Έχουν φθάσει τα 100 δισ. ευρώ τα δάνεια σε καθυστέρηση επί συνόλου 212 δισ. ευρώ - Σχεδόν το 70% των δανείων προς τους μικρομεσαίους παρουσιάζει καθυστέρηση μεγαλύτερη των τεσσάρων δόσεων

Η διαμόρφωση του μοντέλου αντιμετώπισης και διαχείρισης των κόκκινων δανείων είναι ένα ακόμη μεγάλο πρόβλημα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση.

Εκτός από το κρίσιμο θέμα της ανακεφαλαιοποίησης, με τον ίδιο επιτακτικό τρόπο θα μπει στο τραπέζι και το ζήτημα των κόκκινων δανείων, που αποτελεί την άλλη όψη για τα κεφαλαιακά κενά των τραπεζών. Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει μέχρι το τέλος του χρόνου να έχει προσδιορίσει και προωθήσει κρίσιμα στοιχεία που διαμορφώνουν το πλαίσιο αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων, όπως περιγράφεται στο νέο μνημόνιο.

Το Πτωχευτικό Δίκαιο, όσον αφορά στα επιχειρηματικά δάνεια, και το πλαίσιο για τους πλειστηριασμούς είναι οι βασικές παράμετροι για το νέο μοντέλο. Ειδικά όσον αφορά στα στεγαστικά δάνεια, θα συνεχιστεί η προστασία της πρώτης κατοικίας βάσει εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων. Ωστόσο θα καλύπτονται από τις ευεργετικές διατάξεις μόνο όσοι πραγματικά αδυνατούν να πληρώσουν τις οφειλές τους.

Το μοντέλο που ισχύει σήμερα και προστατεύει δανειολήπτες, εφόσον η πρώτη κατοικία έχει αντικειμενική αξία κάτω των 200.000 ευρώ και οι καταθέσεις δεν υπερβαίνουν τις 35.000 ευρώ, θα τροποποιηθεί καθώς θα εισαχθούν και νέες διατάξεις που αυξάνουν τις δυνατότητες χειρισμού από την πλευρά των τραπεζών. Οι αλλαγές που θα γίνουν στο νομοθετικό πλαίσιο των πλειστηριασμών, σε συνδυασμό με την πορεία της αγοράς ακινήτων, θα δώσουν τον τόνο στη διαχείριση των κόκκινων δανείων το 2016. Ακόμη κι αν απελευθερωθεί πλήρως η δυνατότητα πλειστηριασμών, οι τράπεζες δεν είναι ουσιαστικά σε θέση να εκποιήσουν μαζικά ακίνητα σε μια νεκρή αγορά. Πολύ περισσότερο όταν η πτώση στις τιμές των ακινήτων θα επιταχυνθεί αν οι τράπεζες αυξήσουν την προσφορά βγάζοντας για πώληση χιλιάδες ακίνητα.

Μέχρι το τέλος του χρόνου η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να επιμεληθεί τη δημιουργία του νέου πλαισίου, τοποθετώντας τον πήχη στο κατάλληλο σημείο όπου και τα κοινωνικά κριτήρια δεν θα θιγούν και θα είναι δυνατή η αποτελεσματική διαχείριση των καθυστερημένων δανείων. Είναι μείζον ζήτημα να υιοθετηθεί ένα αποτελεσματικό μοντέλο για τα κόκκινα δάνεια, επειδή αυτό θα ενισχύσει την αξία των τραπεζών προσελκύοντας έτσι ιδιωτικά κεφάλαια, με αποτέλεσμα αντίστοιχη μείωση του δημοσίου χρέους ως προς τα 25 δισ., που επιβαρύνεται από τη νέα ανακεφαλαιοποίηση.

