Με διάταξη που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας προβλέπεται ότι από 1/1/2017 τα ποσά που εξακολουθούν να εισπράττουν ως προσωπική διαφορά μεταξύ παλαιών και νέων αποδοχών οι εν ενεργεία υπάλληλοι του Δημοσίου, καθώς και οι στρατιωτικοί, δικαστές, καθηγητές, γιατροί του ΕΣΥ και στελέχη των Σωμάτων Ασφαλείας που ανήκουν στα ειδικά μισθολόγια δεν θα συνυπολογίζονται στις συντάξιμες αποδοχές τους. Η διάταξη αυτή ανοίγει παράθυρο και για μειώσεις μισθών στο Δημόσιο, μέσω οριστικής κατάργησης στο μέλλον αυτών των προσωπικών διαφορών, καθώς η σύνταξη θα υπολογίζεται πλέον μόνο με το μέσο όρο των τακτικών τους αποδοχών χωρίς να υπολογίζονται οι προσωπικές διαφορές.

Η αλλαγή αυτή ισχύει αναδρομικά από 1/1/2017 και σημαίνει ότι όσοι αποχωρούν από 1/1/2017 και μετά θα πάρουν σύνταξη υπολογισμένη όχι στο σύνολο των αποδοχών αλλά μόνο για αυτές που πλήρωναν εισφορά. Η προσωπική διαφορά του μισθού δεν υπόκειται από 1/1/2017 σε εισφορές και δεν «θα μετράει» στον υπολογισμό της σύνταξης.

Την ίδια όμως στιγμή, υπάρχουν και «κρυφά» δωράκια σε ημετέρους και μη, καθώς στο ίδιο νομοσχέδιο θεσπίζεται ότι ακόμη και όσοι πήραν επίδομα θέσης με… απόφαση υπουργού και χωρίς υπηρεσιακό συμβούλιο θα τύχουν καλύτερης σύνταξης, καθώς το επίδομα αυτό θα συνυπολογίζεται στις συντάξιμες αποδοχές τους, χωρίς να έχουν διετία στη θέση ευθύνης που τους ανατέθηκε όπως προβλέπει το Π.Δ. 169 του 2007!

Στο άρθρο 3 του νομοσχεδίου αναφέρεται ότι «από 1/1/2017 οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές για όσους υπηρετούν ή προσλαμβάνονται στο Δημόσιο και αμείβονται με τις διατάξεις του ν. 4472/2017 είναι οι μηνιαίες τακτικές αποδοχές της παραγράφου 10 του άρθρου 153, του ν. 4472, με εξαίρεση την προσωπική διαφορά του άρθρου 155 του ν. 4472/2017».

Τα ποσά των προσωπικών διαφορών κυμαίνονται μεταξύ 100 και 400 ευρώ. Ενας υπάλληλος δηλαδή που έπαιρνε 1.700 ευρώ και πέφτει στα 1.400 ευρώ με το νέο μισθολόγιο εξακολουθεί να εισπράττει και τα 300 ευρώ ως προσωπική διαφορά αλλά με τη διάταξη που μπήκε στο νομοσχέδιο τα 300 ευρώ ή 400 ευρώ κατά περίπτωση δεν θα μετρούν στον υπολογισμό της σύνταξης.

Η μείωση των συντάξεων για όσους αποχωρούν από το Δημόσιο από 1/1/2017 είναι δεδομένη και θα είναι εμφανέστερη όσο πιο αργά αποχωρήσουν από την εργασία, γιατί στο μέσο όρο των συντάξιμων αποδοχών δεν θα υπολογίζονται οι προσωπικές διαφορές για το διάστημα ασφάλισης από 1/1/2017 και μετά. Με τον τρόπο αυτό ένας υπάλληλος που έχει τακτικές αποδοχές 1.500 ευρώ και άλλα 400 ευρώ προσωπική διαφορά (σύνολο 1.900 ευρώ) θα πάρει σύνταξη για το διάστημα από 1/1/2017 με αποδοχές 1.500 και όχι 1.900 ευρώ. Το ψαλίδι αυτό σημαίνει πρόσθετη απώλεια από 20 έως και 50 ευρώ στην τελική σύνταξη.

