Κοντά σε συμφωνία για την αποπληρωμή των χρεών της πανδημίας σε μια περίοδο έως και 6 ετών βρίσκεται η κυβέρνηση με τους θεσμούς.
Το ζήτημα φαίνεται πως θα κλείσει στο τέλος του Ιουλίου.
Να σημειωθεί ότι από τον Ιανουάριο του 2022 αρχίζει η ανηφόρα των πληρωμών για τους πληττόμενους, καθώς θα πρέπει να αποπληρώσουν τα χρέη της πανδημίας που έχουν ανασταλεί, τις οφειλές προς τον ΕΦΚΑ από εισφορές, τις επιστρεπτέες προκαταβολές συν τις τρέχουσες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις.
Tα χρέη, σχεδόν 8 δισ. ευρώ, δύσκολα θα αποπληρωθούν από επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις, αφού η αβεβαιότητα παραμένει. Να σημειωθεί ότι οι οφειλές από φόρους είναι σχεδόν 2 δισ. ευρώ. Όσον αφορά τα ποσά των επιστρεπτέων προκαταβολών, από το σύνολο των 8,3 δισ. ευρώ, που καταβλήθηκαν, θα επιστραφεί ποσό που θα κυμανθεί μεταξύ 4 – 5,5 δισ. ευρώ, καθώς από το ποσό της ενίσχυσης δεν επιστρέφεται το 30% έως 50%. Η επιστροφή θα γίνει σε 60 δόσεις, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο του 2022. Επίσης, σε περίπου 1 δισ. ευρώ, ανέρχονται και οι οφειλές της πανδημίας προς τον ΕΦΚΑ.
Το υπουργείο Οικονομικών επιδίωκε, σύμφωνα με πληροφορίες, να γίνει μια ρύθμιση των οφειλών της πανδημίας σε 120 δόσεις, αλλά οι θεσμοί το απέκλεισαν κατηγορηματικά.
Οι διαπραγματεύσεις έφτασαν στο σημείο να υπάρχει πρόταση για αποπληρωμή των χρεών από 36 ή 72 δόσεις, αντί των 24 ή 48 που ισχύει σήμερα.
Αν αποπληρωθούν σε έως 36 δόσεις το ετήσιο επιτόκιο θα είναι 2,5% και αν επιλεγούν οι 72 δόσεις (6 χρόνια) το επιτόκιο αυξάνεται στο 5%.
Στη νέα ρύθμιση θα μπορούν να ενταχθούν επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους με κρατική εντολή, επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι που επλήγησαν και συνεχίζουν να πλήττονται από την κρίση, παρουσιάζουν μείωση του τζίρου και υπάγονται στις λίστες με τους πληττόμενους, οι εργαζόμενοι που ήταν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας και έλαβαν την αποζημίωση ειδικού σκοπού. Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που εισέπραξαν μειωμένα ενοίκια επαγγελματικής στέγης, πρώτης κατοικίας ή φοιτητικής στέγης.
https://www.aftodioikisi.gr/koinonia/erchetai-rythmisi-gia-ta-chrei-tis-pandimias-eos-kai-72-doseis/
Μεγάλες αλλαγές για την προστασία δανειοληπτών και υπερχρεωμένων νοικοκυριών και επιχειρήσεων έρχονται μεθαύριο Τρίτη 1η Ιουνίου. Συγκεκριμένα, δίνεται η ευκαιρία αποπληρωμής χρεών, όχι μόνο παλαιών, αλλά και νέων (τα λεγόμενα κορονοχρέη), έως 420 δόσεις, προκειμένου να μπει μία ρύθμιση σε παλαιότερες οφειλές που βασανίζουν τις ευάλωτες ομάδες.
Σε ό,τι αφορά οφειλές προς τις τράπεζες οι δόσεις αποπληρωμής μπορούν να φτάσουν και μέχρι τις 250.
Στην εκπομπή του OPEN TV «Τώρα ό,τι συμβαίνει» με τη Φαίη Μαυραγάνη αναλύθηκαν οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις που έρχονται και αποκαλύφθηκε ποιο θα είναι το μίνιμουμ ποσό της κάθε δόσης δόσης.
«Εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθεί η δυνατότητα να ενταχθούν ξανά στη ρύθμιση πολίτες που την έχασαν χωρίς δική τους ευθύνη», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης
ία ακόμη ευκαιρία για επανένταξη στις 100 και 120 δόσεις εξετάζεται να έχουν όσοι πληττόμενοι από την πανδημία, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, έχουν απoλέσει τη ρύθμιση και δεν αξιοποίησαν την τελευταία προθεσμία που δόθηκε από το υπουργείο Οικονομικών και έληξε στις 29 Απριλίου.
