Η συχνότερη οφθαλμική πάθηση που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα της ζωής μας.

Η βλεφαρίτιδα είναι μια πολύ συχνή πάθηση που οφείλεται σε δυσλειτουργία των μεϊβομιανών αδένων. Οι αδένες αυτοί παράγουν σμήγμα το οποίο σχηματίζει την ελαιώδη στοιβάδα των δακρύων. Όταν οι αδένες αυτοί δυσλειτουργούν, τότε τα δάκρυα δεν έχουν τη σύσταση που χρειάζεται με αποτέλεσμα να εξατμίζονται γρήγορα και να δημιουργείται δευτεροπαθώς ξηροφθαλμία. <<Η χρόνια ξηροφθαλμία έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία υποκλινικής φλεγμονής, η οποία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπλοκές στην ποιότητα ζωής και την όραση των πασχόντων, προκαλώντας διακυμάνσεις της όρασης, ερυθρότητα στα μάτια, τσούξιμο και αντανακλαστική δακρύρροια>>, τονίζει ο διαπρεπής χειρουργός οφθαλμίατρος Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κος.Μάλλιας Ιωάννης.

Η συχνότητα εμφάνισης της ξηροφθαλμίας στον γενικό πληθυσμό είναι περίπου 30% και η συχνότητα αυξάνεται προϊούσης της ηλικίας των ασθενών. Η ξηροφθαλμία προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες και επιδεινώνεται από διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως η χρήση κλιματιστικών και ανεμιστήρα. Η νόσος προσβάλλει συχνότερα τους χρήστες φακών επαφής, ασθενείς που κάνουν χρήση αντικαταθλιπτικών και αντιισταμινικών φαρμάκων, καθώς επίσης επιδεινώνεται από την υπερκατανάλωση αλκοόλ και την πολύωρη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. <<Υπάρχουν ορισμένα συστηματικά αυτοάνοσα νοσήματα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος καθώς επίσης και το σύνδρομο Sjogren, τα οποία συσχετίζονται άμεσα με την εμφάνιση ξηροφθαλμίας>>, συμπλήρωσε ο κος.Μάλλιας.

Ασθενείς που πάσχουν από ξηροφθαλμία, χαρακτηριστικά αναφέρουν ότι τα μάτια τους είναι ‘’σαν να έχουν άμμο’’, είναι κόκκινα, έχουν τσούξιμο, κνησμό ή και παρουσιάζουν αντανακλαστική δακρύρροια. Ανάλογα με την βαρύτητα των συμπτωμάτων, ενδέχεται να επηρεαστεί σημαντικά η ποιότητα ζωής του πάσχοντος. Άλλο συχνό σύμπτωμα που αναφέρουν οι ασθενείς είναι η θολή όραση ή οι διακυμάνσεις της όρασης.

Σε ασθενείς που πάσχουν από βλεφαρίτιδα συστήνεται η καθημερινή περιποίηση των βλεφάρων με ζεστές κομπρέσες που σκοπό έχουν να βελτιώσουν την λειτουργικότητα των μεϊβομιανών αδένων στο βλεφαρικό χείλος και να ελαττώσουν την φλεγμονή στην οφθαλμική επιφάνεια.
Ένας εύκολος τρόπος για να γίνονται οι κομπρέσες είναι να προμηθευτεί ο ασθενής από το super market στρογγυλά δισκία από βαμβάκι αυτά που χρησιμοποιούν οι γυναίκες για ντεμακιγιάζ, να τα βρέξει με ζεστό νερό από το θερμοσίφωνο τόσο ζεστό όσο το ανέχεται, με προσοχή να μην καεί.
Σε περιπτώσεις χρόνιας βλεφαρίτιδας υπάρχουν νεότερες θεραπείες, που πραγματοποιούνται στο ιατρείο, και σκοπό έχουν τη διάνοιξη των πόρων των μεϊβομιανών αδένων και την εξαγωγή του εγκλωβισμένου σμήγματος.