Το Δημόσιο με τη διάταξη αυτή γλιτώνει ασφαλιστική δαπάνη, αλλά στην πρώτη δυσκολία είναι πιο εύκολο πλέον να απαλλαγεί πλήρως από το κόστος καταβολής των προσωπικών διαφορών στις αποδοχές του Δημοσίου και των ειδικών μισθολογίων. Για παράδειγμα, σε κάθε 100 ευρώ προσωπικής διαφοράς το Δημόσιο γλιτώνει εισφορά 10 ευρώ το μήνα για το 2017, 13,3 ευρώ το 2018, 17 ευρώ το 2019 και από το 2020 η εξοικονόμηση είναι 20 ευρώ το μήνα από την εργοδοτική εισφορά που δεν υποχρεούται να καταβάλει στα ποσά των προσωπικών διαφορών. Αυτή η εξοικονόμηση μπορεί ανά πάσα στιγμή πλέον να πολλαπλασιαστεί καθώς -με βάση το προηγούμενο των συντάξεων- δεν είναι απίθανος ο κόφτης κατά 18%, 20% και στις προσωπικές διαφορές των μισθών ή και ολοσχερώς, ιδίως εφόσον ζητηθεί από τους δανειστές για να μειωθούν οι δαπάνες του Δημοσίου.

Παγίδες στο «πέναλτι» 30% για πρόωρη σύνταξη
Αλλάζει το «πέναλτι» στις πρόωρες συντάξεις και όσοι συνταξιοδοτούνται με όρια ηλικίας για μειωμένη σύνταξη από το Δημόσιο θα έχουν πλέον ποινή μείωσης της σύνταξης που δεν θα υπερβαίνει το 30%. Στην πράξη μια γυναίκα υπάλληλος που θα αποχωρήσει με καθεστώς μειωμένης στα 60, ενώ το όριο για πλήρη την πηγαίνει στα 67, θα έχει μείωση σύνταξης 6% για κάθε έτος που υπολείπεται των 67 αλλά με όριο τα 5 έτη και πλαφόν μείωσης το 30% (6%Χ5=30%). Αν δεν έμπαινε το πλαφόν, θα είχε ποινή 7 ετών, δηλαδή θα είχε μείωση σύνταξης 42% (6%Χ7=42%).

Με τον τρόπο που γράφτηκε όμως η διάταξη ανοίγει μια μεγάλη παγίδα, καθώς η ποινή θα πιάνει και την εθνική αλλά και την ανταποδοτική σύνταξη, δηλαδή θα μπαίνει στο σύνολο της σύνταξης. Και αυτό γιατί το «πέναλτι» 30% στις πρόωρες του Δημοσίου συμπληρώνει το Π.Δ. 169 του 2007 που αναφέρεται στο σύνολο σύνταξης, ενώ θα έπρεπε να γίνει και παραπομπή στο νόμο 4387/2016 που αναφέρεται σε εθνική και ανταποδοτική σύνταξη. Αν δεν αναδιατυπωθεί η διάταξη, τότε ένας ασφαλισμένος που αποχωρεί για σύνταξη με 30 χρόνια και με μειωμένο όριο ηλικίας κατά 5 έτη θα λάβει τα 384 ευρώ της εθνικής σύνταξης και άλλα 500 ευρώ από την ανταποδοτική, δηλαδή 884 ευρώ, αλλά θα έχει μείωση 30% στο σύνολο της σύνταξης και θα πάρει 619 ευρώ.