Σχετική αναφορά έκανε σε ραδιοφωνικές του δηλώσεις ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, επισημαίνοντας ότι στο πλαίσιο της νέας ρύθμισης οφειλών που σχεδιάζει η κυβέρνηση «εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθεί η δυνατότητα να ενταχθούν ξανά στη ρύθμιση πολίτες που την έχασαν χωρίς δική τους ευθύνη». Εξήγησε ότι σε κάθε περίπτωση όλα αυτά τα ζητήματα αποτελούν αντικείμενο συζήτησης με τους θεσμούς.
Ποιοι έχουν δυνατότητα επανένταξης
Δυνατότητα επανένταξης στις παραπάνω ρυθμίσεις θα έχουν όσοι οφειλέτες είτε μεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις επανένταξης αλλά υπέβαλαν αίτηση επανένταξης μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, όταν η σχετική νομοθετική ρύθμιση προέβλεπε ότι η αίτηση έπρεπε να υποβληθεί έως τις 31/12/2020, είτε δεν υπέβαλαν αίτηση επανένταξης ενώ πληρούσαν τις προϋποθέσεις.
Προϋπόθεση για την επανένταξη θα είναι η εμπρόθεσμη καταβολή της δόσης συγκεκριμένου μήνα που θα οριστεί από το υπουργείο Οικονομικών, ανάλογα με την ημερομηνία επανέναρξης της ρύθμισης.
Οι αιτούντες την επανένταξη θα δηλώνουν στην αίτηση, η οποία επέχει και θέση υπεύθυνης δήλωσης του αρ. 8 ν. 1599/1986, ότι:
α) είναι πληγέντες από την πανδημία, ήτοι ότι έχει χορηγηθεί παράταση και αναστολή είσπραξης για τις οφειλές τους στο πλαίσιο αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορονοϊού COVID19, σύμφωνα με τις ανωτέρω αναφερόμενες διατάξεις,
β) ότι απώλεσαν ρύθμιση του ν. 4321/2015 ή/και του ν. 4611/2019 εντός του χρονικού διαστήματος Μαρτίου έως και Νοεμβρίου 2020, και
γ) έχουν υποβάλει όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, όπως προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις.
Οι δυσκολίες
Οι πληγέντες φορολογούμενοι, για να μη χάσουν ξανά τη ρύθμιση, θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι η ρύθμιση των 100 δόσεων του 4321/2015 χάνεται:
Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει α) τρεις (3) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των τριών (3) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.
Αν ο οφειλέτης δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή της, εντός τριών (3) μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους.
Αν έχει ενταχθεί στη ρύθμιση του ν.4321/2015 με εσφαλμένες βεβαιώσεις.
Αν δεν εξοφλεί ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις νέες οφειλές του μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση νόμου 4321/2015, εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους.
Επίσης η ρύθμιση των 120 δόσεων του Ν. 4611/2019 χάνεται:
Αν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα για ρύθμιση με τον ν.4611/2019.
Αν ο οφειλέτης δεν υποβάλλει τις προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και του φόρου προστιθέμενης αξίας, καθ’ όλο το διάστημα της ρύθμισης των οφειλών του και μέχρι την εξόφλησή της, εντός τριών (3) μηνών το αργότερο από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους.
Αν δεν εξοφλεί ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο τις νέες οφειλές του μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση του νόμου 4611/2019 εντός διμήνου από τη λήξη προθεσμίας καταβολής τους.
Αν υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις καθ’ υποτροπή. Ως υποτροπή νοείται η διαπίστωση με την έκδοση πράξης επιβολής προστίμου εκ νέου διάπραξης οποιασδήποτε παράβασης.
Πώς θα επανενταχθούν
Ειδικότερα, εξετάζεται να επανενταχθούν στις 100-120 δόσεις:
Οι οφειλέτες που πληρούσαν τις προϋποθέσεις επανένταξης, όπως διαπιστώνεται μετά από έλεγχο που διενεργείται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ., και οι οποίοι υπέβαλαν την αίτηση επανένταξης μετά την 01.01.2021. Στην περίπτωση αυτή, οι οφειλέτες δεν υποχρεούνται να υποβάλουν νέα αίτηση.
Οι οφειλέτες, που πληρούσαν τις προϋποθέσεις επανένταξης μέχρι τέλος Δεκεμβρίου 2020, αλλά δεν υπέβαλαν την αίτηση επανένταξης, εφόσον υποβάλουν τη σχετική αίτηση στην αρμόδια Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικό Κέντρο/Ε.Μ.ΕΙΣ.) μέχρι και 29.04.2021 και:
α) είτε η προθεσμία καταβολής της δόσης Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2021 έχει παραταθεί,
β) είτε έχουν εξοφλήσει τουλάχιστον τη δόση Ιανουαρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2021.