Το πρόβλημα των καθυστερήσεων έχει πάρει δραματικές διαστάσεις καθώς δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι ένα στα δύο δάνεια είναι σήμερα σε καθυστέρηση. Καθώς το σύνολο των δανειακών χαρτοφυλακίων ανέρχεται στα 212 δισ. ευρώ, είναι προφανές ότι τα δάνεια σε καθυστέρηση ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ. Ο αριθμός τους, μάλιστα, θα ήταν ακόμη μεγαλύτερος αν οι τράπεζες δεν διαχειρίζονταν δυναμικά και αποτελεσματικά το πρόβλημα, προσπαθώντας να διατηρούν τις καθυστερήσεις δανείων κάτω από το κρίσιμο όριο των 90 ημερών.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο ρυθμός μετάπτωσης των δανείων σε καθυστέρηση αυξάνεται. Ειδικά σε συγκεκριμένες κατηγορίες δανείων οι καθυστερήσεις άνω των 90 ημερών είναι εκτός ελέγχου. Τα περισσότερα προβλήματα παρουσιάζονται στα δάνεια που έχουν δοθεί προς τους μικρομεσαίους, οι οποίοι και επλήγησαν από την ύφεση. Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις από τράπεζες, το 65%-70% των δανείων προς μικρομεσαίους παρουσιάζει σήμερα καθυστέρηση μεγαλύτερη των τεσσάρων δόσεων. Στα καταναλωτικά δάνεια η εικόνα δεν είναι καλύτερη και τα στελέχη των τραπεζών εκτιμούν ότι είναι σε καθυστέρηση περίπου το 60% των δανείων, ενώ στα στεγαστικά φτάνει το 35%.

Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και η Τράπεζα της Ελλάδος θα έχουν θεσμικά την ευθύνη και την επίβλεψη της διαχείρισης του προβλήματος. Ούτως ή άλλως η ΤτΕ ως επόπτης παρακολουθεί το ζήτημα των κόκκινων, ενώ το ΤΧΣ θα αναλάβει συγκεκριμένο αντικείμενο.

Οι τράπεζες από την πλευρά τους εξετάζουν την αντιμετώπιση των κόκκινων είτε σε σύμπραξη με εξειδικευμένο οργανισμό, σχήμα που θα οδηγήσει σε δημιουργία κοινής εταιρείας, είτε με τη δημιουργία θυγατρικής με αποκλειστικό αντικείμενο τη διαχείριση των συγκεκριμένων δανείων. Να σημειωθεί ότι οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει σημαντική υποδομή, καθώς έχουν οργανωθεί κατάλληλα, παρακολουθούν στενά την εξέλιξη των καθυστερήσεων στα δάνεια, κάνουν υποχρεωτικά συγκεκριμένες αναφορές των στοιχείων σε τακτά διαστήματα κ.λπ.

Οποιο όμως μοντέλο οργάνωσης κι αν επιλέξει η κάθε τράπεζα, δηλαδή δημιουργία κοινής εταιρείας ή ίδρυση θυγατρικής, η τράπεζα πλέον θα πρέπει να ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένους στόχους που θα θέτουν οι αρμόδιοι στη Φρανκφούρτη. Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες, μόλις θεσμοθετηθεί ως το τέλος του χρόνου το πλαίσιο, θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τα κόκκινα δάνεια και να ανταποκριθούν σε συγκεκριμένους στόχους, υπό την παρακολούθηση και τον έλεγχο των οργάνων της ΕΚΤ.

newmoney.gr

Έρχεται μπαράζ ρυθμίσεων από τις τράπεζες για τα προβληματικά στεγαστικά και δάνεια προς μικρές επιχειρήσεις με σπάσιμο τους και πάγωμα του 50% για μια 5ετια. Το σχέδιο έχει την έγκριση των θεσμών. Ποιους αφορά, πώς θα γίνει.

Έτοιμες είναι οι τράπεζες και οι αρμόδιες αρχές, Τράπεζα της Ελλάδος και Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, να αντιμετωπίσουν με μπαράζ επιθετικών ρυθμίσεων τα κόκκινα και προβληματικά δάνεια τόσο στον τομέα της στεγαστικής πίστης όσο και στο κομμάτι των χορηγήσεων προς τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Ασφαλείς πληροφορίες του Euro2day.gr αναφέρουν ότι η λύση, η οποία έχει αποφασισθεί για τα κόκκινα δάνεια των δύο αυτών κατηγοριών είναι το σπάσιμο (spit) του δανείου στην μέση, όπου το 50% θα εξυπηρετείται και το υπόλοιπο 50% θα παγώσει για 5 χρόνια.