Οι θεραπείες αυτές ανακουφίζουν τους ασθενείς και μπορούν να επαναλαμβάνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. <<Σε εμμένουσες περιπτώσεις ο θεράπων οφθαλμίατρος χορηγεί τεχνητά δάκρυα και στεροειδή είτε σε σταγόνες είτε σε μορφή οφθαλμικής αλοιφής, στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει τις εξάρσεις της νόσου>> τόνισε ο κος.Μάλλιας. Στο σημείο αυτό χρειάζεται να τονιστεί ότι οι ασθενείς που κάνουν χρήση κορτιζόνης τοπικά είτε σε σταγόνες είτε σε αλοιφή χρειάζεται να παρακολουθούνται συχνά από τον οφθαλμίατρό τους για την αποφυγή εμφάνισης επιπλοκών.

Οι καλές διατροφικές συνήθειες μπορούν να αποτρέψουν την εμφάνιση ξηροφθαλμίας. Δίαιτα πλούσια σε ωμέγα 3 λιπαρά καθώς επίσης και βιταμίνες και ιχνοστοιχεία βοηθούν στη διατήρηση υγιούς οφθαλμικής επιφάνειας. Τροφές πλούσιες σε ωμέγα 3 είναι τα ψάρια και κυρίως οι σαρδέλες, ο κολιός και το σκουμπρί. Άφθονα λαχανικά και φρούτα θα δώσουν στον οργανισμό τις απαραίτητες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία που χρειάζεται. Τέλος, η ικανοποιητική πρόσληψη βιταμίνης Α με την τροφή, η αποφυγή της κατανάλωσης μεγάλης ποσότητας αλκοόλ, η αποφυγή του καπνίσματος σε συνδυασμό με τη συστηματική χρήση γυαλιών ήλιου είναι παράγοντες καθοριστικής σημασίας για τη διατήρηση μιας υγιούς οφθαλμικής επιφάνειας.

Ιωάννης Α. Μάλλιας
Χειρουργός οφθαλμίατρος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημíου Αθηνών
Clinical Fellow της Οφθαλμολογικής Κλινικής
του Πανεπιστημíου Columbia της Νέας Υόρκης

www.laser4myopia.gr

210-9320215

Βλεφαρίτιδα είναι η φλεγμονή των βλεφάρων, μία από τις πιο συχνές διαταραχές της περιοχής των οφθαλμών. Τα κύρια συμπτώματα είναι δυσφορία, ερυθρότητα και δακρύρροια.

Άλλα συμπτώματα: αίσθημα καύσου, κνησμός, ευαισθησία στο φως και αίσθηση ξένου σώματος που γίνεται εντονότερη κατά το ξύπνημα.

Υπάρχουν 3 μορφές βλεφαρίτιδας σταφυλοκοκκική, σμηγματορροϊκή και βλεφαρίτιδα λόγω δυσλειτουργίας των Μεβομιανών αδένων. Και οι τρεις μορφές βλεφαρίτιδας έχουν χρόνιο χαρακτήρα. Ασθενείς με σταφυλοκοκκική βλεφαρίτιδα έχουν μέση ηλικία 42 έτη. Οι ασθενείς με σμηγματορροϊκή βλεφαρίτιδα και βλεφαρίτιδα λόγω δυσλειτουργίας των Μεβομιανών αδένων, είναι γενικά μεγαλύτερης ηλικίας και έχουν πλούσιο ιστορικό οφθαλμικών συμπτωμάτων.
Στην σταφυλοκοκκική βλεφαρίτιδα υπάρχει κρούστα κατά μήκος των βλεφαρίδων.

Στην σμηγματορροϊκή βλεφαρίτιδα υπάρχει λιπαρότητα κατά μήκος των βλεφαρίδων. Οι ασθενείς συχνά πάσχουν απο σμηγματορροϊκή δερματίτιδα.

Στην δυσλειτουργία των Μεβομιανών αδένων, υπάρχουν εμφανή αιμοφόρα αγγεία στο ελεύθερο βλεφαρικό χείλος. Επιπλέον υπάρχει έμφραξη στον πόρο του Μεβομιανού αδένα, και ανεπαρκής και ημιδιαφανής ελαιώδης έκκριση.

Ασθενείς με δυσλειτουργία των Μεβομιανών αδένων συχνά πασχουν απο  σμηγματορροϊκή δερματίτιδα ή ροδόχρου ακμή.