Χωρίς τη συνδρομή των παραπάνω προϋποθέσεων εξόφλησης ή παράτασης καταβολής των προαναφερόμενων δόσεων, οι οφειλέτες δεν δύνανται να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις των 100-120 δόσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, όσοι εξ αυτών που δεν μπορούν να επανενταχθούν έχουν το δικαίωμα να εντάξουν τις οφειλές τους στην πάγια ρύθμιση και να ρυθμίσουυν την αποπληρωμή των χρεών τους (του τμήματος που απομένει), σε 24 ή σε 48 δόσεις ανάλογα με το είδος της οφειλής. Υπενθυμίζεται πως οι 24 δόσεις αφορούν τακτικές οφειλές όπως ο φόρος εισοδήματος και ο ΕΝΦΙΑ και οι 48 δόσεις αφορούν έκτακτες οφειλές όπως ο φόρος κληρονομιάς.
Σημειώνεται ότι η τελευταία δυνατότητα είχε δοθεί σε οφειλέτες που πληρούσαν τις αρχικές προϋποθέσεις επανένταξης στις ρυθμίσεις μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2020, αλλά δεν είχαν υποβάλει τις προβλεπόμενες αιτήσεις μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Ειδικότερα, οι οφειλέτες μπορούσαν να επανενταχθούν μέχρι τις 29 Απριλίου στις 100 ή στις 120 δόσεις, εφόσον πληρούσαν τις απαραίτητες προϋποθέσεις, οι οποίες είναι:
Να έχει υποβληθεί ηλεκτρονικά αίτηση στην ψηφιακή πλατφόρμα mybusinessSupport της ΑΑΔΕ ή στην αρμόδια Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικό Κέντρο/Ε.Μ.ΕΙΣ.) μέχρι 31.12.2020,
Να έχει καταβληθεί εμπρόθεσμα η δόση του Δεκεμβρίου 2020.
Να έχουν τακτοποιήσει ή εξοφλήσει οι οφειλέτες με νόμιμο τρόπο ληξιπρόθεσμες οφειλές μέχρι 31.12.2020 και
Να έχει γίνει εξόφληση της προ υπάρχουσας ρύθμισης ως εξής: Μέχρι την 31.12.2019 για την ρύθμιση του νόμου 4321.2015 και μέχρι την 31.01.2020 για την ρύθμιση του νόμου 4611/2019.
Πηγή: imerisia.gr
Νέα ρύθμιση με την οποία θα βάζει τέλος στο πρόβλημα που έχει προκύψει με την ποινή για την στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων των καταδικασθέντων της Χρυσής Αυγής για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση προανήγγειλε ο υπουργός Δικαιοσύνης Κωνσταντίνος Τσιάρας από το βήμα της Βουλής.
Μάλιστα ο υπουργός Δικαιοσύνης κατέστησε σαφές ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα με τους χρυσαυγίτες αν πρώτα δεν υπάρξει αμετάκλητη δικαστική απόφαση και αυτό διότι ακόμα και αν η κυβέρνηση άλλαζε τον Ποινικό Κώδικα άμεσα, και πάλι θα υπήρχε πρόβλημα καθώς «θα ίσχυε ο ευμενέστερος νόμος» .
«Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι κάνουμε παρέμβαση, η παρέμβαση αυτή συμπαρασύρει και πολλά άρθρα Ποινικού Κώδικα, δεν είναι τόσο απλό», είπε και πρόσθεσε ότι πρέπει να δείξουμε για σοβαρότητα και ευθύνη.
Στην παρέμβασή του Βουλή οποκάλυψε πως τα μέλη της επιτροπής για την παρακολούθηση των Ποινικών Κωδίκων του εισηγήθηκαν την επιστροφή της επίμαχης ρύθμισης που αφαίρεσε η προηγούμενη κυβέρνηση λίγο πριν τις εκλογές του 2019 με αποτέλεσμα σήμερα τα στελέχη της Χρυσής Αυγής να διατηρούν πολιτικά δικαιώματα και να μπορούν να μετέχουν σε εκλογικές αναμετρήσεις.
Ο κ. Τσιάρας ενημέρωσε την εθνική αντιπροσωπεία και για το μέγεθος της ζημιάς που προκάλεσαν οι αλλαγές της προηγούμενης κυβέρνησης εξηγώντας ότι με βάση το Σύνταγμα και το ποινικό δίκαιο για τις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις ισχύει πάντα ο ευμενέστερος νόμος. Στην πράξη είπε ότι τα μέλη της Χρυσής Αυγής θα δικαστούν σύμφωνα με τον ηπιότερο Ποινικό Κώδικα που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα και αν η παρούσα κυβέρνηση θεσμοθετήσει αυστηρότερες ποινές εως ότου υπάρξει τελεσίδικη καταδίκη.