Το φαινόμενο αναμένεται να πάρει διαστάσεις αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και το σχέδιο έχει λάβει την έγκριση των θεσμών.

Από την παλέτα των λύσεων δεν λείπει και το κούρεμα δανείων με την διάφορα όμως ότι θα αφορά στις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες δε διαφαίνεται κανένα ενδεχόμενο αποπληρωμής εξαιτίας της χρόνιας αδυναμίας του δανειολήπτη να αντεπεξέλθει. Με βάση τις πληροφορίες του Euro2day.gr το split αφορά στεγαστικά δάνεια συνολικής αξίας ύψους 8-10 δισ. ευρω και 3 δισ. ευρω δάνεια μικρών και πολύ μικρών επιχειρησεων.

Πως θα γίνει

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, το σχέδιο δεν είναι στα χαρτιά αλλά εχει γίνει όλη η απαραίτητη προεργασία ώστε να τεθεί σε εφαρμογή από το τέλος του έτους. Ενισχυτικά στο έργο των τραπεζών δρα η λεπτομερείς καταγραφή από την Τράπεζα της Ελλάδος που στα μέσα Οκτωβρίου θα παρουσίασει την έκθεση, στην οποία θα υπάρξει κατηγοριοποίηση των επισφαλών δανείων. Την ίδια περίοδο θα δοθεί στην δημοσιότητα και ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας στον οποίο θα συμπεριλαμβάνονται με ακρίβεια, τα βήματα της μεδόδου του split.

Ποιούς όμως θα αφορά η λύση του σπασίματος του δανείου; Πρόκειται, για τα στεγαστικά και τα δάνεια μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, τα οποία είναι προβληματικά λόγω καθυστέρησης στην αποπληρωμή αλλά ο κάτοχος τους είναι οικονομικά βιώσιμος παρά το πλήγμα που έχει δεχθεί εξαιτίας της οικονομικής κρίσης.

Σύμφωνα με τα κριτήρια, εφόσον ο δανειολήπτης διαθέτει εισόδημα, το οποίο όμως έχει μειωθεί, τότε οι τράπεζες θα του προτείνουν το σπάσιμο του δανείου στα δύο και την συνέχιση της αποπληρωμής του μισού, τουλάχιστον για τα επόμενα 5 έτη.

“Στο χρονικό διάστημα της πενταετίας θα ελέγχεται η οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη. Εφόσον υπάρξει είτε αύξηση του εισοδήματος του είτε άνθηση της επιχείρησης τότε στην πενταετία θα επανεξεταστεί αν είναι σε θέση να πληρώσει ολόκληρο ή μέρος του 50% που θα έχει έως τότε παγώσει”, τονίζει στο Euro2day.grρ αρμόδια τραπεζική πηγή και προσθέτει: “στην περίπτωση που μετά το πέρας της πενταετίας δεν έχουν βελτιωθεί η οικονομική και εισοδηματική κατάσταση του δανειολήπτη τότε θα εξετασθούν άλλες λύσεις και μεταξύ αυτών και το κούρεμα του μισού του δανείου”.

Εξυγίανση

Βασική παράμετρος, εκτός της οικονομικής εξέλιξης του δανειολήπτη, η οποία θα κρίνει εν πολλοίς την τύχη του 50% του δανείου που θα παγώσει, είναι η πορεία της οικονομίας και κατ´ επέκταση η πορεία των τραπεζών.

Σύμφωνα με τους τραπεζίτες, εφόσον υπάρξει ανάκαμψη του κλάδου με πρόσβαση στο φθηνό χρήμα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και στο βάθος της πενταετίας διαφανεί έμπρακτο επενδυτικό ενδιαφέρον για την ελληνική οικονομία, τότε και οι τράπεζες θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν με μεγαλύτερη ευελιξία τις ουρές των κόκκινων δανείων κυρίως στην στεγαστική πίστη.