«Δωράκια» σε όσους παίρνουν επιδόματα θέσης 290 έως 900 ευρώ
Την ίδια στιγμή όμως υπάρχουν και «δωράκια». Οσοι επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ πήραν επίδομα θέσης από 290 έως 900 ευρώ, χωρίς να έχουν κριθεί από υπηρεσιακά συμβούλια και χωρίς να έχουν κλείσει διετία σε θέση ευθύνης, θα έχουν ένα μικρό μπόνους στη σύνταξη. Με τη διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 2 του νομοσχεδίου, προβλέπεται ότι το «επίδομα θέσης περιλαμβάνεται στις συντάξιμες αποδοχές όσων το λαμβάνουν ανεξάρτητα από το χρόνο άσκησης των καθηκόντων τους και του τρόπου επιλογής τους».

Το Π.Δ. 167 του 2007 (για το συνταξιοδοτικό του Δημοσίου) ορίζει ότι για να μετράει και το επίδομα θέσης στις συντάξιμες αποδοχές απαιτείται διετής παραμονή στη θέση ευθύνης. Αυτό καταργείται με τη νέα διάταξη που λέει ότι ακόμη και όσοι δεν είναι δύο χρόνια σε θέση ευθύνης και ανεξάρτητα από το αν έγιναν προϊστάμενοι, τμηματάρχες, διευθυντές και γενικοί διευθυντές με ανάθεση ή κατ’ αναπλήρωση θέσης από τον υπουργό, χωρίς να έχουν κριθεί από υπηρεσιακά συμβούλια, θα έχουν το προνόμιο να προσμετρηθούν στις αποδοχές για σύνταξη επιδόματα θέσης που είναι 290 ευρώ το μήνα για τους τμηματάρχες, 350 ευρώ για όσους πήραν θέση υποδιευθυντή, 450 ευρώ για τους διευθυντές και 900 ευρώ για τους γενικούς διευθυντές.

Με τις 8 ανατροπές στο συνταξιοδοτικό των δημοσίων υπαλλήλων, τις οποίες παρουσιάζει αναλυτικά σήμερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις», επέρχονται οι παρακάτω μεταβολές σε συντάξεις, όρια ηλικίας και εισφορές:

1. Αυξάνονται τα όρια ηλικίας για σύνταξη, για όσους έχουν 35ετία. Η αύξηση δεν είναι μόνον έξι μήνες αλλά μπορεί να φτάσει και τα 2 χρόνια. Γλιτώνουν όσοι αποχωρήσουν έως το τέλος του 2017, έχοντας συμπληρώσει 35ετία και ηλικία 58 ετών.

2. Προβλέπεται η έξοδος και πριν από τα 60 με 37ετία. Παρά την αύξηση των ηλικιακών ορίων, για αυτή την κατηγορία υπαλλήλων προβλέπεται η θεμελίωση εξόδου στη σύνταξη στα 57,8 μήνες έως το τέλος του 2017 και στα 58,5 ετών το 2018. Το παράθυρο για έξοδο με 37ετία πριν από τα 60 παραμένει ανοιχτό έως και το 2020, με προϋπόθεση να έχουν οι υπάλληλοι τα 25 έτη ασφάλισης έως το 2010, είτε ασφαλίστηκαν πριν είτε μετά το 1983.

3. Ανεβαίνουν τα όρια ηλικίας για όσους βγαίνουν με λιγότερα από 35 έτη (π.χ. 30 ή 25). Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι γονείς ανηλίκων, οι υπάλληλοι (χωρίς ανήλικο) με 30-33 έτη το 2017, αλλά και δάσκαλοι – καθηγητές μέσης εκπαίδευσης. Οσοι κλείνουν φέτος ηλικίες από 52 έως 60 ετών θα αποχωρήσουν με τα νέα όρια που είναι μεταξύ 58,5 και 62,8 ετών για πλήρη σύνταξη. Για όσους κλείσουν το 2018 ηλικίες από 52 έως 60 ετών, θα πάρουν σύνταξη με νέα όρια που είναι από 60,2 έως 63,5 ετών.