«Η τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ είναι εκπληκτική. Υποκλίνομαι στην δυνατότητα να αλλάζετε τον εαυτό σας με τόση ταχύτητα. Ζητάτε τώρα όσα εσείς καταργήσατε» σχολίασε αρχικά ο κ. Τσιάρας για να προσθέσει «όσοι προτείνουν αλλαγή της εκλογικής νομοθεσίας με εισαγωγή κωλυμάτων οφείλουν να γνωρίζουν ότι το Σύνταγμα απαιτεί τελεσίδικη απόφαση για στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων». Ο ίδιος υπενθύμισε ότι την περίοδο που ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε τον νέο Ποινικό Κώδικα τόσο η ΝΔ όσο και ο νομικός κόσμος υπογράμμιζε ότι οι επιπτώσεις για την δίκη της Χρυσής Αυγής θα είναι καταλυτικές καθώς όποιες αλλαγές και αν έρχονταν στην πορεία δεν θα είχαν αντίκρισμα καθώς ισχύει ο ευμενέστερος νόμος. « Από εκεί και πέρα συστήσαμε επιτροπή παρακολούθησης ποινικού κώδικα τα μέλη της οποίας μας πρότειναν να επανέλθουν οι παρεπόμενες ποινές στέρησης πολιτικών δικαιωμάτων. Θα έρθει ολοκληρωμένη άρτια ρύθμιση από την επιτροπή παρακολούθηση ποινικού κώδικα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα».
Κατέληξε δε λέγοντας ότι σε σύντομο σχετικά διάστημα θα έρθει ολοκληρωμένη και άρτια ρύθμιση μέσα από πρόταση παρακολούθησης ποινικού κώδικα.
Παράλληλα, ο υπουργός έκανε μη αποδεκτές τις τροπολογίες που είχαν κατατεθεί σχετικά με τη στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων σε όσους έχουν καταδικαστεί για οποιαδήποτε συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, με αφορμή τη δίκη της Χρυσής Αυγής.
Στη δευτερολογία του επανέλαβε απευθυνόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ: «Δεν γνωρίζετε ότι ακόμα και αν το αλλάξουμε εμείς θα ισχύει ο ευμενέστερος νόμος; Τι λέτε λοιπόν; Αν δεν γίνουμε σοβαροί για να υποστηρίζουμε την πραγματικότητα και κοροϊδεύουμε εαυτό μας για να δείξουμε ευαίσθητοι δεν υπηρετούμε τους πολίτες. Για να τελειώνουμε εσείς είστε αυτοί που με την αλλαγή ποινικού κώδικα δώσατε το παράθυρο. Δεν ακούσατε τις προειδοποιήσεις και έρχεστε υποκριτικά να προτείνετε κάτι που δεν μπορεί να εφαρμοστεί γιατί ισχύει ο ευμενέστερος νόμος. Τα κωλύματα που μπαίνουν στον εκλογικό νόμο είναι συναπτόμενα με τις ποινικές διατάξεις. Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι πάμε να κάνουμε παρέμβαση στην εκλογική νομοθεσία αυτή η παρέμβαση συμπαρασύρει και άρθρα του Ποινικού Κώδικα. Δεν είναι τόσο απλό. Γι αυτό και πρέπει να δείξουμε για μια ακόμα φορά σοβαρότητα και ευθύνη».
Από 4 έως 6 χρόνια αποκτούν δικαίωμα δόμησης τα μικρά οικόπεδα εφόσον εκδώσουν οικοδομική άδεια -Τι απαντά ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Δημήτρης Οικονόμου για την κατάργηση των παρεκκλίσεων και με ποιες προϋποθέσεις θα μπορούν να δομηθούν στο μέλλον και οικόπεδα κάτω από 4 στρέμματα
Τη δυνατότητα της κατά παρέκκλιση δόμησης οικοπέδων εφόσον προχωρήσει ο πολεοδομικός σχεδιασμός και καθοριστούν χρήσεις γης, ακόμη και έξω από τα σχέδια πόλης, δίνοντας προτεραιότητα σε περιοχές όπου υπάρχουν έντονες οικιστικές πιέσεις και μικρά οικόπεδα, υπογραμμίζει στο «business stories» ο υφυπουργός Περιβάλλοντος αρμόδιος για θέματα Χωροταξίας και Πολεοδομίας Δημήτρης Οικονόμου.
Ο υφυπουργός αποσαφηνίζει όλες τις διατάξεις της ρύθμισης για την εκτός σχεδίου δόμηση που προβλέπεται να φέρει προς συζήτηση στη Βουλή το ΥΠΕΝ από τον Σεπτέμβριο.
Η αποφασιστικότητα της πολιτικής ηγεσίας να κλείσει τα παράθυρα της άναρχης εκτός σχεδίου δόμησης, την οποία επιχείρησαν ανεπιτυχώς και προηγούμενες κυβερνήσεις, συναντά ήδη τις πρώτες αντιδράσεις όχι μόνο από μηχανικούς και πολίτες, αλλά ακόμη και στο εσωτερικό της κυβέρνησης με τις ενστάσεις να επικεντρώνονται στην απαξίωση των μικροϊδιοκτησιών που αποτελούν ένα μεγάλο περιουσιακό κεφάλαιο για τα ελληνικά νοικοκυριά, αλλά και στη μικρή μεταβατική περίοδο των 2 ετών που προβλέπεται για την έκδοση οικοδομικής άδειας από την ψήφιση του νόμου με σκοπό την αξιοποίησή τους.