Θεραπεία

Η βλεφαρίτιδα είναι χρόνια ασθένεια για την οποία δεν υπάρχει θεραπεία και απαιτεί μακροχρόνια αντιμετώπιση για να τον έλεγχό της. Η θεραπεία αποτελείται από 2 φάσεις (οξεία φάση και φάση συντήρησης). Η οξεία φάση της θεραπείας προϋποθέτει την εντατική θεραπεία για να τεθούν γρήγορα την συμπτώματα υπό έλεγχο. Κατά τη φάση συντήρησης στόχος είναι να συνεχιστεί επ “αόριστον το ελάχιστο ποσό της θεραπείας που είναι αναγκαίο για τη διατήρηση της νόσου σε ύφεση. Θα επικεντρωθεί στις θεραπείες που βοηθούν τον έλεγχο της διαδικασίας βλεφαρίτιδα ίδια.

Θερμά επιθέματα ακολουθούμενα από τριβή των βλεφάρων είναι απο τα πιό κρίσιμα στοιχεία για τον αποτελεσματικό ελέγχο της βλεφαρίτιδας. Αυτοί οι χειρισμοί αφαιρούν τα άχρηστα υλικά που μπορεί να υπάρχουν στα βλέφαρα (τα οποία μπορεί να είναι αποικίες από βακτήρια), μειώνοντας το βακτηριακό φορτίο και σταθεροποιώντας την δακρυική στιβάδα με την απελευθέρωση των ελαιωδών εκκρίσεων από τούς Μεβομιανούς αδένες, μειώνοντας έτσι την εξάτμιση των δακρύων (έτσι τα συμπτώματα ξηροφθαλμίας μειώνονται).
Τεχνική: Εμποτίζουμε μια καθαρή πετσέτα σε ζεστό νερό (όσο ζεστό μπορούμε να ανεχθούμε) και την τοποθετούμε στα κλειστά βλέφαρα για πέντε έως δέκα λεπτά. Στην οξεία φάση η διαδικασία επαναλαμβάνεται 2 με 4 φορές την ημέρα.

Στην οξεία φάση της βλεφαρίτιδας (που συνοδεύεται απο ερυθρότητα ή πόνο) δεν επιτρέπεται η εφαρμογή θερμών επιθεμάτων. Αντίθετα η εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων βοηθά όσον αφορά στα συμπτώματα και την πορεία της πάθησης τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα!

Εναλλακτικά μετά την εφαρμογή των θερμών επιθεμάτων είναι σημαντικό να εφαρμόσουμε τριβή (μάλαξη) των βλεφάρων Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό κυρίως σε ασθενείς που έχουν δυσλειτουργία των Μεβομιανών αδένων. Στους ασθενείς που έχουν δυσλειτουργία των Μεβομιανών αδένων οι εκκρίσεις είναι θολερές παχύρευστες και οι εκφοριτικοί πόροι των αδένων είναι σχεδόν κλειστοί. Είναι σαν ένα σωληνάριο οδοντόκρεμας που περιέχει βούτυρο αντί κρέμας. Σε κανονική θερμοκρασία είναι λιγότερο εύκολο να βγάλουμε το βούτυρο από το σωληνάριο. Εαν ομως το ζεστάνουμε, τότε το βούτυρο θα μαλακώσει αρκετά για να βγει από το σωλήνα, αλλά μόνο εφαρμόζοντας κάποια πίεση. Κάτι ανάλογο ισχύει  και με το περιεχόμενο των Μεβομιανών αδένων.
Γι’αυτό μετά από κάθε 1 λεπτό εφαρμογής των θερμών επιθεμάτων πρέπει να εφαρμόσουμε μάλαξη των βλεφάρων ως εξής: Κλείνουμε απαλά τα βλέφαρα και με ένα δάκτυλο του ενός χεριού “τεντώνουμε” την έξω άκρη του άνω βλεφάρου. Με ένα δάκτυλο του άλλου χεριού πιέζουμε το βλέφαρο στο χείλος (κοντά στις βλεφαρίδες) αρχίζοντας απο την εσωτερική άκρη (κοντα στην βάση της μύτης) και το μετακινούμε πιέζοντας προς την εξω άκρη. Επαναλαμβάνουμε την διαδικασία 5-6 φορές. Εναλλακτικά αντί των δακτύλων, η τριβή μπορεί να γίνει με την μαλακή μικρή πετσέτα που χρησιμοποιούμε για την εφαρμογή των θερμών επιθεμάτων. Στην συνέχεια καθαρίζουμε με παιδικό σαμπουάν οπως περιγράφουμε παρακάτω. Τέλος καλό είναι στο τέλος της όλης διαδικασίας να γίνει εφαρμογή ψυχρών επιθεμάτων για 15΄ περίπου με σκοπό την μείωση της υπεραιμίας και της αύξησης της θερμοκρασίας της περιοχής των βλεφάρων.