4. Αυξάνεται το κόστος πλασματικών ετών από 1/1/2018. Ο λόγος είναι γιατί οι ασφαλισμένοι που αναγνωρίζουν πλασματικούς χρόνους πληρώνουν οι ίδιοι και την εισφορά εργοδότη και την εισφορά εργαζομένου. Το Δημόσιο καταβάλλει εργοδοτική εισφορά 3,3% για το 2017 και οι εργαζόμενοι 6,67%. Με αίτηση έως το τέλος του 2017 τα πλασματικά έτη στο Δημόσιο αναγνωρίζονται με εισφορά 10% (3,3%+6,67%=10%) από τις βασικές αποδοχές των υπαλλήλων. Από 1/1/2018 η εισφορά του Δημοσίου ανεβαίνει στο 6,67%, που σημαίνει ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πληρώνουν 13,34% (6,67%+6,67%=13,34%). Το 2029 ανεβαίνει κι άλλο η εισφορά στο 16,67% και από το 2020 η εξαγορά θα κοστίζει 20% των αποδοχών.

5. Ερχεται σοκ για 500.000 συνταξιούχους. Με τον επανυπολογισμό συντάξεων και την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, θα χάσουν έως 18% από τη σύνταξη που λαμβάνουν σήμερα, ενώ επιπλέον καταργούνται και τα επιδόματα συζύγου και τέκνων. Οι αλλαγές αυτές θα καταγραφούν μέσα στο 2018 στα ενημερωτικά τους σημειώματα και θα εφαρμοστούν από την 1/1/2019 με περικοπές συντάξεων. Η μέση σύνταξη υπαλλήλων που αποχώρησαν πριν από το νόμο Κατρούγκαλου με 35ετία σήμερα είναι 1.070 ευρώ καθαρά στην τσέπη. Από 1/1/2019, η μέση σύνταξη θα διαμορφωθεί στα 865 ευρώ καθαρά στην τσέπη.

6. Μειώνονται άνω του 20% οι νέες συντάξεις για όσους αποχωρήσουν από την υπηρεσία γιατί ο νέος τρόπος υπολογισμού έχει μικρότερους συντελεστές για το ποσό της τελικής σύνταξης. Προσωρινά, ωστόσο, για τα έτη 2016, 2017 και 2018, δεν επιβάλλεται το σύνολο της μείωσης στις νέες συντάξεις, υπό την προϋπόθεση ότι η μείωση είναι άνω του 20%. Για παράδειγμα, υπάλληλος που αποχώρησε μετά τις 13/5/2016 και η σύνταξη βγαίνει 30% μικρότερη από αυτή που θα έπαιρνε πριν από το νόμο Κατρούγκαλου θα του χαριστεί το ½ της μείωσης και αντί για 30% θα έχει μείωση 15%. Σε όσους αποχωρήσουν το 2017 και έχουν μείωση 30%, θα χαριστεί το 1/3 της μείωσης και η περικοπή θα είναι 20%. Με έξοδο το 2018 θα χαριστεί το ¼ της μείωσης και θα είναι 22,5%, ενώ από το 2019 όλοι θα έχουν το σύνολο της μείωσης, δηλαδή 30%. Το ποσοστό που τους χαρίζεται καταργείται (με το άρθρο 1 του ν. 4472/2017).

7. Βγαίνουν εκτός σύνταξης τα ποσά που παίρνουν επάνω στο βασικό μισθό ως προσωπική διαφορά, με τις παλιές αποδοχές, σχεδόν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι και όσοι ανήκουν στα ειδικά μισθολόγια (στρατιωτικοί, αστυνομικοί, πυροσβέστες, στελέχη του λιμενικού Σώματος, γιατροί του ΕΣΥ, καθηγητές και δικαστές). Η αλλαγή αυτή ισχύει αναδρομικά από 1/1/2017 και σημαίνει ότι δεν πρόλαβαν την έξοδο και αποχωρούν από εδώ και στο εξής, θα πάρουν ακόμη λιγότερα, γιατί η σύνταξη θα υπολογιστεί για το χρόνο ασφάλισης από 1/1/2017 και μετά, επί μικρότερου μισθού.