Στα τέλη Ιουλίου, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έδωσε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για τον εκσυγχρονισμό της πολεοδομικής και χωροταξικής νομοθεσίας, προτείνοντας, μεταξύ άλλων, το τέλος των παρεκκλίσεων που έδιναν υπό προϋποθέσεις τη δυνατότητα δόμησης σε οικόπεδα, 750 τ.μ., 1.200 τ.μ. και 2 στρεμμάτων. «Αυτό που λέμε σήμερα στους πολίτες είναι να εκδώσουν οικοδομική άδεια, η ισχύς της οποίας θα είναι για τέσσερα ακόμη χρόνια με δυνατότητα αναθεώρησης και σε ορισμένες περιπτώσεις και για έξι χρόνια (π.χ. περιπτώσεις ανέγερσης ξενοδοχειακών μονάδων με πάνω από 300 κλίνες ή βιομηχανικών μονάδων εμβαδού πάνω από 5.000 τ.μ.), πράγμα που τους δίνει τη δυνατότητα να χτίσουν σε ορίζοντα 4 έως 6 ετών από την έκδοσή της».
Ο κ. Οικονόμου με συνέντευξή του στο «b.s.» φωτίζει όλες τις πτυχές των νέων μέτρων και αναλύει τους λόγους που η κυβέρνηση θα προχωρήσει στη μεγάλη πολεοδομική παρέμβαση. Οπως υποστηρίζει, άμεσα θα ξεκινήσει ο πολεοδομικός σχεδιασμός ώστε μέσα στην επόμενη πενταετία να υπάρχουν χρήσεις γης στο 50% της επικράτειας. Με το πρόγραμμα αυτό θα πολεοδομηθούν νέες περιοχές και θα καθοριστούν χρήσεις γης, ακόμη και σε περιοχές έξω από τα σχέδια πόλης, στις οποίες η αρτιότητα θα μπορεί να είναι κάτω από 4 στρέμματα. Από τον επόμενο μήνα θα ξεκινήσει η ανάθεση των πρώτων μελετών σε 200 δημοτικές ενότητες που θα φτάσουν τις 600 έως το Πάσχα. «Σήμερα υπάρχουν δύο μορφές δόμησης σε εκτός σχεδίου περιοχές: αυτή που είναι σε ζώνες όπου υπάρχει σχέδιο χρήσεων γης και η οποία είναι αποδεκτή, καθώς αν και δεν υπάρχει σχέδιο πόλης επιτρέπονται μόνο οι δραστηριότητες που είναι συμβατές με τα χαρακτηριστικά τους (φυσικοί πόροι, υποδομές κ.ά.), σε εκείνες όπου δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός και σε αυτές επιτρέπεται αρχικά κάθε δραστηριότητα. Αυτή πάμε να χτυπήσουμε με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, καθώς περικλείει την έννοια της άναρχης δόμησης, ακριβώς επειδή επιτρέπεται οποιαδήποτε δραστηριότητα χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα και οι αντοχές κάθε περιοχής».
Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος θεωρεί ότι ο χρόνος που θα διαρκέσει η δημόσια διαβούλευση (έως τις 28 Αυγούστου) είναι επαρκής για να συζητηθούν ζητήματα που απασχολούν διαχρονικά την Πολιτεία αλλά και την κοινωνία και εκτιμά ότι η ρύθμιση θα έχει τη συναίνεση των πολιτικών κομμάτων, τα οποία, παρ’ όλα αυτά, μέχρι σήμερα έχουν διστάσει να τοποθετηθούν ανοιχτά στις προτεινόμενες διατάξεις του νομοσχεδίου.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη με τον κ. Οικονόμου.
– Ποιες είναι οι επιπτώσεις που είχε μέχρι σήμερα η κατά παρέκκλιση δόμηση στο περιβάλλον και πώς έφτασε η κυβέρνηση να προτείνει την κατάργησή τους;
H εκτός σχεδίου δόμηση προβλέφθηκε στην Ελλάδα κατά τη δεκαετία του ’20, σε μια εποχή πολύ διαφορετική από τη σημερινή. Τα δεδομένα άρχισαν να αλλάζουν στη μεταπολεμική περίοδο και ιδίως μετά το 1960 όπου η δόμηση αυτής της μορφής άρχισε να ενισχύεται λόγω της ανάπτυξης των μεταφορών και του τουρισμού με δύο τρόπους. Ο ένας ήταν η συνεχής μείωση του ελάχιστου μεγέθους γηπέδου στο οποίο επιτρέπεται η δόμηση (αρτιότητα), υιοθετώντας σταδιακά τις λεγόμενες «παρεκκλίσεις», που έφτασαν στα δύο στρέμματα, τα 1.200 τ.μ. και τα 750 τ.μ. Τέτοιου είδους αρτιότητες είναι ενίοτε μικρότερες και από αυτές που επιτρέπονται σε περιοχές που διαθέτουν ρυμοτομία και υποδομές. Ο δεύτερος τρόπος ήταν η σταδιακή αύξηση του επιτρεπόμενου συντελεστή δόμησης.