   
Υγιεινή των βλεφάρων:
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για καθαρίσετε τα βλέφαρα. Ο καθαρισμός πρέπει να στοχεύει στη βάση των βλεφαρίδων στο ελεύθερο βλεφαρικό χείλος.

Baby Shampoo: Το σαμπουάν για μωρά θα πρέπει να αραιωθεί πρώτα ένα προς ένα με νερό σε ένα φλιτζάνι ή στην παλάμη του χεριού. Αυτό αναμειγνύεται με καθαρά χέρια και στη συνέχεια τρίβουμε με μια απαλή οβάλ κίνηση στη βάση των βλεφαρίδων στο ελεύθερο βλεφαρικό χείλος (με κλειστά βλέφαρα) για 1 λεπτό. Ακολούθως ξεπλένουμε το πρόσωπο με άφθονο νερό.
Υπάρχουν διαθέσιμα στο εμπόριο επιθέματα καθαρισμού τα οποία είναι εξίσου αποτελεσματικά αν και πιο δαπανηρή μέθοδος, ενώ  υποτίθεται ότι είναι λιγότερο ενοχλητικό για τα βλέφαρα.

Αντιβιοτική θεραπεία.
Η εφαρμογή οφθαλμικής αλοιφής στο ελεύθερο βλεφαρικό χείλος αμέσως μετά το τρίψιμο του βλεφάρου μπορεί να συμβάλει στην άνεση των ασθενών. Η επιλογή εδώ είναι συνήθως Ερυθρομυκίνη ή Τομπραμυκίνη σε συνδιασμό με στεροειδή. Επιπλέον, συμβάλλουν στην περαιτέρω μείωση του βακτηριακού φορτίου στα βλέφαρα.
Λήψη απο στόματος Τετρακυκλίνης (δοξυκυκλίνη ή μινοκυκλίνη) για περίπου 3 μήνες μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ανθεκτικές δυσλειτουργίες των Μεβομιανών αδένων. Η Τετρακυκλίνη επηρεάζει τις εκκρίσεις των αδένων, αναστέλλει τις βακτηριακές λιπάσες (ένζυμα) και μειώνουν το βλεφαρικό βακτηριακό φορτίο.

Αντιφλεγμονώδης θεραπεία:
Τα Ω-3 λιπαρά οξέα μπορεί να μειώσoυν τη φλεγμονή στα βλέφαρα.

Αντιοξειδωτική θεραπεία:
Η κατανάλωση σταφυλιών μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με βλεφαρίτιδα. Ο σχηματισμός των οξειδωτικών παραγόντων όπως το μονοξείδιο του αζώτου στο ελεύθερο βλεφαρικό χείλος έχει αναφερθεί οτι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην βλεφαρίτιδα  Η ρεσβερατρόλη είναι ένα αντιοξειδωτικό που είναι πολύ αποτελεσματικό ενάντια σε αυτούς τους τύπους νιτρωδών οξειδωτικών. Τα σταφύλια είναι ιδιαίτερα καλές πηγές ρεσβερατρόλης. Η ρεσβερατρόλη βρίσκεται στη φλούδα των σταφυλιών. Η νωπή φλούδα σταφυλιών περιέχει περίπου 50 με 100 μικρογραμμάρια ρεσβερατρόλη ανά γραμμάριο. Το κόκκινο κρασί περιέχει περίπου 1,5 με 3 χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο…

iator.gr