8. Αλλάζει το «πέναλτι» στις πρόωρες συντάξεις και όσοι συνταξιοδοτούνται με όρια ηλικίας για μειωμένη σύνταξη θα έχουν ποινή έως 30%. Μόνο που έτσι όπως προτείνεται η εν λόγω διάταξη στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας η ποινή θα πιάνει και την εθνική αλλά και την ανταποδοτική, δηλαδή θα μπαίνει στο σύνολο της σύνταξης.

Ποιοι προλαβαίνουν την έξοδο στα 58
Σύνταξη με όρια ηλικίας που ξεκινούν από τα 58 προβλέπουν οι διατάξεις για τα νέα όρια ηλικίας στο Δημόσιο. Βασική προϋπόθεση να έχουν 25 χρόνια εργασίας έως το 2012.

Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για κάθε κατηγορία είναι:

1. Εξοδος με 37 χρόνια ασφάλισης. Αφορά όσους είχαν ένσημα πριν ή μετά το 1983 σε άλλα Ταμεία και μαζί με την υπηρεσία τους στο Δημόσιο συμπληρώνουν 37ετία μετά τις 19/8/2015. Το όριο ηλικίας που καθορίζεται με βάση το 55ο έτος. Ασφαλισμένος με 37 χρόνια το 2017 θα συνταξιοδοτηθεί στα 57,8. Αν έχει τα 37 το 2018, θα συνταξιοδοτηθεί με το όριο των 55 ετών που ισχύει το 2018 και είναι 58,6 ετών. Για τα 37 έτη μπορεί να αναγνωρίσει μόνο τη στρατιωτική θητεία, ενώ σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να έχουν 25ετία έως το 2010.

2. Εξοδος με 35ετία. Αφορά όσους συμπληρώνουν 35ετία από 19/8/2015 με πρόσληψη πριν από το 1983. Το όριο ηλικίας καθορίζεται από το έτος που θα έχουν την 35ετία, χωρίς να χρειάζεται να έχουν κλείσει τα 58. Ασφαλισμένος πριν από το 1983, που έχει την 35ετία το 2017, θα πάρει σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει για το 58ο έτος και είναι στα 59,5 ετών.

3. Εξοδος με 35ετία και συμπληρωμένη ηλικία 58 ετών. Ασφαλισμένοι μετά το 1983 με 25ετία ως το 2010, οι οποίοι συμπληρώνουν 35ετία από 19/8/2015, θα πρέπει να έχουν κλείσει και το 58ο έτος. Για παράδειγμα, υπάλληλος που κλείνει τα 58 το 2019 ενώ έχει 35ετία το 2017 θα βγει με το όριο του 2019, που είναι 60,5 ετών.

4. Εξοδος με 36 έτη και ηλικία 58. Ασφαλισμένοι μετά το 1983 που έχουν την 25ετία το 2011 χρειάζονται συνολικά 36 έτη και συμπληρωμένα τα 58 για το νέο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. Ασφαλισμένος 58 ετών το 2017, που συμπληρώνει όμως τα 36 έτη το 2020, θα συνταξιοδοτηθεί με το όριο ηλικίας που ισχύει για το 58ο έτος το 2019, δηλαδή 61 ετών. Συμφέρει να αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνο για να έχουν τα 36 έτη, στην ηλικία των 58.

5. Γυναίκες που είχαν ανήλικο παιδί και 25 έτη ασφάλισης έως το 2010 και συμπληρώνουν τα 50 από 19/8/2015 και μετά, θα συνταξιοδοτηθούν στα 55. Αν έκλεισαν τα 50 το 2017, το νέο όριο για σύνταξη είναι 58,5 ετών.