Συνδυασμένοι, οι δύο αυτοί τρόποι κατέστησαν τελείως ανορθολογική την εκτός σχεδίου δόμηση και πιο ελκυστική από την εντός σχεδίου. Για παράδειγμα, σε ένα άρτιο οικόπεδο εκτός σχεδίου 4 στρεμμάτων για την κατασκευή ξενοδοχείου ο συντελεστής δόμησης είναι 0,2 και επιτρέπει κατασκευή κτιρίου 800 τ.μ. Σε οικόπεδο ίδιου αρχικού μεγέθους σε εντός σχεδίου περιοχή που έχει χαρακτηριστεί τουριστική, με έναν συνήθη συντελεστή δόμησης 0,4 κατασκευάζεται κτίριο 1.120 τ.μ. Αν ληφθεί υπόψη η απομείωση του οικοπέδου λόγω της εισφοράς σε γη, το όποιο πλεονέκτημα της εντός σχεδίου δόμησης καθίσταται οριακό. Προφανώς οι υπολογισμοί αυτοί ανατρέπονται στην πράξη από την εκτεταμένη αυθαίρετη δόμηση στις εκτός σχεδίου περιοχές, η οποία καθιστά τη δόμηση ακόμα πιο ελκυστική.
Η άμεση συνέπεια της εκτός σχεδίου δόμησης ήταν η διάχυση μεγάλου αριθμού αστικών δραστηριοτήτων σε εκτεταμένες ζώνες έξω από τον οικιστικό χώρο, ιδίως κατά μήκος των δρόμων (όλων των ειδών, ακόμα και των αγροτικών με πλάτος συχνά οριακό) και των ακτών. Δημιουργήθηκαν έτσι συγκεντρώσεις κτισμάτων με πυκνότητες που προσιδιάζουν μόνο σε περιοχές με σχέδιο, χωρίς κανονικούς δρόμους. Για παράδειγμα, η εξυπηρέτηση ενός μεγάλου ξενοδοχειακού συγκροτήματος με εκατοντάδες κλίνες γίνεται συχνά από δρόμους τριών μέτρων, χωρίς αποχέτευση και άλλες τεχνικές και περιβαλλοντικές υποδομές. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν προβλήματα, όπως η μη ανατάξιμη απώλεια -μέσα σε 50 χρόνια- τοπίων που υπήρχαν επί χιλιάδες χρόνια, η αυξημένη εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου λόγω της ανάγκης μετακινήσεων σε όλο και μεγαλύτερες αποστάσεις και η απώλεια γεωργικής και δασικής γης.
Η εστίαση επομένως της κυβερνητικής νομοθετικής πρωτοβουλίας στην κατάργηση των παρεκκλίσεων οφείλεται στο ότι μια γενική κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης (δηλ. η υιοθέτηση του καθεστώτος που υπάρχει σήμερα σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες) θα έθιγε πλέον τεράστιο αριθμό κεκτημένων δικαιωμάτων. Αυτό θα μπορούσε να γίνει κατά τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, αλλά όχι σήμερα. Επιλέγεται έτσι ένας μέσος δρόμος, που οδηγεί σε αύξηση της προστασίας του περιβάλλοντος και σε πιο ορθολογική οργάνωση του χώρου χωρίς ακρότητες, με έμφαση στην αντιμετώπιση των πιο έντονων και λιγότερων προβληματικών καταστάσεων.
– Για πολύ κόσμο η μεταβατική περίοδος των 2 ετών για αξιοποίηση οικοπέδων από 750 τ.μ. έως 2 στρέμματα κρίνεται μικρή. Δεδομένων των συνθηκών και των οικονομικών δυσχερειών, υπάρχει η δυνατότητα επέκτασης της μεταβατικής περιόδου;
Θεωρούμε ότι ο χρόνος των 2 ετών είναι επαρκής, καθώς οι πολίτες στο διάστημα αυτό έχουν την δυνατότητα να εκδώσουν οικοδομική άδεια, η ισχύς της οποίας είναι για ακόμα τέσσερα χρόνια (με δυνατότητα και αναθεώρησης) και σε ορισμένες περιπτώσεις για έξι χρόνια (π.χ. περιπτώσεις ανέγερσης ξενοδοχειακών μονάδων με πάνω από 300 κλίνες ή βιομηχανικών μονάδων εμβαδού πάνω από 5.000 τ.μ.). Υπάρχει επίσης δυνατότητα προέγκρισης οικοδομικής άδειας, που ισχύει για ένα ή δύο χρόνια, και είναι μια εξαιρετικά απλή και με μικρό κόστος διαδικασία. Πρέπει να σημειωθεί ότι γενικότερα οι διαδικασίες έκδοσης οικοδομικών αδειών απλοποιούνται ακόμα περισσότερο σε σχέση με σήμερα, με το χωροταξικό-πολεοδομικό σχέδιο νόμου που βρίσκεται υπό διαβούλευση. Με την ολοκλήρωση της μεταβατικής περιόδου θα ισχύουν οι κανόνες και οι όροι δόμησης που ισχύουν για τα άρτια οικόπεδα των 4 στρεμμάτων.
