Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου πέφτει φέτος το χειμερινό ηλιοστάσιο με το οποίο επίσημα ο «αστρονομικός» χειμώνας σε όλο το βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Σε δυο μέρες και συγκεκριμένα την Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου έρχεται το χειμερινό ηλιοστάσιο για το 2022, το οποίο θα σηματοδοτήσει και επίσημα την έναρξη του «αστρονομικού» χειμώνα, στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρο το βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη.

Ο χειμώνας, τουλάχιστον με βάση την αστρονομία ξεκινά με την έλευση του χειμερινού ηλιοστασίου και θα διαρκέσει μέχρι και τις 20 Μαρτίου για φέτος. Σημειώνουμε ότι ο μετεωρολογικός χειμώνας έχει ήδη ξεκινήσει από την 1η ημέρα του Δεκεμβρίου και λήγει με το τέλος του Φεβρουαρίου.

Έτσι, την ίδια στιγμή που στο βόρειο ημισφαίριο θα λαμβάνει χώρα το χειμερινό ηλιοστάσιο, στο νότιο ημισφαίριο της υφηλίου θα πραγματοποιηθεί το θερινό ηλιοστάσιο: Αυτό θα σηματοδοτήσει την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, στο νότιο τμήμα της αφρικανικής ηπείρου, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Αμερικής και Ινδονησίας.

Στο βόρειο ημισφαίριο, το χειμερινό ηλιοστάσιο πραγματοποιείται κάθε χρόνο το Δεκέμβριο: είτε στις 21 είτε στις 22 του μήνα, ενώ το θερινό ηλιοστάσιο λαμβάνει χώρα στις 20 ή 21 Ιουνίου.

Αντίστοιχα, για το νότιο ημισφαίριο του πλανήτη, το χειμερινό ηλιοστάσιο καταγράφεται μεταξύ 21 και 22 Ιουνίου ετησίως και το θερινό 20 ή 21 Δεκεμβρίου.

Φέτος, το χειμερινό ηλιοστάσιο θα λάβει χώρα στις 21 Δεκεμβρίου, 11:48 ώρα Ελλάδας.

Κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο, καταγράφεται η μικρότερη σε διάρκεια ημέρα της χρονιάς και η μεγαλύτερη σε διάρκεια νύχτα. Από το χειμερινό ηλιοστάσιο και έπειτα, η διάρκεια της ημέρας ξεκινά σιγά-σιγά να μεγαλώνει, μέχρι να έρθει το θερινό ηλιοστάσιο, οπότε και η μέρα αρχίζει να μικραίνει ξανά.

Ειδικότερα, για το 2022, η ημέρα θα κρατήσει περίπου 9,5 ώρες, και η νύχτα θα έχει διάρκεια κάτι λιγότερο από 14,5 ώρες.

Παράλληλα, ήδη από την επομένη, η διάρκεια της ημέρας αρχίζει σιγά – σιγά να μεγαλώνει μέχρι και την έλευση του θερινού ηλιοστασίου, οπότε και βλέπουμε και τη μεγαλύτερη σε διάρκεια ημέρα της χρονιάς.

https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/koinonia/412167/xeimerino-iliostasio-2022-pote-megalonei-kai-episima-i-mera

Η Δευτέρα 21 Ιουνίου θα είναι η μεγαλύτερη μέρα του 2021 και η πρώτη επίσημη μέρα του καλοκαιριού, καθώς το πρωί (στις 06:32 ώρα Ελλάδας) λαμβάνει χώρα το θερινό ηλιοστάσιο.

Από εδώ και πέρα, στο βόρειο ημισφαίριο -όπου ανήκει και η χώρα μας- οι μέρες θα μικραίνουν σταδιακά, στην αρχή ανεπαίσθητα και από τον Αύγουστο πιο αισθητά, ενώ οι νύχτες θα μεγαλώνουν αντίστοιχα. Από την άλλη, στο νότιο ημισφαίριο θα είναι η πρώτη μέρα του χειμώνα (χειμερινό ηλιοστάσιο).

Τα ηλιοστάσια και οι ισημερίες, που ορίζουν αστρονομικά τη διάρκεια των εποχών του έτους, συμβαίνουν επειδή οι ημέρες του έτους δεν έχουν ίση διάρκεια μεταξύ τους. Η αιτία είναι ότι η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο και ο άξονας περιστροφής της παρουσιάζει κλίση σχεδόν 23,4 μοιρών. Αν δεν υπήρχε αυτή η κλίση, δεν θα υπήρχαν οι εποχές και η μέρα θα διαρκούσε πάντα 12 ώρες, ενώ ο Ήλιος θα ακολουθούσε κάθε μέρα το ίδιο «μονοπάτι» πάνω από τη Γη.

