, εφαρμόζονται εφεξής ενιαίες προϋποθέσεις για τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας, για όλα τα Ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ. Άρα, ως αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, αυξάνεται από 1.3.2019 έως 29.2.2020 το κατώτατο όριο χρόνου ασφάλισης που είναι απαραίτητο για να χορηγηθεί ασφαλιστική ενημερότητα, από 50, σε 75 ένσημα για τους μισθωτούς ασφαλισμένους.

Αντίθετα, διατηρείται το ίδιο καθεστώς ενσήμων για το χρονικό διάστημα από 1.3.2018 έως 28.2.2019. Ειδικά εάν πρόκειται για μη μισθωτό ασφαλισμένο, η τροπολογία ξεκαθαρίζει ότι ισχύει το όριο των δύο μηνών ασφάλισης, εάν έχουν καταβληθεί έστω και οι ελάχιστες εισφορές ασφάλισης στον ΕΦΚΑ από 1.1.17 και μετά. Ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (πχ μακροχρόνια άνεργοι) και ασφαλισμένοι των πρώην ΟΑΕΕ (ελεύθεροι επαγγελματίες) και ΕΤΑΑ (αυτοαπασχολούμενοι) λαμβάνουν χωρίς προϋποθέσεις ασφαλιστική ικανότητα ακόμα και αν έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές από τα έτη 2011 – 2013. Αρκεί ο μέσος όρος του οικογενειακού τους εισοδήματος να μην υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ τον χρόνο, για τα έτη αυτά.

www.dikaiologitika.gr

Η Υπουργική Απόφαση που καθορίζει τη διαδικασία ένταξης και τις προϋποθέσεις όσων κάνουν αίτηση για «φθηνό ρεύμα» προβλέπει ότι σε πρώτη φάση εξετάζονται τα όρια εισοδήματος και αξίας ακίνητης περιουσίας με βάση την τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση εισοδήματος που είναι αυτή του 2016.

Οσοι κάνουν αιτήσεις εντός της αρχικής προθεσμίας που λήγει στις 20 Απριλίου 2018 θα πρέπει να πιάνουν τα εισοδηματικά όρια της απόφασης με βάση το εισόδημα του 2016.

Νέα αίτηση
Υπάρχουν όμως από την προηγούμενη εφαρμογή του ΚΟΤ δεκάδες χιλιάδες δικαιούχοι που δεν πιάνουν τα νέα όρια γιατί το εισόδημα του 2016 ήταν μεγαλύτερο.

Οι εν λόγω δικαιούχοι θα μείνουν εκτός φθηνού ρεύματος μετά τις 20 Απριλίου, αλλά μπορούν να επανέλθουν με νέα αίτηση μέσα σε ένα μήνα μετά την υποβολή και εκκαθάριση της δήλωσης του 2018 όπου θα έχουν τα εισοδήματα του 2017, γιατί η απόφαση αναφέρει ότι οι αιτήσεις εξετάζονται με βάση την τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση εισοδήματος. Οσοι λοιπόν είχαν το 2017 μικρότερο εισόδημα από το 2016 θα μπορέσουν με την αίτησή τους να ξαναμπούν στο ΚΟΤ.

Νέα αίτηση όμως θα πρέπει να κάνουν και όσοι θα ενταχθούν μέχρι τις 20 Απριλίου στο φθηνό τιμολόγιο ρεύματος, ώστε να εξεταστεί εκ νέου αν με το εισόδημα του 2017 πλέον πληρούν τα κριτήρια ένταξης.

Ευνοούνται
Προσωρινά εκτός ΚΟΤ, αλλά με δικαίωμα επανένταξης, θα βρεθούν περίπου 80.000 χαμηλοσυνταξιούχοι που είχαν υπερβεί τις 9.000 ευρώ ετήσιο ατομικό εισόδημα το 2016, επειδή λάμβαναν τότε το υψηλό ΕΚΑΣ των 230 ευρώ, ενώ το 2017 που το ΕΚΑΣ μειώθηκε στα 115 ευρώ το μήνα έπεσαν κάτω από τις 9.000 ευρώ.

Το ίδιο ισχύει και δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους που είχαν απασχόληση και μισθό το 2016, αλλά έμειναν άνεργοι το 2017. Τώρα οι αιτήσεις τους μπορεί να απορριφθούν, αλλά θα έχουν ευκαιρία ένταξης σε δεύτερη φάση με βάση το εισόδημα του 2017, που λόγω ανεργίας είναι μικρότερο από του 2016.