– Πολίτες, μηχανικοί και μεσίτες κατηγορούν την κυβέρνηση ότι καταργεί τις παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση, ενώ ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός που θα δώσει διέξοδο στις οικιστικές ανάγκες. Τι απαντάτε;
Ο πολεοδομικός σχεδιασμός καθυστερεί επί δεκαετίες. Σήμερα μόνο το 20% των περιοχών που είναι έξω από σχέδια πόλης διαθέτουν σχέδιο χρήσεων γης. Στις υπόλοιπες, με εξαίρεση τις δασικές εκτάσεις, ισχύει η άναρχη εκτός σχεδίου δόμηση. Ηδη η κυβέρνηση ενεργοποιεί πρόγραμμα εκπόνησης τοπικών πολεοδομικών σχεδίων σε όλη τη χώρα, μέσω των οποίων αφενός θα καθοριστούν νέες περιοχές εντός σχεδίου (πολεοδομήσεις) και αφετέρου θα καθοριστούν χρήσεις γης στις περιοχές έξω από τα σχέδια πόλης. Στις δεύτερες δεν θα εφαρμοστεί αυτόματα η κατάργηση των παρεκκλίσεων: κάθε τέτοιο σχέδιο θα καθορίζει αρτιότητες εκτός σχεδίου σε συνάρτηση με τις τοπικές συνθήκες. Για παράδειγμα, σε περιοχές με γενικά μικρά γήπεδα, όπως τα μικρά νησιά, θα μπορεί να καθορίζεται αρτιότητα εκτός σχεδίου μικρότερη από τα 4 στρέμματα, παράλληλα με τον προσδιορισμό συγκεκριμένων επιτρεπόμενων χρήσεων γης. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας.
Μέχρι το 2026 (δηλαδή μέχρι τη λήξη οικοδομικών αδειών που θα ληφθούν για γήπεδα με παρέκκλιση) θα έχουν ολοκληρωθεί τέτοια σχέδια στο 50% της επικράτειας, με προτεραιότητα στις περιοχές με υπαρκτή ζήτηση για εκτός σχεδίου δόμηση. Συνεπώς, στην πράξη η επίδραση της κατάργησης των παρεκκλίσεων θα είναι πολύ μικρότερη απ’ ό,τι φαίνεται αν δεν ληφθεί υπόψη ή έναρξη αυτού του προγράμματος.
– Τι αλλαγές στους όρους δόμησης φέρνει η κυβέρνηση με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου. Πόσα τετραγωνικά θα χτίζουμε στο εξής στα 2, πόσα στα 4 και πόσα στα 8 στρέμματα;
Εξαρτάται από το είδος της δραστηριότητας. Για κατοικία σε γήπεδο 2 στρεμμάτων θα είναι δυνατή η έκδοση άδειας για κτίριο 180 τ.μ για τη μεταβατική περίοδο, αντί 200 τ.μ. που είνια σήμερα. Αντίστοιχα, σε γήπεδο 4 στρεμμάτων θα είναι δυνατή η κατασκευή κτιρίου 190 τ.μ. (από 200 τ.μ. σήμερα) και σε 8 στρεμμάτων η κατασκευή κτιρίου 260 τ.μ. (από 180 τ.μ σήμερα).
Για ξενοδοχείο θα είναι δυνατή, σε οικόπεδο 8 στρεμμάτων, η κατασκευή κτιρίου 1.440 τ.μ. (αντί 1.600 τ.μ. σήμερα), αλλά στην περίπτωση αναβαθμισμένων ή αναβαθμιζόμενων μονάδων θα διατηρηθεί η δυνατότητα κτιρίου 1.600 τ.μ. Εφόσον πρόκειται για σύνθετο τουριστικό κατάλυμα, ο επιτρεπόμενος μέγιστος συντελεστής αυξάνεται από 0,15 σε 0,2.