Ωστόσο, η λύση του split τους δίνει σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα τη δυνατότητα της τεχνητής εξυγίανσης των ισολογισμών τους καθώς το πάγωμα αναμένεται να προσδώσει αέρα στα κεφάλαια που δεσμεύονται για την κάλυψη των επισφαλειών, προσβλέποντας στην τελική αντιμετώπιση τους σε καλύτερες οικονομικά και χρηματοοικονομικά συνθήκες.

euro2day.gr

Τρία νέα προγράμματα για μικρομεσαίους και αυτοαπασχολούμενους επιχειρηματίες αναμένεται να ξεκινήσουν μέσα στο Σεπτέμβριο σύμφωνα με το σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομίας.

Η νεοφυής επιχειρηματικότητα, η ενίσχυση τουριστικών επιχειρήσεων για τον εκσυγχρονισμό τους και την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και η ενίσχυση της αυτοαπασχόλησης πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι οι τομείς που δίνεται προτεραιότητα.

Οι νέες δράσεις των τομεακών προγραμμάτων “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία”, ΕΠΑνΕΚ -κίνηση και “Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη”, του νέου ΕΣΠΑ 2014 – 2020 για τις οποίες, σύμφωνα με το σχεδιασμό του υπουργείου Οικονομίας, προβλέπεται προδημοσίευση προκήρυξης το Σεπτέμβριος 2015 αναλυτικά είναι οι εξής:

– Ενίσχυση Τουριστικών Επιχειρήσεων για τον εκσυγχρονισμό τους και την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών.

Στόχος του προγράμματος είναι ο εκσυγχρονισμός, η ποιοτική αναβάθμιση και ο εμπλουτισμός των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών των υφιστάμενων πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, του στρατηγικού τομέα προτεραιότητας του τουρισμού, ώστε να βελτιώσουν τη θέση τους στην εσωτερική και διεθνή τουριστική αγορά.

Δικαιούχοι θα είναι υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στον στρατηγικό τομέα του τουρισμού.

Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός θα ανέρχεται από 30.000 ευρώ έως 300.000 ευρώ με το ποσοστό ενίσχυσης να αφορά στο 50% του συνολικού προϋπολογισμού της επένδυσης.

Επιλέξιμες ενέργειες; είναι: Εκσυγχρονισμός και ποιοτική αναβάθμιση των κτιριακών και λοιπών υποδομών, παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας / ύδατος. Παρεμβάσεις εμπλουτισμού του προσφερόμενου προϊόντος με νέες υπηρεσίες (επέκταση σε εναλλακτικές μορφές, παρεμβάσεις για ΑΜΕΑ, κλπ). Πιστοποιήσεις υποδομών και υπηρεσιών. Προβολή — προώθηση των επιχειρήσεων σε αγορές στόχους. Αμοιβές συμβούλων και μισθολογικό κόστος υφιστάμενου ή νέου προσωπικού.

Ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται συνολικά σε 50 εκατ. ευρώ (σε 2 κύκλους 25 εκ. ευρώ έκαστος) με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).

Ο εκτιμώμενος αριθμός τελικών ωφελούμενων υπολογίζεται σε 600 με 700 τουριστικές μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (ανάλογα με τους προϋπολογισμούς των εγκεκριμένων επενδυτικών σχεδίων).

– Ενίσχυση της Αυτοαπασχόλησης Πτυχιούχων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, άνω των 25 ετών, άνεργων ή ελεύθερων επαγγελματιών για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας συναφούς με την ειδικότητά τους και η ενίσχυση της απασχόλησης με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Οι δυνητικοί δικαιούχοι της δράσης κατά την υποβολή της αίτησης θα πρέπει να είναι άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα, χωρίς να έχουν σχέση μισθωτής εργασίας ή θα δραστηριοποιηθούν ή δραστηριοποιούνται επαγγελματικά ως ατομικές επιχειρήσεις, σε δραστηριότητα συναφή με την ειδικότητά τους.

Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός είναι από 5.000 έως 25.000 ευρώ (100% ενίσχυση ).

Οι επαγγελματικές δραστηριότητες που θα χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα ενδεικτικά είναι οι ακόλουθες: ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, μουσικού, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου και κοινωνικού λειτουργού κ.α.

Ειδικότερα οι επιλέξιμες δαπάνες θα αφορούν σε επαγγελματικό εξοπλισμό, λειτουργικό κόστος (ενοίκια επαγγελματικού χώρου, ασφαλιστικές εισφορές, δαπάνες υπηρεσιών κοινής ωφέλειας), δαπάνες προβολής και δικτύωσης, κόστος μισθωτής εργασίας (σε περίπτωση πρόσληψης υπαλλήλου) , αμοιβές τρίτων, και γενικό εξοπλισμό.

Ο προϋπολογισμός της δράσης είναι 50 εκατ. ευρώ, σε δύο κύκλους των 25 εκατ. ευρώ (1ος κύκλος το 2015 και 2ος κύκλος το 2016) με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και με ρήτρα ευελιξίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).

Ο εκτιμώμενος αριθμός τελικών ωφελούμενων υπολογίζεται σε 2.800 πτυχιούχους ενώ δεν υπάρχει πρόβλεψη για τις νέες θέσεις εργασίας από όσους προσληφθούν.

– Νεοφυής Επιχειρηματικότητα. Το πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία πολύ μικρών και μικρών, νέων, βιώσιμων επιχειρήσεων με έμφαση σε καινοτόμα σχέδια καθώς και στην ενίσχυση της απασχόλησης με την πρόσληψη τουλάχιστον ενός ατόμου.

Δικαιούχοι θα είναι φυσικά πρόσωπα άνω των 25 ετών που κατά την υποβολή της αίτησης είναι άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ ή ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα χωρίς να έχουν σχέση μισθωτής εργασίας και τα εισοδηματικά κριτήρια θα τεθούν στον Οδηγό Εφαρμογής του Προγράμματος.

Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός είναι έως 50.000 ευρώ (100% ενίσχυση).
Οι ενισχυόμενες δραστηριότητες θα αφορούν στους παρακάτω τομείς προτεραιότητας: αγροδιατροφή, ενέργεια, πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες, εφοδιαστική αλυσίδα, περιβάλλον, τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ), υγεία – φάρμακα, υλικά – κατασκευές.

Ειδικότερα: παραγωγικός εξοπλισμός, λειτουργικό κόστος (ενοίκια επαγγελματικού χώρου, ασφαλιστικές εισφορές, δαπάνες υπηρεσιών κοινής ωφέλειας), δαπάνες προβολής και δικτύωσης, κόστος μισθωτής εργασίας (στην περίπτωση πρόσληψης υπαλλήλου), αμοιβές τρίτων και γενικός εξοπλισμός.

Ο προϋπολογισμός της δράσης είναι 120 εκατ. ευρώ, σε δύο κύκλους των 60 εκατ. ευρώ (1ος κύκλος το 2015 και 2ος κύκλος το 2016), με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και με ρήτρα ευελιξίας από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).

Ο εκτιμώμενος αριθμός τελικών ωφελούμενων υπολογίζεται σε 2500 νέες επιχειρήσεις και 4500 νέες θέσεις εργασίας.

Σημειώνεται ότι και για τα τρία προγράμματα, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η προδημοσίευση προκήρυξης θα γίνει φέτος το Σεπτέμβριο, η προκήρυξη και οι υποβολές προτάσεων του Α’ κύκλου από το Δεκέμβριος του 2015 μέχρι το Μάρτιο του 2016, οι εντάξεις του Α’ κύκλου και έναρξη υλοποίησης τον Ιούνιος 2016 και η ολοκλήρωση των επενδύσεων πρέπει να γίνει σε 24 μήνες από την έναρξη.

ΑΠΕ-ΜΠΕ