Εξαιτίας όμως της κλίσης του άξονα περιστροφής, τη μισή χρονιά (από την εαρινή έως την φθινοπωρινή ισημερία) το βόρειο ημισφαίριο «γέρνει» προς τον Ήλιο, με αποκορύφωμα στο θερινό ηλιοστάσιο το οποίο συμβαίνει μεταξύ της 20ής και της 22ας Ιουνίου, ενώ την άλλη μισή χρονιά το νότιο ημισφαίριο «γέρνει» περισσότερο προς τον Ήλιο, με αποκορύφωμα στο χειμερινό ηλιοστάσιο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μπορεί με τα τερτίπια του καιρού τις προηγούμενες ημέρες στη χώρα μας να υπάρχουν αμφιβολίες ότι το καλοκαίρι ξεκινάει, ωστόσο από αστρονομική άποψη, σε ό,τι αφορά το βόρειο ημισφαίριο, αυτό θα γίνει το πρωί της Τετάρτης 21 Ιουνίου, στις 07:24, με το θερινό ηλιοστάσιο.

Το θερινό ηλιοστάσιο εγκαινιάζει την έναρξη του καλοκαιριού στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η χώρα μας. Ταυτόχρονα, στο νότιο ημισφαίριο ξεκινά ο χειμώνας, με το χειμερινό ηλιοστάσιο.

Στο βόρειο ημισφαίριο, ο Ήλιος θα βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του στον ουρανό και η μέρα θα έχει την μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, καθώς ο βόρειος πόλος της Γης θα είναι στραμμένος προς τον Ήλιο.

Αντίθετα, στο χειμερινό ηλιοστάσιο, ο Βόρειος Πόλος βρίσκεται στο πιο απομακρυσμένο σημείο από τον Ήλιο.

Σταδιακά, οι μέρες θα αρχίσουν να μικραίνουν, ώσπου σχεδόν να εξισωθούν με τις νύχτες κατά την φθινοπωρινή ισημερία.

Το ηλιοστάσιο, πήρε το όνομά του από τον ήλιο και τη «στάση», επειδή κοντά στα ηλιοστάσια (λίγες ημέρες πριν ή μετά) ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει τη φαινομενική κίνησή του προς τα βόρεια ή προς τα νότια, μέχρι που την ημέρα του ηλιοστασίου αυτή η κίνηση μηδενίζεται και αντιστρέφεται.

Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός και σχεδόν όλοι οι αρχαίοι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του διάφορες γιορτές, από τους Σκανδιναβούς και Ιρανούς έως τους Μάγια και τους Ίνκας. Σε πολλά μέρη του κόσμου, μεγάλες γιορτές λάμβαναν χώρα κατά την εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, το οποίο θεωρείτο η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, που σηματοδοτούσε και την έναρξη του νέου έτους.

Προϊστορικά μνημεία, όπως το Στόουνχετζ στη Βρετανία, πιστεύεται ότι σχετίζονταν με την καταγραφή των κινήσεων του Ήλιου στον ουρανό. Για τους Ρωμαίους, μεγάλη σημασία είχε η γιορτή του «αήττητου Ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, όταν ο Ήλιος άρχιζε και πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό και οι ημέρες να μεγαλώνουν.

naftemporiki.gr

Την Τετάρτη το μεσημέρι 21 Δεκεμβρίου, στις 12:44 ώρα Ελλάδος, ξεκινά και τυπικά (αστρονομικά) ο φετινός χειμώνας στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η Ελλάδα, καθώς ο Ήλιος θα φθάσει στο χειμερινό ηλιοστάσιο.

Η αποψινή και η αυριανή βραδιά θα είναι και οι μεγαλύτερες του έτους σε διάρκεια.

Αντίστροφα, στο νότιο ημισφαίριο θα αρχίσει το καλοκαίρι, με τη διάρκεια της μέρας στο αποκορύφωμά της.

Όταν ο Ήλιος φτάνει στο φθινοπωρινό ισημερινό σημείο του το Σεπτέμβριο, υπάρχει περίπου ίση μέρα και νύχτα, αλλά στη συνέχεια σταδιακά αυξάνεται η νύχτα σε βάρος της μέρας. Όταν ο Ήλιος περάσει το νοτιότερο σημείο της τροχιάς του, το χειμερινό ηλιοστάσιο, αρχίζει και πάλι να σκαρφαλώνει κάθε μέρα όλο και πιο ψηλά στον ουρανό, με αποτέλεσμα η ημέρα να κερδίζει ξανά το χαμένο «έδαφος», εωσότου στην εαρινή ισημερία το φως και το σκοτάδι έχουν πάλι σχεδόν ίση διάρκεια.

Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός και σχεδόν όλοι οι αρχαίοι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του διάφορες γιορτές, από τους Σκανδιναβούς και Ιρανούς έως τους Μάγια και τους Ίνκας. Σχεδόν παντού, οι μεγαλύτερες γιορτές γίνονταν κατά την εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, που εθεωρείτο η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, που σηματοδοτούσε και την έναρξη του νέου έτους. Προϊστορικά μνημεία όπως το Στόουνχετζ στη Βρετανία πιστεύεται ότι σχετίζονταν με την καταγραφή των κινήσεων του Ήλιου στον ουρανό.

Κεντρική σημασία για τους Ρωμαίους είχε η γιορτή του «αήττητου Ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, όταν εορταζόταν ότι ο Ήλιος άρχιζε και πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό και έτσι να μεγαλώνουν οι ημέρες. Οι πρώτοι χριστιανοί στη Ρώμη, που κατέφευγαν κρυφά στις κατακόμβες τους, αποφάσισαν να γιορτάζουν τη γέννηση του Χριστού την ίδια ημερομηνία, στις 25 Δεκεμβρίου, όταν οι Ρωμαίοι ασχολούνταν με τις δικές τους γιορτές των Σατουρναλίων.

Το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν «πέφτει» πάντα την ίδια ημερομηνία από ημερολογιακής πλευράς, αλλά κυμαίνεται μεταξύ της 20ής και της 23ης Δεκεμβρίου, με πιο πιθανές ημερομηνίες την 21η και την 22α. Την τελευταία φορά που το χειμερινό ηλιοστάσιο έπεσε στις 23 Δεκεμβρίου ήταν το 1903 και δεν θα ξανασυμβεί πριν το 2303. Οι ημερολογιακές αυτές διακυμάνσεις οφείλονται στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο.

Συγκεκριμένα, το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν συμβαίνει πια στις 25 Δεκεμβρίου, όπως στην εποχή του Χριστού, αλλά λίγο νωρίτερα, επειδή αντικαταστάθηκε το παλαιότερο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που είχε εισάγει ο Ιούλιος Καίσαρ από το 44 π.Χ. και το οποίο είχε θεσπίσει το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 25 Δεκεμβρίου, αλλά έχανε μία ημέρα κάθε 128 χρόνια. Το 1582, ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ' εισήγαγε ένα νέο ημερολόγιο, που πήρε το όνομά του (Γρηγοριανό) και το οποίο χάνει μόνο μία ημέρα στα 4.000 χρόνια.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Μπορεί ο καύσωνας των τελευταίων ημερών να θυμίζει σε όλους μας ότι βρισκόμαστε πλέον στο καλοκαίρι από αστρονομικής άποψης, όμως, αυτό θα συμβεί τα ξημερώματα της Τρίτης και συγκεκριμένα στις 01:34 ώρα Ελλάδος.

Το φετινό ηλιοστάσιο, μάλιστα, φέτος σχεδόν συμπίμπτει με την πανσέληνο, η οποία θα υπάρξει περίπου μισή ώρα αργότερα και συγκεκριμένα στις 02:02 ώρα Ελλάδος.

Πρόκειται για μια σύμπτωση που έχει να συμβεί εδώ και 70 περίπου χρόνια.

Η Ελληνική Αστρονομική Ένωση προσφέρει τα τηλεσκόπια της στο κοινό -καιρού επιτρέποντος- για παρατήρηση του Δία, του Άρη και του Κρόνου και γενικά τον έναστρο νυκτερινό ουρανό της μικρότερης νύκτας του χρόνου.

Η παρατήρηση θα γίνει κατά τις ώρες 21:00 έως 24:00, με ελεύθερη είσοδο.

Τι είναι το θερινό ηλιοστάσιο

Το θερινό ηλιοστάσιο θα εγκαινιάσει την έναρξη του καλοκαιριού στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η χώρα μας. Ταυτόχρονα, στο νότιο ημισφαίριο θα συμβεί το χειμερινό ηλιοστάσιο και θα αρχίσει ο χειμώνας.

Στο βόρειο ημισφαίριο, ο Ήλιος θα βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του στον ουρανό και η μέρα θα έχει την μεγαλύτερη διάρκεια του έτους, καθώς ο βόρειος πόλος της Γης θα είναι στραμμένος προς τον Ήλιο. Αντίθετα, στο χειμερινό ηλιοστάσιο, ο Βόρειος Πόλος βρίσκεται στο πιο απομακρυσμένο σημείο από τον Ήλιο.

Από την Κυριακή οι μέρες θα αρχίσουν σιγά-σιγά να μικραίνουν, μέχρις ότου σχεδόν να εξισωθούν με τις νύχτες κατά την φθινοπωρινή ισημερία.

Πηγή:www.dimokratiki.gr