– Στο νομοσχέδιο προτείνεται η διάκριση των δημοτικών οδών σε δύο κατηγορίες (Α και Β). Τι αλλαγές φέρνει στη δόμηση η πρόβλεψη αυτή;
Σήμερα για δόμηση εκτός σχεδίου απαιτείται η ύπαρξη προσώπου επί «κοινόχρηστου δρόμου». Η διάταξη αυτή, όπως είχε ερμηνευτεί, επέτρεπε τον μεμονωμένο χαρακτηρισμό τέτοιου δρόμου, και μάλιστα μόνο σε συνάρτηση με συγκεκριμένες ιδιοκτησίες, με διοικητική πράξη. Το 2018 με σειρά αποφάσεών του το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ως μη νόμιμο τον χαρακτηρισμό μεμονωμένων δρόμων ως κοινόχρηστων, απόφαση η οποία έχει οδηγήσει στην παρεμπόδιση της οικοδομικής δραστηριότητας σε πολύ μεγάλες περιοχές.
Με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου: πρώτον, εισάγεται για πρώτη φορά συγκεκριμένη και σαφής διαδικασία χαρακτηρισμού των δημοτικών οδών σε επίπεδο τουλάχιστον δημοτικής ενότητας. Δεύτερον, οι δημοτικές οδοί διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Οι οδοί κατηγορίας Α παρέχουν δικαίωμα προσώπου για τη δόμηση σε παρόδια γήπεδα, ενώ οι οδοί κατηγορίας Β λειτουργούν ως δίοδοι που παρέχουν δικαίωμα προσώπου σε οργανωμένους υποδοχείς αλλά όχι δικαίωμα προσώπου στα υπόλοιπα παρόδια γήπεδα. Τρίτον, η διαδικασία καθορισμού των οδών ακολουθεί τις κατευθύνσεις του ΣτΕ. Τέταρτον, καθορίζονται ελάχιστα όρια πλάτους ούτως ώστε οι δημοτικές οδοί να έχουν την αναγκαία λειτουργικότητα (6 μ. για οδό διπλής κατεύθυνσης ή 3,5 μ. για οδό μονής κατεύθυνσης).
Η νομοθετική αυτή ρύθμιση συνδυάζεται με πρόγραμμα εκπόνησης μελετών χαρακτηρισμού των δημοτικών οδών που ετοιμάζει το ΥΠΕΝ και θα εκκινήσει εντός του έτους. Συνδυαστικά, οι ενέργειες αυτές θα δώσουν για πρώτη φορά μια οριστική και αποτελεσματική λύση για το πρόβλημα αυτό, σε χρονικό ορίζοντα λιγότερο από 1,5 έτος.
– Η διαβούλευση του πολεοδομικού και χωροταξικού νομοσχεδίου, στο οποίο εντάσσονται οι ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση, ολοκληρώνεται στις 28 Αυγούστου. Υπάρχει η πιθανότητα επέκτασης του χρόνου διαβούλευσης προκειμένου να δοθεί περισσότερος χρόνος για την επεξεργασία του νομοσχεδίου;
Ο φετινός Αύγουστος προφανώς δεν έχει τον συνήθη χαρακτήρα ενός μήνα στον οποίο σταματούν τα πάντα. Αντίθετα, επιβάλλεται η αξιοποίησή του ούτως ώστε να καλυφθούν οι απώλειες που προέκυψαν από το δίμηνο lockdown λόγω της πανδημίας. Ο χρόνος διαβούλευσης που έχει προβλεφθεί είναι όχι μόνο σύμφωνος με τη σχετική νομοθετική πρόβλεψη, αλλά και εύλογος μέσα από αυτό το πρίσμα. Μέχρι τις 28 Αυγούστου υπάρχει ακόμα σημαντικός χρόνος που μπορεί να αξιοποιηθεί για τη διαβούλευση και ήδη έχουν υπάρξει μέχρι σήμερα πολλά σχόλια στον σχετικό ιστότοπο. Αλλωστε, τα θέματα που αντιμετωπίζει το σχέδιο νόμου δεν είναι συγκυριακά. Εκκρεμούν επί δεκαετίες και έχουν συζητηθεί εκτεταμένα τόσο σε επιστημονικό όσο και σε ευρύτερο επίπεδο. Αυτό που απαιτείται σήμερα είναι το πέρασμα από την αέναη συζήτηση στη λύση.
– Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση θα έχει τη στήριξη στη Βουλή των άλλων κομμάτων ώστε να καταργήσει τις παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση. Τι στάση τηρούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης;
Απ’ όσο γνωρίζω, δεν έχει υπάρξει μέχρι σήμερα επίσημη τοποθέτηση από άλλα κόμματα. Ελπίζω, πάντως, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι λύσεις που προωθούνται είναι ισορροπημένες αλλά και αναγκαίες, και τις θέσεις που έχουν διατυπωθεί στο παρελθόν από κόμματα και άλλους φορείς, ότι στο θέμα της κατάργησης των παρεκκλίσεων θα υπάρξει ευρύτερη συναίνεση.