Κριτήρια ένταξης
Τα εισοδηματικά όρια για ένταξη στο «φθηνό ρεύμα» είναι:

Για ένα άτομο (μονοπρόσωπο νοικοκυριό) ετήσιο εισόδημα ως 9.000 ευρώ.
Για νοικοκυριό με δύο ενήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος εισόδημα ως 13.500 ευρώ.
Για νοικοκυριό με δύο ενήλικες και ένα ανήλικο ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη εισόδημα ως 15.750 ευρώ.
Για νοικοκυριό με τρία ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα και δύο ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη, εισόδημα ως 18.000 ευρώ.
Για νοικοκυριό με τρία ενήλικα και ένα ανήλικο μέλος ή δύο ενήλικα και τρία ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με τέσσερα ανήλικα μέλη εισόδημα ως 24.750 ευρώ.
Για νοικοκυριό με τέσσερα ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα και τέσσερα ανήλικα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με πέντε ανήλικα μέλη, εισόδημα ως 27.000 ευρώ.
Για νοικοκυριό που περιλαμβάνει και άτομο ή άτομα με αναπηρία 67% και άνω, τα παραπάνω εισοδηματικά όρια αυξάνονται κατά 8.000 ευρώ ετησίως σε όλες τις κατηγορίες.
Για νοικοκυριό που περιλαμβάνει και άτομο ή άτομα που έχουν ανάγκη μηχανικής ιατρικής υποστήριξης στο σπίτι, τα παραπάνω εισοδηματικά όρια αυξάνονται επιπλέον κατά 15.000 ευρώ ετησίως σε όλες τις κατηγορίες.
Για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος πέραν του αριθμού μελών που καθορίζουν τα παραπάνω κριτήρια προστίθεται το ποσό των 4.500 ευρώ και για κάθε επιπλέον ανήλικο μέλος το ποσό των 2.250 ευρώ, μέχρι του συνολικού ορίου των 31.500 ευρώ ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών του νοικοκυριού. Το ανώτατο όριο των 31.500 ευρώ αυξάνεται κατά 8.000 ευρώ για νοικοκυριό που περιλαμβάνει και άτομο ή άτομα με αναπηρία 67% και άνω και κατά 15.000 ευρώ για νοικοκυριό που έχει ασθενή με ανάγκη μηχανικής υποστήριξης.
Ακίνητη περιουσία
Επιπλέον, οι αιτούντες φθηνό ρεύμα θα πρέπει να διαμένουν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και η αξία της ακίνητης περιουσίας τους να μην ξεπερνά τις 120.000 ευρώ, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως ανώτατο όριο τις 180.000 ευρώ.

Επίσης, δεν θα πρέπει να πληρώνουν φόρο πολυτελείας και να μη δηλώνουν δαπάνες διαβίωσης για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής, δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία και για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, με βάση τις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος.

Πιο αυστηρά κριτήρια για την απόκτηση ασφαλιστικής ικανότητας από το 2019 θέτει τροπολογία του υπουργείου εργασίας καθώς αυξάνεται ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης που πρέπει να συμπληρώνει ο ασφαλισμένος για να έχει πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

Η τροπολογία προβλέπει μια μεταβατική περίοδο για φέτος και μια πάγια που θα ισχύει από τον Μάρτιο του 2019.

Συγκεκριμένα οι μισθωτοί από την 1η Μαρτίου 2019 θα πρέπει να συμπληρώνουν κατ ελάχιστον 75 ένσημα αντί για 50 ένσημα που ισχύει από το 2012 έως σήμερα. Δηλαδή θα απαιτείται κατ ελάχιστον 3μηνη ασφάλιση το προηγούμενο έτος, για να έχουν ένα χρόνο υγειονομική περίθαλψη.

Υπενθυμίζουμε ότι το 2011 ο αναγκαίος χρόνος ήταν 100 μέρες ασφάλισης.

Την ελάχιστη ασφάλιση διάρκειας 3 μηνών θα πρέπει να συμπληρώνουν από την 1η Μαρτίου 2019 οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες και οι αγρότες το προηγούμενο έτος ή το τελευταίο 12μηνο πριν την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου.
Ειδικά για φέτος και μέχρι τον Μάρτιο του 2019 η ικανότητα θα χορηγείται με κατ ελάχιστον ασφάλιση 2 μηνών εντός του 2017.

Προσοχή! Ακόμη κι αν έχουν χρέη από το 2016 και πριν, θα παίρνουν ικανότητα, αρκεί να έχουν πληρώσει τις εισφορές του ΕΦΚΑ εν προκειμένω για το έτος 2017.

Η ικανότητα είναι ετήσια, θα χορηγείται από τον Μάρτιο μέχρι τον Φεβρουάριο του επόμενου έτους. Θα κρίνεται με βάση την ασφάλιση του προηγούμενου ημερολογιακού έτους ή του τελευταίου 12μηνου πριν την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου.

Χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα από 1/3/2018 έως 28/2/2019 χωρίς προϋποθέσεις σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι και οι ασφαλισμένοι των πρώην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ που έχουν οφειλές για τα έτη 2011, 2012 και 2013 και ο μέσος όρος του οικογενειακού τους εισοδήματος για τα έτη αυτά δεν υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ.

Στα προστατευόμενα μέλη της οικογένειας προστίθενται: α) τα ανάδοχα άγαμα τέκνα, β) τα άγαμα τέκνα που σπουδάζουν σε ΙΕΚ, γ) τα τέκνα με αναπηρία άνω του 67% που εργάζονται ή απασχολούνται είτε για βιοποριστικούς λόγους είτε για λόγους εργασιοθεραπείας, δ) οι ορφανοί πατρός και μητρός εγγονοί και αδελφοί μέχρι του 24ου έτους της ηλικίας τους και εφόσον συνεχίζουν τις σπουδές τους μέχρι του 26ου έτους της ηλικίας τους (αντί του 18ου που ίσχυε), ε) τα εκτός γάμου εγγόνια, εφόσον ο γονέας δεν ασφαλίζεται από ίδιο δικαίωμα.

Τα χρέη προς την Εφορία και τα Ασφαλιστικά Ταμεία, αντί να μειώνονται μήνα με τον μήνα αυξάνονται και πλέον η κυβέρνηση και ειδικότερα του υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να ανοίξει ακόμη περισσότερο την βεντάλια αυτών που θα μπορούν να κάνουν ρύθμιση σε 120 δόσεις.

Η υφυπουργός Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου έδωσε χθες το στίγμα των κυβερνητικών προθέσεων προαναγγέλλοντας από την Βουλή επέκταση της σχετικής ρύθμισης. Το επόμενο διάστημα αναμένεται να εκδοθεί μια νέα υπουργική απόφαση που θα ορίζει τη διαδικασία και τους όρους για τις οφειλές που ξεπερνούν τα 50.000 ευρώ και δημιουργήθηκαν μέχρι το τέλος του 2016. Δηλαδή θα ενταχθούν στη ρύθμιση της τμηματικής εξόφλησης των οφειλών τους οι ελεύθεροι επαγγελματίες που σήμερα έχουν εξαιρεθεί.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι με τους δανειστές η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έβαλε την πρόταση για ένταξη στη ρύθμιση των 36 ή 120 δόσεων ανάλογα με το ύψος των οφειλών τους μισθωτούς και συνταξιούχους, οι οποίοι αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε από την πρώτη στιγμή από το κουαρτέτο.

Η νέα ρύθμιση
Ουσιαστικά η νέα ρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση θα αφορά δυο κατηγορίες οφειλετών:

Όσους χρωστούν στο Δημόσιο (Δ.Ο.Υ, Τελωνεία και Ασφαλιστικά Ταμεία) πάνω από 50.000 έως 250.000 ευρώ.
Τους ελεύθερους επαγγελματίες με ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 250.000 ευρώ.
Για την πρώτη κατηγορία θα λαμβάνονται υπόψη πρόσθετα κριτήρια σε σχέση με αυτά που ισχύουν για τους έχοντες οφειλές έως 50.000 ευρώ ενώ για την κατηγορία άνω των 250.000 ευρώ οι οφειλέτες θα πρέπει να προσκομίζουν έκθεση βιωσιμότητας και ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης. Ό,τι δηλαδή ισχύει για όσους υπάγονται στο εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών προς τις Τράπεζες, το Δημόσιο και τους ιδιώτες.

Προϋποθέσεις
Σήμερα για να ενταχθούν οι ελεύθεροι επαγγελματίες στη ρύθμιση των 120 δόσεων θα πρέπει να πληρούν μια σειρά από προϋποθέσεις όπως ο επαγγελματίας θα πρέπει να:

Έχει κάνει έναρξη εργασιών.
Έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα.
Έχει σε μία από τις 3 τελευταίες χρήσεις πριν την υποβολή της αίτησης:
– θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων, για οφειλέτες που τηρούν απλογραφικό λογιστικό σύστημα, ή

– θετικό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ή θετική καθαρή θέση, για οφειλέτες που τηρούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα.

Δεν έχει διακόψει την επιχειρηματική του δραστηριότητα, εκτός εάν υποβληθεί δήλωση έναρξης εργασιών φυσικού προσώπου πριν από την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών.
Δεν έχει καταδικασθεί με αμετάκλητη απόφαση το ίδιο το φυσικό πρόσωπο για φοροδιαφυγή , νομιμοποίηση εσόδων από παράνομη δραστηριότητα, δωροδοκία, δωροληψία, λαθρεμπορία κ.α

newsit.gr