6. Γονείς με ανήλικο τέκνο και με 25ετία το 2011 ή το 2012. Το όριο ηλικίας καθορίζεται από το πότε συμπληρώνουν τα 52 ή τα 55, ανάλογα με το αν έχουν 25ετία το 2011 ή το 2012. Με ηλικία 52 το 2017 βγαίνουν στα 58,5, ενώ με ηλικία 55 βγαίνουν στα 59,5. Από το 2018 και μετά βγαίνουν στα 60,2, στα 61, στα 64 και τα 67, αν δεν έχουν 35ετία μετά το 2022. Αν έχουν 35ετία μετά το 2022, βγαίνουν στα 62 αλλά με 40 χρόνια. Τα ίδια όρια ηλικίας ισχύουν και για τριτέκνους, αλλά και για όσους αποκτούν παιδί (πρώτο ή τρίτο παιδί), μετά το 2013.

7. Εκπαιδευτικοί. Οσοι προσλήφθηκαν πριν από το 1983, με 30 έτη συνολικής υπηρεσίας (τα 25 έως το 2010) και κλείνουν τα 55 το 2018 αποχωρούν στα 61. Οσοι προσλήφθηκαν από το 1983 και μετά, με 30 έτη συνολικής υπηρεσίας (τα 25 έως το 2010) και κλείνουν τα 60 το 2018, αποχωρούν στα 63,5.

Έτσι με κοινή υπουργική απόφαση, οι τρύπες που προέκυψαν στο νέο συνταξιοδοτικό σύστημα θα καλυφθούν από το ΑΚΑΓΕ, δηλαδή από τον Λογαριασμό Αλληλεγγύης Γενεών που δημιουργήθηκε για την ασφάλιση των μελλοντικών συνταξιούχων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την κοινή υπουργική απόφαση που υπέγραψαν μόλις επέστρεψαν από τις διακοπές, στις 22 Αυγούστου, οι υπουργοί Έφη Αχτσιόγλου και ο Γιώργος Χουλιαράκης, θα διατεθούν 395 εκατ. ευρώ στον ΕΦΚΑ ως «Επιχορηγήσεις σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης για κάλυψη ελλειμμάτων». Η κοινή υπουργική απόφαση δημοσιεύθηκε μία εβδομάδα αργότερα στο ΦΕΚ (Β’ 2962/29-8-2017) και όπως αναφέρει σχετικά με την δαπάνη, αυτή είναι είναι εντός των ορίων που έχουν τεθεί στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα 2018-2021 (ειδικότερα και όσον αφορά στο έτος 2017 έχει τεθεί στα 395 εκατ. ευρώ) και δεν θα μετρήσει «εις βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού διότι η δαπάνη ύψους τριακοσίων ενενήντα πέντε εκατομμυρίων ευρώ θα καλυφθεί από τις πιστώσεις του Προϋπολογισμού του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών/Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (Ε.Α.Σ.) οικονομικού έτους 2017».

Παράλληλα, όπως αναφέρεται επίσης, τα 395 εκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν «για την κάλυψη μέρους του ελλείμματος του Κλάδου Σύνταξης του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.)».

Η μεταφορά τους στον νέο συνταξιοδοτικό σύστημα θα γίνει σε τέσσερις δόσεις, με έκδοση επιταγών, και ως εξής:

Στις 25/9/2017 θα δοθεί το ποσό των 100 εκατομμυρίων ευρώ
Στις 25/102017 θα δοθεί το ποσό των 100 εκατομμυρίων ευρώ
Στις 24/11/207 θα καταβληθεί το ίδιο ποσό
Και στις 15/12/2017 θα καταβληθεί η τέταρτη και τελευταία δόση των 95 εκατομμυρίων ευρώ.

iefimerida.gr